Tu̱tu̱ ña̱ kaꞌán xaꞌa̱ꞌ i̱i̱n ña̱ꞌaꞌ ñaꞌ naniꞌ Rut
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ na̱ndi̱koꞌ Noemí ñu̱u̱ aꞌ
1
Untaꞌ kii̱ꞌ xaꞌndia tyuunꞌ kuesí nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ ndieeꞌ ne̱ vi̱ꞌe̱ Israel ndii,
ni̱ yoo̱ xa̱va̱ꞌa̱ so̱ko̱ i̱kanꞌ.
Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ ke̱ta̱ i̱i̱n te̱ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ñu̱u̱ Belén,
ña̱ kanduꞌu̱ꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ne̱ vi̱ꞌe̱ Judá,
te̱ ni̱ xaꞌa̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab xiinꞌ ñaꞌ siꞌi ra̱,
xiinꞌ uvi̱ sa̱aꞌ tiaa̱ siꞌe̱ ra̱.
2 Te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
Elimelec ni̱ na̱niꞌ ra̱,
te̱ Noemí ni̱ na̱niꞌ ñaꞌ siꞌi ra̱,
te̱ i̱i̱n tiaa̱ siꞌe̱ ra̱ ni̱ na̱niꞌ Mahlón,
te̱ i̱nga̱ ra̱ ni̱ na̱niꞌ Quelión.
Te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ ne̱ vi̱ꞌe̱ Efraín,
ne̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ Belén,
ña̱ kanduꞌu̱ꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Judá.
Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab ndii,
i̱kanꞌ ni̱ ndoo̱ ni̱a̱ ndieeꞌ ni̱a̱.
3 Te̱ ni̱ xiꞌi̱ Elimelec,
i̱i̱ꞌ Noemí,
te̱ ni̱ ndoo̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ aꞌ xiinꞌ uvi̱ sa̱aꞌ tiaa̱ siꞌe̱ aꞌ.
4 Te̱ ni̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ uvi̱ sa̱aꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ña̱ꞌaꞌ,
ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab ja̱a̱nꞌ.
I̱i̱n aꞌ ni̱ na̱niꞌ Orfa,
te̱ i̱nga̱ aꞌ ni̱ na̱niꞌ Rut.
Te̱ ni̱ ndiee̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ yatinꞌ uxi̱ kuiya̱.
5 Te̱ ni̱ xiꞌi̱ Mahlón,
te̱ ni̱ xiꞌi̱ tu̱ Quelión,
sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ ndoo̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ Noemí,
köo̱ꞌ ka̱ uvi̱ sa̱aꞌ tiaa̱ siꞌe̱ aꞌ,
te̱ köo̱ꞌ ka̱ tu̱ i̱i̱ꞌ aꞌ tiaku.
6 Te̱ kii̱ꞌ ndieeꞌ ka̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab ja̱a̱nꞌ ndii,
ni̱ xi̱ni̱ Noemí kuento ña̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ Yahvé ne̱ ñu̱u̱ aꞌ,
ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Judá,
xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ savi̱ꞌ.
7 Sa̱kanꞌ na ni̱ ke̱ta̱ aꞌ ñu̱u̱ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ aꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ uvi̱ sa̱aꞌ ña̱ꞌaꞌ xa̱nu̱ aꞌ,
te̱ kuaꞌa̱n nuꞌu̱ꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Judá.
8 Te̱ kii̱ꞌ ñuꞌuꞌ ni̱a̱ i̱tyiꞌ kuaꞌa̱n ni̱a̱,
te̱ ni̱ kaꞌa̱n Noemí xiinꞌ uvi̱ sa̱aꞌ ña̱ꞌaꞌ xa̱nu̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Va̱ꞌa̱ ka̱ na̱ndi̱koꞌ i̱ꞌi̱n ndo̱ꞌ vi̱ꞌe̱ si̱ꞌiꞌ ndo̱ꞌ,
te̱ na ku̱vi̱ta na i̱ni̱ Yahvé ku̱ni̱ a̱ ndoꞌó naa ni̱ xa̱a̱ ndoꞌó xiinꞌ yuꞌu̱,
xiinꞌ tiaa̱ siꞌe̱ i̱.
9 Te̱ na sa̱ñuꞌuꞌ na Yahvé ndoꞌó,
te̱ niꞌi̱ꞌ tukuuꞌ ndo̱ꞌ i̱nga̱ te̱ yivi̱ꞌ ku̱ndu̱u̱ i̱i̱ꞌ ndo̱ꞌ,
te̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ tukuuꞌ ndo̱ꞌ,
te̱ va̱ꞌa̱ kuni ndo̱ꞌ ka̱ka̱ ndo̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
I̱kanꞌ te̱ ni̱ tyi̱to Noemí nuu̱ꞌ uvi̱ sa̱aꞌ ni̱a̱,
te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ kuaaꞌ tiꞌeꞌ ni̱a̱ xakuꞌ ni̱a̱,
10 te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ aꞌ ndii:
―Äa̱ꞌo,
kuꞌu̱n tu̱ nduꞌu̱ xiinꞌ u̱nꞌ ñu̱u̱ miiꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ u̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ni̱a̱.
