So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xaꞌa̱n nda̱tuꞌunꞌ Jacob xiinꞌ Faraón
47
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xaꞌa̱n José nuu̱ꞌ Faraón, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Xa̱ ni̱ xa̱a̱ yu̱vaꞌ i̱ xiinꞌ ña̱ni̱ i̱, xiinꞌ mbe̱e̱ sana̱ ni̱a̱, xiinꞌ si̱ndiki̱ꞌ sana̱ ni̱a̱, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ kumiꞌ ni̱a̱. Nde̱e̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán ni̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱, te̱ xa̱ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Gosén ―ni̱ katyi̱ ra̱.
2 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xa̱ka̱ José uꞌu̱n taꞌan ña̱ni̱ ra̱, te̱ ni̱ xaꞌa̱n ra̱ nuu̱ꞌ Faraón xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ.
3 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Faraón xiinꞌ ña̱ni̱ José ja̱a̱nꞌ ndii:
―¿Ndee nuu̱ꞌ tyu̱u̱n xaaꞌ ndo̱ꞌ? ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Nduꞌu̱ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ ndii, te̱ pa̱xto mbe̱e̱ nduuꞌ ndu̱, nde̱e̱ naa ni̱ xa̱a̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndu̱.
4 Ni̱ xa̱a̱ ndu̱, te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ nuuꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto yoꞌoꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ yoo va̱ so̱ko̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán miiꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ndu̱, te̱ köo̱ꞌ ka̱ i̱ti̱a̱ ka̱xi̱ꞌ mbe̱e̱ sana̱ ndu̱ i̱kanꞌ. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na vi̱ti̱n ndii, kaꞌán ndaꞌvi nduꞌu̱, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ te̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ ku̱ndi̱e̱e̱ ndu̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Gosén ―ni̱ katyi̱ ra̱.
5 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Faraón xiinꞌ José ndii:
―Yu̱vaꞌ u̱nꞌ, xiinꞌ ña̱ni̱ u̱nꞌ ndii, ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ ni̱a̱ yoꞌoꞌ xiinꞌ u̱nꞌ.
6 Yoꞌó nduuꞌ te̱ xiní xaꞌa̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ka̱niiꞌ Egipto yoꞌoꞌ, ku̱vi̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ miiꞌ va̱ꞌa̱ ka̱ kaa̱ꞌ ku̱ndi̱e̱e̱ ni̱a̱, na ku̱ndi̱e̱e̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Gosén. Te̱ naa yoo sa̱va̱ ña̱ni̱ u̱nꞌ, te̱ tyu̱u̱n va̱ sa̱tyuunꞌ ndii, te̱ ja̱a̱nꞌ na ko̱to̱ ki̱tiꞌ sana̱ yuꞌu̱ sa̱a̱ u̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
7 Ndi̱ꞌi̱ ja̱a̱nꞌ te̱ ni̱ na̱ka̱ José Jacob, yu̱vaꞌ ra̱, te̱ ni̱ xaꞌa̱n ra̱ nuu̱ꞌ Faraón xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ Faraón.
8 Te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ Faraón ndii:
―¿Sa̱a̱ taꞌan kuiya̱ u̱nꞌ? ―ni̱ katyi̱ ra̱.
9 Te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n Jacob ndii:
―Xa̱ ciento oko̱ uxi̱ kuiya̱ kuaꞌa̱n i̱ ña̱ xikaꞌ ndoꞌoꞌ i̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ yoꞌoꞌ, ndisu̱ köo̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ vi̱ꞌ kuiya̱ yuꞌu̱ nde̱e̱ naa ña̱ ni̱ tiaku̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ i̱ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
10 Sa̱kanꞌ te̱ tu̱ku̱ ni̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ ra̱ Faraón, te̱ ni̱ ke̱ta̱ ra̱ nuu̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ kuaꞌa̱n ra̱.
