Zhonatan ya shɛ do Filisiti shɛɛn pu wo kashɛn keŋɛ ka na
14
Ayiwa, caŋa ka Zhonatan ya pa wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu pye: «Filisiti shɛɛn pu wo kashɛn keŋɛ kemu ki wa keki kabanugo ki na ge, pa wù shɛ fo wake.» Wu bi ta yaaga jo wu to wu mu wɛ.2 Lee bi Sɔli yɛpyaa ta wʼa yere Gibeya kulo li tɛhɛnɛ li na Migɔrɔn wo gerenadi tige ki nɔhɔ ni ni kashɛn keŋɛ ka ni, kee kemu wo sipyii pu bye namaa xhuu gbaara (600) ge. 3 Eli wemu wu bye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo saraya ɲaha shɔɔnrivɔɔ Silo kulo li ni ge, wee wo ja Finiyasi wo ja Ikabodi, wee bye Ayitubi wo ceborona. Wee Ayitubi wu wo ja Ayiya wu bye ni efodi† wu ni. Kashɛn keŋɛ ki bi ta li cɛ na Zhonatan ya kari wɛ.
4 Koo lemu ni Zhonatan bi da doro di zhɛ nɔ Filisiti shɛɛn pu wo kashɛn keŋɛ ki na ge, lee koo li bi toro faaga ganhaa shuun wa tɛ ni, faaga gaan la mɛgɛ ɲɛ na Bɔtisɛti lisana mɛgɛ di ɲɛ na Sɛnɛ. 5 Gaan nigin wa bye suumɔ kulo kacɛ ki na, na ɲaha tii ni Mikimasi kulo li ni, nigin wa di ɲɛ woroo kulo kacɛ ki na, na ɲaha tii ni Gibeya kulo li ni.
6 A Zhonatan di wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu pye: «Pa wù shɛ fo pii cekɔnbaalaa pii wo kashɛn keŋɛ ki tasinŋɛ ki ni. La wa la ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na ba wèe tɛgɛ, bani kaa la shishiin ya Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲaha kɔɔn setaara gan na wɛ. Yʼa ɲɛhɛ la, yʼa cɛrɛ la wu na setaara kan yi mu.» 7 A wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu wu pye: «Lemu bɛɛri li wa ma funŋɔ ni ge, li pye, ma ganha bu mayɛ kaala wɛ. Nɛ wa ni ma ni ba ma zɔjii li ɲɛ wɛ.» 8 A Zhonatan di jo: «Ayiwa, wù shɛ fo pii sipyii piiri, wù shɛ wùyɛ shɛ pu na. 9 Pu bu wù pye: ‹Yi yere wà mɛ, wù na zhɛ yi ta wà!›, wù na yere tanugo ni, wù da vulo nige pu na wɛ. 10 Ga pu bu jo: ‹Yi dugi pa wù yíri!›, wù na dugi zhɛ, bani Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya pu le wèe keŋɛ ni. Lee na bye wèe mu ɲaha shɛshɛɛrɛ.»
11 Ayiwa, a pu shuun wu bɛɛri di gari, na shɛ puyɛ shɛ Filisiti shɛɛn pu wo kashɛn keŋɛ ki na. A Filisiti shɛɛn pʼi jo: «Heburuu pu piiri pu na fòro pu talaraga wegeye yi ni.» 12 A kashɛnŋmuu pʼi Zhonatan ni wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu pye: «Yi dugi yi pa foro wù na, ya wa wèe mu na yu yi mu!» A Zhonatan di wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu pye: «Ta ma na fɛni, bani Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya pu le Izirayɛli keŋɛ ni.» 13 A Zhonatan di wu keye ni wu tɔɔyɔ taga wuyɛ tɛgɛ, na dugi. A wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu bɛ di ganha na duri na se wu fɛni. A Zhonatan di ganha na Filisiti shɛɛn pu kpɔɔn na zhaan, a wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu ganha na pusamaa xuli wu kadugo yíri. 14 Kee kashɛn nizhiige ki funŋɔ ni, a Zhonatan ni wu kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu Filisiti shɛɛn namaa kɛlɛɛ shuun shi gbo ɲiŋɛ tɛrɛ nifɛnhɛfɛnhɛnɛ la funŋɔ ni. 15 A fyaara nigbɔɔrɔ di jé kashɛn keŋɛ ke, ni koomɔ pe, ni sipyiire ti bɛɛri ni. Ali kashɛnŋmuu piimu pu bi kashɛn keŋɛ ki ɲuŋɔ sigee ge, ni kashɛn naŋmaya yemu yi bi bye see see wuu pu ge, yee bɛɛri bi fyaguunɔ fya. A ɲiŋɛ kʼi jɛlɛ. Tee fyaara nigbɔɔrɔ te, Kilɛ yɛpyaa ki bi tee tirige pu na.
