30
1 Raswɛlə nɩ də, ʋ mʋ̀ ba bìú lɩrɩ, ʋ pɩn Zwakɔbə nə. Kʋ nətʋ dàń pɩn, ʋ zʋnʋ Leya yɩmən jə wá. Yá ʋ swɩ̀n Zwakɔbə con, ʋ wʋ́: «Pa à də lɩrɩ bɩ̀á! Kʋ nə tà nətʋ, à wá tɩ!» 2 Yá Zwakɔbə lɩŋa zàn Raswɛlə yuu wa, ʋ ga swɩ̀n, ʋ wʋ́: «À tà Yɩɩ! Yɩɩ nə pɩn, n ba bìú lʋrɩ.» 3 Yá Raswɛlə dàń swɩ̀n, ʋ wʋ: «Nə̀ń à tʋtʋnbʋa Bila nə! À pɩn wá mʋ́, sə n pə̀ń də wá. Ʋ nə lɩrɩ bɩ̀á, bɩ̀á təntə dàń wá ya à də bɩ̀á. 4 Raswɛlə dàń jɩn ʋ tʋtʋnbʋa Bila, ʋ pa Zwakɔbə nə, sə ʋ ma fwa ʋ kan. Zwakɔbə yəni Bila, 5 yá ʋ jɩn pùə́, ʋ lɩrɩ bìú, ʋ pa Zwakɔbə nə. 6 Yá Raswɛlə dàń swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yɩɩ bʋ̀rɩ̀, ʋ pa nə. Ʋ nì à də kori, ʋ ga pa bìú à də nə.» Kʋ mʋ́ nə pɩn, Raswɛlə ma dɩ bìú tə yɩrɩ, Dan. 7 Raswɛlə tʋtʋnbʋa Bila kʋ́ʋ̀ pìí ʋ ja pùə́, ʋ lɩrɩ bələ nii bìú də Zwakɔbə. 8 Yá Raswɛlə kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «À zɩgɩ Yɩɩ yɩra, à jan də à zʋnʋ tə, yá à dí dɩ̀àn.» Yá ʋ dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Nɛfətali. 9 Yá Leya nə nɩ də, ʋ kʋ̀rɩ́, ʋ kʋ́ʋ̀ ba lɩrɩ tə, ʋ tì ʋ tʋtʋnbʋa Ziləpa, ʋ pa Zwakɔbə nə, sə ʋ ma fwa ʋ kan. 10 Yá Leya tʋtʋnbʋa Ziləpa lɩrɩ bìú də Zwakɔbə. 11 Leya swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yuywaŋʋ twi.» Yá ʋ dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Gadə. 12 Leya tʋtʋnbʋa Ziləpa kʋ́ʋ̀ lɩrɩ bələ nii bìú də Zwakɔbə. 13 Leya kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Nə̀ń à nə yɩ pupwən tíú nətʋ! Cɩ́gá, kana wá swɩ̀n də à yɩ pupwən tíú.» Yá ʋ dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Aswɛrə. 14 Dɩɩn don nə, Ribɛn nan woceri máŋá wa, ʋ va gaʋ con. Ʋ vəli ʋ na tɩ̀ʋ́ don lənə, ndə bwalʋ bɩ̀á nə, kana nə yàá dɩŋa, sə tə pa ba lʋra. Ʋ kwə tə, ʋ ja bà, ʋ pa ʋ nuu Leya nə. Yá Raswɛlə dàń swɩ̀n Leya con, ʋ wʋ́: «À lòrì mʋ́, sə n lɩ n bìú tə sonu bwalʋ bɩ̀á tə, n pa nə. 15 Leya ma le wá, ʋ wʋ́: «N jon à barɩ tə, n yɩra tə wà zùrí. N kʋ́ʋ̀ zɩga, sə n jon à bìú tə sonu bwalʋ bɩ̀á tə də!» Raswɛlə dàń swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Kʋ ziən! Kʋ nə yɩ nətʋ, sə n lɩ n bìú tə sonu bwalʋ bɩ̀á tə, n pa nə, sə Zwakɔbə ga pə̀ń də mʋ́, zə̀n tɩtɩn kʋ tə nə.» 16 Didəni nii nə, Zwakɔbə nə pìí ʋ naŋa gaʋ, ʋ bɩ̀àn, máŋá tə wa, Leya nan ʋ jəri wá, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «À mʋ̀ də mʋ́ nə mɛ, sə nə jʋ zə̀n kʋ tə. Cɩ́gá, kʋ yɩ à bìú Ribɛn sonu bwalʋ bɩ̀á nə, à pɩn Raswɛlə nə, sə n ga jʋ də nə.» Yá Zwakɔbə dàń pə̀ń də Leya, kʋ tɩtɩn təntə nə. 17 Yɩɩ le Leya yɩjʋnɩ. Ʋ pɩn, ʋ ja pùə́, ʋ lɩrɩ bonu nii bìú də Zwakɔbə. 