Zwakɔbə kəni ʋ sírí, sə ʋ pìí ʋ va Kanaan lʋʋ nii
31
1 Zwakɔbə twi ʋ nì də, Laban bɩ̀á tə swɩ̀n, ba wʋ́, ʋ mʋ̀ Zwakɔbə nə jon ba nyɩna vàná mama. Yá tə mʋ̀ nə, ʋ ma na ʋ jɩjə tə mama. 2 Zwakɔbə cɩ́gá mɩ̀àn ʋ na də, Laban yáá kʋ́ʋ̀ tə̀lə́ də wá, ndə fuən tə nə. 3 Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu dàń ma swɩ̀n Zwakɔbə con, ʋ wʋ́: «Pìí n va lʋʋ nii tə wa, kʋ nə yɩ n nyɩna sàń, yá à wá ya də mʋ́.»4 Zwakɔbə ma pa, ba bon Raswɛlə də Leya, ba bà ʋ con kárɩ́ tə wa, ʋ yà nə wulə, ʋ yɩ̀rɩ̀ vàná tə. 5 Ʋ swɩ̀n ba con, ʋ wʋ́: «À mɩ̀àn à na də, á nyɩna yáá kʋ́ʋ̀ tə̀lə́ də nə, ndə fuən tə nə. Yá Yɩɩ tə, à nyɩna tə nə jʋnɩ, yɩn də nə. 6 Á tətə yə̀ə́ də, à tʋn à pa á nyɩna nə, də à dɩ̀àn mama. 7 Yá də kʋ mɛ, á nyɩna wà nə jələ. Ʋ fwa gɩgɩra à ŋwɩ́rán tə wa, nɛɛ kapʋpʋ. Yá Yɩɩ dàń nə wà wá cwəŋə pɩn, sə ʋ fwa yolwan mʋ̀, à yɩra. 8 Á nyɩna tə nə swɩ̀n də, vàná tə, tə yɩra nə jə pʋ̀pʋ̀nà, wá ya à ŋwɩ́rán, vàná tə mama yàá lɩrɩ bɩ̀á, tə yɩra nə jə pʋ̀pʋ̀nà. Ʋ nə kʋ́ʋ̀ pìí ʋ swɩ̀n də, vàná tə, tə yɩra nə jə fèlí, wá ya à ŋwɩ́rán, vàná tə mama yàá lɩrɩ bɩ̀á, tə yɩra nə jə fèlí. 9 Mə kʋ twá nətʋ, Yɩɩ ma jon á nyɩna vàná tə, ʋ pa nə. 10 Yá máŋá tə vàná tə nə dɩ̀ duən nə, dɩɩn don nə, kʋ fwa ndə pandwɩa nə, yá à ga na də, vanbɩran tə, tə nə dɩ̀ vankana tə nə, yɩra jə fèlí, də pʋ̀pʋ̀nà, də nəzonən. 11 Yɩɩ malɩka dàń ma bon nə, pandwɩa tə wa, ka wʋ́: “Zwakɔbə!” À ma le, à wʋ́: “Nə̀ń nə!” 12 Ka swɩ̀n à con, ka wʋ́, à zɩ̀n à yáá yɩɩ nə, à ywàń. Vanbɩran tə mama, tə nə dɩ̀ vankana tə nə, yɩra jə fèlí, də pʋ̀pʋ̀nà, də nəzonən. Cɩ́gá, ka swɩ̀n à con də, ka nɩ kʋ tə mama, Laban nə ma fwa nə. 13 Ka swɩ̀n də, ka mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ tə, ʋ nə nan à nə, Betɛlə nə. Ka swɩ̀n də tɩa lá nə, à zɩ̀n kapan tə, à zɩgɩ yɩɩ nə, à lwá nʋga kʋ yuu wa, à pa Yɩɩ nə, à ga poli nii də wá. Ka wʋ́ sɩ́ʋ́n nə, à dàń zàn, à nan lʋʋ nii kʋ tə wa, à pìí à va lʋʋ nii tə wa, ba nə lɩrɩ nə.»
14 Raswɛlə də Leya ma le Zwakɔbə, ba wʋ́: «Nə kʋ́ʋ̀ ba tori jə nə nyɩna dìə̀ tə wa, nə ga bá na tori, ʋ tɩan kwa wiən tə də wa. 15 Nə nyɩna ja nəba, ʋ ma fwa ndə ʋ dìə̀ lakɛɛ nə. Ʋ wà nəba jələ ndə ʋ bɩ̀á nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ yoli nəba ndə ywə́ŋə́ nə, ʋ jon nə səbiu, ʋ də́.a 16 Jɩjə tə mama Yɩɩ nə jon nə nyɩna tə con, dàń yɩ nə mʋ̀, də nə bɩ̀á nyiən. Sɩ́ʋ́n nə, n dàń fwa kʋ tə mama, Yɩɩ nə swɩ̀n n con, sə n fwa.»
