Yeso akapá mʉtɨwɨ ko bhulyo malʉmba
18
1 Kumbuso yi, Yeso atwa kʉwa ndɨ lizuni li nɨlɨna kababɨbya kauwonisilo bɛ bakwanana kalʉmba masyɛ masɨ nɨ bakɛgʉ kadhɨkaga. 2 bɨkya bɛ : « Kʉsɔ wa gʉdʉ bemoti bɛnɛ, a ndɨ na zozi bemoti nɨnɔ kabangagɨgʉ gʉtʉgʉ ndɨ Kunzi aka, anʉmɨna bambanzʉ asɨ payaya aka. 3 Kʉsɔ wa gʉdʉ yi nɨnɔ gɔnɨ aka nɔ, a ndɨ na woko bemoti muko yi nɨnɔ odhogoku ndɨ bongbingo basɨ kabɨkya zozi nɔ bɛ : ‹ Tɨkʉlya ngbanga kusu na mumuyoniso kamɨ. › 4 Kʉsɔ wa masyɛ makpʉ, zozi a ndɨ asɨ kakya aka. Luki limoti ka mulibo ɨbɨkya bɛ : ‹ A bɛyɔ, nakabangagɨgʉ Kunzi, na nʉmɨnaga bambanzʉ asɨ payaya aka, 5 luki limoti, woko yi nɨmʉna edhomisini. Kinili okwononi bɛ nakʉlyɨ ngbanga kakɨ. Kumbuso yi kikigʉ bata kodhoku bongbingo basɨ kegbomiso mʉ. › »
6 Kʉwa wa Mombukwono dhosu omotiloku bɛ : « Hukononi bɨnza lɨkpʉmʉka li nɨlɔ zozi nɔ wanyɛ nɔ akabɨkya ! 7 A bɛyɔ, ambɛ Kunzi kakwananɨgʉ kaʉkʉlya batʉ kakɨ nɨbɔ ʉpʉnaga ndɨ ngbanga wanza, ngbingo yi nɨnɔ bo mino kaɨgama na ɨyɨ bhiti na lɨsyɛ ? Kusingyigʉ bɨgala ? 8 Nakamʉbɨkya bɨngbanganya ambɛ : ʉkʉlya banʉ ngbanga kabʉ bɨkwa. Luki limoti wa Mika mʉmbanzʉ odhoku ndɛkɛ mino kʉnʉ ka lɨtɔmbʉ ʉtakanyatʉ ndɛkɛ batʉ ba bhaya ? »
Yeso akatwa lizuni limoti kʉgʉ ka muFalisayɔ na ndɔmbɛ wa manzanza
9 Kʉwa wa, Yeso atwa lizuni li nɨlɨna ko bhulyo ka bambanzʉ bemoti-bemoti nɨbɔ bɨmɨnaga ndɨ bingbingbili ko miso ko Kunzi na banʉmɨna batʉ bagɔgɔ asɨ payaya aka. Abɨkya bɛ : 10 « A ndɨ lɨsyɛ limoti, balʉkʉ baba badaka ndɨ kalʉmba ka Ndabʉ ko Kunzi; bemoti a ndɨ muFalisayɔ, wagɔgɔ ndɔmbɛ wa manzanza. 11 muFalisayɔ, amaga bɨgba, apʉnga kʉwa ndɨ kaɨlʉmbɨlya bɛ : ‹ Kunzi o, nakaubhibhiso kyɛ na kɛgʉ ɨmɨ abhɛ batʉ bagɔgɔ. Ba batʉ bo kubakʉ, banyɛ na ba bɨlya. Nakaubhibhiso bata kyɛ na kɛgʉ ɨmɨ abhɛ ndɔmbɛ yi nɨmʉ. 12 Noginyagatʉ malɨlɨ ko ngbingo nganga yɨba ka poso na nʉpágatʉ lidu limoti la tɛkɛbɛ la mukumbo kamɨ masɨ.› 13 Ndɔmbɛ amaga ndɨ ɨyɨ byɨ, kakwanana gʉtʉgʉ ndɨ kaɨkwɛ kʉgʉ wa lɨsyɛ, luki limoti iipo ndɨ ikubhasʉ no kumbu, abɨkya bɛ : ‹ Kunzi o, ɨpɨlyanɔ baka kyɛ na ɨmɨ mʉtʉ wanyɛ. › »
