Etieni akanzɨna kambwa ka bambanzʉ ka Bhasa-Yidhingi
7
1 Kʉwa wa, kumu-kumu amuuso ndɨ Etieni bɛ : « A lɨngʉnʉ nɨlɔ bakabɨkya ko bhulyo kakʉ ? » 2 Etieni asikisyo ndɨ bɛ : « Ibunu bomika-mamaaa na ibunu babhabhaaa, imukononito bɨnza ! Kunzi nɨnɔ wa ɨbhɨbha apuponilyotʉ ndɨ titosu Abhalama ngbingo yi nɨnɔ a mbɛyɨ ndɨ mino ka mugi ma Mezopotamia, kambwa kaiku ka mugi ma Alani. 3 Abɨkya ndɨ bɛ : ‹ Tʉkya ku kunu, ka lɨvananza kakʉ, waga ka mugi nɨmɔ nakaʉwanya. › 4 Kʉwa wa, Abhalama atʉkya ndɨ ka mugi ka Bakaledheya, ɨnda ndɨ kaiko ka Alani. Kʉ bɛyɔ, abhakɨ okwo ndɨ. Kumbuso yi, Kunzi atumboku ndɨ kʉ, adhukusoku ka mugi mi nɨma mo mino mbɨya wanʉ. 5 Kʉ bɛyɔ, Kunzi kapágʉ ndɨ gʉtʉgʉ mugi aka ɨkanɨ mikya pa mʉkɛdɛ kadɨta lɨsɔkʉ. Luki limoti, awanyaga ndɨ bɛ apátʉ mugi mi nɨma, na ka bomiko-mikakɨ. Wɨna sɛ, ko ngbingo yi nɨnɔ, Abhalama kɛgʉ ndɨ no miki. 6 Kunzi abɨkya ndɨ bɛ : ‹ Lɨvananza kakʉ iko ndɛkɛ ka mugi ka batʉ bagɔgɔ. Kʉ bɛyɔ, buitiso ndɛkɛ bosunzu, bugyogyiso ndɛkɛ kʉsɔ wa byanga bamɨya bakwanganya. 7 Luki limoti, Kunzi abɨkya ndɨ gɔnɨ bɛ : ‹ Ɨmɨ, nakɔtʉ ndɛkɛ mʉkɔmbʉ ka batʉ ba mugi mi nɨmɔ biko ndɛkɛ nɨ buitisini bosunzu. Kʉwa wa, nupupisotʉ ndɛkɛ, bodhoku kebhibhiso ka pa yi nɨyɨ. 8 Kumbuso yi, Kunzi bʉkanana ndɨ na Abhalama. Yʉkanana yi a ndɨ pisi ka sɨmʉɨsɔ. Kinili, Abhalama akusiso ndɨ mikakɨ bɛyɔ ka Isaka kumbuso wa masyɛ bʉgɨna ma yɨbʉkʉta kakɨ. Isaka agya ndɨ bɛgɛyɔ na nɨnɔ kakɨ bɛyɔ ka Yakɔbɔ. Yakɔbɔ agya ndɨ bɛgɛyɔ na batitosu tɛkɛbɛ na baba. 9 Batitosu bikogo ndɨ no miso mopi na mamabʉ bɛyɔ ka Yɛzɛfʉ. Bagabha ndɨ ka busunzu ka Misili. Luki limoti, Kunzi a ndɨ pa imoti na ɨyɨ, 10 anyɔgɔ ndɨ kʉsɔ wa yigyogyiso kakɨ yasɨ. Apá ndɨ ɨzɨyɔ na yimibho kanzɨna kambwa ka ngama mudhingi wa Misili bɛyɔ Falaɔ. Ngama amomoso ndɨ kaanda mugi ma Misili na kaamalya ndabʉ kakɨ yasɨ. 11 Luki limoti, ayʉndɨ ogulyo ndɨ ka mugi masɨ ma Misili na nɨmɔ ma kanana. Kumbu yidhingi, batitosu bakɛgʉ ndɨ na malɨlɨ. 12 Yakɔbɔ ʉkana ndɨ bɛ malɨlɨ a ka Misili, ʉtɨka mbɛyɨ ndɨ botitosu ka nganga ya mambwa. 