18 Yá Leya dàń swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yɩɩ pɩn nə à ŋwɩ́rán, à nə jɩn à tʋtʋnbʋa tə, à pa à barɩ tə nə yɩrɩ.» Yá Leya dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Yɩsakarə. 19 Leya kʋ́ʋ̀ pìí ʋ ja pùə́, ʋ lɩrɩ ʋ bardʋ nii bìú də Zwakɔbə. 20 Yá Leya swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yɩɩ fwa zìlə́ nəzəŋu à yɩra. Naa ka tə mʋ̀ nə, à barɩ tə dàń wá zìlí nə. Cɩ́gá, à lɩrɩ bɩ̀á bardʋ, à pa wá.» Yá Leya dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Zabulon. 21 Kʋ kwa nə, ʋ kʋ́ʋ̀ lɩrɩ bʋ̀á, ʋ dɩ ʋ yɩrɩ, Dina. 22 Yá Yɩɩ lìí Raswɛlə yoo. Ʋ le ʋ yɩjʋnɩ, ʋ pa wá lʋra. 23 Raswɛlə jɩn pùə́, ʋ lɩrɩ bìú. Ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yɩɩ lɩ à cavɩra tə.» 24 Yá ʋ dàń dɩga bìú tə yɩrɩ, Zʋzɛfə. Ʋ pɩ̀à sə twá kʋ nətʋ nə, ʋ ma swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wá súrí bìú don lá, ʋ pa nə.»
Zwakɔbə najɩrɩ tə yoo
25 Máŋá tə Raswɛlə nə lɩrɩ Zʋzɛfə, Zwakɔbə swɩ̀n Laban con, ʋ wʋ́: «Pa nə cwəŋə, sə à pìí à va à nyɩna sàń, à lʋʋ nii wa. 26 Pa nə à kana tə, də à bɩ̀á tə, à nə tʋn à pa mʋ́, ba yɩrɩ, sə à vìí. Cɩ́gá, n tətə yə̀ə́ tʋtʋŋɩ tə, à nə tʋn à pa mʋ́.» 27 Yá Laban swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «Pa nə yuywaŋʋ, sə à swɩ̀n yoo don, à bɩrɩ mʋ́: À mà kapan, à na də kʋ yɩ n mʋ́ yɩrɩ nə, Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu fwa zəni à yɩra. 28 Kʋ mʋ̀ yɩrɩ, n dàń swɩ̀n won tə, n nə pɩ̀à, sə à ma ŋwɩ́n mʋ́, n bɩrɩ nə, yá à wá pa kʋ mʋ́.» 29 Zwakɔbə ma swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «N tətə yə̀ə́ nətʋ tə, à nə tʋn à pa mʋ́. N ga yə̀ə́ n vàná tə də nə twá də nə, tə ma pùlì nətʋ. 30 Cɩ́gá, máŋá tə, à yà tə nə wà n con twi, n jɩjə tə yà yɩ mancɩn. Yá kʋ nə zɩgɩ dɩɩn tə nə, à nə twi, à wulə n con, Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu fwa zəni n yɩra, ʋ pa n jɩjə tə pùlì zənzən. Sɩ́ʋ́n nə, máŋá kwà wa nə, à mʋ̀ dàń wá tʋn à pa à tɩ̀àn nə?» 31 Yá Laban bwe wa, ʋ wʋ́: «Bɛ̀ɛ̀ nə à mɛ, sə à pa mʋ́?» Zwakɔbə ma le, ʋ wʋ́: «N bá pa nə won mama. Yá də n nə sɛ̀, sə n fwa kʋ tə, à nə pɩ̀à, sə à