So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ na̱ndi̱koꞌ Jacob Betel
35
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Ndiosí xiinꞌ Jacob ndii:
―Kuaꞌan ka̱a̱ Betel, te̱ i̱kanꞌ ndoo̱ u̱nꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ. Ka̱sa̱ꞌa̱ u̱nꞌ i̱i̱n altar i̱kanꞌ miiꞌ na̱soko̱ꞌ u̱nꞌ ki̱tiꞌ nuu̱ꞌ yuꞌu̱, Ndiosí, ña̱ ni̱ tuvi̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ kii̱ꞌ xikaꞌ xinuꞌ u̱nꞌ nuu̱ꞌ ña̱ni̱ u̱nꞌ Esaú ―ni̱ katyi̱ a̱.
2 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jacob xiinꞌ ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ra̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ ra̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ i̱kanꞌ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Ta̱va̱ꞌ ndo̱ꞌ te̱i̱n ndo̱ꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ nianiaꞌ, ña̱ nduuꞌ ndiosí ndo̱ꞌ, ña̱ nduuꞌ ndiosí ña̱ xakaꞌnuꞌ ne̱ tukuꞌ, te̱ ka̱ti̱a̱ xikaꞌ ndo̱ꞌ a̱, nda̱sa̱ndo̱o̱ xiinꞌ miiꞌ ndo̱ꞌ, te̱ na̱ma̱ tu̱ ndo̱ꞌ toto̱ ndo̱ꞌ.
3 Sa̱kanꞌ ña̱ vi̱ti̱n ndii, Betel ka̱a̱ e̱ꞌ, te̱ i̱kanꞌ ka̱sa̱ꞌa̱ i̱ i̱i̱n altar miiꞌ na̱soko̱ꞌ i̱ ki̱tiꞌ nuu̱ꞌ Ndiosí, ña̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ a̱ kii̱ꞌ ni̱ ndi̱ꞌni̱ nimá i̱, te̱ yoo naa yoo tu̱ a̱ xiinꞌ miiꞌ ka̱ kuaꞌa̱n i̱ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
4 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ sa̱na̱kuaꞌa ne̱ ja̱a̱nꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ nianiaꞌ, ña̱ nduuꞌ ndiosí ni̱a̱, ña̱ nduuꞌ ndiosí ña̱ xakaꞌnuꞌ ne̱ tukuꞌ, te̱ ni̱ sa̱na̱kuaꞌa tu̱ ni̱a̱ sa̱kuuꞌ siki̱ so̱ꞌo̱ ni̱a̱ nda̱ꞌaꞌ Jacob, te̱ ni̱ ku̱xi̱ ra̱ a̱ xaꞌa̱ꞌ i̱i̱n ta̱ntaꞌ tyie̱, tunꞌ iinꞌ ya̱ti̱n Siquem.
5 Kii̱ꞌ ni̱ ke̱ta̱ Jacob kuaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ra̱ ndii, mi̱iꞌ Ndiosí ni̱ sa̱yi̱ꞌvi sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ña̱ ñu̱ꞌu̱ miiꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱, sa̱kanꞌ na nde̱e̱ i̱i̱n ne̱ ja̱a̱nꞌ nï̱ sa̱ndii̱ꞌ xiinꞌ ni̱a̱ kii̱ꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱.
6 Soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ te̱ ni̱ na̱xa̱a̱ Jacob xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ kuaꞌa̱n xiinꞌ ra̱ miiꞌ naniꞌ Luz, te̱ naniꞌ tu̱ a̱ Betel, ña̱ naá nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán
7 Te̱ i̱kanꞌ ni̱ xa̱ꞌa̱ ra̱ i̱i̱n altar miiꞌ na̱soko̱ꞌ ra̱ ki̱tiꞌ nuu̱ꞌ Ndiosí, te̱ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ kivi̱ꞌ a̱ naniꞌ a̱ Betel, sa̱kanꞌ ña̱ i̱kanꞌ ni̱ tuvi̱ Ndiosí nuu̱ꞌ ra̱ kii̱ꞌ xikaꞌ xinuꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ña̱ni̱ ra̱ Esaú.