13 Ka nganga ya yɨba, Yɛzɛfʉ imibhisikoso na bamamakɨ. Kʉwa wa, Ngama Falaɔ ibho ndɨ litino ka Yɛzɛfʉ. 14 Kumbuso yi, Yɛzɛfʉ ʉtɨka ndɨ bambanzʉ kavoku abhakɨ bɛyɔ ka Yakɔbɔ na lɨvananza kakɨ lasɨ. Batʉ basɨ ba ndɨ batɛkɛbɛ madɨya na ɨka na kubukumuti. 15 Yakɔbɔ ɨnda ndɨ ka Misili, okwo ndɨ kʉ bɛyɔ, gʉtʉgʉ batitosu aka. 16 Babhɨnɨka ndɨ bamanda kabʉ ka Sekemu, bolumboku ka pa ya bambʉkʉ nɨyɔ Abhalama oluwo ndɨ no buyi ka mabɔkʉ ka bomika Amoli ka iwili ya Sekemu. 17 Yɛkɨ masyɛ nɨmɔ Kunzi awanyaga ndɨ Abhalama kapá mino agɔmɛ a kʉwa ndɨ buwobhi kaɨtʉlyana, bambanzʉ bɨtʉndaga ndɨ, bobhwo bakpʉ kʉ ka Misili. 18 Kumbuso yi, ngama mudhingi wagɔgɔ alya ndɨ bʉngama ka Misili. Ɨyɨ ngama yi nɨnɔ kamibhogʉ ndɨ Yɛzɛfʉ. 19 Abɔ ndɨ lɨvananza kusu, ʉgyagya batitosu, ʉpá ndɨ mʉtʉʉ mapʉ bɛ bumbimbogi bomikabʉ nɨbɔ bawɛsɛ kyɛ bokwogi. 20 Musa ɨbʉkʉta ndɨ ko ngbingo yi nɨnɔ, a ndɨ miki wanza ko miso ko Kunzi. Bakwiso ndɨ kʉsɔ wa batɨmba basaa aka ka ndabʉ ka abhakɨ. 21 Ngbingo yi nɨnɔ babhisoku ndɨ mino bɨkɛdɛ, mika Ngama Falaɔ muko yi ɨvɨlya ndɨ, ikwisilyo abhɛ mikakɨ mʉbʉkʉta. 22 Kʉwa wa, bawonisilo ndɨ Musa yimibho yasɨ ka Bamisili, ɨɨta mʉtʉ wa kibho mʉnzɨna na mogubho dhidhidhi.
23 Nɨyɔ otulyoso byanga batɛkɛbɛ bakwanganya, ɨkandaga ndɨ kaɨnda kaʉndoku bamamakɨ bɛyɔ ka bomikya Bɛzɛlɛlɨ. 24 Kʉ bɛyɔ, amɨna ndɨ Mumisili bemoti nɨ anagyogyiso mʉva-kʉkakɨ. Asingyoku ndɨ alʉkʉ nɔ ba ndɨ kagyagya nɔ, igiso likosi, amwɔ Mumisili. 25 Musa a ndɨ kasɨma bɛ bamamakɨ bakwanana ndɨ kaibho bɛ Kunzi apʉnaga ndɨ ɨyɨ kauukuso. Luki limoti, bakotombisyogʉ ndɨ. 26 Bʉgala bi, upuponilyo ndɨ Bɛzɛlɛlɨ baba nɨ banabhʉmana. Akɨsa ndɨ kaʉgbʉmaga, ʉbɨkya bɛ : ‹ Bawai, ma batʉ bemoti, ko bhulyo ɨkɨ yɔ mo mino kabhʉmana ? › 27 Luki limoti, nɨnɔ a ndɨ kagyogyiso bɛngɛnɨ, atindiko ndɨ Musa, amuuso bɛ : ‹ Wanɨ nɔ utwi ngama na kaiko zozi kusu ? › 28 Wakapa kɛmwɔ mʉdɔngɔnɨ bɛyɔ wamwi bi mino Mumisili isyeiku bi ? › 29 Nɨyɔ Musa ʉkana bɛyɔ, apɨkɨta ndɨ wa, ɨnda kaiko ka mugi ma Madhiani. Kʉ bɛyɔ, ʉbʉkʉta ndɨ bomiki baba.
