So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ nduꞌu̱ꞌ Isaac ñu̱u̱ Gerar
26
Ni̱ yaꞌa̱ te̱ ni̱ yoo̱ va̱ so̱ko̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ, naa ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xika̱ Abraham i̱i̱n yivi̱ꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ xaꞌa̱n Isaac ñu̱u̱ Gerar miiꞌ nduꞌu̱ꞌ rey Abimelec, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ ne̱ vi̱ꞌe̱ filisteo.
2 Te̱ i̱kanꞌ ni̱ tuvi̱ Yahvé nuu̱ꞌ Isaac, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Küꞌu̱nꞌ u̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ kaꞌa̱n yuꞌu̱ xiinꞌ u̱nꞌ kuꞌu̱n u̱nꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ.
3 I̱kanꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ i̱i̱n xaꞌaꞌ, te̱ yuꞌu̱ ko̱to̱ yoꞌó, te̱ sa̱ñuꞌuꞌ tu̱ i̱ yoꞌó, sa̱kanꞌ ña̱ nda̱ꞌaꞌ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ta̱xi̱ i̱ ka̱niiꞌ ñu̱ꞌuꞌ kaa̱ꞌ. Te̱ sa̱xinú i̱ kuento i̱ ña̱ ni̱ ta̱xi̱ i̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ u̱nꞌ Abraham.
4 Te̱ nda̱sa̱kuaꞌa̱ꞌ i̱ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ nde̱e̱ naa kuaꞌa̱ꞌ tiuu̱nꞌ ndieeꞌ ndi̱viꞌ, te̱ nda̱ꞌaꞌ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ yoꞌó ta̱xi̱ i̱ ka̱niiꞌ ñu̱ꞌuꞌ kaa̱ꞌ, te̱ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ndieeꞌ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ sa̱ñuꞌuꞌ i̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ.
5 Sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ ta̱xi̱ so̱ꞌo̱ Abraham ña̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ ra̱, te̱ ni̱ sa̱xinu̱ tu̱ ra̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n tyuunꞌ i̱ xiinꞌ ra̱, sa̱kanꞌ tu̱ ni̱ sa̱xinu̱ ra̱ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ i̱, te̱ ni̱ xa̱a̱ tu̱ ra̱ ña̱ ni̱ sa̱niaꞌá ña̱ꞌaꞌ i̱, te̱ ni̱ xika̱ tu̱ ra̱ sa̱a̱ kuní i̱ ka̱ka̱ ra̱ ―ni̱ katyi̱ Ndiosí xiinꞌ ra̱.
6 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ ndoo̱ Isaac ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱ ñu̱u̱ Gerar ja̱a̱nꞌ.
7 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ñaꞌ siꞌi ra̱ ndii, ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Ñaꞌ taꞌanꞌ i̱ nduuꞌ aꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ yi̱ꞌvi ra̱ kaꞌa̱n ra̱ ña̱ ñaꞌ siꞌi ra̱ nduuꞌ aꞌ, ku̱a̱tyi̱ ndii, ni̱ xa̱ni̱ni̱ ra̱ ña̱ tee̱ꞌ kueinꞌ ka̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ Rebeca, sa̱kanꞌ ña̱ lu̱vi̱ xa̱va̱ꞌa̱ kaaꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ.
8 Te̱ kii̱ꞌ xa̱ kiꞌinꞌ kivi̱ꞌ kuaꞌa̱n ña̱ nduꞌu̱ꞌ Isaac i̱kanꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ Abimelec, te̱ nduuꞌ rey nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ, untaꞌ kii̱ꞌ iinꞌ ra̱ ya̱ti̱n ventana, ña̱ iinꞌ Isaac naya̱kun nda̱ꞌaꞌ ra̱ Rebeca, ñaꞌ siꞌi ra̱.
