Rán tꞌuti ra mbomhmudä
13
Nɛ nubʉya bi bønꞌa ra Jesús bʉ ja ra ngu mí ꞌbʉi, nɛ bi mba nín hupʉ ja ra ndendeją. 2 Nɛ ɛ̨mmɛ bim pɛti bʉ yʉ jąꞌi, janangueꞌa nu ra Jesús bi ndexpʉ ja nꞌda ra mbosa nɛ bi hyu bʉ. Pɛ hingui ꞌyo a ra mbosa, bá copʉ ndenthe. 3 Nɛ bi xänba ʉ yʉ jąꞌi, bi xi i ꞌda yʉn tꞌuti. Nɛ nuꞌa nꞌda ran tꞌuti bi mam bʉ, bi ꞌyɛ̨na:―Nꞌda ra mbomhmudä bi mba bʉ huąhi. 4 Nɛ nuꞌbʉ mi mbon yʉ hmudä, nuꞌʉ ꞌda bi zo bʉ ja ra ꞌyu, nɛ bá ɛ̨h yʉ doja bi za ʉ. 5 Nɛ nu miꞌda yʉ hmudä bi zo bʉ ja yʉ ꞌbodo, ꞌbexgue bi bøtsꞌe nguetho hingui pidi ra häi. 6 Pɛ nuꞌbʉ mambá pøx ra hyadi ꞌbexgue bi ꞌyotꞌʉ nguetho him mi ja yʉ ꞌyʉ xʉn ho. 7 Nɛ nu miꞌda yʉ hmudä bʉya bi zo bʉ ja yʉ ꞌboꞌuįni, nɛ bi bøxꞌʉ yʉ hmudä. Pɛ nuꞌbʉ min te yʉ ꞌuįni bʉya bi goꞌmi, nɛ bim ꞌbɛdi. 8 Pɛ nuꞌʉ ꞌda bi zo bʉ ja ra hogahäi, nɛ bin ja xʉn ho ʉ. Nu ꞌda bi ndøꞌa nꞌda ciɛnto, nɛ nuꞌʉ ꞌda bi ndøꞌi hyąte, nɛ ꞌdäte ma ꞌdɛtꞌa bi ndø ʉ ꞌda. 9 Pɛ nuꞌbʉ i ja ni zaguhʉ, dami jamansu ꞌbɛꞌa dí xi ahʉ, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ jąꞌi a ra Jesús.
I änꞌdʉ yʉ́ xädi ra Jesús hanja i xih yʉn tꞌuti yʉ jąꞌi
10 Nɛ dá xihmbe ra Jesús bʉya, dá ɛ̨mfe:
―Hanja gní xänba yʉn tꞌuti yʉ jąꞌi, nɛ hingui pą ʉ ꞌbɛꞌa nam bøn ʉ, dá ɛ̨mfe.
11 Nɛ nu ra Jesús bi dąrcahe bʉya, nɛ bi ꞌyɛ̨nje:
―Nu ahʉ bin ja ahʉ gá pąhmbʉ a njom mi pąh mamꞌbɛtꞌo ꞌbɛpʉ ní manda rá tsꞌɛdi Oją, pɛ nuꞌʉ miꞌda, him bin japi da bądi, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús. 12 Nɛ tengu thoho a ram hma i ɛ̨na: “Nuꞌa i ja, manꞌda xʉn ngu din tꞌunni, nɛ nuꞌa zi tsꞌʉtho i ja, nɛꞌa i ja da thąnba a,” gan jahʉ bʉ. Nuꞌʉ i honi da bądi, manꞌda xʉn ngu da bądi. Pɛ nangue ʉ hingui honi da bądi, nɛ a zi tsꞌʉ mi pądi da thąnba ʉ. 13 Janangueꞌa yʉn tꞌuti thoho dí xi ʉ, nguetho i øde pɛ ɛ̨na gueꞌbʉ him bi ꞌyøde, nɛ i nu pɛ tengutho ꞌbʉ hin te xtá nu; him bi yʉtꞌ yʉ́ mbʉi a dá xifi, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús. 14 Nɛ majuąni i manꞌa ra pøngahyą Isaías nangue ʉ ꞌbʉ mi ꞌyɛ̨nꞌa:
Gui ꞌyøhmbʉ pɛ hin gui pąhmbʉ ꞌbɛꞌa gá ꞌyøhmbʉ.
Nɛ gui nuhʉ pɛ hin gui pąhmbʉ ꞌbɛꞌa nám bønꞌa guin nuhʉ.
