51
1 Zugsɔb la yɛl si'eli nwa ye,“Gɔsima, m na kɛ ka san'auŋ sɔb la sʋnf duoe
nɛ Babilon nɛ Lɛb-Kama teŋgbauŋʋn nidib la wʋsa,
li na nwɛnɛ sisi'etita'ar nɛ da'adi ba.
2 M na tʋm teŋ zʋŋ nidib Babilon teŋin
ka ba yɛligi li wʋʋ ki bielim nɛ ka san'am teŋ la;
o dabisbɛ'og la daar ya'a ti paae
ba na gilig o zin'ig wʋsa zab nɛ o.
3 Da kɛ ka Babilon tɔn'ɔsnam la tɛki ba tiraad la,
bɛɛ ba ti'ebi ba zaba la'adɛ.
Da basi ba na'akim la,
kʋʋmi ba soogianam la wʋsa.
4 Ba na pu'alim bɛ'ɛd bɛ'ɛdi
ka lii dig Babilon suoraadin la.
5 Bɔzugɔ Zugsɔb Wina'am onɛ an Paŋtita'ar Sɔb la pʋ tam
Israel dim nɛ Juda yaas la yɛlaa,
la'am nɛ ba teŋ la pɛ'ɛl nɛ tʋʋmbɛ'ɛd la
Israel Wina'am Onɛ An Kasi la tuon la.
6 Zɔm yi Babilon!
Zɔm faaɛn ya nyɔvʋr!
Da kɛ ka ba tʋʋmbɛ'ɛd la namisʋg paae ya.
Zugsɔb la sam yɔɔb paae ya;
o na yɔ Babilon dim linɛ nar nɛ ba.
7 Babilon da nwɛnɛ sanlim bʋtiŋ nɛ Zugsɔb la nu'ugin;
o kɛ ka teŋgbauŋ la wʋsa nuu kʋʋl.
Sʋ'ʋlim wʋsa nuu o daam la
linzugʋ kɛ ka ba gɛɛm.
8 Babilon na gbirigi lii kɔ'.
Kaasim tisi nɛ o!
Bɔɔm kpaam suoɛn o zin'ibanɛ zabid la;
ka daasi'erɛɛ o na paam laafi.
9 Ka ba lɛbis ye, ‘Ti naan ti'ebin Babilon,
amaa o kʋ nyaŋi paam laafi;
kɛlli ka ti bas o ka sɔ' wʋsa lɛbi o mɛŋ teŋin,
ka o sariakadib la paae saŋgbana,
li dʋnɛ paae saŋgbana.
10 Zugsɔb la tisi ti bʋʋd;
Kemi na ka ti keŋ yɛli li Zion tempʋʋgin
ti Zugsɔb Wina'am la tʋm si'eli tisi ti!’
11 Saasimi piema la,
nɔkimi ya gbanti'edis!
Zugsɔb la kɛ ka Media na'anam sʋnf duoe,
bɔzugɔ on gban'e si'el anɛ o san'am Babilon.
Zugsɔb la na yɔ sam,
o na yɔ o Pʋ'ʋsim Yir la sam.
12 Ʋkimi tuuta la agɔla zab nɛ Babilon zaŋguoma la!
Kpɛ'ɛŋimi banɛ gur la!
Zi'elimi banɛ gur la,
ka ti'ebi su'a gu'!
Zugsɔb la na maal on daa gban'e
ye o maal Babilon nidib si'em la.
13 Yanam banɛ bɛ kɔldaad bɛdegʋ ni
ka mɔr kpan'am linɛ zu'oe la,
ya bɛn paae ya,
ya saŋa paae ya, ka ya na kpi.
14 Zugsɔb onɛ an Paŋtita'ar Sɔb la pɔya nɛ o mɛŋ ye,
‘M na kɛ ka nidib lɛbi pɛ'ɛl, nwɛnɛ na'azɔmnam nɛ
ka ba na tansid agɔla fʋ san'an ban nyaŋ la zug.’
15 O mɛŋ paŋ ka o maal teŋgbauŋ la;
ya'am ka o nɔki maal dunia la
on gban'e li gbin si'em la ka o tiɛn saŋgbana la.
16 O ya'a tans, ku'om linɛ bɛɛ agɔl la ɛɛnti gudig nɛ;
o kɛt ka saŋgbana naanid teŋgbauŋʋn la dʋt na.
