Yésus ŋe hémbuline baacɔ okotí yɛ́ buɔ́sɛ́ bú ehélúme
(Mak 2.23-28 ; Luk 6.1-5)
12
1 E elime eécí,
ne Yésus na bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na ŋa bɔ́ bá bábɔ́ hɔ́laka e bisíéné a bɛɔ́nɔ́kɔ́nɔ́ na bɛnyɛ́ma ;
bú ŋaá bá *buɔ́sɛ́ bú ehélúme bú *Besuif.
Ɛcaná ŋaá bá cɛ á núákɛna baákɔ́nɛ́na ;
bé ŋé túme ɔsɔ́lɔ́na bɛnyɛ́ma a bɛ́ ŋaá bá e bisíéné,
bé biíbi nyíáka.
2 *Bafalisiɛ́ŋ a bá ŋaá bá hɔ́á ɔlɔŋɔ ŋa bɔ́ lɛ́ca aáná,
báyɛ né Yésus :
« Ɔ́ɔ lɛcá,
bɔ́ɔ́wɔ baákɔ́nɛ́na ŋa bɔ́ kɛ́la bɔkɔ abɔ́ yáásɔ́ okotí ti ŋé yíínjie ɔɔcɔ makɛ́nda ma ɔkɛlaka buɔ́sɛ́ bú ehélúme. »
3 Mbá ɔsɛ :
« Nu tɛ ɔ́mɔ nɔ́ fána asana eyí Otéŋí Táfit ŋaá kɛ́láka búmɔtɛ́ buɔ́sɛ́,
ne wuúci na bááyɛ́ baacɔ,
ekúlú ayɛ́ ɛcaná ŋaá bá ci é beébe nuákɛ́na e ?
4 U ŋo yóófíne eé *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́,
yó híite bɛnyɛ́ma bɛ́ ɔnyíá ebí bé ŋé nyéminyi Bandɔ́mɛsɛ́,
yɔ́ nyíáka na bááyɛ́ baacɔ,
ta yɛ́ cáŋa á bá anyía yáásɔ́ okotí ti ŋé yíínjie ɔɔcɔ u etémbí makɛ́nda me o biíbi nyíáka,
ɛ tɛ ŋáa bá hú *beluli nyiínjie.ª
5 Ta anyía nu tɛ ɔ́mɔ́ nɔ́ fána tɔ́na e Nufule nú *bikotí nú *Moyís anyía beluli nyiínjie a bá ŋa bɔ́ nyiɔ eé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ buɔ́sɛ́ bú ehélúme naŋa bá tɛ ábɔ́ látɛ́na okotí yɛ́ buɔ́sɛ́ eébú,
mbá baacɔ ti beébe kákálɛ́na e ? ª
6 Ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ laana aá taaká ɛsɛ́ nua nɔ́ŋa na bɔkɔ aaha eenú eé buúse a búáŋa buáŋá ɔ ɔhɔla Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́.
7 Mbɔ́kɔ nuenú ményukune nyihembule nyí buhúnyi eebu a bɔ́ ŋa kɔɔna bɔ́sɛ :
“Ɔbɛ́cáma baacɔ mahana ŋeé mi bíléníne buéŋí ɔ ɔhɔla bɛfɔná bɛ́ ɛnyama”,
ª keyé nu tɛ anɔ́ bá nu otúméke ba-tɛ-kɛla bɔɔbɛ́ tɔkɔma.
8 Yááŋa anyía Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ u ŋeé téŋínyi buɔ́sɛ́ bú ehélúme. »
Yésus me yeéŋúnyísi ɔɔcɔ u asúákánɔ́ yɛ́ nyɛkátá
(Mak 3.1-6 ; Luk 6.6-11)
9 Yésus ŋaá hatɔ́na aáhá,
u ŋá cɔba a yáábɔ́ *andaŋía yɛ́ ɔbɛ́cɔ́kɔ́lɛ́na.
10 Ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋaá bá hɔ́á na asúákánɔ́ yɛ́ nyɛkátá.
Baacɔ ŋa bɔ́ bá aáhá,
bá áambaka ɔsɔ́mɛ́na Yésus.