11 Te̱ tu̱ku̱ sa̱kanꞌ ni̱ kaꞌa̱n Noemí xiinꞌ ni̱a̱ ndii:
―Va̱ꞌa̱ ka̱ na̱ndi̱koꞌ ndo̱ꞌ,
si̱ꞌiꞌ mi̱iꞌ i̱.
Köo̱ꞌ nde̱e̱ i̱i̱n xaꞌa̱ꞌ ku̱ndiku̱n ka̱ ndo̱ꞌ yuꞌu̱ kuꞌu̱n ndo̱ꞌ,
sa̱kanꞌ ña̱ köo̱ꞌ ka̱ nde̱e̱ i̱i̱n tiaa̱ siꞌe̱ i̱ te̱ ku̱vi̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ xiinꞌ ndo̱ꞌ.
12 Va̱ꞌa̱ ka̱ na̱ndi̱koꞌ ndo̱ꞌ,
si̱ꞌiꞌ mi̱iꞌ i̱,
kuaꞌan nuꞌu̱ꞌ ndo̱ꞌ,
sa̱kanꞌ ña̱ yuꞌu̱ ndii,
i̱i̱n ñaꞌ xi̱xa̱ va̱ nduuꞌ i̱,
te̱ kü̱vi̱ ka̱ ko̱o̱ i̱i̱ꞌ i̱.
Tee̱ꞌ ndee ku̱vi̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ i̱ vi̱ti̱n,
te̱ xa̱ ñu̱u nunuꞌ na̱kuꞌu̱n siꞌe̱ i̱,
te̱ sa̱kakuꞌ i̱ i̱i̱n te̱ lulu ndii,
13 ¿ñáá ku̱ndi̱a̱tu̱ ndoꞌó nde̱e̱ ku̱i̱xa̱ te̱ ja̱a̱nꞌ te̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ ra̱?
¿Ñáá tü̱ndaꞌa̱ꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ nde̱e̱ i̱i̱n te̱ yivi̱ꞌ ña̱ ndiatuꞌ ndo̱ꞌ nde̱e̱ ku̱i̱xa̱ te̱ ja̱a̱nꞌ vi̱ꞌ?
Kuäsa̱ꞌ xa̱tyiꞌ sa̱kanꞌ ranꞌ,
si̱ꞌiꞌ mi̱iꞌ i̱.
Sa̱kanꞌ ña̱ ndoꞌoꞌ ka̱ yuꞌu̱ te̱ sa̱kanꞌ ndoꞌó,
sa̱kanꞌ ña̱ Ndiosí ni̱ ti̱ꞌviꞌ tu̱ndoꞌo̱ꞌ tyiee̱ va̱ yoꞌoꞌ ndoꞌoꞌ i̱ vi̱ti̱n ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
14 Te̱ tu̱ku̱ sa̱kanꞌ ni̱ xa̱ꞌaꞌ xa̱nu̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ xakuꞌ ni̱a̱.
iIkanꞌ te̱ ni̱ tyi̱to Orfa nuu̱ꞌ Noemí,
ti̱so̱ aꞌ,
te̱ ni̱ ke̱ta̱ aꞌ kuaꞌa̱n nuꞌu̱ꞌ aꞌ vi̱ꞌe̱ yu̱vaꞌ siꞌiꞌ aꞌ.
Ndisu̱ Rut ndii,
ni̱ ndoo̱ aꞌ xiinꞌ Noemí,
ti̱so̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ.
15 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n ñaꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ Rut ndii:
―Ko̱to̱ u̱nꞌ,
ñaꞌ ni̱ nduu̱ ñaꞌ siꞌi ña̱ni̱ te̱ ni̱ nduu̱ i̱i̱ꞌ u̱nꞌ ndii,
xa̱ kuaꞌa̱n nuꞌu̱ꞌ aꞌ ñu̱u̱ aꞌ miiꞌ yoo tu̱ ndiosí,
ña̱ ndikún aꞌ.