Onɛ kɛt ka saa nɛ sa-ian'asʋg kenna
ka yisid sisi'em o suak dɔɔdin na.
17 Ninsaal wʋsa anɛ zɔlʋg ka mɛ pʋ mɔr baŋirɛ;
banɛ kʋnt sanlima wina la wʋsa di nyan.
Ban kpi'ed ka ya'abid si'el la ka' sidaa;
li pʋ mɔr vʋm.
18 Ba ka' vɔɔnrɛ, ba anɛ linɛ mɔr la'adi tis nidib.
Ba sariakadib saŋa ya'a ti paae, ba na bɔdig.
19 Onɛ an Jakob yaas Wina'am la pʋ nwɛnɛ bama,
onɛ maal si'el wʋsa,
la'am nɛ Israel buudbanɛ aan o faar la.
O yʋ'ʋri buon Zugsɔb onɛ an Paŋtita'ar Sɔb.”
20 Zugsɔb la yɛl ye,
“Fʋn Babilon, anɛ m zaba balaarɛ,
m zaba lauk linɛ ka m mɔri ken zaba.
Fʋn ka m mɔri widigid buudi,
ka nɔki fʋ san'amid tɛɛns,
21 ka widig wief nɛ wiedban'ad la,
nɛ zaba tɛreko nɛ onɛ dɔribid la,
22 kʋ dau nɛ pu'a,
ka kʋ na'akin nɛ pu'asadir,
23 nɛ kɔnbkem nɛ kɔnbid,
nɛ kpaad nɛ na'akuoda,
fʋn ka m nɔki widig gɔmenanam nɛ kpɛɛmnam.
24 “Fʋ nini ni ka m na yɔ Babilon sam, nɛ banɛ wʋsa bɛ Babilon teŋgbauŋʋn la; ban tʋm bɛ'ɛd si'em Zion tempʋʋgin la yɛla,” Zugsɔb la yɛl si'em la.
25 Zugsɔb la yɛl ye,
“Man zabidnɛ fʋn onɛ an zuokanɛ an san'auŋ sɔb la,
fʋn kanɛ san'am teŋgbauŋ wʋsa la.”
“M na ʋki m nu'ugʋ zab nɛf,
ka vɛ'ɛgif agɔl la bilim sigis na,
ka kɛ ka fʋ an zuokanɛ ka bugum di.
26 Ba kʋ nɔk tampinsi'a fʋ san'anɛ maal lɔdigin kugir,
bɛɛ nɔki fʋ kugsi'a digil ɛɛnbirɛ,
fʋ na bɛ nɛ fʋ kɔn'ɔkɔn' saŋa wʋsa,”
Zugsɔb la yɛl si'em la.
27 “Dʋ'ʋsimi tuuta la gɔla teŋin la!
Piebim na'atan tɛɛns la sʋʋgin!
Ti'ebim tɛɛns la ka ba tʋ'ʋs Babilon nɛ tanp;
la'asimi sʋ'ʋlim bama ka ba zab nɛ o:
Ararat dim nɛ Minni dim nɛ Asikɛnaz dim.
Gaŋimi zaba kpɛɛm ka ba zab nɛ o.
Kɛl ka widi yi wʋʋ na'azɔmnam nɛ.
28 Ti'ebim buudbama ka ba zab nɛ o;
Media na'anam,
nɛ ba gɔmenanam nɛ ba kpɛɛmnam,
nɛ tɛɛns banɛ ka ba sʋ'oe la wʋsa.
29 Teŋ la kirid nɛ ka dammid,
Zugsɔb la gban'e Babilon yɛla si'em la zi'e kiŋ-kiŋ
ye o san'am Babilon teŋ la
ka sɔ' kʋ lɛm bɛɛ ani ya'asɛ.
30 Babilon zabzabidib la gu'oe zaba;
ba kpɛlim nɛ ba kpi'euŋ zin'isin la.
Ba paŋ naae ya;
ba yʋ'ʋn nwɛnɛ pu'ab nɛ.
Ba nyu'oe o nidib la ya' nɛ bugum;
dabanɛ yɔɔd o za'anɔɔr la kɔya.
31 Yinne mɔri labaari zɔt, ka yinne mɛ dɔl;
ka onɛ ka ba tʋm la ken, ka yinne mɛ dɔl.