Buátɛ́ bɔkɔ bé ŋe bú wuúci bata báyɛ :
« Basɔ́ *Besuif,
tua sɔ́ŋa ne okotí e yí ŋe yiínjie ɔɔcɔ makɛ́nda me oweéŋúnyísi sɔ́ɔ́kɔ́ buɔ́sɛ́ bú yáásɔ́ ehélúme e ? »
11 Mbá ɔsɛ :
« Mbɔ́kɔ ɔɔcɔ náánɔ́ áŋa hú na ɛtɔ́mbá ɛ́mɔtɛ́,
mbá ɛtɔ́mbá eécí kua a nɔɔfia noómi *buɔ́sɛ́ bú ehélúme,
tɛ́ka ɔɔcɔ ooci káá yáambaka ohónyí okime wú ohémúnyi ciayɛ́ ɛtɔ́mbá a nɔɔfia e ?
12 Énu menyi anyía ɔɔcɔ ŋa hɔ́la ɛtɔ́mbá buéŋí !
Yááŋa anyíaʼo,
yáásɔ́ okotí ŋe yiínjie baacɔ makɛ́nda ma ɔkɛlaka bɔmbányɛ buɔ́sɛ́ bú ehélúme. »
13 Mbá ɔsɛ ná ɔɔcɔ :
« Nandɔ́na nyɛkátá.
» Ɔɔcɔ ŋé nyiínyi nandɔ́na ;
nyɛ́ ŋá háná hálɔ́mɔ́na nyɛmbányɛ háyɛ a nyɛ́mɔtɛ́.
14 Aáná *Bafalisiɛ́ŋ ŋa bɔ́ hámɔ́kɔ́ná,
bá ŋá cɔbá a hɛtɔkɛ anyía bá aambáka ohónyí wú ɔwɔɔ́nɔ Yésus.
15 Ɛ́makɛ́la wé ményí aáná,
u ŋá hatɔ́na aáhá,
u ŋá hɔla,
baacɔ beéŋí wuúci látákɛ́na.
U ŋeé beébe ééŋúnyísíki beébe bekime.
16 U ŋé beébe siséke anyía bá tɛ bɛ́lɛ́áŋɔ́nɛ́na ɔɔcɔ aányɛ́ wáŋa.
17 U ŋaá kɛla aáná anyía mbá buhúnyi bú *muhémúnyi bɛsana *Ɛsayí é bínyíóyísínyi ;
búáŋa anyía :
18 « Muamɛ munyiɔnɔ amɔ́ ɛ ŋa mɛ́ lɔ́tɔ eemu muáŋa,
i ŋeé mi muúmu léne ;
ɛ́ maá mɛ háya úúmi obíléne okime nááyá.
Ɛ ká mɛ háya yáámɛ́ Elilé nááyá,
aáná mu kéé húlikinyi mɔnɔŋɔ ma baacɔ mekime ciamɛ taaká.
19 Mu ti kéé súŋukunyinyi na ɔɔcɔ,
mu tɛ háya mukéké ;
aáná ɔɔcɔ tɛ káá lɔ́kɔ́ma weé béétíki okelú a kɛbalɛ ɔ ɔmuaná.
20 Mu tɛ kɔ́ɔ́ nɔ́kɔtɔkɔna nɔtɔŋɔtɔ́ŋɔ́ a nɔ́ a yáaŋa nutúsénú,
mu ti nyímísi lámba a cɛ́ á yáaŋa o obínyímíne,
ɔ ɔkɔɔ́háma ayɛ́ ciamɛ taaká káá bámɔ́kɔ́na haála hekime.
21 Aáná mɔnɔŋɔ ma baacɔ mekime káá hákɛ́na mɔŋɔlɛ́ nááyá. »*
Yésus ŋaá bɛ́sɔ́mɔ tɔkɔma etú bé ŋeé wuúci túme
22 Baacɔ ŋe bú héléníne Yésus ondíméndíme,
wuúci tɔ́na múkúmúku anyía *aabɛ́ yí elilé ŋeé wuúci hélúmúnyi aáná.
Yésus ŋé wuúci eéŋúnyísi ɔ ɔkɔɔ́háma ayɛ́ u ŋaá táŋáká,
u lɛcakana.