Filisiti shɛɛn pʼa paa
16 Ayiwa, Sɔli wo kasɛɛgɛ pyevɛɛ piimu pu wa Gibeya kulo li ni, Bɛnzhamɛ wo koomɔ pu ni ge, a pee di Filisiti shɛɛn pu wo kashɛnŋmuu pu ɲa pʼa tin, na fe na se kabaya yi bɛɛri na. 17 Lee na, a Sɔli di wu wo kashɛn keŋɛ ki pye: «Yi sipyiire ti tɔrɔ, wa bu da wʼa kari xuu wa ni weefɔɔ di jɛ.» A pʼi sipyiire ti tɔrɔ, na fɔ Zhonatan ni wu wo kashɛn yagboyo yi lɔvɔɔ wu ni. 18 A Sɔli di Ayiya pye: «Pa ni Kilɛ wo Kariɲɛɛgɛ Ɲɔmɛɛ li Keshi wu ni!» Bani lee caŋa ɲii le ni, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo Kariɲɛɛgɛ Ɲɔmɛɛ li Keshi wu bye Izirayɛli shɛɛn pu mu. 19 Tuun wemu ni Sɔli bi yu ni saraya ɲaha shɔɔnrivɔɔ wu ni ge, lee bi la ta li na faraa Filisiti shɛɛn pu kashɛn keŋɛ ki wo tunmɔ pu na. Lee funŋɔ ni a Sɔli di jo: «Ma keŋɛ ki kuruŋɔ kadugo!» 20 Lee kadugo na, a Sɔli ni wu kashɛn keŋɛ kʼi ba binnɛ, na gari kashɛn ki kpɛɛngɛ ki na. A pʼi shɛ Filisiti shɛɛn pu ta pu bɛɛri ya wuregi jé puyɛ ni na xhuli. Pee wurimɛ pe bi kolo fo xuuni. 21 Heburuu piimu pu bi bye ni Filisiti shɛɛn pu ni, na pu kapyeŋɛɛ ki pyi ge, pee bi bye ni Filisiti shɛɛn pu wo kashɛn keŋɛ ki ni. A pee di wa kuri na ba binnɛ ni Izirayɛli nagoo pu ni, pee piimu pu bye ni Sɔli ni Zhonatan ni ge. 22 Izirayɛli nagoo piimu bɛɛri pu bi shɛ lara Efirayimu koomɔ pu wo faaboboyo yi ni ge, ba pee ya logo na Filisiti shɛɛn pʼa fe na gbee wɛ, a pee bɛ di foro pu fɛni, na pu nɔhɔ fɔri. 23 Lee shɔgana li na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya Izirayɛli shɛɛn pu shɔ kee caŋa ke. A kashɛn kʼi gari, fo na shɛ doro Bɛti-Avɛni kulo li tàan.