Ba ken ye ba yɛl Babilon na'ab la
ye o dataas la faaɛn o teŋ la wʋsa,
32 ba faaɛn zin'ikanɛ ka ba dɔlli lɔ'ɔŋid kɔldaug la,
ka nyu'oe mɔɔd banɛ wa'am la,
ka dabiem kpɛn' soogianam la.”
33 Zugsɔb onɛ an Paŋtita'ar Sɔb ka an Israel Wina'am la yɛl si'eli nwa ye,
“Babilon tempʋʋg la nwɛnɛ zieŋ
saŋa kanɛ ka ba nɔɔdi li la;
li kʋ yuugɛ ka bunib saŋa paae.”
34-35 Zion tempʋʋg la nidib la yɛti ye,
“Babilon na'ab Nebukadnɛza kɛ ka dabiem kpɛn' ti,
o kɛ ka ti ya'am fɛndig,
ka li nwɛnɛ o dʋgi ti nɛ ɔnb.
O kɛ ka ti lieb nwɛnɛ dʋk zaal nɛ.
O vɔli ti wʋʋ wa'atita'ar nɛ,
pɛ'ɛl o pʋʋr nɛ ti disʋma la,
ka yʋ'ʋn tiin ti bas.
Zaba linɛ paae tinam nɛ ti biis la na bɛ Babilon zugin,
Ti ziim kanɛ kpa'ae la na bɛ Babilon zugin.”
Ala ka Jerusalem dim yɛl.
36 Dinzugɔ, Zugsɔb la yɛl si'em nwa ye,
“Gɔsima, m na zabi ya yɛla
ka yɔ samme tisi ya.
M na kɛ ka Babilon mu'ar la kpiɛn
ka o bulis la kʋdig.
37 Babilon na anɛ dabɔɔd,
zin'ikanɛ ka wɛbaas na bɛ;
li na anɛ pakiri tis nidib ka an bʋnla'adir,
ka an zin'ikanɛ ka nidib kʋ bɛɛ.
38 O nidib la wʋsa nwa'am wʋʋ gbigimpaalis,
ka kaasid wʋʋ gbigimbibis.
39 Ba ya'a ti daamid hali,
m na tisi ba daam
ka kɛ ka ba nuu kʋʋl,
ala ka ba na la'ad agɔla gɔla,
ba'asi gbis ka kʋ lɛn duoe.”
Zugsɔb la yɛl si'em la.
40 “M na mɔri ba na
ka ba nwɛnɛ pɛbibis nɛ pɛraad nɛ bʋʋs
banɛ ka ba mɔri wa'ae kʋʋb zin'ig.
41 Ba na nyaŋ Siesiaka
onɛ da dʋ'ʋsidi o mɛŋ teŋgbauŋ wʋsa sʋʋgin la!
Babilon yɛla
na pak tɛɛns wʋsa!
42 Babilon dataas na duoe nwɛnɛ atɛuk ku'om;
ka ku'opila la pil o.
43 Babilon tempʋʋs la na kpɛlim dabɔɔd,
li na anɛ pipiris nɛ titanbin'isi teŋ,
teŋ kanɛ ka sɔ' pʋ bɛɛ li ni,
ka sɔ' mɛ pʋ dɔl ani gata.
44 M na namis Bel onɛ an Babilon win la,
ka kɛ ka o tin on vɔl si'el la lɛbis na.
Tɛɛns kʋ lɛn la'asidi kennɛ o san'an ya'asɛ.
Babilon zaŋguom la na li.
45 M nidibaa, zɔm yii Babilon!
Zɔm faaɛn ya nyɔvʋr!
Zɔm yi Zugsɔb la sʋnpɛɛn linɛ mɔr dabiem la ni.
46 Da kɛ ka ya giinla siɛn bɛɛ dabiem kpɛn' ya
ba ya'a ti wʋm labaar teŋin la;
labaar yinne na bɛ dʋnna
ka yinne mɛ bɛ yʋʋm kanɛ kenna la,
li na anɛ zaba labaar
ka na'ab na duoe zabid nɛ o na'atiraan.
47 Sida, saŋa kenna
ka m na namis Babilon bada la;
teŋ la wʋsa na di nyan
ka nimbanɛ kpi la digi li pʋʋgin vɛnrʋ.
