Danɩyɛlə 11

1 Dariyusə, ʋ nə yɩ Medi lʋʋ lìù pàrɩ̀ tə təntən bɩnɩ tə wa, à mʋ̀ yà wulə ʋ səpuni nə, à dàŋà ʋ jɩɩn, à ga saŋa wá. 2 Yá sɩ́ʋ́n nə, à dàń wá swɩ̀n cɩ́gá n con.

Jɩzən saparʋ də jɩgwiə saparʋ pɛ̀gá pwə́rə́ wa kʋ̀ʋ̀

Pɛ̀gá batwa tə wá ya lá, ba nə wá də́ pàrɩ̀ Pɛrəsə lʋʋ nii tə yuu wa. Yá banɩa nii pɩ̀ʋ́ wá ya lá, ʋ nə wá tún jɩjə, ʋ doni ba duən tə mama. Yá máŋá tə ʋ jɩjə tə nə wá pa ʋ na dɩ̀àn, ʋ wá zɩ̀n payun tə mama, ʋ zɩgɩ Yavan payuu tə nə. 3 Yá pɩ̀ʋ́ babɩʋ don wá zàn ʋ də́ pàrɩ̀ də dɩ̀àn nəfarʋ, ʋ ga fwa ʋ fɩra. 4 Yá máŋá tə ʋ nə wá də́ dɩ̀àn nətʋ, ʋ payuu tə wá lwa, yá lanworu sapara banɩa tə wá tara kʋ. Kʋ bá ya ʋ dwíí tori, yá kʋ kʋ́ʋ̀ bá ja dɩ̀àn, ndə kʋ dí yáá yà nə jə dɩ̀àn nətʋ. Cɩ́gá, ba wá jon ʋ payuu tə, ba pa lɩ̀à duən nə, ba nə tà ʋ dwíí lɩ̀à.

5 Jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá jì dɩ̀àn tíú. Yá ʋ kwatara yáá tíú don dɩ̀àn wá doni wá, yá ʋ wá də́ pàrɩ̀, ʋ pàrɩ̀ tə ga wá ja dɩ̀àn zənzən. 6 Yá bɩna bagalɩ nii nə, ba wá tún nimarʋ də duən, yá jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə bʋ̀á wá swe jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə, sə ba ma tún nimarʋ tə. Yá pakan təntə bá wànɩ́ ʋ cɩ̀ ʋ vàn dɩ̀àn tə nə, pɩ̀ʋ́ tə də bá wànɩ́ ʋ ciŋi ʋ zɩgɩ, ʋ vàn də ma bá ja dɩ̀àn. Ba wá ja pakan tə ba pa, ʋ də lɩ̀à tə nə ja wá ba bà, də ʋ nyɩna, də lìù tə yà nə wá ya ʋ sáŋʋ́ kʋ máŋá tə wa. 7 Yá ʋ dwíí tə wa lìù don wá zàn, ʋ jon ʋ yuu nə. Lìù təntə wá bà kwatara tə con, ʋ wá zʋ jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə dɩ̀àn dəkuu bwálɩ́ tə wa, ʋ ta ʋ də́ dɩ̀àn zənzən. 8 Ʋ wá pɛ̀ ba yɩa tə tətə, də ba woŋwanan tə, ba nə nyɩan lugu ba ma fwa, də ba wárʋ́ də sɩ́án wiən tə nə jə funə, ʋ ja va Ezwipətə lʋʋ nii. Yá ʋ wá ya yiŋʋnɩ də jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə, kʋ yí ndə bɩna bagalɩ nə. 9 Yá ʋ wá pìí ʋ bà jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə payuu tə wa, ʋ dàń ga zɩgɩ lá, ʋ pìí ʋ va ʋ lʋʋ nii wa.