30 Kumbuso wa byanga batɛkɛbɛ bakwanganya, malaika apuponulyo ndɨ Musa ka gbɔgɔ nɨyɔ a ndɨ kagbʉndɨkana ka ɨsa ka ngʉpa ya Sinai. 31 Nɨyɔ Musa ɨna lɨkpʉmʉka nɨlɔ, ombomboyo ndɨ kʉgbɛ. Ngbingo yi nɨnɔ a ndɨ mino kaisisilo bɛkyɛ ɨnɨ bɨnza, ʉkana ndɨ lɨyʉ ka Mombukwono-dhosu anabɨkya bɛ : 32 ‹ Ɨmɨ nɨ Kunzi ka batɨtakʉ, Kunzi ka Abhalama, ka Isaka na ka Yakɔbɔ. › Nzʉyɨ atwa ndɨ Musa bɨkyakyakya nɨ kikpundigʉ bata kaikwɛ kʉ. 33 Mombukwono-dhosu aka na ɨyɨ bɛ : ‹ Wɨnyɔgɔ bɛkpakʉ, kyɛ pa yi nɨyɔ wo mino wakamaga yɔ, a pa yotu. 34 Ninini bɛyɔ bo mino kaugyogyiso batʉ kamɨ ka Misili. Nukonini mʉgamʉ kabʉ, ɨmɨ nosyiku kaʉkʉlaga. Dhoku mbɨya wanʉ, nakaʉtɨka ka Misili. ›
35 Musa yi nɨnɔ Bɛzɛlɛlɨ bamanganya ndɨ, bamuuso bɛ : ‹ Wanɨ nɔ utwi ngama na kaiko zozi ? › Ɨyɨ kʉwa nɔ Kunzi atɨka ndɨ kaiko ngama na kaʉkʉlaga pisi ka malaika yi nɨnɔ apuponilyo ndɨ ka gbɔgɔ. 36 Musa nɔ upupisoku ndɨ bomikya Bɛzɛlɛlɨ ka Misili. Agya ndɨ makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga na nɨmɔ mubongiso ka Misili, ko libo lidhingi nɨlɔ balɨkyaga bɛ libo Langbʉ na ka ɨsa kʉsɔ wa byanga batɛkɛbɛ bakwanganya. 37 Musa yi nɨnɔ gɔnɨ nɔ ʉbɨkya ndɨ bomikya Bɛzɛlɛlɨ bɛ : ‹ Kunzi amʉtɨkɨlyatʉ ndɛkɛ mugyalandʉ abhɛ ɨmɨ, iko mʉva-kukunu. › 38 Ngbingo yi nɨnɔ bomikya Bɛzɛlɛlɨ bʉmʉmʉkana ndɨ mino ka ɨsa, Musa a ndɨ wa pa imoti na batitosu. Malaika anzɨnaga ndɨ na ɨyɨ kʉgʉ wa ngʉpa ya Sinai, apá kʉwa ndɨ mʉnzɨna ma ɔbɨlɨ nɨmɔ atikitisyogo ndɨ ibusu.
39 « Luki limoti, batitosu bakapagɨgʉ ndɨ kamʉkana, bamʉya ndɨ bɨkanganga, ba ndɨ kapa kaɨga bata ka Misili. 40 Babɨkya ndɨ Aluni bɛ : ‹ Tɨgyɨlya bokunzi nɨbɔ bakwanana katikpokyoniso. A bɛyɔ, Musa yi nɨmʉ nɔ atipupisiku bi ka Misili, takɛgʉ kaibho bɛ ɨkɨ yɔ agyi bi. › 41 Ka masyɛ mi nɨmɔ aka mɔ, bɨgyɨlya ndɨ mulundu ko mikya ngɔmbɛ, bapá ndɨ mulundu ma mikya ngɔmbɛ yi nɨnɔ bapɛpɛ. Balisiso ndɨ dhumo ko luki li nɨlɔ ɨbʉ bamombukwono-dhabʉ bagya ndɨ lɔ. 42 Kʉwa wa, Kunzi ʉpá ndɨ mʉgɔngʉ, ʉsa bɛ biki kobhibhiso mangʉtʉ, mʉdɔngɔnɨ bɛyɔ ikpikogo ndɨ mino kʉsɔ wa kɨtabʉ ka bogyalandʉ bɛ :
‹ Ibunu Bɛzɛlɛlɨ,
ɨmɨ nɔ mɛpá ndɨ apɛpɛ wa banyama na bapɛpɛ bagɔgɔ
kʉsɔ wa byanga batɛkɛbɛ bakwanganya ka ɨsa ?
43 Ibunu mabhɨnɨkaga ndɨ bangbangba ko kunzi kunu bɛyɔ ka Moloki
na lɨngʉtʉ ko kunzi kunu bɛyɔ ka Lefani.
Mɨgyɨlya ndɨ lundu yi nɨyɔ bɛkyɛ miki kobhibhiso.
Kinili, namuhokiso ndɛkɛ byɨ kakɨtaga mugi ma Bhabhiloni.
