11
‘Nde̱e̱ naa xaaꞌ yuꞌu̱ tyindieeꞌ ña̱ꞌaꞌ i̱, te̱ xandieni tu̱ ña̱ꞌaꞌ i̱, nde̱e̱ kuiya̱ nu̱uꞌ kii̱ꞌ ni̱ xa̱ꞌaꞌ rey Darío, te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱ꞌuꞌ Media, xaꞌndia tyuunꞌ ra̱.
Yoꞌoꞌ kaꞌán ángele Gabriel ña̱ ku̱ntaꞌanꞌ uvi̱ taꞌan rey
2 ‘Te̱ vi̱ti̱n kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ ndi̱xa̱. Nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Persia ndii, uni̱ taꞌan ka̱ rey ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ, te̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ te̱ uni̱ taꞌan ja̱a̱nꞌ, te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ te̱ ku̱miꞌ. Te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ku̱vikaꞌ ka̱ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ uni̱ sa̱aꞌ te̱ ni̱ xa̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ xi̱ꞌna̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ kii̱ꞌ ku̱vikaꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱, te̱ na̱koo̱ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ ra̱ ndii, tyu̱ꞌu̱ꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ i̱nga̱ rey, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Grecia.
3 Sa̱kanꞌ te̱ ko̱o̱ i̱nga̱ rey ndi̱e̱ni xa̱va̱ꞌa̱, te̱ vi̱ko̱ niꞌiꞌ ra̱ ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ, te̱ sa̱a̱ tu̱ ra̱ ndee ka̱ ña̱ kuní mi̱iꞌ ra̱.
4 Ndisu̱ kii̱ꞌ xa̱ ni̱ na̱ndu̱u̱ ra̱ rey ndi̱e̱eꞌ kotyukuuꞌ ndii, na̱taꞌvi̱ꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ na̱ndu̱u̱ a̱ ku̱miꞌ tuꞌu̱nꞌ. Te̱ ña̱ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱ ña̱ na̱taꞌvi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, süu̱ꞌ siꞌe̱ ra̱ ku̱ndu̱u̱ te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ nuu̱ꞌ a̱, ni̱ nde̱e̱ kö̱o̱ kuaꞌa̱ꞌ tu̱ ndi̱e̱e̱ꞌ sa̱kuuꞌ te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ i̱kanꞌ nde̱e̱ naa ña̱ ni̱ ku̱miꞌ mi̱iꞌ ra̱. Sa̱kanꞌ ña̱ na̱taꞌvi̱ꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ i̱nga̱ te̱ yivi̱ꞌ, te̱ ndieeꞌ tu̱ku̱ xaanꞌ, ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ miiꞌ ni̱ xa̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ ra̱.
5 ‘Te̱ rey, te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ndii, ku̱ndi̱e̱eꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱, ndisu̱ i̱i̱n te̱ xíinꞌ, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ te̱ xíinꞌ ra̱ ndii, ku̱ndi̱e̱eꞌ kuaꞌa̱ꞌ ka̱ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ mi̱iꞌ rey ja̱a̱nꞌ. Te̱ kuaꞌa̱ꞌ xaanꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ na̱ꞌi̱ ra̱ ka̱ꞌndi̱a̱ tyuunꞌ ra̱.
6 Te̱ kii̱ꞌ xkaꞌndi̱a̱ ndiaꞌviꞌ kuiya̱ ndii, rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur, xiinꞌ rey te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ndii, na̱ka̱ta̱ ra̱ kuento ra̱, te̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ ku̱ndu̱u̱ ra̱. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ta̱xi̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, ñaꞌaꞌ siꞌe̱ ra̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte, ndiani̱ te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ mani̱ꞌ xiinꞌ taꞌan uvi̱ sa̱aꞌ rey ja̱a̱nꞌ. Ndisu̱ ñaꞌ siꞌe̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur, xiinꞌ mi̱iꞌ ra̱ ndii, kü̱ndi̱e̱eꞌ ni̱a̱ vi̱ko̱ niꞌiꞌ ni̱a̱ rey, te̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ xiinꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ. Sa̱kanꞌ ña̱ ka̱ꞌni̱ꞌ te̱ yivi̱ꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ndikún xata̱ꞌ aꞌ.