23 Bekime ŋe bú kékéke,
bá kɔ́ɔnaka báyɛ :
« Yáakɛlá ɔɔ́nɔ́ u Táfit ooci wáŋa. »
24 Mbá,
ɛ́makɛ́la *Bafalisiɛ́ŋ ábɔ́ lɔ́kɔ́máká ɔtáŋa oócí,
bá ŋá kɔɔ́na báyɛ :
« Hú na makɛ́nda ma Bɛlɛsɛbúl,
mutéŋínyi *bɛɛbɛ́ bí bililé,
ɔɔcɔ ooci ŋé hémúnyi bɛɛbɛ́ bí bililé a baacɔ. »
25 Yésus ŋaá bá weé ményukune cííbú ibíkéti,
aáná u ŋeé beébe laána ɔsɛ :
« Butéŋí bukime abɔ́ baacɔ bá hɔ́á ŋe bú núusinyinyi áŋa bunyímé.
Bálɛ́ka ikime ta anyía ciíbe cɛ baacɔ ikime acɛ́ baacɔ bá hɔ́á ŋe bú núusinyinyi tɛ a bá cɛ ɔcɔcɔbaka ne buúse ta buɔ́sɛ́.
26 Ɛ́ɛhɛ́,
mbɔ́kɔ Sátan ŋeé bíhémúnyi,
anyána búáyɛ́ butéŋí áŋa bú ɔcɔcɔbaka ne buúse,
weé bínúusíki wuúci bɛ́muátá e ?
27 A nyíánɔ́ nyɛkɔɔna,
yaŋɔ́ i ŋeé mi hémúnyi bɛɛbɛ́ bí bililé a baacɔ anyía Bɛlɛsɛbúl u náŋa weé mi íínjíékíne makɛ́nda.
Ɛ́ɛ,
mbá banɔ́ʼo,
aányɛ́ u naŋa we yíínjíékíne báánɔ́ baacɔ makɛ́nda me o biíbi hémúkúnyi e ?
Tɛ́ka báánɔ́ baacɔ bá bɛ́muátá ŋe bú tóŋínyi anyía nua nɔ́ŋa a nyɛkua e ?
28 Mbɔ́kɔ na makɛ́nda me Elilé yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ i ŋe mí hémúnyi bɛɛbɛ́ bí bililé a baacɔ,
bú ŋo tóŋínyi anyía Bandɔ́mɛsɛ́ á yáaŋa o otéŋínyi aanɔ́ ɛ ɛkatɛ́katɛ́.
29 Ɔɔcɔ tɛ á bá wu owoofine eé ciíbe cɛ ɔkɛndákɛ́nda,
yɔ́ hɔ́ɔkɔ bíáyɛ́ bɛnyɛ́ma,
tɛ́ka na ɔcaŋácáŋa o wuúci hatɛna,
yó wuúci ɔ́ɔ́tɔ́kɔ́kɔ,
mbá u síke hɔ́lakana bɛnyɛ́ma bikime bí ciíbe.
30 Ɔɔcɔ okime awɔ́ u tɛ á bá elime na yaŋɔ́ ŋe mi nuusi ;
híáná ɔɔcɔ okime awɔ́ u tɛ á bá ɔlɔŋɔ na yaŋɔ́ ɔ ɔbánda ŋa sása bɔ sasa.
31 A yaátɛ́ asana,
ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ láana aá taaká ɛsɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ káá nyɛ́ánakɛnɛna baacɔ na máábɔ́ maabɛ́ mekime na túábɔ́ tuféne tukime áyá,
mbá u tɛ káá nyɛ́ánɛnɛna buúse bukime ɔɔcɔ ewú u ŋe féníne *Efúúménénú yí Elilé.
32 Yááŋa anyía Bandɔ́mɛsɛ́ káá nyɛ́ánɛnɛna ɔɔcɔ okime awɔ́ u ŋa táŋɛ́na Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ,
mbá u tɛ káá nyɛ́ánɛnɛna ɔɔcɔ awɔ́ u ŋa táŋɛ́na Efúúménénú yí Elilé,
ta aámbáya te e bikúlú a bɛ́ ŋa fáakɔna. »
Na atɔ́kɔ́ na bíáyɛ́ bɛtámá
33 « Ɔ ɔkɛla anyía ɔɔcɔ á bá na bɛmbányɛ bɛ́ bɛtámá bɛ́ ɔnyíáka,
u ŋá nyɛmána wu ɔbámɔ́kɔ́nɛ́na na ambányɛ yɛ́ atɔ́kɔ́.
