Majan shɛɛn pʼa ɲaa wo Izirayɛli nagoo pu ɲuŋɔ ni
6
Ayiwa, a Izirayɛli nagoo pʼi kakuunɔ pye sanha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na. A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di pu le Majan nagoo pu keŋɛ ni yee gbarashuun funŋɔ ni. 2 A Majan shɛɛn pʼi sii pu fanha ki wɛrɛŋɛ Izirayɛli nagoo pu na fo xuuni. Izirayɛli nagoo pu bi fyagi Majan shɛɛn pu na, lee wuu na pu bi se na talaraya yari faaboboyo yi wo wegeye ye, ni faaya wegeye ye, ni faaboboyo yi tigitigimɛ pu ni. 3 Ba Izirayɛli nagoo ya yemɛ nugi xɔ yee bɛɛri wɛ, Majan nagoo pu ni Amalɛki nagoo ni Kilɛ-nɔhɔ sipyii pu na ba kashɛn kɔn pu na. 4 Pee bi ma ba pu kashɛn keŋɛ sin Izirayɛli nagoo pu fiige ki ni, na ki faa yapyiire ti bɛɛri kyɛɛgi fo na shɛ nɔ Gaza ni. Pu da shinma yara la shishiin yaha pu mu wɛ. Pʼa nugo pu dubyaa ni pu niiyɛ ni pu kafaya yi bɛɛri co. 5 Sipyiɲɛhɛnɛ li bi ma digi fiige ki ni pu ni pu yapɔrɔyɔ ni pu fàya buguloo ba kabeeŋɛ ɲɛ wɛ. Pu ma sii ɲɛhɛ pu ni pu ɲɔhɔyɔ, pʼa fiige ki bɛɛri co na ki kyɛɛgi. 6 A Majan nagoo pʼi Izirayɛli nagoo pu le mu ɲaa ni lee legana li na. Na Izirayɛli nagoo pu yaha wee ɲaa wu ni, a pʼi Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ yiri na wu pa pu tɛgɛ. 7 Ba Izirayɛli nagoo pʼa mɛyire wá Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu, Majan shɛɛn pu keree na wɛ, 8 a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di tudunmɔ wa kan Izirayɛli nagoo pu mu. A wee di pu pye: «Yemu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, Izirayɛli wo Kilɛ wʼa jo ge, yee yi wa mɛ: ‹Nɛ wʼa yee lɔ yeege Misira fiige ki ni, na yee yeege bulooro puga ki ni. 9 Nɛ yee shɔ Misira shɛɛn pu na, na yee shɔ yi ɲaavɛɛ pu bɛɛri na. Nɛ pu kɔri laha yi ɲahagbaa na, na pu fiige ki kan yi mu. 10 Na yi pye: “Nɛ wu ɲɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, yi Kilɛ we. Yi ganha ba fyagi Amɔri shi shɛɛn pu wo kilɛlɛɛ pu na wɛ, pee piimu wo fiige ni yi wa ge.” Ga yee ya ta nɛ jomɔ pu logo wɛ.› »
Kilɛ ya Zhedeyɔn tun na wu Izirayɛli ɲuŋɔ wolo
11 Na keree ki yaha mu, caŋa ka a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wua ba diin Ofira kulo li terebɛnti tige ki nɔhɔ ni, wee xuu wu bye Abyezɛri wo kpuun shɛn wa wo xuu na Zhowazi. Wee Zhowazi wu wo ja Zhedeyɔn wu bi wu alikama sani ɛrɛzɛn wu lɔhɔ tawologo ki ni. Majan nagoo pu ɲìi fyaara wuu na wu bi shɛ wu ŋmɔhɔ wà. 12 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu wuyɛ shɛ wu na na jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wa ni ma ni, kashɛn naŋmere!» 13 A Zhedeyɔn di wu ɲɔ shɔ na: «Ee, Kafɔɔ, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ da bi bye ni wèe ni, ɲaha na ke bɔɔngɔ ke bɛɛri di nɔni wèe na wɛ? Wèe sefɛlɛɛ pʼa kakanhaŋaa kiimu bɛɛri paari wèe mu, na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wʼa kee taga pu yeege Misira fiige ki ni ge, mii kee bɛɛri dʼa kari wɛ? Ta Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya kadugo le mɛ wèe ni, na wèe le wù pɛɛn keŋɛ ni wɛ?» 14 Ga a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di ŋmahana ɲɛri wu shizhaa, na wu pye: «Fanha ke ki wa ma ni ge, shɛ ni kee ni mʼa Izirayɛli nagoo pu shɔ Majan nagoo pu na. Go nɛ wʼa mu tunni!» 15 A Zhedeyɔn di wu ɲɔ shɔ na: «Ayiwa, Kafɔɔ ɲaha ni nɛ di da ba Izirayɛli nagoo pu shɔ wɛ? Li wii nɛ wo kpuun lʼa cɛrɛ foro Manase wo gbawege ki kpɔnhɔɔ ki bɛɛri ni, nɛ bɛ di ɲɛ na wo kpuun li wo sipyii pu bɛɛri wo nifɛnhɛfɛnhɛnɛ.» 16 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di wu pye: «Nɛ na ba bye ni ma ni, ma na ba Majan nagoo pu bɛɛri pinnɛ gbɔn ba ná nigin ɲɛ wɛ.» 17 A Zhedeyɔn di wu pye: «Nɛ keree bu da kʼa taan ma mu, li shɛ na na ɲaha shɛshɛɛrɛ ta funŋɔ ni na muyɛ pyaa kʼa yu mɛ ni nɛ ni. 18 Na ma ɲɛɛri, ma ganha bu laha naha wɛ, fo di ba shɛ guri pa ma mu, fo di ba shɛ ba ni na fundanga yakanga ki ni, na pa gan ma mu.» A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: «Nʼa da ma sige fo ma ba shɛ ba.»