Sipyiire tʼa Zhonatan ɲuŋɔ wolo
24 Ayiwa, Izirayɛli nagoo pʼa bi sii kanha xuuni kee caŋa ke, bani Sɔli bi ɲɔmɛɛ lɔ na jo: «Sipya bɛɛri wʼa li na ta caŋa ki sanha xhɔ wɛ ge, na ta nɛ sanha na pɛɛn pu wo foo li tɔ pu mu wɛ ge, weefɔɔ wu laŋi!» Ba lee ya pye wɛ, kashɛnŋmɔ wa shishiin ya li wɛ. 25 Kashɛnŋmuu pu bɛɛri bi shɛ jé taha ka ni, kee taha ke bɛɛri ki bye sɛrɛ. 26 Ba sipyiire tʼa jé taha ki ni wɛ, na sɛrɛ ti ɲa ti na fúu. Ga shɛn nigin bɛ ya ta le wu ɲɔ ni wɛ, bani kaaga ki wo ɲɔmɛɛ li fyaara bye kashɛn keŋɛ ki ni. 27 Ga Zhonatan bi ta li cɛ na wee to wʼa kaaga le sipyiire ti na wɛ. Pubiin le li bye wu keŋɛ ni ge, a wu lee ɲuŋɔ ki le sɛrɛ kawahaŋa ka ni, na tee sɛrɛ ti le wu ɲɔ ki ni, a wu ɲìi ki kpɛɛngɛ kʼi bahala. 28 Wee tuun wu ni a kashɛn kuruŋɔ ki sipya wa di wu pye: «Mu to wʼa kaaga le sipyiire ti na ni pe jomɔ pe ni na: ‹Sipya bɛɛri wʼa li niɲaa ge, weefɔɔ wu laŋi!› Na ta sipyiire ti bɛɛri fanha dʼa xɔ.» 29 A Zhonatan di jo: «Nɛ to wʼa kanhama shan fiige ki ɲuŋɔ ni. Nɛ ɲìi ki kpɛɛngɛ kʼa pahala nimɛ pahalagana lekɛ na ge, yi lee wii. Sɛrɛ ti nɛ li ge, tee tʼa lee pye! 30 Sipyiire tʼa pɛɛn pu yaŋmuyɔ yemu kuu ge, pu da bi yee ya li niɲaa, ta Filisiti shɛɛn pu wo bɔɔngɔ ki bi da golo na ye mumɛ na wɛ?»
31 A pʼi se ta Filisiti shɛɛn pu na kee caŋa ke, na co Mikimasi kulo li na fo na shɛ nɔ Ayalɔn kulo li na. Kashɛn keŋɛ ki bi sii kanha xuuni. 32 A pʼi gburogi tɔ pu pɛɛn pu yaŋmuyɔ yi na, na yapɔrɔbya wa co ni niiyɛ ya ni nupiye ya, na yee kɔɔn na wo ɲiŋɛ ki na, na tee xaara ti xa ni ti shishan pu ni. 33 A pʼi shɛ yee jo Sɔli mu na: «Kashɛn keŋɛ kʼa jurumu pye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na, pʼa xaara xa ni ti shishan ni.» A Sɔli di jo: «Ɲɔmɛyahana kaa yee ya pye!a Yi faatabaaga ka gologolo pa naha nimɛ nimɛ!» 34 Lee kadugo na a wu jo: «Yi jé sipyiire ti ni yʼi yi jo pu mu na wa bɛɛri wu pa ni wu nù wu ni na mu nahamɛ, kelee wu dubya we, kelee wu sika we, wu ba wu gbo we xuu we ni. Lee kadugo na, yi na yʼa xaara ti xaa. Lee funŋɔ ni yi da xaara xa nige ni ti shishan ni, yi ta jurumu pye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na wɛ.» A pu bɛɛri di ba ba ni pu yapɔrɔyɔ yi ni kee piige ki ni, na ba yi gbo wee xuu wu ni. 35 A Sɔli di saraya tawologo yàa mu lee yaagana li na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu. Kee kʼa pye wu saraya tawologo nizhiige Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu.