7 Nde̱e̱ sa̱a̱ ka̱ ni̱ ndii, nu̱ta̱ i̱i̱n te̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ñaꞌ siꞌe̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, te̱ kuꞌu̱n ra̱ xiinꞌ te̱ xíinꞌ ra̱ te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ. Te̱ ko̱ꞌni̱ ra̱ ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ rey ja̱a̱nꞌ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱, te̱ ndoo̱ vi̱ꞌe̱ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ i̱kanꞌ ku̱ndi̱e̱e̱ te̱ xíinꞌ ra̱.
8 Te̱ na̱ꞌi̱ tu̱ ra̱ ndiosí ni̱a̱ xiinꞌ ña̱ nianiaꞌ, ña̱ nduuꞌ ka̱a̱ ña̱ ni̱ ta̱vi̱ ni̱a̱ nduuꞌ ndiosí ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ꞌa̱ ni̱a̱ ña̱ ndiaa yaꞌviꞌ, ña̱ ni̱ ku̱a̱ꞌa̱ xiinꞌ plata, xiinꞌ ña̱ ni̱ ku̱a̱ꞌa̱ xiinꞌ oro, te̱ kuꞌu̱n a̱ nde̱e̱ Egipto sa̱a̱ ra̱. Te̱ kiꞌinꞌ kuiya̱ ku̱ndi̱e̱e̱ mani̱ꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ.
9 Te̱ kii̱ꞌ xkaꞌndi̱a̱ ndiaꞌviꞌ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱a̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, ña̱ nduxa̱ꞌ te̱ ko̱ꞌni̱ ra̱ xiinꞌ te̱ xíinꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ. Ndisu̱ kii̱ꞌ ku̱ni̱ ra̱ ña̱ kü̱vi̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ ndii, numi̱ꞌ te̱ na̱ndi̱koꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ra̱.
10 ‘Ndisu̱ te̱ kuatyi̱ꞌ siꞌe̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, na̱saa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱, sa̱kanꞌ na nda̱sa̱i̱i̱n ra̱ kuaꞌa̱ꞌ kotyukuuꞌ te̱ xíinꞌ, te̱ kuꞌu̱n ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur. Te̱ ko̱ꞌni̱ sa̱kuuꞌ te̱ xíinꞌ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ rey ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱nduxín ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ꞌa̱, kuꞌu̱n ra̱ nde̱e̱ naa xaaꞌ te̱ ñuꞌu̱ꞌ i̱ti̱a̱, nde̱e̱ xaa̱ ra̱ miiꞌ iinꞌ vi̱ꞌe̱ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ rey ja̱a̱nꞌ.
11 Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na na̱saa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ te̱ xíinꞌ, te̱ ni̱ nda̱sa̱i̱i̱n rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, te̱ ka̱nandoo ra̱ sa̱kuuꞌ te̱ kuaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ.
12 Te̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, xiinꞌ sa̱kuuꞌ te̱ xíinꞌ, te̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱ñuñuꞌ xiinꞌ miiꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱, te̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ka̱ ra̱ kuaꞌa̱ꞌ mi̱iꞌ te̱ ndasiꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱, ndisu̱ ña̱ ka̱nandoo ra̱ ja̱a̱nꞌ ndii, kö̱o̱ kuaꞌa̱ꞌ kivi̱ꞌ ko̱o̱ a̱.
13 Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱kooꞌ tu̱ꞌva̱ tu̱ku̱u̱ ra̱ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ ka̱ te̱ xíinꞌ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ ña̱ nu̱uꞌ, te̱ kii̱ꞌ yaꞌa̱ ndiaꞌviꞌ kuiya̱ ndii, ko̱ꞌni̱ tu̱ku̱u̱ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ.
14 ‘Kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, nu̱ta̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ yivi̱ꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, nde̱e̱ te̱ ndi̱e̱ni, te̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ yoꞌó, nu̱ta̱ te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey ja̱a̱nꞌ, te̱ xinu̱ ña̱ ni̱ sa̱tuví a̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ mi̱iꞌ rey ja̱a̱nꞌ ka̱nandoo ña̱ꞌaꞌ.
