Akabu ya giin wu Aramoti kulo li shɔ Aramu saan wu na
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 18:1-3)
22
Ayiwa, a Izirayɛli di yee taanri pye kashɛn ya jé wu ni Aramua saan wu tɛ ni wɛ. 2 Yee taanri wuu li na, Zhozafati, Zhuda wo saan we, a wee di shɛ foro Izirayɛli wo saan wu na. 3 A Izirayɛli wo saan wu wu kashɛnŋmuu pu pye: «Yee ya li cɛ na Aramoti kulo le li wa Galadi wo koomɔ pu ni ge, wèe wuu li wa! Ga wèe di ya yu li zhɔ jomɔ ni Aramu shɛɛn saan wu na wɛ!» 4 A wu Zhozafati pye: «Ta ma na ba binnɛ zhɛ ni na ni kashɛn ki na Galadi wo Aramoti kulo li ni ya?» A Zhozafati di Izirayɛli saan wu pye: «Ma na se-e, nɛ bɛ na se. Ma sipyii pu na se-e, nɛ bɛ wuu pu na se. Ma shɔnyɔ yi na se-e, nɛ bɛ woyo yi na se.»Tudunmɔɔ pʼa jo na saan wu na zhɛ se ta
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 18:4-11)
5 Lee kadugo na, a Zhozafati di Izirayɛli wo saan wu pye: «Nʼa ma ɲɛɛri fɛnhɛ shɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ yege wii.» 6 A Izirayɛli wo saan wu tudunmɔɔ pu yiri pinnɛ, tudunmɔɔ xhuu shishɛɛrɛ (400) shishiin, na pu pye: «Nɛ yaa na shɛ kashɛn kɔn Aramoti kulo li na, Galadi wo koomɔ pu ni laa, nɛ yaa na shɛ wɛ?» A tudunmɔɔ pʼi jo: «Shɛ! Kafɔɔ na zhɛ li le ma keŋɛ ni!» 7 Ga a Zhozafati di jo: «Ta Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔ wa shishiin ɲɛ naha, wèe na já zhɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ yege wii wemu ɲɔ na-ɛ ya?» 8 A Izirayɛli wo saan wu Zhozafati pye: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔ watii ɲɛ naha, wèe na já zhɛ wemu yege, ni shɛn nigin yɛ bɛ wɛ. Ga wee tɔn dʼa pɛn nɛ mu, bani wu ya kasaana la shishiin yu nɛ shizhaa na wɛ, fo kakuuŋɔɔ yɛ. Wee ɲɛ Yimila ja Mishe.» A Zhozafati di jo: «Saan wu ganha ba yee yu wɛ!» 9 Wee tuun wu ni, a Izirayɛli wo saan wu fanha ki wo kapyebye wa yiri, na wu pye: «Shɛ na Yimila ja Mishe wu pa nimɛ.»
10 Lee bi Izirayɛli wo saan we, ni Zhuda wo saan wu ta pʼa pu saannaa fàya yi le, na diin pu saanra korogoo ki ni, kpɛɛngɛ ki na, Samari kulo li tajege ki ɲɔ ki na, tudunmɔɔ pu bɛɛri di pu wo Kilɛ tuduro ti pyi pu ɲahagbaa na. 11 Kenana ja Sedesiya, wee bi tɔɔrɔ wo yeŋɛɛ yàa wuyɛ mu, a wee di jo: «Yemu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya jo ge, yee yi wa mɛ: ‹Ma na ba shɛ Aramu shɛɛn pu suu ni kii yeŋɛɛ kii ni, fo na shɛ pu ɲuŋɔ tugo.› » 12 A tudunmɔɔ pusamaa bɛɛri di ganha na yee shi yu, na yu na: «Shɛ Aramoti kulo li fɛni, Galadi wo koomɔ pu ni! Ma na zhɛ se ta! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na zhɛ kulo li le saan wu keŋɛ ni!»