14 Yeso omotiloku bɛ : « Nakamʉbɨkya lɨngʉnʉ ambɛ, alʉkʉ nɔ a ndɨ na bungbingbili kambwa ko Kunzi ngbingo yi nɨnɔ ɨga ndɨ mino kʉ kakɨ, luki limoti kɛgʉ ndɨ ɨyɨ mʉdɔngɔnɨ abhɛ muFalisayɔ. Ka lɨngʉnʉ, mʉtʉ wasɨ nɨnɔ ɨbhɨnɨkaga, Kunzi asisogotʉ. Na nɨnɔ isisogo, Kunzi abhɨnɨkagatʉ. »
Bʉngama ko Kunzi a ka batʉ nɨbɔ bɨgyaga abhɛ bomiki
(Matayɔ 19.13-15; Malɨkɔ 10.13-16)
15 Bambanzʉ badhulyoku ndɨ Yeso na bomiki, gʉtʉgʉ na bomiki bawɛsɛ aka bɛ ubhisilyi mabɔkʉ na udukilyi bʉbʉnga. Nɨyɔ babɨbya bɨna bɛyɔ, bapʉnga ndɨ kaʉnyakɨlya batʉ bi nɨbɔ. 16 Luki limoti Yeso ʉmaka bɛ bakpudiku na bomiki, abɨkya bɛ : « Husoni bomiki bodhuku kʉnʉ no mino ! Makupokyonitɔgʉ, kyɛ Bʉngama ko Kunzi a ko bhulyo ka batʉ bi nɨbɔ ba abhɛ ɨbʉ. 17 Ka lɨngʉnʉ nakamʉbɨkya bɨngbanganya ambɛ : nɨnɔ kɛgʉ kabɨnɨkyana Kunzi abhɛ ngama, mʉdɔngɔnɨ abhɛ miki, kakwananɨgʉ ndɛkɛ kogulyo ka Bʉngama ko Kunzi. »
Mʉtʉ wa lɨngama bemoti akamuusogo Yeso
(Matayɔ 19.16-30; Malɨkɔ 10.17-31)
18 Ngama bemoti ka baYudha amuuso ndɨ Yeso bɛ : « Muwonisili wanza, nakwanana pɨyɛ kagya bʉnɨ kainisono na ɔbɨlɨ wa bɛnzɛ na bɛnzɛ ? »
19 Yeso abɨkya bɛ : « Ko bhulyo ɨkɨ yɔ wo mino kɛmaka bɛ muwonisili wanza ? Mʉmbanzʉ gʉtʉgʉ bemoti aka kɛgʉ wanza kiki nɨ Kunzi aka mʉkaka. 20 Wibhagatʉ mʉtɨwɨ nɨmɔ Kunzi atɨpá ndɨ : ‹ Wakogyonitɔgʉ bɨlya, wakamwonitɔgʉ mʉmbanzʉ, wakibonitɔgʉ, wakabukulyogonitɔgʉ mʉmbanzʉ lɨkpʉmʉka, mʉbanga abhakʉ na amakʉ. › »
21 Alʉkʉ nɔ asikisyo bɛ : « Nagyagatʉ mʉtɨwɨ nɨmɔ katʉkya wa nɨɨta mino mʉmbanzʉ. »
22 Wa Yeso ʉkana mino bɛyɔ, abɨkya bɛ : « Uzongi bata luki limoti nɨlɔ wakwanana kagya : Gabha mukumbo kakʉ masɨ, hʉlʉpya batʉ ba yangya buyi bi. Wakagya bɛyɔ, winisanatʉ ndɛkɛ na lɨngama kʉgʉ wa lɨsyɛ. Kumbuso yi wodhoku wɛbɨbya. »
23 Luki limoti, ngbingo yi nɨnɔ alʉkʉ nɔ ʉkana mino lɨkpʉmʉka li nɨlɔ bɛyɔ, alya ndɨ kumbu yidhingi, kyɛ a ndɨ na mukumbo makpʉ kʉgbɛ.