11 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ na̱ko̱o̱ José yu̱vaꞌ ra̱ xiinꞌ ña̱ni̱ ra̱ ndieeꞌ ra̱ miiꞌ va̱ꞌa̱ ka̱ ka̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, miiꞌ naniꞌ a̱ Ramsés, sa̱a̱ niiꞌ ni̱ kaꞌa̱n tyuunꞌ Faraón xiinꞌ ra̱.
12 Te̱ ni̱ ta̱xi̱ José ña̱ xaxi̱ꞌ ku̱ti̱a̱ku̱ yu̱vaꞌ ra̱, xiinꞌ ña̱ ku̱ti̱a̱ku̱ ña̱ni̱ ra̱, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ nduuꞌ kuenta yu̱vaꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ, ni̱ ta̱xi̱ ra̱ sa̱a̱ kuuꞌ a̱ kuní nuu̱ꞌ i̱ꞌi̱n ne̱ ja̱a̱nꞌ.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ ne̱ yivi̱ꞌ kii̱ꞌ ni̱ yoo̱ va̱ so̱ko̱
13 Te̱ ni̱ yoo̱ xa̱va̱ꞌa̱ so̱ko̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, xiinꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán, köo̱ꞌ xa̱tyiꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ ni̱ yoo̱ nde̱e̱ i̱i̱n xaanꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ, xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ndee tyaaꞌ va̱ ku̱vi̱ ne̱ yivi̱ꞌ so̱ko̱.
14 Te̱ sa̱kuuꞌ xu̱ꞌunꞌ ña̱ ni̱ tya̱ꞌvi̱ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, xiinꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán xaꞌa̱ꞌ trigo ña̱ ni̱ xi̱ko̱ꞌ José nuu̱ꞌ ni̱a̱ ndii, ni̱ ta̱xa̱ꞌa̱ ra̱ a̱ ti̱xi̱n xatu̱nꞌ xu̱ꞌunꞌ Faraón.
15 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ ndi̱ꞌi̱ xu̱ꞌunꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, xiinꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán ndii, ni̱ xaꞌa̱n sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto miiꞌ nduꞌu̱ꞌ José, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Ta̱xi̱ ña̱ ku̱xi̱ ndu̱, köo̱ꞌ xa̱tyiꞌ ka̱ xu̱ꞌunꞌ ndu̱, vä̱ꞌa̱ yoo a̱ naaꞌ na̱ko̱o̱ u̱nꞌ ndu̱ te̱ ku̱vi̱ ndu̱ so̱ko̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ köo̱ꞌ ka̱ xu̱ꞌunꞌ ndu̱ ―ni̱ katyi̱ ni̱a̱.
16 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ ni̱a̱ ndii:
―Naaꞌ köo̱ꞌ ka̱ xu̱ꞌunꞌ ndo̱ꞌ ndii, ta̱xi̱ ndo̱ꞌ ki̱tiꞌ sana̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ i̱, te̱ ta̱xi̱ i̱ trigo nda̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ ku̱xi̱ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ riꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
17 Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ni̱ xaꞌa̱n ni̱a̱ nuu̱ꞌ José ndiakaꞌ ni̱a̱ kuei, xiinꞌ mbe̱e̱, xiinꞌ si̱ndiki̱ꞌ, xiinꞌ mburru, te̱ ni̱ ta̱xi̱ ni̱a̱ sa̱kuuꞌ tiꞌ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ ni̱ ta̱xi̱ ra̱ trigo nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ riꞌ niiꞌ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ.
18 Ndi̱ꞌi̱ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ ki̱ꞌi̱n i̱nga̱ kuiya̱, te̱ ni̱ ki̱xi̱n tu̱ku̱u̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ra̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Kü̱vi̱ kaꞌa̱n ndu̱ ña̱ yoo xu̱ꞌunꞌ ndu̱, sa̱kanꞌ tu̱ ki̱tiꞌ sana̱ ndu̱ ndii, xa̱ kuenta yoꞌó nduuꞌ sa̱kuuꞌ riꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ köo̱ꞌ ka̱ xa̱tyiꞌ a̱ ku̱vi̱ ta̱xi̱ ndu̱ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ, ndee ñu̱ꞌuꞌ ku̱i̱ti̱ꞌ ndu̱, xiinꞌ mi̱iꞌ ndu̱ ku̱vi̱ xi̱ko̱ꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ.