10 Ʋ bɩ̀á wá zàn ba kə kwatara púlə́ kapʋpʋ duən yáá, sə ba ma ta kʋ̀ʋ̀. Ba lìù don wá va kʋ̀ʋ̀ də ʋ kwatara, ʋ ta ʋ lɛ ʋ sɩswɩan, ʋ də́ dɩ̀àn, ʋ ga pìí ʋ bà. Ʋ wá ta kʋ̀ʋ̀ tə, ʋ va ʋ yí ʋ dʋŋa tə dɩ̀àn dəkuu bwálɩ́ tɩʋ. 11 Jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə lɩŋa wá zàn, ʋ ga nan ʋ ta kʋ̀ʋ̀ ʋ zɩgɩ jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə. Jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə də wá kə kwatara kapʋpʋ duən yáá, yá jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá ta kwatara kapʋpʋ təntə ʋ də́. 12 Jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá fwa fwìə́, ʋ nə ta kwatara kapʋpʋ tə ʋ də́ yɩrɩ. Ʋ wá gʋ kwatara mʋ̀rʋ̀ kapʋpʋ, yá də kʋ mɛ, ʋ tə bá də́ dɩ̀àn. 13 Cɩ́gá, jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá pìí ʋ bà, ʋ kə kwatara kapʋpʋ duən yáá, ba nə dáá ba doni təntən kwatara tə. Yá bɩna bagalɩ nii nə, ʋ wá bà də kwatara púlí nəfarʋ, kʋ nə jə kwatarɩ zɩla zənzən. 14 Kʋ máŋá təntə wa, lɩ̀à kapʋpʋ wá zàn ba zɩgɩ jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə. Yá n tətə Danɩyɛlə lʋʋ lɩ̀à tə wa wʋlʋnyɩna wá zàn, sə ba pa nɩʋn tə nii sú, yá ba wá mà ba nɛɛ, ba tʋ. 15 Jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá bà ʋ lwà kukurə nacanɩ tɩʋ don biritaŋʋ yɩra, kʋ nə yɩ dɩ̀àn dəkuu bwálɩ́, ʋ ma ta kʋ ʋ də́. Jɩgwiə saparʋ yuu kwatara tə bá wànɩ́ ba ciŋi ba zɩgɩ, ʋ kwatara babɩran tə nɛɛ bá ja dɩ̀àn, sə ba wànɩ́ ba ciŋi ba zɩgɩ. 16 Lìù tə, ʋ nə ta ʋ zɩgɩ jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə, kʋ tíú wá ja wá ʋ ma fwa ʋ fɩra, yá lìù mama bá wànɩ́ ʋ ta ʋ zɩgɩ ʋ nə. Ʋ wá zɩgɩ lʋʋ nii tə wa, kʋ nə ziən kʋ doni lʋʋ níə́ tə mama, ʋ ga wá cʋ̀gʋ̀ won tə mama, ʋ nə wàá ʋ cʋ̀gà. 17 Ʋ wá kə sírí, sə ʋ ja ʋ payuu tə mama dɩ̀àn ʋ bà, ʋ ma tún nimarʋ də jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə. Ʋ wá pa ʋ bʋ̀á jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə, sə ʋ ma tún nimarʋ tə də wá, sə ʋ twá kʋ nə, ʋ ma cʋ̀gʋ̀ wá. Yá ʋ pubʋŋa təntə bá jì, ka nii ga bá sú. 18 Ʋ dàń wá pìí ʋ te ʋ yáá mʋʋ titəŋi wa lʋʋ níə́ tə con, yá ʋ wá də́ dɩ̀àn tə kapʋpʋ yuu wa, kʋ va kʋ yí máŋá tə kwatara yáá tíú don, ʋ nə wá fʋfʋlɩ wá, ʋ pa ʋ tʋtʋnkʋkwɩnan tə zwɛ̀, yá ʋ mʋ̀ bá wànɩ́ ʋ fʋfʋlɩ kwatara yáá tíú təntə. 19 Kʋ kwa nə, ʋ wá pìí ʋ va dɩ̀àn dəkuu bwálá tɩan tə con, tə nə wulə ʋ lʋʋ nii tə wa. Yá ʋ wá mà ʋ naa, ʋ tʋ ba ga kʋ́ʋ̀ bá na wá. 20 Lìù tə nə wá jon ʋ yuu nə, wá tʋn wʋlʋnyiən payuu tə bwálɩ́ tə wa, kʋ nə ziən zənzən. Yá dɩan bagalɩ nii nə, ʋ wá kɛ́n ʋ tʋ, yá kʋ bá twá də lɩŋa, nə à yə̀ə́ kʋ̀ʋ̀.

21 Lìù tə nə wá jon ʋ yuu nə, wá ya lìù ba nə goni, ba nə wà wá pàrɩ̀ tə pɩn də dun yɩrɩ. Ʋ wá bà, ʋ twá də gɩgɩra, ʋ ma ta payuu tə, sìə́ máŋá wa, ʋ ga jon pàrɩ̀ tə. 22 Ʋ wá də́ dɩ̀àn kwatara púlə́ kapʋpʋ tə yuu wa, ba nə wá nan ba larɩ ba sú tɩa, sə ba ma ta kʋ̀ʋ̀ ba zɩgɩ ʋ nə. Ʋ wá gʋ ba, ʋ larɩ tɩa, ʋ ga gʋ Yɩɩ nimarʋ lɩ̀à tə yáá tíú don. 23 Ʋ wá tún nimarʋ də lɩ̀à, yá ʋ wá twá kʋ nə, ʋ ma tʋn gɩgɩra. Ʋ dɩ̀àn wá súrí zənzən, yá ʋ kwa lɩ̀à ba dáá. 24 Sìə́ máŋá wa, ʋ wá va nagwanaa tə bwálá wa, tə nə ziən zənzən, ʋ tʋn yìə̀n, ʋ nyɩna-ba, də ʋ nɩbara-ba nə wà tʋn. Ʋ wá tara wiən tə, ʋ nə ta ʋ jon kʋ̀ʋ̀ wa, də tə tə ʋ nə vɩrɩ də dɩ̀àn, də jɩjə wiən, ʋ pa lɩ̀à nə. Ʋ wá tanɩ sə ʋ ta dɩ̀àn dəkuu bwálá tɩan, kʋ va kʋ yí máŋá don wa.