Kilɛ tudunmɔɔ Mishe ya jo na saan wu da zhɛ se ta wɛ
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 18:12-27)
13 Ayiwa, tudunmɔ wemu wʼa shɛ Mishe yiri ge, a wee di Mishe pye: «Tudunmɔɔ pu bɛɛri ya pinnɛ na kayetanya jo saan wu mu. Ma wo jomɔ pu yaha pʼi shɛ binnɛ ni pee wo pu ni. Ma bɛ wu shɛ kayetanya jo!» 14 A Mishe di jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ bu shɛ yemu le nɛ ɲɔ ni, yee nʼa da jo!»
15 Ayiwa, ba Mishe ya shɛ nɔ saan wu tàan wɛ, a saan wu wu pye: «Mishe, wèe ya yaa na shɛ kashɛn kɔn Aramoti kulo li na, Galadi wo koomɔ pu ni laa, wèe ya yaa na shɛ wɛ?» A Mishe di jo: «Shɛ! Ma na zhɛ se ta! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na zhɛ kulo li le saan wu keŋɛ ni!» 16 Ga a saan wu Mishe pye: «Fo tɔɔɲii juu nɛ yaa na mu pye mu wu kàa, jo Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mɛgɛ na, ma can yɛ jo na mu wɛ?» 17 A Mishe di jo: «Nɛ Izirayɛli bɛɛri ɲa wʼa caaga faaboboyo yi ni, ba nahavɔɔ baa yatɔɔgbaha ɲɛ wɛ. A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: ‹Ɲuŋɔfɔɔ ɲɛ nige pii sipyii pii na wɛ. Wa bɛɛri wu kuri wʼa se wu kaban ɲaɲiŋɛ na!› » 18 A Izirayɛli wo saan wu Zhozafati pye: «Nɛ yi jo ma mu wɛ? We ya kasaana la shishiin yu nɛ shizhaa na wɛ, ga fo kakuuŋɔɔ yɛ.»
19 Wee tuun wu ni a Mishe di jo: «Ayiwa, ɲuwegee shan ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pu ni! Nɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ nidɛɛngɛ ɲa wu saanra koro li na, fugba wu wo kashɛn keŋɛ ki bɛɛri di ɲɛ wu tàan, wu kanige cɛ ni wu kamɛnɛ cɛ. 20 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: ‹Jɔgɔ wʼa da zhɛ Akabu faanna, wu shɛ do Aramoti kulo li na, Galadi wo koomɔ pu ni, kɔnhɔ wu shɛ xhu wà wɛ?› A pii di ya jo, a pii bɛ di ya jo. 21 Wee tuun wu ni, a munaa la di foro yere Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲahagbaa na, na jo: ‹Nɛ na zhɛ wu faanna da.› A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: ‹Faannagana lekɛ na wɛ?› 22 A lee munaa lʼi jo: ‹Nʼa da voro, di shɛ bye kafinɛyɛ munaa wu tudunmɔɔ pu bɛɛri ɲɔ ni.› A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: ‹Ma na zhɛ wu faanna da, ma na zhɛ já wu na! Foro, mʼa shɛ li pye lee pyegana li na!› 23 Ayiwa nimɛ, ma tudunmɔɔ piimu bɛɛri pu wa piiri ge, kafinɛyɛ munaa Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya le pu bɛɛri ɲɔ ni. Bɔɔngɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya gbegele yaha mu ɲaha na!»
24 Wee tuun wu ni, a Kenana ja Sedesiya di fulo, na kadaa le Mishe ɲibɛgɛ ni, na jo: «Xuu wekɛ ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo Munaa li dʼa foro nɛ ni, na shɛ jo ni mu ni wɛ?» 25 A Mishe di wu pye: «Caŋa kemu ma da ba shɛ lara ma puga ki maaŋa ki ni ge, kee caŋa ke ma da ba li cɛ.» 26 A Izirayɛli wo saan wu jo: «Mishe co, mʼa shɛ ni wu ni kulo li ɲuŋɔfɔɔ Amɔ, ni Zhowazi mu, saan wu ja we. 27 Mʼa shɛ pu pye: ‹Yemu saan wʼa jo ge, yee yi wa mɛ na: “Yi we ná we le kaso ni, yʼi da buuriwaya, ni lɔhɔ kaan wu mu, fo na se ta wo wu ba shɛ guri pa!”› » 28 A Mishe di jo: «Ma se ta wo wu bu shɛ guri pa can can na, wee tuun wu ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya ta jo nɛ ɲɔ na wɛ.» A wu jo sanha na: «Sipyiire ti bɛɛri ti ye logo!»