36 A Sɔli di jo: «Wù pa shɛ do Filisiti shɛɛn pu na ke piige ke ni, wù pu keŋɛ yaŋmuyɔ yi bɛɛri kuu fo wù shɛ nɔ ɲimuguɲɔ wu na, wù ganha bu shɛn nigin bɛ yaha wu shɔ to pu ni wɛ.» A kashɛnŋmuu pʼi jo: «Lemu bɛɛri lʼa ma taan ge, lee pye.» Ga a saraya ɲaha shɔɔnrivɔɔ wu jo: «Wù fɛnhɛ shɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ yege we xuu we ni.» 37 A Sɔli di Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ yege na: «Ta nɛ na já zhɛ do Filisiti shɛɛn pu na ya? Ta ma na pu le Izirayɛli shɛɛn pu keŋɛ ni?» Ga Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya ta ɲɔshɔɔrɔ kan kee caŋa wɛ. 38 A Sɔli di jo: «Yee piimu bɛɛri pu wa kashɛn ɲuŋɔfɛɛ pu ge, yi pa! Kaa lemu ɲuŋɔ tàan niɲaa wo jurumu wʼa pye ge, yi shɛ wee sha yi wee cɛ. 39 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, Izirayɛli wo Shɔvɔɔ we, ali jurumu wu pyevɔɔ mɛhɛ da nɛ ja Zhonatan bɛ, wʼa da gbo!» Sipya bɛ ya ta na wu ɲɔ shɔ sipyiire ti ni wɛ. 40 A wu Izirayɛli nagoo pu bɛɛri pye: «Yi shɛ yere kabanugo ka na, nɛ ni na ja Zhonatan, wèe bɛ di shɛ yere kabanugo ka na.» A sipyiire tʼi Sɔli pye: «Lemu lʼa ma taan ge, lee pye.» 41 A Sɔli di Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ pye: «Izirayɛli wo Kilɛ we, can wu shɛ wù na!» A Zhonatan ni Sɔli di zhɛb, a tigire tʼi laha sipyiire ti na. 42 A Sɔli di jo: «Yi kagaanshaan pye nɛ ni na ja Zhonatan tɛ ni.» A Zhonatan di zhɛ. 43 A Sɔli di Zhonatan pye: «Lemu mʼa pye ge, li jo na mu.» A Zhonatan di yi paari wu mu na jo: «Pubiin le li bye nɛ keŋɛ ki ni ge, lee nɛ le sɛrɛ ni, na tee le na ɲɔ ni. Nɛ tiin xu wu tiimɛ ni.» 44 A Sɔli di jo: «Zhonatan, nɛ bye nɛ di ya mu gbo wɛ, Kilɛ wu bɔɔngɔ shan na ɲuŋɔ ni, wu da la faraa ki na!» 45 A sipyiire tʼi Sɔli pye: «Na ɲaha? Zhonatan wemu wʼa pye te setaara te kaɲugbɔhɔ Izirayɛli ni ge, na wee gbo ya? Bada! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, wu ɲuzhikana nigin we wa bɛ da do ɲiŋɛ na wɛ, bani Kilɛ wu bye ni wu ni we labye we na niɲaa.» A sipyiire tʼi Zhonatan ɲuŋɔ wolo mu lee wologana li na, a wu bye wu ya gbo nige wɛ. 46 Lee kadugo na a Sɔli di Filisiti shɛɛn pu niinɛ wu ɲɔ yereŋɛ. A Filisiti shɛɛn pʼi gari pu fiige ki ni.
Sɔli wo setaara te
47 Nimɛ ba Sɔli ya kemɛ tiin wu saanra tiinnɛ li na Izirayɛli shɛɛn pu ɲuŋɔ ni wɛ, a wu kashɛn kɔn pu pɛɛn pu bɛɛri na, piimu bɛɛri pʼa pu maha ge: Mowabu shɛɛn, ni Amɔ shi shɛɛn, ni Edomu shɛɛn, ni Zoba wo saannaa pee ni Filisiti shɛɛn. Wu bi se taa tuun bɛɛri ni kashɛn ki ni. 48 A wu lowaa ta na se ta Amalɛki nagoo pu na, pu piin pee, na Izirayɛli nagoo pu wolo pu keŋɛ ni, pee piimu pu bi pu keŋɛ yaŋmuyɔ yi kori ge.
49 Sɔli wo nagoo pu bye mɛ: Zhonatan, Yishivi ni Maliki-Shuwa. Wu pushaa shuun wu mɛyɛ yi wa mɛ: nilɛ wu mɛgɛ ɲɛ na Merabu, kurogo wo wu mɛgɛ ɲɛ na Mikali. 50 Sɔli shɔ wu mɛgɛ ki bye na Akinɔmu. Ayimasi poro wu bye wii. Wu kashɛnŋmuu pu bɛɛri wo ɲuŋɔfɔɔ wu bye Abunɛri. Wee bye Nɛri wo ja, Nɛri di ɲɛ Sɔli wo topire. 51 Abiyɛli wo nagoo pu bye Kishi ni Nɛri, Sɔli ni Abunɛri yɛ wo tii pee. 52 Sɔli wo saanra ti caŋa ɲii li bɛɛri ni, kashɛn kʼa bi sii wɛri wu ni Filisiti shɛɛn pu tɛ ni. Wu bu ná bɛɛri ɲa wemu ɲɛ lowaa fɔɔ ni samɔhɔrɔ fɔɔ ge, wʼa wu lɔ pye wu kashɛnŋmɔ.