48 Ani ka agɔla nɛ teŋgbauŋ nɛ linɛ bɛɛ li ni wʋsa
na maan sumalisim Babilon yɛla,
dataas na yi ya-datiuŋ baba na
zab nɛ o san'am o nyain.”
Zugsɔb la yɛl si'em la.
49 “Babilon na li Israel nimbanɛ kpi la yɛla,
wʋʋ teŋ sieba nidibi kpi si'em
Babilon yɛla la.
50 Yanam banɛ pɔns ka pʋ kpi la,
yimi ka da giilimi ya!
Yanamɛ bɛ teŋ lalli la, tiɛnmi Zugsɔb la yɛla,
ka mɛ tɛn'ɛs Jerusalem yɛla.”
51 “Ti di nyan,
bɔzugɔ ba tʋ' ti
ka nyan lusi ti nindaas,
bɔzugɔ teŋ zʋŋ nidib kena
kpɛn' Zugsɔb Yir Zin'ibanɛ an kasi la.”
52 Amaa Zugsɔb la yɛl ye, “Dabisa kenna,
ka m na namis o bada la,
teŋ la wʋsa pʋʋgin
ka banɛ pu'alim la na ʋʋnsid.
53 Hali Babilon ya'a paae saŋgbana la ni,
ka maligim mɛɛd o kpi'euŋ zin'ig linɛ wa'am la,
La'am nɛ lin wʋsa m na kɛ ka dataas kɛɛn o san'an na san'am o.”
Zugsɔb la yɛl si'em la.
54 “Kaasig yi Babilon kenna,
vuud la anɛ san'auŋ tita'ar nɛ kaasig
n yit Babilon teŋin na.
55 Zugsɔb la na san'am Babilon;
o na kɛ ka o bas tʋkpiidʋg ka niŋ baanlimm.
Dataas la vuudnɛ nwɛnɛ ku'otita'ar
ba kʋkɔya la na maligim tansidi agɔla gɔla.
56 Dataas na kena zab nɛ Babilon n san'ami li;
ba na gban'e zabzabidib la
ka kɔɔ ba tiraad.
Zugsɔb la an onɛ yɔɔd sam la zug,
o na yɔ ka li paae li bɛn.
57 M na kɛ ka Babilon kpɛɛmnam la
nɛ ba ya'am dim nɛ gɔmenanam nɛ ba tuongatib la kʋʋl;
ba na gbis ka kʋ lɛn duoe.”
Na'ab onɛ yʋ'ʋri buon,
Zugsɔb onɛ an Paŋtita'ar Sɔb la yɛl.
58 Zugsɔb onɛ an Paŋtita'ar Sɔb la yɛl si'eli nwa ye,
Babilon dim zaŋguom tita'ar la na digin teŋin
ka bugum dii o za'anɔya banɛ wa'am la.
Nidib la na gɛn zaalim;
linɛ ka tɛɛns la tʋm gɛn la, bugum na dii li wʋsa.
59 Labakaŋa ka Jeremia da tis tuongatib la kpɛɛm Neraya biig Seraya onɛ yaabi an Mahiseya la, on da dɔl Juda na'ab Zedekaya keŋ Babilon teŋin la, Na'ab la da di na'am la li yʋma anaasi saŋa. 60 Jeremia da sɔb si'el wʋsa digil tɔɔg kanɛ na ti paae Babilon la yɛla. 61 O da yɛl Seraya ye, “Fʋ ya'a ti paae Babilon, fʋn karimi li wʋsa ka sɔ' wʋsa wʋm, 62 ka yɛl ye, ‘O Zugsɔba, fʋnɛ yɛl ye fʋ na san'am zin'ikaŋa, ka ninsaal bɛɛ bʋnkɔnbʋg kʋ bɛɛ ani ya'asɛ; hali saŋa linɛ ka' bɛnnɛ. 63 Fʋ ya'a ti karim gbauŋ la naae, nɔkim kugiri lɔɔ li lɔb Efiritis kɔldaugin la. 64 Ka yɛl ye, Ala ka Babilon na sim ka kʋ lɛn duoe, man ye m kɛ ka tɔɔg si'a paae o la zug. Ka nidib la wʋsa na kpi.’ ”
Jeremia pian'ad la naae si'em nwa.