Kuaꞌan nuꞌu̱ꞌ tu̱ yoꞌó xiinꞌ aꞌ ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
16 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n Rut xiinꞌ Noemí ndii:
―Käꞌa̱n ndaꞌvi u̱nꞌ xiinꞌ i̱ ña̱ na̱ko̱o̱ i̱ yoꞌó,
ni̱ nde̱e̱ käka̱n tu̱ u̱nꞌ nuu̱ꞌ i̱̱ ña̱ na̱ta̱ꞌviꞌ taꞌanꞌ e̱ꞌ,
sa̱kanꞌ ña̱ miiꞌ ka̱ kuꞌu̱n u̱nꞌ ndii,
kuꞌu̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ,
te̱ miiꞌ ka̱ ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ ndii,
i̱kanꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ i̱ xiinꞌ u̱nꞌ.
Te̱ ñu̱u̱ u̱nꞌ miiꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ ku̱ndu̱u̱ tu̱ ñu̱u̱ yuꞌu̱,
te̱ Ndiosí,
ña̱ xakaꞌnuꞌ u̱nꞌ ku̱ndu̱u̱ tu̱ Ndiosí ña̱ sa̱kaꞌnuꞌ yuꞌu̱.
17 Te̱ miiꞌ ku̱vi̱ yoꞌó,
ku̱vi̱ tu̱ yuꞌu̱,
te̱ i̱kanꞌ tu̱ ndiee̱ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ i̱.
Te̱ na ka̱ni̱ Yahvé yuꞌu̱ xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ tu̱ndoꞌo̱ꞌ,
te̱ nde̱e̱ tyi̱ka̱nuꞌ ka̱ a̱ ña̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ i̱ naa na̱ko̱o̱ i̱ yoꞌó,
sa̱kanꞌ ña̱ nde̱e̱ ku̱vi̱ e̱ꞌ,
te̱ ku̱vi̱ na̱ta̱ꞌviꞌ taꞌanꞌ e̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
18 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ Noemí ña̱ xa̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ a̱ ni̱ ta̱xi̱ i̱ni̱ Rut ña̱ kuꞌu̱n aꞌ xiinꞌ aꞌ ndii,
nï̱ kaꞌa̱n ka̱ aꞌ ña̱ kuꞌu̱n nuꞌu̱ꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ.
19 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ki̱ꞌi̱n uvi̱ sa̱aꞌ ni̱a̱ i̱tyiꞌ kuaꞌa̱n ni̱a̱ nde̱e̱ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ ñu̱u̱ Belén.
Kii̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ i̱kanꞌ ndii,
ni̱ na̱nda̱ni̱ xa̱va̱ꞌa̱ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ,
te̱ ni̱ na̱ku̱tyi xa̱va̱ꞌa̱ sa̱kuuꞌ ni̱a̱ kaꞌán xiinꞌ taꞌanꞌ ni̱a̱ ndii:
―Ko̱to̱ ndo̱ꞌ,
¿ñáá süu̱ꞌ Noemí nduuꞌ ñaꞌ kuaxi̱ kaa̱ꞌ?
―ni̱ katyi̱ ni̱a̱.
20 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n ñaꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ni̱a̱ ndii:
―Käꞌa̱n ka̱ ndo̱ꞌ Noemí xiinꞌ i̱,
süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii Mara katyi̱ ndo̱ꞌ xiinꞌ i̱,
sa̱kanꞌ ña̱ Ndiosí,
ña̱ sakuuꞌ a̱ ku̱vi̱ ndii,
kuaꞌa̱ꞌ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ni̱ ta̱xi̱ a̱ ndoꞌoꞌ i̱.
21 Kii̱ꞌ ni̱ ke̱ta̱ i̱ yoꞌoꞌ kuaꞌa̱n i̱ ndii,
kuaꞌa̱ꞌ ña̱ꞌa̱ niꞌiꞌ i̱ kuaꞌa̱n i̱,
ndisu̱ ni̱ sa̱na̱ndi̱koꞌ Yahvé yuꞌu̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ xikoꞌ i̱ vi̱ti̱n.
Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ käꞌa̱n ka̱ ndo̱ꞌ Noemí xiinꞌ i̱,
ku̱a̱tyi̱ ndii kuaꞌa̱ꞌ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ni̱ ta̱xi̱ Yahvé ndoꞌoꞌ i̱,
te̱ kuaꞌa̱ꞌ tu̱ ni̱ ka̱ni̱ Ndiosí,
ña̱ sa̱kuuꞌ a̱ ku̱vi̱ ja̱a̱nꞌ,
yuꞌu̱ ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
22 Sa̱kanꞌ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ ke̱ta̱ Noemí xiinꞌ Rut,
xa̱nu̱ aꞌ,
nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Moab,
te̱ ni̱ na̱ndi̱koꞌ ni̱a̱ ñu̱u̱ Belén.
Te̱ sa̱va̱ ni̱ kivi̱ꞌ ña̱ xaꞌndia te̱ yivi̱ꞌ cebada,
te̱ nakaya ra̱ ndi̱kinꞌ a̱ nduuꞌ a̱ kii̱ꞌ sa̱kanꞌ.