15 Nguetho nu ni mbʉihʉ ɛ̨mmɛ xʉm mɛ̨tho,
nɛ njąmꞌbʉ gui ꞌyøhmbʉ, tenguꞌbʉ njotꞌi ni guhʉ,
nɛ njąmꞌbʉ gui nuhʉ, tenguꞌbʉ guidí tsꞌąntꞌ ni dähʉ,
nɛ hin jąmꞌbʉ i sä da bɛ̨n ni mbʉihʉ ngue dim pädi nangue ran tsꞌo, ngue ga nyąn ahʉ,
i ɛ̨n Oją, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra pøngahyą Isaías ꞌbʉ mayaꞌbʉ, bi ꞌyɛ̨n a ra Jesús.
16 Pɛ nuꞌahʉ mająpi ahʉ nguetho i nu ni dähʉ nɛ i øh ni guhʉ, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús. 17 Majuąni dí xi ahʉ ɛ̨mmɛ xʉn ngu yʉ́ pøngahyą Oją nɛ xʉn ngu yʉ jąꞌi ngue ꞌdatꞌ Oją mim bɛ̨ni, mí nde xtá nuna gätho guí nuhʉ ya, pɛ him bi zä bi nu; nɛ ɛ̨mmɛ mí nde xtá ꞌyøhna guí øhmbʉ ya, pɛ him bi zä bi ꞌyøde, nguetho him mí zøn ra ora xtám bądi, bi ꞌyɛ̨ngähe dyʉ xädigähe ra Jesús.
ꞌBɛꞌa rán thɛui a ran tꞌuti ra mbomhmudä
18 ―Nɛ nuya ga xi ahʉ ꞌbɛꞌa nam bønꞌa rán tꞌuti a ra mbomhmudä, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús. 19 Nɛ nuꞌa toꞌo bi sih ram hma ngue di manda ua rá tsꞌɛdi Oją, nɛ him bi bądi ꞌbɛꞌa nam bønꞌa, in ja tengu ʉ yʉ hmudä bi zo bʉ ja ra ꞌyu, nɛ ꞌbex bá ɛ̨ꞌa ra zįthu bi hyąx a ra hmudä bi thupʉ ja yʉ́ mbʉi ʉ. 20 Nɛ nuꞌʉ yʉ hmudä bi zo bʉ ja yʉ do, tenguꞌbʉ nꞌda ra jąꞌi ɛ̨mmɛ di johya ꞌbʉ ja bi ꞌyø a ram hma, pɛ maxøtsꞌe thoho. 21 Nɛ hinga gätho mbo yʉ́ mbʉi, nguetho hinꞌyʉ yʉ́ ꞌyʉ xʉn ho, nɛ go zi tsꞌʉ din ʉnbi nangue a ram hma, ꞌbexgue da ꞌuegue. 22 Nɛ nuꞌa ra hmudä dá xi ahʉ bi zo bʉ ja yʉ ꞌuįni, nam bøni tengu nꞌda ra jąꞌi bi ꞌyø a ram hma, pɛ høntꞌa ɛ̨mmɛ im bɛ̨n ra ximhäi nɛ ra mbɛti ngue i hätꞌi, janangueꞌa bi japi bim ꞌbɛ a nɛ hin te bin ja rá ꞌbɛfi Oją nangueꞌa ra jąꞌi tengu a. 23 Pɛ nuꞌa ra hmudä dá ma ngue bi zo bʉ ja ra hogahäi, nam bøni tengu ʉ i ømanho a ram hma nɛ i pądi ꞌbɛꞌa yʉ́n thɛhʉ a, nɛ din te xʉn ho ʉ nɛ da ndøgue tengutho yʉ hmudä, ngue nuꞌʉ ꞌda bi ndøꞌa nꞌda ciɛnto, nɛꞌʉ ꞌda bi ndø a hyąte, nɛ ʉ ꞌda bi ndø a ꞌdäte ma ꞌdɛtꞌa.