8 Siee ni̱ yaꞌa̱ te̱ ni̱ xiꞌi̱ ña̱ꞌaꞌ ñaꞌ ni̱ xika̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ Rebeca, ñaꞌ naniꞌ Débora, ñaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, nde̱e̱ kii̱ꞌ lulu vi̱ꞌ Rebeca, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ aꞌ xitoꞌ ña̱ꞌaꞌ aꞌ. Te̱ ni̱ tyi̱naá ni̱a̱ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ aꞌ xaꞌa̱ꞌ i̱i̱n ta̱ntaꞌ ya̱ti̱n ñu̱u̱ Betel, te̱ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Jacob kivi̱ꞌ a̱ naniꞌ a̱ Alón-bacut, te̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ kuni katyi̱ a̱ ndii: “Xaꞌa̱ꞌ ta̱ntaꞌ miiꞌ xakuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ.”
9 Te̱ ni̱ tuvi̱ ni̱ tu̱ku̱u̱ Ndiosí nuu̱ꞌ Jacob, kii̱ꞌ ni̱ na̱ndi̱koꞌ ra̱ ña̱ ni̱ xaꞌa̱n ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Padán-arám, te̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱
10 kaꞌán a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Kivi̱ꞌ u̱nꞌ ndii, Jacob nduuꞌ a̱, ndisu̱ kü̱na̱niꞌ ka̱ u̱nꞌ sa̱kanꞌ, nde̱e̱ vi̱ti̱n te̱ nde̱e̱ nuu̱ꞌ kuꞌu̱n e̱ꞌ ndii, Israel ku̱na̱niꞌ u̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ a̱.
11 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ka̱ Ndiosí xiinꞌ ra̱ ndii:
―Yuꞌu̱ nduuꞌ Ndiosí, ña̱ sa̱kuuꞌ a̱ ku̱vi̱, na ko̱o̱ kuaꞌa̱ꞌ siꞌe̱ u̱nꞌ, te̱ na̱taꞌvi̱ꞌ va̱ u̱nꞌ. I̱i̱n ñu̱u̱ tyie̱ ku̱ndu̱u̱ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ, te̱ kiꞌinꞌ ñu̱u̱ naꞌnuꞌ ki̱e̱e̱ te̱i̱n ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ ki̱e̱e̱ tu̱ kiꞌinꞌ te̱ ku̱ndu̱u̱ rey te̱i̱n ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ.
12 Te̱ ta̱xi̱ i̱ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ña̱ xa̱ ni̱ ta̱xi̱ i̱ nda̱ꞌaꞌ ndii̱ Abraham, xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ndii̱ Isaac, te̱ nda̱ꞌaꞌ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ ta̱xi̱ i̱ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ a̱.
13 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ke̱ta̱ Ndiosí kuaꞌa̱n a̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ Jacob i̱kanꞌ.
14 Te̱ ni̱ ki̱ꞌi̱n ra̱ i̱i̱n yuu̱ꞌ ni̱ xa̱ni̱ ndi̱tyi̱ ra̱ nde̱e̱ naa ndu̱yu̱, te̱ niaꞌá a̱ ña̱ i̱kanꞌ ni̱ nda̱tuꞌunꞌ Ndiosí xiinꞌ ra̱, te̱ ni̱ sa̱kaaꞌ ra̱ vino, xiinꞌ xa̱ꞌa̱n oliva xata̱ꞌ yuu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ ra̱ a̱.
15 Te̱ Betel ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Jacob kivi̱ꞌ a̱ miiꞌ ni̱ nda̱tuꞌunꞌ ra̱ xiinꞌ Ndiosí ja̱a̱nꞌ.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ Raquel
16 Ndi̱ꞌi̱ ja̱a̱nꞌ te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱ ñu̱u̱ Betel te̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱, te̱ kii̱ꞌ kuní ka̱ siee te̱ xaa̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Efrata ndii, ni̱ tuvi̱ tiaa̱ siꞌe̱ Raquel, ndisu̱ ni̱ ndo̱ꞌo̱ xa̱va̱ꞌa̱ aꞌ te̱ ni̱ ka̱ku̱ siꞌe̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ.
17 Te̱ kii̱ꞌ uꞌvi̱ xa̱va̱ꞌa̱ xini aꞌ ña̱ tuví siꞌe̱ aꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ñaꞌ sandoó ña̱ꞌaꞌ xiinꞌ aꞌ ndii:
―Kuäa̱n yiꞌvi u̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ xa̱ ni̱ sa̱kakuꞌ tu̱ku̱u̱ u̱nꞌ i̱nga̱ tiaa̱ ―ni̱ katyi̱ aꞌ.