19 A Zhedeyɔn di gari, na shɛ sikapige ka co, na kee yàa, na farinimyɛ kiloo kɛlɛɛ taanri (30) kaa na pye shizhɛnhɛrɛ baa buuri. A wu xaara ti le danha ka ni, na shiga ki le pee la ni, na yi lɔ shɛ gan Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu terebɛnti tige ki nɔhɔ ni. 20 A Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu wu pye: «Xaara ti lɔ ni shizhɛnhɛrɛ baa buuri wu ni, mʼa yi taha ke faaga ke na, mʼa shiga ki wo yi ɲuŋɔ ni.» A Zhedeyɔn di yi pye mu. 21 Kagaan lemu li bye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu keŋɛ ki ni ge, a wu lee wo ɲuŋɔ ki yeege na kpɔn xaara te ni shizhɛnhɛrɛ baa buuri wu na. Wee tuun wu ni a na ka di foro faaga ki ni, na xaara te ni shizhɛnhɛrɛ baa buuri wu sorogo. A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu biin Zhedeyɔn na. 22 A Zhedeyɔn di li ɲa na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu bye wii. Wee tuun wu ni a Zhedeyɔn di mujugbɔɔ wá na: «Bɔɔngɔ ki ɲɛ nɛ wogo Kafɔɔ Kilɛ! Bani nɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo mɛlɛkɛ wu ɲa can na ɲaha ni ɲaha!» 23 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di wu pye: «Yere tanugo ni, ma ganha bu fya wɛ, ma da xhuu wɛ.» 24 A Zhedeyɔn di saraya tawologo ka yàa wà Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu, na ki mɛgɛ le na Adoɲi-Shalomu (Lee kɔ́ri ɲɛ na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɛ ɲaɲiŋɛ fɔɔ). Kee saraya tawologo ke wa niɲaa we bɛ ni Ofira kulo li ni, Abyezɛri wo kpuun li shɛɛn pu wo kulo le.