19 Sa̱ta̱ꞌ u̱nꞌ mi̱iꞌ ndu̱, xiinꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndu̱, te̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ trigo ku̱xi̱ ndu̱. Ku̱ndu̱u̱ ndu̱ te̱ ka̱ka̱ nuuꞌ so̱ꞌo̱ nuu̱ꞌ Faraón, te̱ sa̱tyuunꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndu̱ xaꞌa̱ꞌ ra̱, te̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ ndi̱kinꞌ trigo ku̱xi̱ ndu̱, te̱ ku̱ti̱a̱ku̱ na ndu̱, sa̱kanꞌ te̱ ndö̱ñuꞌuꞌ tu̱ ñu̱ꞌuꞌ ndu̱. ¿Ndiotyun na kuni ka̱ꞌni̱ꞌ so̱ko̱ ndiꞌiꞌ u̱nꞌ ndu̱, te̱ sa̱nduxín tu̱ u̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndu̱? ―ni̱ katyi̱ ni̱a̱ xiinꞌ ra̱.
20 Sa̱kanꞌ na ni̱ sa̱ta̱ꞌ José ka̱niiꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto ja̱a̱nꞌ ku̱ndu̱u̱ ña̱ꞌa̱ Faraón, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xi̱ko̱ sa̱kuuꞌ ni̱a̱ ñu̱ꞌuꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ yoo va̱ so̱ko̱ i̱kanꞌ. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ka̱niiꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ni̱ na̱ndu̱u̱ ña̱ꞌa̱ Faraón.
21 Te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto ni̱ na̱ndu̱u̱ ne̱ xikaꞌ nuuꞌ so̱ꞌo̱ nuu̱ꞌ Faraón.
22 Ndee ñu̱ꞌuꞌ sutu̱ ku̱i̱ti̱ꞌ nï̱ sata̱ꞌ José, sa̱kanꞌ ña̱ mi̱iꞌ Faraón taxiꞌ tyaaꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na nï̱ kuni̱ a̱ xi̱ko̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ra̱.
23 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Ndoꞌó xiinꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndo̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, ña̱ꞌa̱ Faraón nduuꞌ ndo̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ xa̱ ni̱ sa̱ta̱ꞌ i̱ ndoꞌó ku̱ndu̱u̱ ña̱ꞌa̱ ra̱, yoꞌoꞌ taxiꞌ i̱ ndi̱kinꞌ trigo nda̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ, te̱ kuꞌu̱n ndo̱ꞌ te̱ tyi̱ꞌi̱ ndo̱ꞌ a̱,
24 ndisu̱ kii̱ꞌ na̱ku̱i̱xa̱ ña̱ savi̱ꞌ ndii, kuní a̱ na̱ta̱xi̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Faraón oko̱ taꞌan ko̱tensio xata̱ꞌ i̱ꞌi̱n ciento ko̱tensio ña̱ savi̱ꞌ, ña̱ na̱ka̱ya̱ ndo̱ꞌ, te̱ ña̱ kuaꞌa̱ꞌ ndii, nda̱ꞌaꞌ miiꞌ ndo̱ꞌ ndoo̱ a̱, te̱ tyi̱ꞌi̱ ndo̱ꞌ a̱, te̱ su̱vi̱ tu̱ a̱ ku̱xi̱ ndo̱ꞌ xiinꞌ siꞌe̱ ndo̱ꞌ, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ vi̱ꞌe̱ ndo̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
25 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Va̱ꞌa̱ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ yivi̱ꞌ nduuꞌ yoꞌó xini u̱nꞌ ndu̱, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ sa̱kakú u̱nꞌ nduꞌu̱ ña̱ ku̱vi̱ ndu̱ sa̱a̱ so̱ko̱. Sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱, tákuiꞌe, te̱ na̱ti̱i̱n u̱nꞌ ndu̱ ku̱ndu̱u̱ ndu̱ ne̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ Faraón ―ni̱ katyi̱ ni̱a̱.