15 Te̱ ki̱xi̱n rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, te̱ ka̱ta̱ ndi̱a̱a̱ ra̱ i̱tunꞌ sa̱a̱ xinunduu xata̱ꞌ nama̱ i̱i̱n ñu̱u̱ ña̱ kumiꞌ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ xíinꞌ, te̱ kotyukuuꞌ xa̱va̱ꞌa̱, te̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ xiinꞌ a̱. Te̱ nde̱e̱ i̱i̱n nde̱e̱ te̱ xíinꞌ, te̱ kotyukuuꞌ xa̱va̱ꞌa̱, te̱ nduuꞌ kuenta rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ ndii, kö̱o̱ a̱ ku̱vi̱ sa̱a̱ xa̱tyiꞌ ra̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ kö̱o̱ ka̱ ndi̱e̱e̱ꞌ ra̱ te̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱.
16 Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, kö̱o̱ na̱ka̱si̱ ña̱ꞌaꞌ miiꞌ ka̱ na̱kaa̱ ra̱ kuꞌu̱n ra̱, te̱ kö̱o̱ tu̱ sa̱vi̱kuiín ña̱ꞌaꞌ. Te̱ ndoo̱ ra̱ ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñuꞌuꞌ miiꞌ nda̱tu̱nꞌ va̱, ña̱ nduuꞌ kuenta ne̱ Israel, te̱ ndoo̱ a̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱ ku̱ndu̱u̱ ña̱ꞌa̱ ra̱, te̱ sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ yoo nuu̱ꞌ a̱.
17 Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ndii, tu̱ku̱ ni̱ kuni̱ ra̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ ra̱ Ndisu̱ xi̱ꞌna̱ ka̱ ndoo̱ ra̱ kuento xiinꞌ rey ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱na̱ kuaꞌa ra̱ ñaꞌ siꞌe̱ ra̱ te̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ aꞌ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ, ndiani̱ te̱ ku̱vi̱ ka̱nandoo ra̱ rey ja̱a̱nꞌ, katyi mi̱iꞌ ra̱, ndisu̱ xïnu̱ ña̱ kaꞌán nimá ra̱ sa̱a̱ ra̱ ja̱a̱nꞌ.
18 Sa̱kanꞌ te̱ xa̱ꞌaꞌ ra̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ña̱ ñuꞌuꞌ yu̱ꞌuꞌ mi̱ni̱ kaꞌnuꞌ, te̱ ka̱nandoo ra̱ kuaꞌa̱ꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ nu̱ta̱ i̱i̱n te̱ xíinꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ nuu̱ꞌ i̱nga̱ ñu̱ꞌuꞌ, te̱ sa̱vi̱kuiín ña̱ sakaꞌanꞌ ra̱ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ yu̱ꞌuꞌ mi̱ni̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ka̱ꞌa̱n tu̱ mi̱iꞌ ra̱ sa̱a̱ te̱ xíinꞌ ja̱a̱nꞌ.
19 Ndi̱ꞌi̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ na̱ndi̱koꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ra̱ miiꞌ iinꞌ vi̱ꞌe̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱, ndisu̱ kakiꞌi̱ ra̱, te̱ xaa̱ ra̱ ñu̱ꞌuꞌ, te̱ ku̱vi̱ ra̱, te̱ nde̱e̱ i̱i̱n kö̱o̱ ku̱ni̱ ka̱ ña̱ꞌaꞌ.