Zhedeyɔn ya Baali wo saraya tawologo ki ja
25 Ayiwa, kee piige kiyɛ pyaa ni a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di Zhedeyɔn pye: «Shɛ ma to wu wo nupee li co, mʼa yee gbarashuun wo nupee la co ma fara li na. Mʼa shɛ Baali wo saraya tawologo ki ja, ma to wu yapɛrɛ le, pɛɛŋɛ tinnɛ lemu bɛ pʼa sin wu tàan na pye Ashera ge, mʼa lee bɛ kɔn. 26 Mʼa saraya tawologo ka yàa na saha ni ki kodorogoo ki ni, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, ma Kilɛ wu mu, kee faaga ki fugba wu ni. Mʼa nupee shuun wuu li co, pɛɛŋɛ tinnɛ lemu mʼa kɔn ge, mʼa lee taga saraga nizogoŋɔ wolo.» 27 Yemu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya jo ge, a Zhedeyɔn di namaa kɛ lɔ wu wo kapyebyii pu ni, na lee pye. Ga ma na jo wʼa bi fyagi wu puga shɛɛn pee ni kulo li shɛɛn pu na, a wu bye wu ya li pye caŋa ni wɛ, na li pye piige ni. 28 Ba sipyiire tʼa pa yìri ɲisɔɔgɔ ki na wɛ, na Baali wo saraya tawologo ki ta kʼa ja, pɛɛŋɛ tinnɛ lemu li bye kabanugo ki na ge, lee bɛ dʼa kɔn. Saraya tawologo nivoŋɔ kemu kʼa yereŋɛ ge, nupee shuun wuu li dʼa wolo kee na na pye saraga nizogoŋɔ. 29 A pʼi ganha na puyɛ pyi: «Jɔgɔ wu dʼa le pye wɛ?» A pʼi yi jo puyɛ kan, na yegeŋɛ pye, na li ta na Zhowazi ja Zhedeyɔn wʼa li pye. 30 Wee tuun wu ni a kulo li shɛɛn pʼi shɛ Zhowazi pye: «Ma ja wu yeege naha, wʼi gbo. Bani wʼa Baali wo saraya tawologo ki ja, pɛɛŋɛ tinnɛ lemu bɛ li bye kabanugo ki na ge, na lee bɛ kɔn!» 31 Sipyii piimu bɛɛri pu bye Zhowazi tàan ge, a wu pu pye: «Ta yee pu wa da na yogo jo Baali kaa na ya? Ta yee pu wa da wu ɲuŋɔ wolo? Sipya bɛɛri wʼa yogo jo Baali kaa na ge, weefɔɔ na gbo yani ɲiga ki mugi ge! Baali bi ɲɛ Kilɛ, wuyɛ pyaa ki yogo jo wuyɛ kaa na, bani wee wo saraya tawologo pʼa ja!» 32 A pʼi ke mɛgɛ ke le Zhedeyɔn na kee caŋa na Yeru-Baali, na jo na: «Baali wu yogo kɔn wu na, bani wee wo saraya tawologo wʼa ja!»
Zhedeyɔn ya ɲaha shɛshɛɛrɛ ta sha Kilɛ mu
33 Lee bi Majan nagoo pu bɛɛri ni Amalɛki nagoo ni Kilɛ-nɔhɔ shɛɛn pu bɛɛri ta pʼa puyɛ pinnɛ na Zhurudɛn Gba wu kɔn ɲɛri na shɛ diin kashɛn kaa na Jizirɛli wo fadaaŋa ki na. 34 Wee tuun wu ni a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ Munaa di digi Zhedeyɔn na. A wu maa ɲɔ kɔn na wi, a Abyezɛri wo nagoo pʼi puyɛ pinnɛ na daha wu fɛni. 35 A wu tudunmɔɔ pii yaha na kari Manase wo koomɔ pu bɛɛri ni. A pee bɛ di puyɛ pinnɛ na daha wu fɛni. Lee kadugo na, a wu tudunmɔɔ pii yaha kari Azɛri ni Zabulɔn ni Nɛfitali wo gbaweye yi fɛni. A pee bɛ di ba wu yíri.
36 A Zhedeyɔn di yi jo Kilɛ mu na: «Kafari, nɛ giin di li cɛ jo ma bu da ma na da ba Izirayɛli shɔ nɛ keŋɛ fɛni ba mʼa yi jo wɛ, 37 ayiwa li wii, nɛ na ba dubya shiire yaha shinma sa sa shuu li na, mɛŋɛ bu dubya shiire ti yɛ kpɔn, na ɲiŋɛ ki yaha wà, nɛ na li cɛ jo ma na ba Izirayɛli shɔ nɛ keŋɛ kurogo ba mʼa yi jo jogana lemu na wɛ.» 38 A lʼi shiin di bye mu. Ɲimuguro ti na a Zhedeyɔn di soo yìri na dubya shiire ti yugi, a mɛŋɛ lɔhɔ di foro ti ni na pee nigin ɲi. 39 Lee bɛ na, a Zhedeyɔn di nugo yi jo Kilɛ mu sanha na: «Ma ganha bu luu yirige na tàan wɛ, di ye yɛ jo. Nʼa ma ɲɛri, sɔɔ di ɲaha shɛshɛɛrɛ tatii bɛ ɲɛɛri dubya shiire ti shizhaa na sanha. Dubya shiire ti pye tee yɛ di waha, mɛŋɛ di ɲiŋɛ kisaŋa bɛɛri kpɔn.» 40 A Kilɛ di li pye mu sanha kee piige ki bɛ ni, ba Zhedeyɔn ya li sha wu mu wɛ. A dubya shiire ti yɛ di gori ti ya fyɛnmi wɛ, ga a mɛŋɛ di ɲiŋɛ kisaŋa bɛɛri fyɛnmi.