Mbɔ́kɔ ɔɔcɔ áŋa na aabɛ́ yɛ́ atɔ́kɔ́,
u káá bámɔ́kɔ́na na bɛɛbɛ́ bɛ́ bɛtámá.
Yááŋa anyía bé ŋe ményi nyɛnamá nyɛ́ atɔ́kɔ́ a bíáyɛ́ bɛtámá.
34 Banɔ́ bɔnyɛ ɛhɛ́nyɛ eebu,
anyána,
banɔ́ abá nua nɔ́ŋa bɛɛbɛ́ bɛ́ baacɔ,
nua nɔ́ŋa nu ɔkɔɔnaka bɛmbányɛ bɛ́ bɛsana e ?
Yááŋa anyía nyuúté ŋe hémúnyi bɛsana e bí mó nyióyóko ɔ ɔtɛ́má hú mbiɔ́kɛ.
35 Ambányɛ yɛ́ ɔɔcɔ ŋa kɛ́la bɛmbányɛ bɛ́ bɛsana anyía yááyɛ́ ambányɛ yɛ́ ɔtɛ́má ŋeé wuúci tɔ́ma o o biíbi kɛla ;
aabɛ́ yɛ́ ɔɔcɔ kɛ́láka bɛɛbɛ́ bɛ́ bɛsana,
anyía yááyɛ́ aabɛ́ yɛ́ ɔtɛ́má ŋeé wuúci tɔ́ma o o biíbi kɛla.
36 Ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ láana ɛsɛ́ ɔ buɔ́sɛ́ bɔ́ nyɛkála,
ɔɔcɔ okime káá bɛ́káláka e mehúnyi ma buála mekime emé u ŋeé hémúkúnyi a nyíáyɛ́ nyuúté.
37 Yááŋa anyía,
hí a mɔ́ɔ́wɔ mehúnyi ma bɛ́muátá Bandɔ́mɛsɛ́ kó yóo kélísíki,
yɔ́ sɔ́mbɔ́tɔ́na anyía ɔ ŋɔ́ɔ yáka ta anyía ɔ ŋɔ́ɔ kua nyɛkála. »
Baacɔ ŋa bɔ́ báta Yésus ekéki yí hibílícínyínyí
38 Aáná ne *beékúnyi bikotí a bɔ́mɔtɛ́ na *Bafalisiɛ́ŋ a bɔ́mɔtɛ́ ŋa bɔ́ laana Yésus báyɛ :
« Muékúnyi,
tu ŋa sɔ́ aamba anyía ɔ́ɔ basɔ́ kɛlɛ́na *ekéki yí hibílícínyínyí,
tuásɔ́ lɛca. »
39 Mbá ɔsɛ náábɔ́ :
« Baacɔ bá hɛɛya eehi á bɔ́ŋa baabɛ́,
beébe bakanda tusɔmɔ ;
bá ŋa bɔ́ áamba ɔlɛca ekéki yí hibílícínyínyí.
Mbá Bandɔ́mɛsɛ́ ti kéé beébe tóŋínyi ekéki yí hibílícínínyínyí yí etémbí,
ɛ tɛ ŋáa bá hú ayɛ́ u ŋaá kɛ́láka o olíhe ú *muhémúnyi bɛsana Sɔ́nas.
40 Yááŋa anyía,
bɔkɔ búmɔtɛ́ háyɛ Sɔ́nas ŋaá kɛ́láka na mɔɔ́sɛ́ matátɔ́ ne meetú matátɔ́ a tɔɔna tɔ́ yaandándá yɛ́ hiɔfɔ́ noómi,
híáná Ɔɔ́nɔ́ u ɔɔcɔ káá kɛ́laka mɔɔ́sɛ́ matátɔ́ ne meetú matátɔ́ ɔ ɔmɛsɛ́ noómi.
41 Baacɔ bé Ninífeª ŋa bɔ́ bɛ́kákálákɛ́ná máábɔ́ maabɛ́,
bɔ́ sɔ́mba ɔkɔlɔ́ eé meéme ekúlú ayɛ́ bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́máká bɛsana abɛ́ Sɔ́nas ŋeé beébe hulíkínyi.