17 Zwakɔbə dàń nyɩ́ ʋ zàn, ʋ pa ʋ kana də ʋ bɩ̀á dɩ̀ nyʋgʋma yuu wa, sə ba vìí. 18 Ʋ jɩn ʋ vàná tə mama, ʋ nə nɩ Padan-Aramə nə, də ʋ jɩjə tə mama, ʋ kə lá, ʋ ja vələ ʋ nyɩna Yɩzakə con, Kanaan lʋʋ nii wa. 19 Kʋ máŋá tə wa, də Laban yà vəli, sə ʋ fɩna ʋ vanmɩnɩ bɔɔ. Yá Raswɛlə dàń twá kʋ máŋá təntə nə, ʋ ŋʋ ʋ nyɩna dìə̀ woŋwanan tə. 20 Mə kʋ zɩgɩ nətʋ, Zwakɔbə ma səgə ʋ vìí, də ʋ wà Laban con swɩ̀n, ʋ nə yɩ Aramə tíú. 21 Ʋ tì wiən tə mama, tə yà nə yɩ ʋ mʋ̀ nyiən, ʋ ja dəri ʋ vìrí. Ʋ vəli, ʋ bɩn Əfəratə mʋnaa tə, ʋ ga ja ʋ yáá, ʋ man Galadə pɛɛn tə con.
Laban dɩŋɩ Zwakɔbə kwa
22 Zwakɔbə viru dɩan batwa dɩɩn nə, lìù don swɩ̀n Laban con, də Zwakɔbə dəri ʋ vìí. 23 Laban dàń lɩ ʋ nubɩa, ʋ súrí ʋ tətə nə, ʋ ja nan, ʋ ma dɩŋɩ Zwakɔbə kwa. Ʋ dɩŋɩ ʋ kwa wuuu, dɩan barpɛ, ʋ dàń ga zɩgɩ lá, ʋ yí wá, Galadə pɛɛn tə wa. 24 Yá tɩtɩn nə, Yɩɩ twá pandwɩa nə, ʋ swɩ̀n Laban con, ʋ nə yɩ Aramə tíú, ʋ wʋ́: «Cɩ n tɩ̀àn nə, n dàn ká swɩ̀n yolwan mama Zwakɔbə con.»
25 Laban yí Zwakɔbə, də ʋ púə́ ʋ gansili, Galadə paan tə don yuu wa. Laban də ʋ nubɩa tə də púə́ ba nyiən, ka don yuu wa. 26 Laban dàń bwe Zwakɔbə, ʋ wʋ́: «Kʋ yɩ bɛ̀ɛ̀ nə, n fwa nətən? Kʋ yɩ nətə, n ma səgə à yáá nə, n vìrí də à bwɩ̀ɩ́ tə, ndə ywə́ŋə́ nə, ba nə jɩn kʋ̀ʋ̀ wa? 27 Kʋ yɩ nətə, n ma səgə n viru tə, à yáá nə? Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n vìí, də n wà à con swɩ̀n? N yà nə swɩ̀n à con, à yà wá pa mʋ́ cwəŋə, sə n vìí də pupwən. À yà wá pa, kúnkólú gwɛɛ siən mʋ́, ba kə cwəŋə nə. 28 N wà nə yuywaŋʋ də tətə pɩn, sə à pùrì à bwɩ̀ɩ́ tə, də à nɩ̀án tə, à kə à nyʋnɩ nə! Naa ka tə mʋ̀ nə, n tʋn ləyiri yoo. 29 À jə dɩ̀àn, sə à tʋn lwanɩ á yɩra. Yá Yɩɩ tə, á nyɩna tə nə jʋnɩ, dɩ̀ɩ̀n dàń nə swɩ̀n à con, sə à cɩ à tɩ̀àn nə, à dàn ká swɩ̀n yolwan mama, n con. 30 Sɩ́ʋ́n nə, à yə̀ə́ də, n nyɩna dìə̀ fɩra nə jə mʋ́ zənzən, kʋ mʋ̀ nə pɩn, n ma vìrí. Sə bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n ma ŋʋ à dìə̀ woŋwanan tə də?»