25 Ʋ wá jələ ʋ dɩ̀àn, də ʋ wʋdɩʋ yuu wa, ʋ ga ja kwatara púlí nəfarʋ ʋ va, sə ʋ ma ta jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə. Yá jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə dàń wá tanɩ ʋ tɩ̀àn, sə ʋ ta kwatara púlí nəfarʋ təntə, kʋ nə jə dɩ̀àn zənzən. Yá ʋ bá wànɩ́ ʋ ciŋi ʋ zɩgɩ. Cɩ́gá, ba wá tʋn swɩan ʋ yɩra. 26 Lɩ̀à tə ba də wá nə də́ wodiu duən nə, nə wá cʋ̀gʋ̀ wá. Kʋ̀ʋ̀ tə wá doni ʋ kwatara púlí tə jɩɩn, yá kwatara kapʋpʋ wá tɩ. 27 Pɛ̀gá bələ tə wá bʋn sə ba tʋn yolwan duən yɩra. Ba wá jə̀ń ba də́ wodiu də duən, ba ga kʋ̀nà kʋ̀nkʋ̀n, ba bɩrɩ duən nə. Yá də kʋ mɛ, ba pubʋŋɩ tə bá jì. Cɩ́gá, máŋá lɩ ka tún, kʋ nə wá zwɛ̀. 28 Jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá pìí ʋ va ʋ lʋʋ nii wa, də jɩjə wiən kapʋpʋ. Ʋ lɩŋa wá zàn Yɩɩ nimarʋ lɩ̀à tə yuu wa, yá ʋ wá tʋn yolwan ba yɩra, ʋ ga zɩgɩ lá, ʋ pìí ʋ va ʋ lʋʋ nii wa.