9 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ ka̱na̱ Abimelec Isaac, te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ndii:
―¡Na sa̱kanꞌ ndii, ñaꞌ siꞌi u̱nꞌ nduuꞌ ñaꞌ kaa̱ꞌ nu̱ꞌ! ¿Te̱ ndiotyun na ni̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ ña̱ ñaꞌ taꞌanꞌ u̱nꞌ nduuꞌ aꞌ? ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n Isaac ndii:
―Ni̱ kaꞌa̱n i̱ sa̱kanꞌ ku̱a̱tyi̱ ndii, ni̱ xa̱ni̱ni̱ i̱ ña̱ kueinꞌ ka̱ꞌni̱ꞌ te̱ yivi̱ꞌ yuꞌu̱ xaꞌa̱ꞌ ñaꞌ kaa̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
10 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Abimelec xiinꞌ ra̱ ndii:
―¿Ndee xaꞌa̱ꞌ na ni̱ xa̱a̱ u̱nꞌ sa̱kanꞌ xiinꞌ ndu̱? Ndee xa̱ku̱ꞌ va̱ te̱ kusu̱n te̱ ñu̱u̱ yoꞌoꞌ xiinꞌ ñaꞌ siꞌi u̱nꞌ, te̱ sa̱taví ku̱a̱tyi̱ u̱nꞌ sa̱kuuꞌ ndu̱ xaꞌa̱ꞌ ku̱a̱tyi̱ ja̱a̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
11 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tyuunꞌ Abimelec xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ñu̱u̱ ra̱ ndii:
―Yo̱o̱ ka̱ sa̱a̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa xiinꞌ te̱ yo̱ꞌo̱, uun xiinꞌ ñaꞌ siꞌi ra̱ ndii, ka̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ e̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
12 Te̱ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ tyi̱ꞌi̱ Isaac nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ña̱ saviꞌ ni̱ na̱ka̱ya̱ ra̱, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ va̱ ña̱ꞌaꞌ Yahvé.
13 Te̱ ni̱ ku̱vikaꞌ xa̱va̱ꞌa̱ Isaac, te̱ ni̱ sa̱ñuꞌuꞌ va̱ tu̱ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ na ni̱ na̱ndu̱u̱ ra̱ i̱i̱n te̱ kooꞌ tyukuuꞌ va̱.
14 Te̱ ni̱ ku̱miꞌ ra̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ mbe̱e̱, xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ si̱ndiki̱ꞌ, te̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ tu̱ ne̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ ra̱ ni̱ yoo̱, sa̱kanꞌ na ni̱ xa̱ꞌaꞌ te̱ vi̱ꞌe̱ filisteo kunda̱si̱ꞌ nuu̱ꞌ ra̱ xini ña̱ꞌaꞌ ra̱.
15 Kii̱ꞌ ni̱ tiaku̱ Abraham yu̱vaꞌ Isaac ndii, ni̱ xa̱ti̱a̱ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ ra̱ kiꞌinꞌ pozo, ndisu̱ te̱ filisteo ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ nda̱si̱ ra̱ sa̱kuuꞌ a̱ xiinꞌ ñu̱ꞌuꞌ.
16 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ kaꞌa̱n Abimelec xiinꞌ Isaac ndii:
―Kuaꞌan ke̱ta̱ miiꞌ ndieeꞌ ndu̱ yoꞌoꞌ, te̱ kuꞌu̱n u̱nꞌ tu̱ku̱ xaanꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ xa̱ te̱ vika̱ꞌ ka̱ nduuꞌ u̱nꞌ te̱ sa̱kanꞌ nduꞌu̱ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
17 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ke̱ta̱ Isaac i̱kanꞌ te̱ kuaꞌa̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ yo̱soꞌ ñu̱u̱ Gerar, te̱ i̱kanꞌ ni̱ ndoo̱ ra̱ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱.
18 Te̱ ni̱ nu̱niaꞌ tu̱ku̱u̱ Isaac pozo ña̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ Abraham yu̱vaꞌ ra̱ kii̱ꞌ ni̱ xika̱ ra̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ nda̱si̱ ndo̱o̱ te̱ vi̱ꞌe̱ filisteo pozo ja̱a̱nꞌ kii̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ Abraham, te̱ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ kivi̱ꞌ i̱ꞌi̱n pozo ja̱a̱nꞌ naa ni̱ na̱niꞌ a̱ ni̱ xa̱a̱ ndii̱ yu̱vaꞌ ra̱.