20 ‘Te̱ nuu̱ꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, na̱ꞌi̱ tyuunꞌ i̱nga̱ rey. Te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ti̱ꞌviꞌ ra̱ i̱i̱n te̱ ke̱ndiaa̱ꞌ yaꞌviꞌ xu̱ꞌunꞌ yoo̱ꞌ i̱i̱n ka̱niiꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱, te̱ xiinꞌ xu̱ꞌunꞌ ja̱a̱nꞌ sa̱vikaꞌ xiinꞌ mi̱iꞌ ka̱ ra̱, te̱ ku̱vi̱ ko̱o̱ va̱ꞌa̱ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ ra̱ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱, ndisu̱ ndiaꞌviꞌ kivi̱ꞌ xkaꞌndi̱a̱ te̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ yivi̱ꞌ. Ndisu̱ süu̱ꞌ miiꞌ yoo ñuꞌu̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱, ni̱ nde̱e̱ süu̱ꞌ miiꞌ naku̱tyi kuaꞌa̱ꞌ tu̱ ne̱ yivi̱ꞌ ku̱vi̱ ra̱.
21 ‘Te̱ nuu̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ na̱ꞌi̱ tyuunꞌ i̱nga̱ rey, te̱ ni̱a̱ꞌa xa̱va̱ꞌa̱, te̱ nde̱e̱ vä̱ꞌa̱ vi̱ꞌ ra̱ ku̱ndu̱u̱ rey. Nde̱e̱ sa̱a̱ ka̱ ni̱ ndii, na̱ndu̱u̱ ra̱ rey xiinꞌ ña̱ xini xaꞌanꞌ, kii̱ꞌ kö̱o̱ a̱ naá nimá ne̱ yivi̱ꞌ.
22 Sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ te̱ ndasiꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱, te̱ sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ tu̱ ra̱ rey, te̱ ni̱ ndoo̱ ra̱ kuento xiinꞌ ña̱ ko̱o̱ ra̱ ña̱ mani̱ꞌ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ.
23 Te̱ ku̱ni̱ xaꞌanꞌ tu̱ ra̱ te̱ xaꞌndia tyuunꞌ, te̱ ni̱ ta̱xi̱ ra̱ kuento ra̱ nuu̱ꞌ ña̱ ko̱o̱ ra̱ ña̱ mani̱ꞌ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ na ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ tee̱ꞌ ndee kö̱o̱ kuaꞌa̱ꞌ te̱ xíinꞌ kumiꞌ ra̱.
24 Te̱ kii̱ꞌ kö̱o̱ a̱ naá i̱ni̱ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ yoo va̱ ña̱ vikaꞌ ndii, i̱i̱n ko̱ꞌni̱ ku̱i̱ti̱ꞌ te̱ ni̱a̱ꞌa ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱a̱ ra̱ ña̱ kö̱o̱ kivi̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ yu̱vaꞌ ra̱, ni̱ nde̱e̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ra̱. Te̱ na̱tyiꞌi̱ꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ vikaꞌ ni̱a̱, xiinꞌ xu̱ꞌunꞌ ni̱a̱, te̱ na̱ta̱ꞌviꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ a̱ na̱ꞌi̱ te̱ xíinꞌ, te̱ kumiꞌ ra̱. Te̱ tyi̱tuní tu̱ ra̱ ña̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ i̱nga̱ ñu̱u̱, ña̱ kumiꞌ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ xíinꞌ, ndisu̱ kö̱o̱ kuaꞌa̱ꞌ kivi̱ꞌ sa̱a̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
25 ‘Te̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ xíinꞌ kumiꞌ rey ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱ndi̱e̱ni xiinꞌ miiꞌ ra̱, te̱ kuꞌu̱n ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur. Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur ja̱a̱nꞌ ndii, na̱ko̱to̱ꞌni̱ ra̱ xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ xíinꞌ ra̱, te̱ kotyukuuꞌ yaꞌa̱, te̱ na̱kaꞌa̱n ra̱ xaꞌa̱ꞌ ra̱, ndisu̱ kü̱vi̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ xiinꞌ rey ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ti̱i̱n sikiꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ xíinꞌ te̱ ndasiꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ.
26 Te̱ xa̱ te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱, te̱ kuaxi̱ xixiꞌ nuu̱ꞌ mesa xiinꞌ ra̱, ku̱ndu̱u̱ te̱ sa̱na̱kuaꞌa sikiꞌ ña̱ꞌaꞌ, sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kë̱ta̱ va̱ꞌa̱ te̱ xíinꞌ ra̱ xiinꞌ ñuꞌu̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱ ku̱vi̱ kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ.