29 Máŋá tə ba nə lɩ ba tún nə yí, jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə kʋ́ʋ̀ wá va ʋ ta kʋ̀ʋ̀ ʋ zɩgɩ jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə nə. Yá talɩkwa naa kʋ tə mʋ̀ nə, yìə̀n tə kʋ́ʋ̀ bá ya ndə təntən tə nə. 30 Lɩ̀à wá ja nɩ́á yuu bwərə, ba nan Kitimə lʋʋ nii ba bà, ba ma ta wá. Ʋ jɩ̀àn wá gwàrɩ̀, yá ʋ wá pìí ʋ vìí. Kʋ nətʋ tə wá pa ʋ lɩŋa zàn Yɩɩ nimarʋ lɩ̀à tə yuu wa zənzən, ʋ ga tʋn yolwan ba yɩra. Yá ʋ də lɩ̀à tə mʋ̀ nə vɩga Yɩɩ nimarʋ tə wá nì duən kwərə. 31 Kwatara púlə́ wá zìlí ʋ nii, yá ba wá cʋ̀gʋ̀ Yɩɩ wúlú bwálɩ́ tə, də dɩ̀àn dəkuu bwálɩ́ tə. Ba wá cɩ̀ dɩɩn mama joŋi tə fwaŋʋ nə, ba ga tún wolwan tə nə yɩ cʋcʋnyiən kʋ bwálɩ́ tə wa. 32 Pɩ̀ʋ́ tə wá gɩgarɩ lɩ̀à tə nə cʋ̀gà Yɩɩ nimarʋ tə, yá lɩ̀à tə nə yə̀ə́ ba Yɩɩ tə wá zɩgɩ dɩ̀àn, ba ga wá tʋn yoo. 33 Lalʋʋ tə wa yənu tɩ̀án tə wá kàrɩ̀ lɩ̀à kapʋpʋ. Wʋwalʋ wá yí ba máŋá don wa, yá ba wá gʋ ba duən də kwatara sɩ̀ʋ́, ba sʋ̀rɩ́ ba duən mən wa, ba kə ba duən bandiə wa, ba ga vɩrɩ ba duən jɩjə wiən də dɩ̀àn. 34 Wʋwalʋ təntə máŋá wa, ba wá na sáŋʋ́ mancɩn, yá lɩ̀à kapʋpʋ wá kə ba nii ba kwa də pwìí bələ. 35 Wʋwalʋ wá yí yənu tɩ̀án tə wa lɩ̀à duən, sə kʋ kwɛn ba, kʋ lɩ durən yìə̀n wa, sə ba ya parɩ, kʋ jə vələ máŋá tə kʋ nə wá zwɛ̀. Cɩ́gá, máŋá lɩ ka tún kʋ yɩrɩ. 36 Pɩ̀ʋ́ tə wá tʋn kʋ tə ʋ nə swə. Ʋ wá fwa fwìə́, ʋ pa dun ʋ tɩ̀àn nə, ʋ ga bʋ́n də ʋ dwə yɩa tə mama, yá ʋ wá swɩ̀n yìə̀n tə nə wà mɛ, ʋ zɩgɩ Yɩɩ tə nə, ʋ nə wulə yɩa tə mɛ yuu wa. Ʋ yoo mama wá jì kʋ pa wá, kʋ va kʋ yí máŋá tə, Yɩɩ lɩŋa tə nə fʋrɩ, nə wá zàn tə lɛ tə máŋá. Yá Yɩɩ dàń wá tʋn kʋ tə ʋ nə ken sírí sə ʋ tʋn, ʋ pa kʋ nii sú. 37 Pɩ̀ʋ́ tə bá jələ ʋ nyɩna-ba yɩa tə, nə à yə̀ə́ yɩɩ tə kana tə nə swə. Ʋ bá jələ yɩɩ mama, ʋ nə wá pa dun ʋ tɩ̀àn nə, ʋ doni yɩa tə mama yɩrɩ. 38 Ʋ wá dʋgʋ tə vàn nə, ʋ ga pa dun dɩ̀àn dəkuu bwálá yɩɩ tə nə. Ʋ nyɩna-ba wà yɩɩ təntə yəni, yá kʋ mʋ̀ nə nə ʋ wá ja sɩ́án, də wárʋ́, də kapana tə nə jə funə, də wiən tə kwənə nə dáá, ʋ ma pa dun. 39 Ʋ wá ja yɩɩ vee təntə dɩ̀àn, ʋ ma ta dɩ̀àn dəkuu bwálá tə. Ʋ wá pa lɩ̀à tə mama nə sɛ̀ yɩɩ təntə na dun zənzən. Ʋ wá tún ba, sə ba də́ pàrɩ̀ lɩ̀à kapʋpʋ yuu wa, ʋ ga wá tara bwálá ʋ pa ba, ʋ ma ŋwɩ́n ba.

40 Kʋ yígúrə́ wa, jɩgwiə saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá ta jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə. Yá jɩzən saparʋ yuu pɩ̀ʋ́ tə wá wùrù ʋ zàn ʋ ta wá ndə dwavʋʋ nəfarʋ nə. Ʋ wá ja səsen, də səsen kòrə̀n, də səsədɩra də nɩ́á yuu bwərə kapʋpʋ, ʋ bà ʋ nə. Ʋ wá zʋ lʋʋ níə́ tə mama wa ʋ ta, ʋ twá tə wa ʋ nan. 41 Ʋ wá zʋ lʋʋ nii tə wa, kʋ nə ziən kʋ doni lʋʋ níə́ tə mama, yá ʋ wá gʋ lɩ̀à kapʋpʋ. Yá Edomə tɩ̀án mʋ̀, də Mʋabə tɩ̀án, də Amon dwíí tə dun tɩ̀án wá jon ba tɩ̀àn ʋ jɩɩn wa. 42 Ʋ wá zɩ̀n ʋ jɩɩn, ʋ ta lʋʋ níə́ duən, yá Ezwipətə lʋʋ nii tə tətə bá jɛ́n ʋ yáá nə. 43 Ʋ wá tɩnɩ Ezwipətə tɩ̀án sɩ́án tə, də ba wárʋ́ tə, də ba wiən tə mama nə jə funə. Libi tɩ̀án də Kuswə tɩ̀án wá sɛ̀ ʋ nii. 44 Yá ŋwɛn wá nan yɩɩ yipɩan con, də jɩzən saparʋ con tə bà, tə pa fən gən. Yá ʋ wá nan ʋ va kʋ̀ʋ̀ də lɩŋa nəfarʋ, sə ʋ gʋ, ʋ ga cʋ̀gʋ̀ lɩ̀à kapʋpʋ mɩ́ámɩ́án. 45 Ʋ wá kə ʋ pàrɩ̀ gansilə mʋran tə pwə́rə́ wa, Yɩɩ paan tə, ka zəni nə dwə pɛɛn tə mama vàn con. Yá mə lá nə ʋ mɩɩ wá zwɛ̀, yá lìù mama bá san wá.