19 Untaꞌ kii̱ꞌ ñuꞌuꞌ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ Isaac xatiaꞌ ra̱ i̱i̱n pozo i̱i̱n yo̱soꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xaꞌa̱n ku̱ni̱ ra̱ miiꞌ kieeꞌ kuaꞌa̱ꞌ ti̱kui.
20 Ndisu̱ te̱ pa̱xto, te̱ xitoꞌ ki̱tiꞌ ñu̱u̱ Gerar, kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xa̱ꞌaꞌ kaniꞌ taꞌanꞌ ra̱ kuento xiinꞌ te̱ pa̱xto, te̱ xitoꞌ mbe̱e̱ sana̱ Isaac, kaꞌán ra̱ ndii:
―Ti̱kui kaa̱ꞌ ndii, ña̱ꞌa̱ nduꞌu̱ nduuꞌ raꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Isaac kivi̱ꞌ pozo ja̱a̱nꞌ naniꞌ a̱ Esek, te̱ ña̱ kaa̱ꞌ kuni katyi̱ a̱ kuntaꞌanꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, xaꞌa̱ꞌ a̱ ka̱ ni̱ ku̱ntaꞌanꞌ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ra̱ xaꞌa̱ꞌ pozo ja̱a̱nꞌ.
21 Ni̱ yaꞌa̱ te̱ ni̱ xa̱ti̱a̱ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuuꞌ Isaac ja̱a̱nꞌ tu̱ku̱ pozo, te̱ ni̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱ tu̱ku̱u̱ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ xiinꞌ ra̱, sa̱kanꞌ na ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Isaac kivi̱ꞌ a̱ naniꞌ a̱, Sitna.
22 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xaꞌa̱n ra̱ tu̱ku̱ xaanꞌ xikaꞌ va̱, te̱ ni̱ xa̱ti̱a̱ ra̱ i̱nga̱ pozo, te̱ nï̱ ku̱ntaꞌanꞌ ka̱ te̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ ra̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Isaac kivi̱ꞌ a̱ naniꞌ a̱ Rehobot, sa̱kanꞌ na ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ndii: «Vi̱ti̱n ndii, tyindieeꞌ Yahvé yooꞌ, te̱ ku̱vi̱ ko̱o̱ ka̱ ña̱ꞌa̱ e̱ꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ yoꞌoꞌ», ni̱ katyi̱ ra̱.
23 Te̱ i̱kanꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ra̱, te̱ ni̱ ka̱a̱ ra̱ kuaꞌa̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ nde̱e̱ Beerseba.
24 Te̱ xa̱ ñu̱u sa̱kanꞌ ni̱ tuvi̱ Yahvé nuu̱ꞌ ra̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Yuꞌu̱ nduuꞌ Ndiosí yu̱vaꞌ u̱nꞌ Abraham, kü̱yi̱ꞌvi u̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ yoo i̱ xiinꞌ u̱nꞌ, te̱ sa̱ñuꞌuꞌ i̱ yoꞌó, te̱ nda̱sa̱kuaꞌa̱ꞌ tu̱ i̱ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ndani̱ i̱ Abraham, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ i̱ ―ni̱ katyi̱ a̱.
25 Te̱ i̱kanꞌ ni̱ xa̱ꞌa̱ ra̱ i̱i̱n altar, te̱ ni̱ xa̱kaꞌnuꞌ ra̱ Yahvé. Te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ ra̱ i̱i̱n vi̱ꞌe̱ toto̱ ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱, te̱ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ ra̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ i̱nga̱ pozo i̱kanꞌ.
26 Untaꞌ ndii, nde̱e̱ ñu̱u̱ Gerar ni̱ ki̱e̱e̱ Abimelec, te̱ ni̱ ki̱xi̱n nda̱tuꞌunꞌ ra̱ xiinꞌ Isaac, te̱ ni̱ ki̱xi̱n tu̱ te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱, te̱ naniꞌ Ahuzat, xiinꞌ te̱ naniꞌ Ficol, te̱ xaꞌndia tyuunꞌ nuu̱ꞌ te̱ xíinꞌ ra̱.