26 Sa̱kanꞌ na ni̱ kaꞌa̱n tuní José ña̱ ndoo̱ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ ja̱a̱nꞌ ka̱niiꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, ña̱ kuní a̱ na̱ta̱xi̱ ni̱a̱ nda̱ꞌaꞌ Faraón oko̱ taꞌan ko̱tensio xata̱ꞌ i̱ꞌi̱n ciento ko̱tensio ña̱ savi̱ꞌ, ña̱ na̱ka̱ya̱ ni̱a̱. Ndisu̱ sutu̱ ndii, nä̱ta̱xi̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ savi̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Faraón, sa̱kanꞌ ña̱ ñu̱ꞌuꞌ ra̱ ndii, süu̱ꞌ ña̱ꞌa̱ Faraón nduuꞌ a̱.
So̱ꞌo̱ ni̱ kaꞌa̱n Jacob xiinꞌ José kii̱ꞌ xa̱ xitoꞌ ku̱vi̱ ra̱
27 Sa̱kanꞌ na ni̱ ndoo̱ ne̱ vi̱ꞌe̱ Israel ni̱ ndiee̱ ni̱a̱ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Gosén, te̱ ni̱ ku̱kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ni̱a̱ i̱kanꞌ, te̱ ni̱ ku̱vikaꞌ xa̱va̱ꞌa̱ tu̱ ni̱a̱.
28 Te̱ Jacob ndii, xaꞌu̱n uvi̱ kuiya̱ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ ka̱ni̱ ra̱ ciento uvi̱ xi̱ko̱ uxa̱ kuiya̱, ña̱ sa̱kuuꞌ kuiya̱ ra̱ ña̱ ni̱ tiaku̱ ra̱.
29 Te̱ kii̱ꞌ xa̱ kuyatinꞌ ku̱vi̱ Jacob, te̱ naniꞌ tu̱ Israel, te̱ ni̱ ka̱na̱ ra̱ siꞌe̱ ra̱ José, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Naaꞌ ndani̱ xna̱ꞌa̱ u̱nꞌ yuꞌu̱ ndii, sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱, te̱ tyi̱ꞌni̱ u̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ si̱ꞌi̱n i̱ vi̱ti̱n, te̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ kuento u̱nꞌ nuu̱ꞌ i̱ ña̱ sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ kaka̱n i̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ vi̱ti̱n. Sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱, te̱ nä̱taa̱nꞌ u̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ i̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto yoꞌoꞌ.
30 Kii̱ꞌ ku̱vi̱ i̱ ndii, xta̱ꞌniꞌ u̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ i̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto yoꞌoꞌ, te̱ kuꞌu̱n tyi̱naá u̱nꞌ u̱n miiꞌ ñuꞌuꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ i̱ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Te̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ ra̱ ndii:
―Naa ni̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ sa̱a̱ i̱ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
31 Te̱ ni̱ xa̱ndi̱e̱eꞌ yu̱vaꞌ ra̱ kaꞌán ra̱ ndii:
―Ta̱xi̱ u̱nꞌ kuento u̱nꞌ nuu̱ꞌ i̱ ña̱ sa̱xinu̱ xna̱ꞌa̱ u̱nꞌ u̱n ña̱ ja̱a̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Te̱ ni̱ ta̱xi̱ José kuento ra̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ ra̱ ña̱ sa̱xinu̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ka̱nduꞌu̱ꞌ ndieeꞌ Jacob xíniꞌ tunꞌ xi̱to̱ miiꞌ kixín ra̱, te̱ ni̱ ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ ra̱ Ndiosí.