27 Te̱ uvi̱ sa̱aꞌ rey ja̱a̱nꞌ ndii, xa̱ nuu̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ sa̱a̱ ra̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa xiinꞌ taꞌanꞌ ra̱ xanini ra̱, te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ ingaꞌ ra̱ nuu̱ꞌ mesa ku̱xi̱ ra̱, te̱ ku̱ni̱ xaꞌanꞌ taꞌanꞌ tu̱ ra̱ kaꞌa̱n ra̱ tu̱n vixi̱, ndisu̱ xïnu̱ ña̱ sa̱a̱ nde̱e̱ i̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ tiäꞌa̱an xaa̱ kivi̱ꞌ ña̱ ni̱ tyi̱tuní Ndiosí te̱ ko̱o̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
28 Te̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ sa̱a̱ rey, te̱ xaꞌndia nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, ña̱ kuní ra̱ ndii, na̱ndi̱koꞌ ra̱ ñu̱u̱ ra̱ ndisoꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ vikaꞌ ña̱ ni̱ na̱tyiꞌi̱ꞌ ra̱ miiꞌ ni̱ xaꞌa̱n ra̱ ñuꞌu̱ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ kii̱ꞌ naá ra̱ i̱tyiꞌ kuaꞌa̱n ra̱ ndii, sa̱kaꞌán a̱ nimá ra̱ ña̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ ne̱ Israel, ne̱ ni̱ ta̱xi̱ Ndiosí kuento a̱, ña̱ su̱ꞌu̱n nuu̱ꞌ, te̱ sa̱ndoꞌoꞌ va̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ña̱ kuní ka̱ na̱kaa̱ ra̱ kuꞌu̱n ra̱, ndi̱ꞌi̱ ja̱a̱nꞌ te̱ na̱ndi̱koꞌ ra̱ ñu̱u̱ ra̱.
29 ‘Te̱ kii̱ꞌ xaa̱ kivi̱ꞌ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n tuní Ndiosí ndii, ki̱xi̱n tu̱ku̱u̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, xiinꞌ te̱ xíinꞌ ra̱, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur. Ndisu̱ ña̱ ko̱ꞌni̱ ra̱ xiinꞌ te̱ xíinꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ vi̱ti̱n ndii, kë̱ta̱ va̱ꞌa̱ ka̱ ra̱ nde̱e̱ naa ni̱ xa̱a̱ ra̱ ña̱ nu̱uꞌ.
30 Sa̱kanꞌ ña̱ ki̱xi̱n te̱ xíinꞌ xiinꞌ tundo̱oꞌ, tunꞌ ki̱e̱e̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Quitim, te̱ ku̱yi̱ꞌvi rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ, xiinꞌ te̱ xíinꞌ ra̱, te̱ ku̱nu̱ ra̱ na̱ndi̱koꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ra̱. Te̱ na̱saa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱ ku̱ni̱ ra̱ ne̱ Israel, ne̱ ni̱ ta̱xi̱ Ndiosí kuento a̱, ña̱ su̱ꞌu̱n nda̱ꞌaꞌ, te̱ sa̱a̱ ra̱ ndee ka̱ ña̱ kuní mi̱iꞌ ra̱. Te̱ ta̱xi̱ ra̱ tu̱mani̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ ne̱ na̱ko̱o̱ kuento su̱ꞌu̱n ja̱a̱nꞌ.
31 ‘Te̱ ti̱ꞌviꞌ ra̱ te̱ xíinꞌ ra̱, te̱ ku̱u̱ xeꞌnaꞌ ra̱ xiinꞌ yu̱kunꞌ kaꞌnuꞌ, xiinꞌ ti̱xi̱n a̱ miiꞌ xakaꞌnuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ Ndiosí, te̱ sa̱i̱i̱n kuiín ra̱ ña̱ xaꞌmiꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ki̱tiꞌ sa̱a̱ kivi̱ꞌ nuu̱ꞌ Ndiosí. Te̱ nuu̱ꞌ a̱ miiꞌ xaꞌmiꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ki̱tiꞌ ja̱a̱nꞌ tyi̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ ña̱ xeꞌnaꞌ ki̱ni̱ va̱ kaaꞌ.