44 Kʉ ka ɨsa, batitosu ba ndɨ na ngbangba nɨyɔ ikogo ndɨ na kpokoyo wa agɔmɛ. Musa opiko ndɨ ngbangba yi nɨyɔ mʉdɔngɔnɨ bɛyɔ Kunzi akpamya ndɨ mino, agya ndɨ ka likingyosi li nɨlɔ ɨna ndɨ. 45 Kumbuso yi, bʉpá kʉwa ndɨ bomika batitosu ngbangba yi nɨyɔ. Ɨbʉ babhɨnɨka ndɨ ngbingo yi nɨnɔ Yɔsʉa a ndɨ mino ngama kabʉ. Bɨnda ndɨ gɔnɨ na iyu ka mugi ka batʉ bi nɨbɔ Kunzi ukpumyo ndɨ kambwa kabʉ. Ngbangba yi nɨyɔ ikogo ndɨ kʉ bɛyɔ kadhwɛ ko ngbingo ka ngama Dhaudhi. 46 Dhaudhi inisono ndɨ na ɨzɨyɔ ko miso ko Kunzi, abɨkya ndɨ bɛ akapikilyo Kunzi ka Yakɔbɔ ndabʉ. 47 Luki limoti, Sɔlɔmɔnɔ kʉwa nɔ opiko ndɨ.
48 Luki limoti, Kunzi nɨnɔ Kʉgʉ-Kʉgbɛ kikogigʉ ka bandabʉ nɨbayɔ bambanzʉ bopikogo. Mʉdɔngɔnɨ bɛyɔ mʉgyalandʉ abɨkya ndɨ mino bɛ :
49 ‹ Mombukwono-dhosu akabɨkya bɛ, kʉgʉ wa lɨsyɛ a kiti wa bʉngama kamɨ,
na lɨtɔmbʉ a pa kamɨ ya kibhiso magʉ.
makepikilyo inguo ya ndabʉ tino ?
Pa kamɨ ya kimumbiso iko ndɛkɛ yanɨ ?
50 Kɛgʉ mbɛyɨ ɨmɨ nɔ nagya makpʉmʉka masɨ mi nɨma ? ›
51 « Eze ibunu batʉ ba mʉ mapʉaaa ! Mambɛngɨ bingbongili, nɨ makɛgʉ kaʉkana. Mikogo kobhiso bodongoso na Lɨmbɛngɨ Lotu bongbingo basɨ mʉdɔngɔnɨ abhɛ batitonu ndɨ gɔnɨ ! 52 Mʉgyalandʉ tino pɨyɛ nɔ batitonu bakagyogyisogʉ ndɨ ? Bulumwisogo ndɨ nɨbɔ ba ndɨ kabɨkyaga bɛ Mʉtʉ Wongbingbili odhokuto ndɛkɛ. Mbɨya wanʉ, masutini bi, mamwɔ. 53 A bɛyɔ, minisono ndɨ na mʉtʉʉ ko Kunzi pisi ka bamalaika. Luki limoti, nɨ makobulyogɨgʉ. :»
Kukwakʉ ka Etieni
54 Nɨyɔ batʉ bi nɨbɔ ba ndɨ ka Bhasa-Yidhingi bʉkana mʉnzɨna mi nɨmɔ, miso ʉtana ndɨ bɨngbʉ na Etieni, bɨlya manzʉ bɨkyalʉkyalʉ. 55 Luki limoti, Etieni a ndɨ mutumo na Lɨmbɛngɨ Lotu. Ɨkwɛ ndɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ, ɨna ɨbhɨbha ko Kunzi, na Yeso wakamaga ka kʉmbanzɨkanikɔ ko Kunzi. 56 Ɨyɨ aka ndɨ bɛ : « Nakaɨna lɨsyɛ bikpo, na Mika mʉmbanzʉ wakamaga ka kʉmbanzɨkanikɔ ko Kunzi. » 57 Nɨyɔ bʉkana bɛyɔ, bagbʉngʉkana ndɨ bihooo, bɨdhʉlaga motili, ɨbʉ basɨ bagwi ndɨ Etieni. 58 Bapupo ndɨ na ɨyɨ kunzi wa gʉdʉ, bapʉnga ndɨ kabhʉma na matamʉ. Badhɛmʉ bava ndɨ botu kabʉ, bodukusilo kambwa ka mʉwanza bemoti nɨnɔ ina ndɨ bɛ Saulo. 59 Ngbingo yi nɨnɔ ba ndɨ mino kabhʉma na matamʉ nɔ, Etieni alʉmba bɛ : « Mombukwono-dhosu Yeso, va lɨmbɛngɨ kamɨ. » 60 Kʉwa wa, obuno ndɨ moli, apamɨkana bɛ : « Mombukwono-dhosu, wakondonitɔgʉ bʉnyɛ kabʉ ! » Kumbuso yi, osiso ndɨ lɨmbɛngɨ.