31 Zwakɔbə le Laban ʋ wʋ́: «N fən yà nə jə nə. À yà bʋŋa də, à nə swɩ̀n à viru tə yoo n con, n wá jon n bwɩ̀ɩ́ tə, à con. 32 Yá kʋ dàń nə yɩ n dìə̀ woŋwanan tə mʋ̀ yoo yuu wa, lìù tə con, n nə wá na tə, kʋ tíú mɩɩ wá zwɛ̀. À pɩn mʋ́ cwəŋə, sə n gwìń à zɩla tə, nə nubɩa tə mama yáá con. N nə nɩ n won lá, sə n lɩ kʋ.» Yá Zwakɔbə yà yəri, də Raswɛlə nə ŋwan woŋwanan tə.
33 Laban zʋa ʋ gwìń Zwakɔbə gansili wa, də Leya gansili wa, də tʋtʋnbwɩɩ bələ tə gansili wa, yá ʋ wà ʋ won mama lá nɩ. Kʋ kwa nə, ʋ zʋa ʋ gwìń Raswɛlə gansili wa. 34 Yá Raswɛlə dàń yà tì dìə̀ woŋwanan tə, ʋ kə nyʋgʋma ganpurə də̀ń, ʋ jə̀ə́ tə yuu. Laban gwìń gansili tə mama, yá ʋ wà won mama lá nɩ. 35 Raswɛlə swɩ̀n ʋ nyɩna tə con, ʋ wʋ́: «Baba, dàn ká pa n lɩŋa zàn à yuu wa. Cɩ́gá, kana yojanʋ nə jə nə, kʋ mʋ̀ nə pɩn, à wàrɩ̀ à zaŋa, à zɩga n yáá con.» Laban gwìń, yá ʋ wà dìə̀ woŋwanan tə nɩ.
36 Yá Zwakɔbə lɩŋa dàń zàn zənzən, ʋ ga caga Laban nii nə, cɩ́gá cɩ́gá. Ʋ bwe Laban, ʋ wʋ́: «À cʋna bwálɩ́ wa yə̀n nə? Bɛ̀ɛ̀ yolwan nə à tʋn, n ma pú à kwa, n dɩŋɩ nə, də babarɩ kʋ tə yiri? 37 N nə gwìń à zɩla tə mama wa, n nɩ n dìə̀ won nədʋ tətə lá naaa? N nə nɩ kʋ, sə n lɩ kʋ poni nə, à lɩ̀à tə də n lɩ̀à tə mɛ yáá con, sə ba mʋ̀ nə bʋ̀rɩ̀ à mʋ̀ də mʋ́ bʋra. 38 À yɩn n dìə̀, à tʋn bɩna sapʋa, á pa mʋ́. Yá n piə, nə à yə̀ə́ n bʋ̀n wà bìú càrɩ̀. À yà jə cwəŋə, sə à də́ n vàná tə wa pabɩran tə,b yá à dàń nə wà tə də nədʋ tətə dí. 39 wojandiu nə jɩn n vànɩ́, kʋ gʋ, à yàá ba kʋ tɩgɩ tə ja twi n con. À tətə nə yàá ŋwɩ́n kʋ. Ba nə kʋ́ʋ̀ ŋwan vànɩ́ yɩcaʋ wa, nə à yə̀ə́ tɩtɩn nə, n yàá pa à ŋwɩ́n kʋ. 40 Yá mə nətʋ nə, kʋ yɩn à yɩra. Tɩa nə pʋrɩ, yɩcaʋ tə bárɩ́ tə mama yàá nyʋn à yɩra. Yá tɩa də nə kʋ́ʋ̀ yì, waran yàá zʋ nə zənzən, à wàrɩ̀ à dwɛ̀. 41 À yɩn n dìə̀, à tʋn bɩna sapʋa, à pa mʋ́! À dí yáá, à tʋn bɩna fugə də banɩa, à pa mʋ́, sə à ma swe n bwɩ̀ɩ́ tə. Yá kʋ kwa nə, à kʋ́ʋ̀ tʋn bɩna bardʋ, à pa mʋ́, sə à ma na vàná n con. Yá n mʋ̀ fwa gɩgɩra à ŋwɩ́rán tə wa, nɛɛ kapʋpʋ. 42 Yá à nɩbɛɛ Abərahamə Yɩɩ tə, à nyɩna Yɩzakə nə dəri ʋ fən, yà nə wà nə san, n yà wá yá nə, n pa à vìí də jɩkʋrɩkɛ. Yá Yɩɩ dàń nɩ càn tə, à nə dí, də tʋtɩŋɩ tə, à nə tʋn. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ dɩ̀ɩ̀n ma bʋ̀rɩ̀, ʋ pa nə.»