32 Te̱ ne̱ na̱ko̱o̱ kuento su̱ꞌu̱n ja̱a̱nꞌ ndii, kaꞌa̱n nda̱tu̱nꞌ ra̱ xiinꞌ ni̱a̱, te̱ ku̱ni̱ xaꞌanꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱, ndisu̱ ne̱ i̱ni̱ xini Ndiosí ni̱a̱ ndii, ku̱i̱ta̱ ni̱ꞌi̱ ni̱a̱ i̱tyiꞌ a̱, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ xiinꞌ ra̱.
33 ‘Te̱ xini tuní, te̱ sa̱niaꞌá tu̱ꞌu̱n Ndiosí ndii, sa̱niaꞌá ra̱ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ ña̱ ku̱i̱ta̱ ni̱ꞌi̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ i̱tyiꞌ a̱. Ndisu̱ yäꞌa̱ kuaꞌa̱ꞌ kivi̱ꞌ te̱ ka̱ꞌni̱ꞌ te̱ xíinꞌ sa̱va̱ te̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ityi̱, te̱ sa̱va̱ ra̱ ka̱ꞌmi̱ ra̱, te̱ sa̱va̱ ra̱ ta̱a̱nꞌ ra̱ vi̱ꞌe̱ ka̱a̱, te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ra̱ ndii, na̱ka̱ya̱ ndo̱o̱ te̱ xíinꞌ ja̱a̱nꞌ ña̱ kumiꞌ ra̱.
34 Te̱ kii̱ꞌ ndoꞌoꞌ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, tyi̱ndi̱e̱eꞌ na ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ sie, ndisu̱ kuaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ tyi̱ndi̱e̱eꞌ ña̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱a̱ ni̱a̱ xiinꞌ ña̱ uvi̱ nimá ni̱a̱.
35 Te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ te̱ saniaꞌá ja̱a̱nꞌ ndii, ku̱ndo̱ꞌo̱ ra̱ sa̱a̱ ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndu̱ndo̱o̱ ra̱, te̱ ndu̱nda̱ku tu̱ nimá ra̱ nuu̱ꞌ Ndiosí, nde̱e̱ ska̱tyiꞌ xaa̱ kivi̱ꞌ ña̱ ni̱ tyi̱tuní Ndiosí.
36 ‘Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ndii, ka̱ni̱ꞌi̱ xiinꞌ miiꞌ ra̱, te̱ sa̱a̱ tu̱ ra̱ ndee ka̱ ña̱ kuní mi̱iꞌ ra̱, te̱ ka̱ni̱ni̱ tu̱ ra̱ ña̱ te̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ mi̱iꞌ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ sa̱kuuꞌ ndiosí, te̱ ka̱ni̱a̱ꞌa tu̱ ra̱ nde̱e̱ xaꞌa̱ꞌ Ndiosí, ña̱ nduꞌu̱ꞌ ndi̱viꞌ. Te̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ sa̱a̱ ra̱ nde̱e̱ ska̱tyiꞌ ka̱ni̱ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱, ña̱ ni̱ kaꞌa̱n tuní Ndiosí sa̱a̱ a̱ ndii, sa̱xinú ña̱ꞌaꞌ a̱.