Buátɛ́ bɔkɔ,
a buɔ́sɛ́ bú nyɛkála,
baacɔ bé Ninífe ké bú túméke baacɔ bá hɛɛya eehi tɔkɔma,
anyía ɔɔcɔ áŋa aaha awɔ́ u ŋa hɔ́la Sɔ́nas.
42 Buáyá,
oónjú awɔ́ u ŋaá bá weé téŋgínyi bunɔŋɔ bɔ́ Sába ŋa ka hátɔ́na haaca anyía ú ka lɔ́kɔ́máka bɛsana bí injiŋé abɛ́ Sálɔmɔn ŋaá bá waá kɔ́ɔnaka.
Buátɛ́ bɔkɔ,
ekúlú ayɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ kéé kélísíki baacɔ,
oónjú oócí kéé túméke baacɔ bá hɛɛya eehi tɔkɔma,
anyía ɔɔcɔ áŋa aaha awɔ́ u ŋa hɔ́la Sálɔmɔn. »
Nyɛkahálɔ́mɔ́na nyɛ́ aabɛ́ yí elilé
43 « Ekúlú ayɛ́ *aabɛ́ yí elilé á hámá aá cɛɛ́tɔ cɛ ɔɔcɔ,
yɛ́ ŋa cɔ́ba e biciké,
yí húlé áambaka haála hé ohélúméke.
Yí ti ŋée heéhe bɔ́ŋɔ,
44 yɛ́ ŋa kɔ́ɔna yɛ́sɛ :
“Ɛ ŋaá mɛ hálɔ́mɔ́kɔ́na eé ciíbe acɛ́ ɛ́ ŋa mɛ́ hatɔ́na eé ciíci.”
Yɛ́ kaá hálɔ́mɔ́na,
yɔ́ kúana ɔɔcɔ oócí háyɛ ciíbe etémbí acɛ́ bɔ́ mɔɔ́ sɔ́ɔnɔkɔ,
bɔ́ tábɔ́náka bɔmbányɛ.
45 Aáná yí ké ké hiíte *bɛɛbɛ́ bí bililé bí etémbí bítíndétú nɔ́mɔ e bí é wuúci hɔ́la a bɔɔbɛ́ ;
bɛ́ ŋga hálɔ́mɔ́na ɔlɔŋɔ,
bí ŋé oofókíne aá cɛɛ́tɔ cɛ ɔɔcɔ.
E elime eécí,
indélímínyínyi cɛ ɔɔcɔ oócí káá bá ne muuyé ɔ ɔhɔla nyíáyɛ́ nyilimíné nyí buúse.
Híáná yɛ́ káá bá na bɛɛbɛ́ bɛ́ baacɔ bɛ́ hɛɛya eehi. »
Ne iinyí ne benyíinyí bé Yésus
46 Ekúlú eyí Yésus ŋaá bá wá yánáŋa ɔ ɔtáŋa na nyɛkɔca nyɛ́ baacɔ aáná,
ne iinyí ne benyíinyí ŋá ka bɔ́ hámá.
Bá ŋá tálɛ́mákɛ́na a nɔháatɛ́,
bá áambaka ɔtáŋa ne wuúci. [
47 Ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋeé wuúci laána ɔsɛ :
« Ɛ́náʼo,
na ɔɔnyia na bɔnɔ́ɔnyia á bɔ́ŋa a nɔháatɛ́,
bá ŋa bɔ́ áamba ɔtáŋa na kuɔŋɔ́. »]
48 Mbá ɔsɛ :
« Aányɛ́ wáŋa ciamɛ iinyí,
baányɛ́ á bɔ́ŋa báámɛ benyíinyí e ? »
49 Aáná u ŋoó tóŋínyi bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na,
mbá ɔsɛ :
« Ɛ́ná,
na ciamɛ iinyí na báámɛ benyíinyí eebe bá bɔ́ŋa aaha.
50 Yááŋa anyíaʼo,
ɔɔcɔ okime awɔ́ u ŋa lɔ́kɔ́mɛ́na Bɛsana bɛ́ ciamɛ Síkíne cɛ Ɔmuaná,
u biíbi látákɛ́na,
wuúci wáŋa ɔɔ́nɔ́ baabá ta anyía ciamɛ iinyí. »