swɩ̀n n con, à tə wá bwɛ́, à cɩ̀ n vàná tə nə, à ywàń tə yuu. 32 Zə̀n kʋ tə, à wá twá n vàná tə mama wa. Yá à wá kúrí pee tə mama, tə nə jə pʋ̀pʋ̀nà nəfaran, nə à yə̀ə́ nəmɛɛ, də pebii tə də mama, tə nə yɩ nəzonən, à kə vàn nə. À wá fwa nətʋ bʋ̀nɩ́ tə də wa. À wá kúrí tə wa bʋ̀nɩ́ tə mama, tə nə jə pʋ̀pʋ̀nà nəfaran, nə à yə̀ə́ nəmɛ, à kə vàn nə. Mə tə mʋ̀ nə wá ya à ŋwɩ́rán. 33 Yá máŋá don wa, n nə twi, sə n na à ŋwɩ́rán tə, n wá na də, à yɩ pubʋzəŋu tíú. Yá n dàń nə nɩ pee, nə à yə̀ə́ bʋ̀nɩ́, tə yɩra nə ba pʋ̀pʋ̀nà jə, nə à yə̀ə́ pebii, tə nə tà nəzonən, à vàná tə wa, kʋ nətʋ tə wá bɩrɩ də, à ŋwʋan mʋ́.» 34 Laban ma swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Kʋ ziən! À sɛ̀, sə kʋ ya ndə nətʋ tə nə, n nə swɩ̀n.» 35 Yá kʋ dɩɩn təntə tətə nə, Laban lɩ bʋtɩlan tə də pee tə mama, tə yɩra nə jə fèlí, nə à yə̀ə́ pʋ̀pʋ̀nà, nə à yə̀ə́ tə kʋran nə yɩ nəzonʋ, ʋ kə vàn nə. Ʋ ken tə ʋ bɩ̀á tə jɩɩn wa. 36 Kʋ kwa nə, Laban pɩn ba ja vàná təntə ba va bwálɩ́ don, kʋ ŋʋ́nɩ́ nə yi dɩan batwa vəli. Ba ga yá Zwakɔbə, ʋ wulə ʋ yɩ̀rɩ̀ Laban vanmɩnɩ tə gɩganɩ tə. 37 Zwakɔbə goŋi bʋlatɔlʋ*, də bɩlalʋrʋ*, də pəlatanə* tɩ̀án nalɩran, ʋ sárɩ́ tə yɩra, ʋ tún fèlí fèlí. 38 Kʋ kwa nə, ʋ ken tə tɩ̀án nɛɛ təntə, ʋ nə sárɩ́ tə yɩra, ʋ tún fèlí fèlí, nɩ́á gwàlán tə wa, vàná tə nə nywɩn lá. Vàná tə nə twi, sə tə nyʋn nɩ́á máŋá tə wa nə, tə yàá dɩ̀ duən nə. Zwakɔbə dàń pɩ̀à, sə vàná tə na tɩ̀án nɛɛ tə kʋ máŋá təntə wa. 39 Vàná tə dàń yàá dɩ̀ duən nə, tɩ̀án nɛɛ tə yáá con. Yá tə yàá ja pwìí, tə lɩrɩ bɩ̀á, tə yɩra nə jə fèlí də pʋ̀pʋ̀nà. 40 Zwakɔbə dàń kúrí vàná tə wa kana tə ʋ kə vàn nə. Yá tə dàń nə jə pwìí, ʋ yàá pa tə ywàń Laban vàná tə, tə yɩra nə jə fèlí də nəzonən, sə tə də lɩra bɩ̀á, tə yɩra nə jə fèlí də nəzonən. Ʋ fwa nətʋ, ʋ jə vàná, tə wulə vàn nə, ʋ wà tə Laban vàná tə wa guli. 41 Máŋá mama, vàná tə, tə yɩra nə zurə nə dɩ̀ duən nə, Zwakɔbə yàá kə tɩ̀án nɛɛ tə nɩ́á gwàlán tə wa, vàná tə nə nywɩn lá, sə tə na tɩ̀án nɛɛ tə, kʋ máŋá təntə wa. 42 Yá kʋ nə yɩ vàná tə nə bwànɩ́ mʋ̀, nə dɩ̀ duən nə, ʋ yàá ba tɩ̀án nɛɛ tə nɩ́á gwàlán tə wa keni. Kʋ dàń pɩn vàná tə, tə nə bwànɩ́ yɩ Laban nyiən, yá vàná tə, tə yɩra nə zurə yɩ Zwakɔbə nyiən. 43 Mə Zwakɔbə fwa nətʋ, ʋ jɩjə ma pùlì ka súrí wuuu. Ʋ dàń jə vanmɩnɩ, də nyʋgʋma, də bɩnɛ, zənzən. Ʋ yà jə tʋtʋnbwɩɩ, də tʋtʋnbɩa də, zənzən.