Rán tꞌuti ra hmudä xʉn ho nɛ a hingui ho
24 Nɛ nu ra Jesús bʉya bi xih miꞌda yʉn tꞌuti ʉ yʉ jąꞌi, nɛ bi ꞌyɛ̨mbi:
―Nuꞌbʉ bi ꞌyøtꞌ ran tsꞌʉtꞌabi Oją, in ja tengutho ꞌbʉ nꞌda ra jąꞌi bi du a nꞌda yʉ hmudä xʉn ho bʉ ja rá huąhi. 25 Pɛ nuꞌbʉ mín xui nɛ gätho bin ąha, bi mba a rán sʉiui nɛ ꞌdarbʉ bi duhmi a nꞌda yʉ hmudä hingui ho bʉ ja rá huąhi, nɛ bi mba bʉya. 26 Nɛ nuꞌbʉ mí bøx bʉya, bi bøxꞌʉ xʉn ho nɛ ʉ hingui ho, ꞌdarbʉ bi bøtsꞌe. 27 Nɛ nuꞌʉ yʉ́ ꞌyɛ̨hɛ bʉya bi mba bi xi ʉ yʉ́ hmu: “Nu yʉ hmudä gá tupʉ ja ra huąhi, xʉn ho ꞌbʉ gmi tuhu, hapʉ bi nɛqui ʉ yʉ hmudä hingui ho,” bi ꞌyɛ̨mbi. 28 Nɛ nu ʉ yʉ́ hmu bʉya bi ꞌyɛ̨mbi: “Nɛ masque nꞌda man sʉiꞌbe bá ɛ̨hɛ bi tsꞌonga ma huąhi,” bi ꞌyɛ̨na. “Ha ga xathʉ ʉ yʉ paxi hingui ho,” bi ꞌyɛ̨nꞌʉ yʉ́ ꞌyɛ̨hɛ bʉya. 29 Nɛ nu yʉ́ hmu bi ꞌyɛ̨mbi: “Hinꞌna, hin da zä gui mbähä gui xathʉ ʉ yʉ paxi hingui ho, nguetho xøhma tsꞌʉrpʉ thoho nɛ ʉ xʉn ho gui xathʉ. 30 Manꞌda xʉn ho gui hyɛthohʉ ꞌdarpʉ din te, ja gueꞌbʉ bin ja ran sofo. Nɛ nubʉya ga xi ʉ yʉ mbɛfi ngue nuꞌʉ hingui ho di pɛti nɛ da ꞌyudi, nɛ nu ʉ xʉn ho bʉya da mbɛꞌtsꞌ bʉ ja ma ngu,” bi ꞌyɛ̨n ʉ yʉ́ hmu, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
Nɛ guehna manꞌda ran tꞌuti bi mam ꞌbʉ mi xi ʉ yʉ jąꞌi.
Rán tꞌuti rá hmudä ra mostaza
31 Nɛ manꞌda ran tꞌuti bi manꞌa ra Jesús nɛ bi ꞌyɛ̨na:
―Nɛ tengu nꞌda rá hmudä ra mostaza bi dupʉ ja rá huąhi nꞌda ra jąꞌi. Nɛ zi tsꞌʉtho a, ɛ̨mmɛ manꞌda zi tsꞌʉ xínda gue ʉ miꞌda yʉ hmudä. 32 Pɛ nuꞌbʉ bin te nɛ manꞌda xʉn ndoho bʉ ni nɛqui, madagueꞌbʉ ra cꞌani thoho, pɛ i te tenguꞌbʉ nꞌda ra za guepʉ da zä da ꞌyøtꞌ yʉ́ ꞌbafi yʉ doja bʉ ja yʉ́ ꞌyɛ. In jabʉ rá tsꞌɛdi Oją bʉ ni nɛqui ngue di manda ua, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
Rán tꞌuti rá íxi ra hocjʉni
33 Nɛ manꞌda ran tꞌuti bi ma ra Jesús nɛ bi ꞌyɛ̨na:
―Nɛ tengu ra íxi ꞌbʉ din japꞌa ra hocjʉni, nɛ gätho bi nden a ra jʉni bʉya. In jabʉ rá tsꞌɛdi Oją bʉ ni nɛqui ngue di manda ua, bi ꞌyɛ̨na.
Mayaꞌbʉ bi tsꞌänni da man yʉn tꞌuti a ra Jesús
34 Nɛ ngubʉ bi ꞌyøtꞌa ra Jesús, høntꞌʉ yʉn tꞌuti bi ꞌyutꞌʉ yʉ jąꞌi ꞌbʉ mi xänbi. 35 Nɛ gueꞌa bi manꞌa ra pøngahyą mayaꞌbʉ ngue din ja ꞌbʉ mi ꞌyɛ̨na:
Ga utä yʉ jąꞌi yʉn tꞌuti,
Ga xänba a njon mi pądi asta gueꞌbʉ go mi mbʉh ra ximhäi,
i ɛ̨n Oją, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Isaías ꞌbʉ mim pøngahyą.