27 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Isaac xiinꞌ ra̱ ndii:
―¿Ndiotyun na ku̱a̱xi̱ ndo̱ꞌ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ i̱? Sa̱kanꞌ ña̱ mi̱iꞌ ndoꞌó ndasiꞌ yuꞌu̱, te̱ ni̱ ta̱xiꞌ ndo̱ꞌ yuꞌu̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndo̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
28 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ kaꞌán ra̱ ndii:
―Xini ndu̱ ña̱ yoo Yahvé xiinꞌ u̱nꞌ, sa̱kanꞌ na ni̱ nda̱tuꞌunꞌ xiinꞌ taꞌanꞌ ndu̱ ña̱ kaꞌa̱n ndu̱ xiinꞌ u̱nꞌ, te̱ ndoo̱ e̱ꞌ kuento nuu̱ꞌ taꞌanꞌ e̱ꞌ, te̱ ña̱ yo̱ꞌo̱ nduuꞌ ña̱ kuní ndu̱ ndoo̱ e̱ꞌ kuento xaꞌa̱ꞌ.
29 Ña̱ sä̱a̱ u̱nꞌ nde̱e̱ i̱i̱n ña̱ ni̱a̱ꞌa xiinꞌ ndu̱, sa̱kanꞌ ña̱ nduꞌu̱ ndii, köo̱ꞌ xa̱tyiꞌ a̱ ni̱ xa̱a̱ ndu̱ xiinꞌ yoꞌó, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, mi̱iꞌ ndiꞌiꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ ni̱ xa̱a̱ ndu̱ xiinꞌ u̱nꞌ, te̱ kii̱ꞌ ni̱ xta̱ꞌniꞌ ndu̱ yoꞌó ndii, xiinꞌ ña̱ mani̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ ndu̱ a̱, te̱ vi̱ti̱n ndii, sañuꞌuꞌ va̱ Yahvé yoꞌó ―ni̱ katyi̱ ra̱.
30 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ Isaac i̱i̱n vi̱koꞌ tyie̱ va̱, te̱ ni̱ xi̱xi̱ sa̱kuuꞌ ra̱, te̱ ni̱ xi̱ꞌi̱ tu̱ ra̱ vino.
31 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ kitu̱ꞌ tu̱ku̱ kivi̱ꞌ ndii, ni̱ ndo̱koo̱ ra̱, te̱ ni̱ ta̱xi̱ ra̱ kuento ra̱ nuu̱ꞌ taꞌanꞌ ra̱. I̱kanꞌ te̱ ni̱ nde̱iꞌ mani̱ꞌ taꞌanꞌ ra̱ xiinꞌ Isaac, te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ te̱ ja̱a̱nꞌ kuaꞌa̱n ra̱.
32 Sa̱va̱ ni̱ kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ni̱ nde̱ku̱i̱e̱e̱ te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ Isaac, kaꞌán ra̱ ña̱ yoo ti̱kui pozo ña̱ xatiaꞌ ra̱.
33 Te̱ ni̱ tyi̱nduꞌu̱ꞌ Isaac kivi̱ꞌ pozo ja̱a̱nꞌ naniꞌ a̱ Seba, sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ ndii, Beerseba naniꞌ a̱ nde̱e̱ kivi̱ꞌ vi̱ti̱n.
34 Uvi̱ xi̱ko̱ kuiya̱ ni̱ ku̱miꞌ Esaú kii̱ꞌ ni̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ ra̱ xiinꞌ i̱i̱n ñaꞌ naniꞌ Judit, ñaꞌ siꞌe̱ Beeri, te̱ vi̱ꞌe̱ Het. Te̱ ni̱ tu̱ndaꞌa̱ꞌ tu̱ ra̱ xiinꞌ Basemat, ñaꞌ siꞌe̱ Elón, te̱ vi̱ꞌe̱ Het.
35 Te̱ ne̱ uvi̱ taꞌan ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ sa̱ndoꞌoꞌ va̱ ni̱a̱ nimá Isaac, xiinꞌ nimá Rebeca.