37 Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, sä̱kaꞌnuꞌ ra̱ nde̱e̱ i̱i̱n ndiosí, ña̱ ni̱ ka̱ndi̱xaꞌ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ra̱, ni̱ nde̱e̱ kï̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ tu̱ ra̱ ndiosí, ña̱ xakaꞌnuꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ꞌaꞌ, ni̱ nde̱e̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ nuu̱ꞌ ndiosí sä̱kaꞌnuꞌ ra̱, sa̱kanꞌ ña̱ ka̱ni̱ni̱ ra̱ ña̱ te̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ mi̱iꞌ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
38 Te̱ nuu̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱kaꞌnuꞌ ra̱ ndiosí, ña̱ xitoꞌ nama̱ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ, ña̱ kö̱o̱ kivi̱ꞌ ni̱ xini ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ra̱. Te̱ na̱soko̱ꞌ ra̱ oro, xiinꞌ plata, xiinꞌ yuu̱ꞌ nda̱tu̱nꞌ, xiinꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ tu̱mani̱ꞌ ña̱ ya̱ꞌvi̱ va̱, nuu̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
39 Te̱ ndiosí ja̱a̱nꞌ ta̱xi̱ ndi̱e̱e̱ꞌ ra̱, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ra̱, te̱ ke̱ta̱ va̱ꞌa̱ ra̱ xiinꞌ ñu̱u̱ ña̱ yoo nama̱ kukunꞌ xa̱va̱ꞌa̱ xi̱i̱nꞌ, te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ rey ja̱a̱nꞌ ndii, ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ tu̱ ña̱ꞌaꞌ mi̱iꞌ ra̱, te̱ sa̱kuisoꞌ tyuunꞌ va̱ꞌa̱ va̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ sa̱mani̱ꞌ tu̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ñu̱ꞌuꞌ ku̱ndu̱u̱ ya̱ꞌvi̱ ni̱a̱.
40 ‘Te̱ kii̱ꞌ xaa̱ kivi̱ꞌ soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ ndii, ku̱ntaꞌanꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ sur, xiinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte. Te̱ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, ki̱xi̱n na̱taꞌanꞌ kiꞌi̱ꞌ ra̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ nde̱e̱ naa kii̱ꞌ kuunꞌ kuiꞌe̱ savi̱ꞌ, ndiakaꞌ ra̱ te̱ xíinꞌ, te̱ yoso̱ꞌ kuei, xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ tunꞌ ndo̱oꞌ, te̱ ko̱ꞌni̱ ra̱ ka̱niiꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱nduxín ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ yoo i̱kanꞌ.
41 Te̱ ko̱ꞌni̱ tu̱ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ va̱ꞌa̱ xa̱va̱ꞌa̱ miiꞌ ndieeꞌ ne̱ Israel, te̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ra̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ, ndisu̱ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Edom, xiinꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab ndii, kaku̱ ni̱a̱, te̱ kaku̱ tu̱ yatinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Amón.
42 Te̱ xíinꞌ rey, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte ja̱a̱nꞌ ndii, ka̱nandoo ra̱ kiꞌinꞌ ñu̱ꞌuꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ, te̱ ni̱ nde̱e̱ Egipto käku̱ sa̱a̱ ra̱.
43 Te̱ na̱ka̱ya̱ ra̱ sa̱kuuꞌ oro, xiinꞌ plata, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ nda̱tu̱nꞌ ña̱ kumiꞌ ne̱ Egipto ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱kanꞌ tu̱ sa̱a̱ ra̱ xiinꞌ Libia, xiinꞌ Etiopía.
44 ‘Ndisu̱ kii̱ꞌ ku̱ni̱ ra̱ kuento ña̱ kuaxi̱ miiꞌ ndieeꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ miiꞌ kuaxi̱ ke̱ta̱ ñu̱ꞌu̱, xiinꞌ ña̱ kuaxi̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ norte miiꞌ xaꞌndia tyuunꞌ ra̱ ndii, ku̱yi̱ꞌvi xa̱va̱ꞌa̱ ra̱ sa̱a̱ a̱, sa̱kanꞌ te̱ na̱saa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ra̱, te̱ xa̱ꞌaꞌ ra̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ra̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ.
45 Te̱ ka̱sa̱ꞌa̱ ra̱ vi̱ꞌe̱ toto̱ ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ ma̱ꞌinꞌ te̱i̱n a̱ miiꞌ naá mi̱ni̱ kaꞌnuꞌ xiinꞌ i̱kuꞌ su̱ꞌu̱n nda̱tu̱nꞌ va̱, te̱ i̱kanꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱, te̱ xaa̱ kivi̱ꞌ ña̱ ku̱vi̱ ra̱, te̱ nde̱e̱ i̱i̱n kö̱o̱ ki̱xi̱n tyi̱ndi̱e̱eꞌ ka̱ ña̱ꞌaꞌ.