ꞌBɛꞌa rán thɛui a rán tꞌuti ra hmudä xʉn ho nɛꞌa hingui ho
36 Nɛ nubʉya bi xi ʉ yʉ jąꞌi a ra Jesús ngue da mbengui. Nɛ nuꞌbʉ gätho mí mba ʉ, bi mba ra Jesús bʉ ja ra ngu. Nɛ dá tɛndähe bʉya. Nɛ nuꞌbʉ mí hyupʉ ja a ra ngu, dá änhde:
―Dami xije tsꞌʉ ꞌbɛꞌa nam bønꞌa ran tꞌuti gá ma nangue ra hmudä hingui ho bi dupʉ rá huąhi a ran ꞌyohʉ, dá ɛ̨mfe.
37 Nɛ bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús bʉya:
―Nuꞌa nam bøni ngue yʉ hmudä xʉn ho ʉ dí tucä, guecä dán jąꞌigä ua ja ra ximhäi. 38 Nɛ nu a ra huąhi nam bøni gueꞌa ra ximhäi. Nɛ nuꞌa ra hogahmudä nam bøni gueꞌʉ di manda rá tsꞌɛdi Oją ʉ. Nɛ nuꞌa ra hmudä hingui ho nam bøni yʉ jąꞌi ngue rá mbɛti ra zįthu. 39 Nɛ nu a rán sʉiui a rá mbɛti ra huąhi ngue bi dupʉ yʉ hmudä hingui ho, gueꞌa ra zįthu a. Nɛ nuꞌa ran sofo nam bøni rán zɛgui ra pa. Nɛ nuꞌʉ yʉ mbɛfi da xoqui nam bøni ngue yʉ́m ꞌbɛhni Oją mahɛ̨tsꞌi. 40 Nɛ tengu thoho ʉ yʉ hmudä bi bøtsꞌe ngue hingui ho nɛ bi mba ma muntsꞌi nɛ bi mba ntꞌudi, din ja bʉ ꞌbʉ ran zɛgui ra pa. 41 Nugä ngue dán jąꞌigä ua ja ra ximhäi, ꞌbʉ rán zɛgui ra pa ga pɛnꞌdʉ mam ꞌbɛhni di pɛti gätho nangu yʉ jąꞌi ra ximhäi. Nɛ gätho ʉ bi ꞌyøtꞌ ran tsꞌo da thøn a thi, nɛ ʉ gätho midí parpa yʉ́ mijąꞌihʉ da ꞌyøtꞌ yʉ tsꞌoqui. 42 Nɛ da thøspʉ ja ra sibi njąmꞌbʉ i huɛ̨tꞌi, guepʉ din zoni nɛ din guxtꞌ yʉ́ tsꞌi bʉ. 43 Nɛ nubʉya, nuꞌʉ toꞌo i øtꞌ rá pähä Oją, di nɛc thoho tengu ra hyadi bʉ di manda rá tsꞌɛdi ma Tahʉ mahɛ̨tsꞌi. Toꞌo gätho ja yʉ́ zagu, di jamansu a dím mangä ya, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús.
Rán tꞌuti a ra mbɛti man tꞌągui
44 Nɛ manꞌda ran tꞌuti bi manꞌa ra Jesús, bi ꞌyɛ̨na:
―Nu nꞌda ran ꞌyohʉ bi dįnꞌa nꞌda ra mbɛti bʉ mbo ra häi ngue ɛ̨mmɛ di muui a. Nɛ bi gärpʉ mahønꞌa. Nɛ midí johya, nɛ bi mba bʉya da mbä ꞌbɛꞌa gätho mi pɛꞌtsꞌi guepʉ bi zä bi dänꞌa ra xɛqui a guepʉ bi dįnꞌa di muui, ngue mi pądi manꞌda da dąpi bʉ. Nɛ din jabʉ gui ꞌyøthʉ ngue ɛ̨mmɛ gui hyomhbʉ ngue di manda rá tsꞌɛdi Oją, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
Rán tꞌuti a ra do ɛ̨mmɛ di muui xʉm hmadi
45 Nɛ xø bi ꞌyɛ̨na:
―Nu nꞌda ra pøhø ngue mi honi da dän yʉ do i thįm bʉ mbo ra dehe xʉm hmadi di muui. 46 Nɛ nuꞌbʉ mí dįn a nꞌda manꞌda mahotho xinda gueꞌʉ gä min nu mamꞌbɛtꞌo, bi mbä ꞌbɛꞌa gätho mí pɛꞌtsꞌi nɛ bi dänꞌa ɛ̨mmɛ mahotho bʉya. Nɛ din jabʉ gui ꞌyøthʉ ngue ɛ̨mmɛ gui hyomhbʉ ngue di manda rá tsꞌɛdi Oją, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