Zwakɔbə də Laban tún nimarʋ
43 Laban pìí ʋ le Zwakɔbə, ʋ wʋ́: «Kana ba tə yɩ à mʋ̀ bwɩ̀ɩ́. Ba bɩ̀á tə yɩ à nɩ̀án. Vàná tə tə yɩ à mʋ̀ nyiən. Wiən tə tə mama, n nə na, yɩ à mʋ̀ nə tɩ. Yá zə̀n kʋ tə, bɛ̀ɛ̀ nə à wàá à fwa, à pɩn à bwɩ̀ɩ́ tə nə, nə à yə̀ə́ ba bɩ̀á tə nə, ba nə lɩrɩ, ba kə lʋʋ wa? 44 Sɩ́ʋ́n nə, n dàń bà, sə nə tún nimarʋ, à də mʋ́ pwə́rə́ wa. Nə túŋə́ won yəbə, kʋ nə wá ya nə nimarʋ tə mɩmɩnʋ.
45 Zwakɔbə dàń zɩ̀n kapan, ʋ zɩgɩ yɩɩ nə. 46 Kʋ kwa nə, ʋ swɩ̀n ʋ lɩ̀à tə con, ʋ wʋ́: «Á pɛga kapana á pú duən yuu.» Ba pɛ̀ kapana tə, ba pú duən yuu, ndə gárɩ́ nə. Ba mɛ dàń ga jə̀ń kapana púlí təntə bɩan nə, ba də́ wodiu. 47 Laban dɩga kʋ bwálɩ́ tə yɩrɩ, Yegarə Sahaduta, də Aramə tɩ̀án sʋgʋ. Zwakɔbə də ga dɩ kʋ yɩrɩ, Galɛdə, də Ebərə-ba sʋgʋ. Yɩra bələ təntə də̀ń nə yɩ, nimarʋ kapana púlí. 48 Laban swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Kʋ nə zɩgɩ zə̀n, kapana púlí kʋ tə, nə nə tún yəbə, nə yɩ à də mʋ́ nimarʋ tə mɩmɩnʋ.» Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ba boŋə kʋ bwálɩ́ tə, Galɛdə. 49 Ba boŋə kʋ bwálɩ́ tə yɩrɩ don də, Misəpa,c sʋgʋ tə yɩrɩ, Laban yà nə swɩ̀n, ʋ súrí lá, ʋ wʋ́: «Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nə wá ywàń à mʋ̀ də mʋ́ yuu, máŋá tə wa, nə nə twi nə pwɛ̀ duən nə. 50 Cɩ n tɩ̀àn nə! N nə fɩfɩn à bwɩ̀ɩ́ tə, nə à yə̀ə́, n nə tì kana duən, n súrí ba nə, à mʋ̀ nə swə, à yəri kʋ də, lwarɩ də Yɩɩ mʋ̀ na mʋ́.» 51 Yá Laban tə swɩ̀n Zwakɔbə con, ʋ wʋ́: «Nə̀ń kapana púlí kʋ tə, də kapan tə, kʋ nə zɩga yɩɩ nə, à də mʋ́ pwə́rə́ wa. 52 Kapana púlí kʋ tə, də kapan tə, kʋ nə zɩga yɩɩ nə, yɩ à də mʋ́ nimarʋ tə mɩmɩnan. Tə mʋ̀ nə bɩrɩ də, à dùə̀ də, à bá galɩ tə, à bà n con, də pubʋnlwan. Yá tə mʋ̀ nə bɩrɩ də, n də dùə̀ də, n bá galɩ tə, n bà à con, də pubʋnlwan. 53 N nɩbɛɛ Abərahamə Yɩɩ tə, də à də nɩbɛɛ Nahɔrə yɩa tə, nə wá ya à də mʋ́ pwə́rə́ wa, ba bʋ̀rɩ̀ nə bʋra.» Yá Zwakɔbə dàń dùə̀ də Yɩɩ tə, ʋ nyɩna Yɩzakə nə dəri ʋ fən. 54 Zwakɔbə fwa joŋi, ʋ pa Yɩɩ nə, paan tə yuu wa, ʋ ga bon ʋ lɩ̀à tə, ʋ pa ba də́ wodiu. Ba nə dí wodiu tə kwa nə, ba pə̀ń paan tə yuu, ba jʋ lá.