Pʼa saannaa Akabu gbo kashɛn ki ni
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 18:28-34)
29 Ayiwa, a Izirayɛli wo saan we, ni Zhuda wo saan Zhozafati di shɛ do Aramoti kulo li na, Galadi wo koomɔ pu ni. 30 A Izirayɛli wo saan wu Zhozafati pye na wee da wuyɛ ɲɛri sipya watii, wee bɛ di shɛ kashɛn ki na. A wu Zhozafati pye: «Mu wu ma wo saannaa fàya yi le!» A Izirayɛli wo saan wʼi wuyɛ ɲɛri mu lee ɲɛrigana li na sipya watii, na gari kashɛn ki na. 31 Lee bi Aramub wo saan wu ta wʼa le ɲɔmɛɛ le jo wu kashɛn wotoriyo ɲuŋɔfɛɛ kɛlɛɛ taanri ni shuun (32) wu mu na: «Yi ganha bu shɛ sipya watii shaa ni Izirayɛli wo saan wu yɛ bɛ wɛ.» 32 Ba kashɛn wotoriyo ɲuŋɔfɛɛ pʼa pa Zhozafati ɲa wɛ, na jo: «Nakaara baa Izirayɛli wo saan we wu ɲɛ we.» A pʼi dii wu na. Ga a Zhozafati di mɛyire wá. 33 A kashɛn wotoriyo yi ɲuŋɔfɛɛ pʼi li ɲa na wu ɲɛ Izirayɛli wo saan wu wɛ, a pʼi laraga kɔn wu na. 34 Ayiwa, a Aramu wo kashɛnŋmɔ wa di ba wu wo sindaa ŋmaga ŋmɔ wuyɛ ɲuŋɔ fɛni, a kʼi shɛ saha ni Izirayɛli wo saan wu ni, na wu ta wu tɔɔrɔ fadeŋɛ ki kabaya shuun wu wo tasogoŋɔ ke ni. A saan wʼi wu wotoripaama wu pye: «Ŋmahana kuri, mʼa foro ni na ni kashɛn ki xuu wu ni, bani na nibanaŋa ki wa.» 35 Kashɛn ki bi sii wɛri fo xuuni kee caŋa, fo pʼa saan wu yereŋɛ yaha wu kashɛn wotori wu ni, na saha ni Aramu shɛɛn pu ni. A saan wu xhu kee caŋa kiyɛ pyaa yakoŋɔ. Wu tabanaŋa ki shishan pu bi wo wotori wu ni. 36 Ba caŋa kʼa to wɛ, a pʼi le mujugbɔɔ le wá kashɛn keŋɛ ki tasinŋɛ ki ni na: «Wa bɛɛri wʼa se wu kulo ni, wa bɛɛri wʼa se wu fiige ni!» 37 A saan wu xhu mu, a pʼi ba ni wu ni Samari ni, na ba wu ɲuŋɔ ŋmɔhɔ Samari ni.
38 Ba pʼa shɛ saan wu kashɛn wotori wu jii Samari wo lowege ki ni wɛ, a puun di Akabu shishan pu laala, a navarashaa di ganha na se na wuri kee lɔhɔ ki ni, na saha ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pu ni.
39 Ayiwa, Akabu wo kapyegee kisaŋaa, lemu bɛɛri wʼa pye ge, suu ganhaa puga kemu wʼa yereŋɛ, ni kulogoo kiimu bɛɛri wʼa sin ge, yee bɛɛri ya ka Izirayɛli koomɔ pu saannaa pu wo caŋa ɲɛhɛɛ jomɔ pu wo sɛmɛ wu ni. 40 A Akabu di shɛ binnɛ ni wu tii pu ni yaŋa kanha na. A wu ja Akaziya di diin saanra ti na wu tɛgɛ.