Rán tꞌuti nꞌda ra xitꞌą án tꞌɛi bʉ ja ra dądądehe
47 Nɛ manꞌda bi manꞌa ra Jesús, bi ꞌyɛ̨na:
―Nuꞌa ní ꞌyøtꞌ ran tsꞌʉtꞌabi Oją, in ja tengu nꞌda ra xitꞌą ngue i pa ntꞌɛi bʉ ja ra dądądehe, nɛ i thɛ høntꞌa go ní huą i ꞌbʉpʉ mbo ra dehe. 48 Nɛ nuꞌbʉ ya bi yuꞌa yʉ́ xitꞌą yʉ mbahuą, da gʉx bʉya, da mba nín hupʉ ja ra ndenthe nɛ da huanꞌdʉ yʉ huą xʉn ho da ꞌyʉrpʉ ja yʉ́ ꞌbøtsꞌe nɛ nuꞌʉ hingui ho bʉya di bʉntꞌi. 49-50 Nɛ din jabʉ ꞌbʉ rán zɛgui ra pa, ꞌdarbʉ dim ꞌbähmbʉ ʉ yʉ tsꞌomꞌbäi ʉ xʉn ho bi ꞌyøtꞌe. Nɛ nu yʉ́m ꞌbɛhni Oją mahɛ̨tsꞌi da huanꞌdʉ yʉ tsꞌomꞌbäi nɛ da ꞌyɛntpʉ ja ra sibi njąmꞌbʉ i huɛ̨tꞌi, nguepʉ din zom bʉ ʉ nɛ din guxt pʉ yʉ́ tsꞌi, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús.
Mahyoni a mi pɛzɛhɛ nɛꞌa xø bi dįm maꞌdaꞌyo
51 Nɛ nuꞌa ra Jesús bʉya bi ꞌyɛ̨ngähe yʉ́ xädigähe:
―Ha guí pąhmbʉ a dí xi ahʉ ya.
―Hąha, ma Hmu, ya dí pąhmbe a guím ma, dá ɛ̨mbähe a.
52 Nɛ xø bi ꞌyɛ̨ngähe bʉya:
―Nuꞌʉ midín xäh ram hma mayaꞌbʉ, nɛ a ram hma maꞌdaꞌyo da hyumbi din xädi, ngue ꞌbɛpʉ ní manda rá tsꞌɛdi Oją, hin te di ꞌbɛh rán xädi ʉ bʉya, nɛ da zä da xänba ʉ miꞌda. Din ja tenguꞌbʉ nꞌda ra jąꞌi i ja ꞌbɛꞌa i pɛꞌtsꞌi ngue gä mahyoni. Nɛꞌa bi zocpa yʉ́m bombøta nɛꞌa bi dįnsɛ. Janangueꞌa hin te di ꞌbɛ ʉ ꞌbʉpʉ ja rá ngu, bi ꞌyɛ̨ngähe ra Jesús.
Yʉ mɛngu bʉ rá hnini zɛhɛ him bi ꞌyɛ̨cꞌyɛi rá tsꞌɛdi ra Jesús
53 Nɛ nuꞌbʉ mi guaꞌa bi man ra Jesús bʉya bi bøm bʉ. 54 Nɛ bi mba bʉ rá hnini zɛhɛ ngue Nazaret. Nɛ bin xäpʉ ja ra niją, nɛ nu yʉ jąꞌi bʉya bi hyonya thoho ꞌbɛꞌa bi ꞌyøtꞌa, nɛ bi ꞌyɛ̨na:
―Hapʉ bí hyą rán ꞌyomfɛ̨ni na, ngue da zä da ꞌyøtꞌa i øtꞌe. 55 Ha hinga guehna rá tsꞌʉntꞌʉ ra yaxi na, ngue i ꞌbʉcua rá mbe í María. Nɛ nu yʉ́n ꞌyohʉ ra Jacobo nɛ ra José nɛ ra Simón nɛ ra Judas. 56 Nɛ ʉ yʉ́n ju dí ꞌbʉhmbʉ ua. Pɛ hapʉ bí hyą a ran ꞌyomfɛ̨ni na, bi ꞌyɛ̨n ʉ yʉ́ mɛnguhʉ. 57 Nɛ him bi numanho a ra Jesús. Pɛ nu ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Gätho yʉ jąꞌi in jabʉ. Nubʉ ja yʉ́ hnini zɛhɛ hin da hnumanho nꞌda rá pøngahyą Oją, xínga gueꞌʉ i ꞌbʉpʉ rá ngu da numanho, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
58 Janangueꞌa hingui ngu yʉn tꞌøtꞌe mixte bi ꞌyørpʉ, ngue him bi ꞌyɛ̨cꞌyɛi ʉ ꞌbʉpʉ.