24 Yeso ɨna bɛ alʉkʉ nɔ a ndɨ no kumbu, obikyoku ndɨ bɛ : « A yapʉpʉ kʉgbɛ ka batʉ ba mukumbo kogulyo kʉsɔ wa Bʉngama ko Kunzi ! 25 Makaɨna bɛ nyama mudhingi abhɛ mbʉngʉ akwananatʉ kakɨtanaga ka ngala ya mʉsada ? Gʉtʉgʉ iki yi aka. Luki limoti a bata yapʉpʉ kʉgbɛ ka mʉtʉ wa mukumbo kogulyo kʉsɔ wa Bʉngama ko Kunzi. »
26 Bambanzʉ nɨbɔ ba ndɨ kamʉkana wa, babɨkya bɛ : « Yɛ mama, wanɨ sɛ kʉwa nɔ akwanana kainisono na muukuso ? »
27 Yeso osikisyo bɛ : « Luki nɨlɔ bambanzʉ bakakwananɨgʉ kagya gʉtʉgʉ iki yi aka, Kunzi agyatʉ ɨyɨ. »
28 Kʉwa wa Pɛtɛlɛ abɨkya bɛ : « Sɛ kʉwa kyɛ ibusu, tosoni ndɨ masɨ nɨmɔ ta ndɨ nomu, tapʉnga kaʉbɨbya. »
29 Yeso ʉbɨkya bɛ : « Ka lɨngʉnʉ nakamʉbɨkya bɨngbanganya, ambɛ : kiko nɨ mʉmbanzʉ osini ndabʉ kakɨ, ikanɨ amakɨ, bamamakɨ, babʉkʉta kakɨ, bomikakɨ, ko bhulyo Bʉngama ko Kunzi, 30 mʉtʉ yi nɨnɔ inisono na bʉngama bakpʉ kʉsɔ wa masyɛ mi nɨma, na ko ngbingo yi nɨnɔ akodhoku, inisono ndɛkɛ na ɔbɨlɨ wa bɛnzɛ na bɛnzɛ. »
Yeso obikyini bata bɛ okwatʉ banʉ na opupoku ka mbʉkʉ
(Matayɔ 20.17-19; Malɨkɔ 10.32-34)
31 Yeso akɨda ndɨ na babɨbya tɛkɛbɛ na baba, ʉbɨkya bɛ : « Hukononi, takaɨnda ka Yelusalɛma kʉ igyonoso banʉ mino masɨ nɨmɔ bogyalandʉ bokpiko ndɨ ko bhulyo ko Mika mʉmbanzʉ. 32 Ka lɨngʉnʉ, basʉta banʉ ka mabɔkʉ ka batʉ nɨbɔ bakamibhigʉ Kunzi. Batʉ bi nɨbɔ bamɨna banʉ payaya, batʉmbwa na babakyɨlya botikito. 33 Batɨna pimbo, ka mulibo mi bamwɔ. Kumbuso wa masyɛ masaa opupoku ka mbʉkʉ. »
34 Luki limoti babɨbya bakʉkanagʉ ndɨ luki gʉtʉgʉ limoti aka ka mʉnzɨna mi nɨmɔ; ɨsɨ ya mʉnzɨna nɨmɔ a ndɨ na ɨbʉ makɨsʉma na bakɛgʉ ndɨ kaibho bɛ Yeso akapa kabɨkya bʉnɨ.
Yeso aukusini mʉtʉ bemoti wo kolobu ya mamɔmɔ ka gʉdʉ wa Yeliko
(Matayɔ 20.29-34; Malɨkɔ 10.46-52)
35 Ngbingo yi nɨnɔ Yeso a kʉwa ndɨ mino buwobhi kadhwɛ ka Yeliko, mʉtʉ bemoti wo kolobu ya mamɔmɔ a ndɨ wakiko ka kpɔlɔ-kpɔlɔ wo pisi nɨ anɨkʉkʉngya. 36 kana ndɨ mungilito ma ambaza ka bambanzʉ nɨ anakɨtaga, umuuso ndɨ batʉ nɨbɔ ba ndɨ ka kpɔlɔ kakɨ wa bɛ a pɨyɛ bʉnɨ. 37 Babɨkya ndɨ bɛ Yeso mʉtʉ wa Nazalɛtɨ nɔ akakɨtaga nɔ.
38 Kʉwa wa mʉtʉ wo kolobu ya mamɔmɔ nɔ apʉnga ndɨ kapamɨkanaga, anabɨkya bɛ : « Yeso, Mika ngama Dhaudhi, ikwilyanɔ baka kumbu ! »
39 Batʉ nɨbɔ ba ndɨ kakɨtanaga kambwa kakɨ banyakɨlya ndɨ bɛ adhakɨ. Luki limoti alʉkʉ nɔ wo kolobu ya mamɔmɔ nɔ apamɨkana kʉwa bata ndɨ pʉlʉ kʉgbɛ : « Mika ngama Dhaudhi, ɨpɨlyanɔ baka ! »
40 Yeso amaga, abɨkya ndɨ bɛ bodhuku na ɨyɨ. Ngbingo yi nɨnɔ mʉtʉ wo kolobu ya mamɔmɔ akpudoku mino, Yeso amuuso ndɨ bɛ : 41 « Wakapa bɛ nʉgyɨlyɨ ɨkɨ ? »
Asikisyo bɛ : « Mombukwono dhosu, ɨkʉlanɔ baka bata miso.»
42 Yeso abɨkya kʉwa bɛ : « A bɨnza, miso ʉkʉlɨkanɨ ! Bhaya kakʉ uukusini. »
43 Na ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, miso akʉlɨkana ndɨ, apʉnga kabɨbya Yeso nɨ anabhibhiso Kunzi. Nɨyɔ ambaza wasɨ ɨna mino lɨkpʉmʉka li nɨlɔ, apʉnga ndɨ gɔnɨ kabhibhiso Kunzi.