Zhozafati ya pye Zhuda koomɔ pu wo saan we
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 20:31—21:1)
41 Ayiwa, Izirayɛli wo saannaa Akabu wo saanra ti yee shishɛɛrɛ wuu li na, Aza ja Zhozafati ya pye Zhuda koomɔ pu wo saan. 42 Zhozafati shi wu bye yee kɛlɛɛ taanri ni kaguro (35) na, wu teŋɛduun wu ni saanra ti na. A wu yee kɛlɛɛ shuun ni kaguro pye saanra ti ni Zheruzalɛmu ni. Wu nu wu mɛgɛ ki bye na Azuba, Shili wo poro pushɔ wu bye wii. 43 A wu wu to Aza wo koo li ɲaari fo li tɛhɛnɛ na, wu ya fiin foro li tàan wɛ, na ganha na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲidaan keree pyi. 44 Ga ma li ta bɛ fugba wu wo takanya yi ɲuŋɔ bi ta tugo wɛ. Sipyiire ti bi saraya ye, ni nudanga yawurire ti wo sanha fugba takanya yi ni. 45 A ɲaɲiŋɛ di bye Zhozafati ni Izirayɛli wo saan wu tɛ ni.
46 Zhozafati wo kapyegee kisaŋaa, wu na pye naŋmaga, ni kashɛnyɛ yemu wʼa kɔn ge, yee ya ka Zhuda koomɔ pu saannaa pu wo caŋa ɲɛhɛɛ jomɔ pu wo sɛmɛ wu ni. 47 Navarashaa, ni namaa dɔdɔɔ piimu wo dɔdɔɔrɔ ti bye kalɛɛ wu to Aza wu wo caŋa ɲii li ni ge, wʼa bi peesamaa ɲuŋɔ tugo na foro fiige ki ni. 48 Saan bye Edomu fiige ki ni wee tuun wu ni wɛ, ga saan wu wo kayahama wu bye wà. 49 Zhozafati bi Tarisisi wo kɔɔgbɔyɔ ya yàa, kɔnhɔ yee di shɛ sanni sha Ofiiri fiige ki ni. Ga lee ɲara li ya ta foro wɛ, bani kɔɔgbɔyɔ yʼa shɛ gyɛɛgi Ɛsiyɔn-Gebɛri kulo li ni. 50 Wee tuun wu ni a Akabu ja Akaziya di Zhozafati pye: «Na wo kɔɔpaalaa pu yaha pʼi binnɛ shɛ ni ma wuu pu ni!» Ga Zhozafati ya ta gbara wɛ. 51 A Zhozafati di shɛ binnɛ ni wu tii pu ni yaŋa kanha na, a pʼi wu ɲuŋɔ ŋmɔhɔ ni wu tii pu ni, wu to Dawuda wo kulo li ni. A wu ja Zhoramu di diin saanra ti na wu tɛgɛ.
Akaziya ya pye Izirayɛli koomɔ pu wo saan we
52 Ayiwa, Zhuda saannaa Zhozafati wo saanra ti yee kɛ ni gbarashuun wuu li na Akabu ja Akaziya ya pye Izirayɛli koomɔ pu wo saan Samari kulo li ni. 53 Lemu lʼa kolo Tɛhɛnɛ baa Kilɛ mu ge, a wu lee pye. A wu ganha na wu to we ni wu nu wu wo ɲaarigaguunɔ li ɲaari, ni Nebati ja Zheroboomu wo ɲaarigaguunɔ le, wee wemu wʼa Izirayɛli pye wʼa jurumu pye ge. 54 A wu ganha na kapyeŋɛɛ pyi Baali mu, na nuguro sinni wee fɛɛ ni. A wu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, Izirayɛli wo Kilɛ wu luu yirige, ba wu to wu bɛ ya li pye wɛ.