18 Ndisu̱ kii̱ꞌ xa̱ kuaꞌa̱n ketaꞌ nimá Raquel ña̱ xiꞌí aꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n aꞌ ña̱ Benoni ku̱na̱niꞌ te̱ kuañuꞌu̱ siꞌe̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ yu̱vaꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, Benjamín ni̱ tyi̱na̱niꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱.
19 Sa̱kanꞌ ni̱ xa̱a̱ a̱, te̱ ni̱ xiꞌi̱ Raquel, te̱ ni̱ tyi̱naá ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱tyiꞌ ña̱ kuaꞌa̱n ñu̱u̱ Efrata, ña̱ naniꞌ tu̱ ñu̱u̱ Belén.
20 Te̱ ni̱ xa̱ni̱ ndi̱tyi̱ Jacob i̱i̱n yuu̱ꞌ nde̱e̱ naa ndu̱yu̱ nuu̱ꞌ ñañaꞌ Raquel, te̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ ña̱ niaꞌá nde̱e̱ kivi̱ꞌ vi̱ti̱n ña̱ i̱kanꞌ ni̱ tyi̱naá ra̱ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ aꞌ.
21 Kii̱ꞌ ni̱ yaꞌa̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ na̱kaa̱ꞌ Israel kuaꞌa̱n ra̱, te̱ ni̱ xaꞌa̱n ka̱sa̱ꞌa̱ ra̱ vi̱ꞌe̱ toto̱ ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ nde̱e̱ ndo̱so̱ꞌ ka̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ itaꞌ vi̱ꞌe̱ sukun ña̱ naniꞌ Migdal-edar.
Ña̱ yo̱ꞌo̱ nduuꞌ kivi̱ꞌ sa̱kuuꞌ tiaa̱ siꞌe̱ Israel
22 Te̱ kii̱ꞌ nduꞌu̱ꞌ Israel nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ kixi̱n Rubén, siꞌe̱ ra̱, xiinꞌ ñaꞌ kumiꞌ ra̱, ñaꞌ naniꞌ Bilha, te̱ ni̱ xi̱ni̱ Israel ja̱a̱nꞌ kuento xaꞌa̱ꞌ ña̱ ni̱ xa̱a̱ siꞌe̱ ra̱ ja̱a̱nꞌ. Ña̱ yo̱ꞌo̱ nduuꞌ kivi̱ꞌ sa̱kuuꞌ tiaa̱ siꞌe̱ Israel:
23 Siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ Lea ndii, Rubén nduuꞌ kivi̱ꞌ te̱ nu̱uꞌ, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Simeón, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Leví, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Judá, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Isacar, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Zabulón.
24 Te̱ siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ Raquel ndii, i̱i̱n ra̱ naniꞌ José, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Benjamín.
25 Te̱ siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ Bilha, ñaꞌ ni̱ xika̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ Raquel ndii, i̱i̱n ra̱ naniꞌ Dan, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Neftalí.
26 Te̱ siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ Zilpa, ñaꞌ ni̱ xika̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ Lea ndii, i̱i̱n ra̱ naniꞌ Gad, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Aser. Sa̱kuuꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ siꞌe̱ Jacob, te̱ ni̱ tuvi̱ kii̱ꞌ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Padán-arám.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ Isaac
27 Ni̱ yaꞌa̱ te̱ ni̱ na̱ndi̱koꞌ Jacob vi̱ꞌe̱ Isaac, yu̱vaꞌ ra̱, ñu̱u̱ Mamré, ya̱ti̱n miiꞌ naá ñu̱u̱ ña̱ ni̱ naniꞌ Quiriat Arba, ña̱ naniꞌ Hebrón kivi̱ꞌ vi̱ti̱n. Te̱ i̱kanꞌ tu̱ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ndii̱ xii̱ꞌ ra̱ Abraham, xiinꞌ ndii̱ Isaac ja̱a̱nꞌ.
28 Te̱ Isaac ndii, ciento ku̱miꞌ xi̱ko̱ kuiya̱ ni̱ xika̱ ra̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ.
29 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kii̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ ra̱ ndii, kaꞌni̱ ka̱ ña̱ ndi̱e̱e̱ꞌ ra̱ tee̱ꞌ ndee i̱i̱n te̱ xi̱xa̱ va̱ ni̱ nduu̱ ra̱, te̱ ni̱ na̱taa̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ uvi̱ sa̱aꞌ tiaa̱ siꞌe̱ ra̱, Esaú xiinꞌ Jacob.