Gideon yɛla
6
1 Israel nidib da lɛn tʋm tʋʋmbɛ'ɛd Zugsɔb la tuon, ka Zugsɔb la kɛ ka ba namis yʋma ayɔpɔi Midian dim nu'usin. 2 Midian dim la da mugusidi ba nɛ paŋ la zugʋ da kɛ, ka Israel dim la da maali ba sʋga kʋkʋna ni nɛ tampinlɛma ni nɛ ba kpi'euŋ zin'is. 3 Saŋkanɛ wʋsa ka Israel nidib maali ba pɔɔd, Midian dim nɛ Amalek dim nɛ nimbanɛ bɛ ya-nya'aŋ la da kpɛn'ɛdnɛ teŋ la nii faandi ba zʋʋd la nɛ paŋ. 4 Ba da kpɛn' teŋin la san'ami ba zʋʋd la hali ti paae Gaza teŋin, ka pʋ bas bʋnvʋr baa yinne tis Israel dim laa, ba da pʋ bas pɛ'ɛs bɛɛ niigi bɛɛ bʋmisɛ. 5 Ba da kpɛn' na nɛ ba bʋnkɔnbid nɛ ba sʋga la'ad, n pɛ'ɛl teŋ la wʋʋ na'azɔmnam nɛ. Fʋ da kʋ nyaŋi kaal ban nɛ ba yʋgʋma laa. Ba da zin'in teŋin la hali ka san'am teŋ la la'ad wʋsa. 6 Midian nidib la da kɛ ka fara nyaŋ Israel dim la zug, ka ba kaasi buol Zugsɔb la bɔɔd sʋŋir.7 Israel dim la da kaasi buol Zugsɔb la Midian dim la da namisidi ba la zug, 8 ka o tisi ba nɔdi'es, ka o yɛli ba ye, “Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am la yɛl si'em nwa, ‘Manɛ mɔri ya yi Egipt na, ya sankpan'asim la pʋʋgin. 9 Manɛ yisi ya Egipt teŋ kanɛ mɔr paŋ la ni, nɛ banɛ mukidi ya la wʋsa nu'usin. Manɛ kadi ba yisi ya tuon, ka zaŋi ba teŋ la tisi ya. 10 M yɛli ya ye, “Manɛ aan ya Zugsɔb Wina'am la, da pʋ'ʋsi Amor dim banɛ ka ya bɛɛ ba teŋin la wina la.” Amaa ya pʋ wʋm tisi ma.’ ”
Zugsɔb maliak n da keŋ Gideon san'an si'em
11 Zugsɔb la Maliak da keŋ zin'in titita'ar gbinnin, ka tiig la bɛ Ofra teŋin, Joas onɛ an Abieza dim nid la da sʋ'oe li. Zin'ikan la ka Joas biig Gideon da su'a bʋmbɔk kanɛ ka ba nwiakid tiwala daam la bʋ'ʋdi o ki Midian dim la yɛla. 12 Zugsɔb maliak da nie o mɛŋi pa'al Gideon ka yɛl o ye, “Zugsɔb bɛ nɛf, fʋn kanɛ an zabzabida amɛŋa!” 13 Amaa Gideon da lɛbis o ye, “Ka Zugsɔb la ya'a bɛ nɛ ti, wala ka nwa' maannɛ ti? Ka o nyalima la bɛ yaanɛ? Ti yaanam da yɛli ti ye, ‘Zugsɔb la tʋm nyalima mɔri ti yi Egipt na.’ Amaa nannanna Zugsɔb la basi ti ka kɛ ka ti lu Midian dim nu'usin.” 14 Ka Zugsɔb la fɛndigi yɛl o ye, “Kem nɛ paŋ kanɛ ka fʋ mɔr la faaɛn Israel Midian dim nu'ugin. Ka' manɛ tʋmi fɔɔ?” 15 Amaa Gideon da lɛbis Zugsɔb la ye, “M ye m niŋ wala faaɛn Israel dim la? Tinam tuŋ la an tadimnam Manase dɔɔg ni, ka mam mɛ an tadimbʋʋg m saam zak la ni.” 16 Ka Zugsɔb la lɛbis ye, “M na bɛ nɛf ka fʋ na kʋ Midian dim la vuguri wʋʋ fʋn na kʋ nid yinne nɛ.” 17 Ka Gideon yɛl ye, “M ya'a paae fʋ ya'am, fʋn maal zanbinnɛ pa'alim ye fʋnɛ pian'adi tisidim. 18 M bɛlimnɛ, da keŋɛ ka m keŋ mɔr piini na tisif.” Ka Zugsɔb la ye, “M na gurif ka fʋ lɛb na.”
19 Ka Gideon kpɛn' kʋ bʋʋg ka nɔk zɔm dinɛ nam pʋ gɛndig danbinnɛ maal bodobodo, ka dʋg ni'im la niŋ laan, ka kpa'ae biim la niŋ dʋkʋnɛ mɔri kena tis Zugsɔb maliak la, tiig la gbinnin. 20 Ka Wina'am maliak la yɛl o ye, “Nɔkim ni'im la nɛ bodobodo la zi'el tampiing la zug, ka kpa'ae biim la pu'al!” Ka Gideon maal ala. 21 Ka Zugsɔb maliak la nɔk dansaar kanɛ bɛɛ o nu'ugin la si'is ni'im nɛ bodobodo dinɛ pʋ gɛndig danbin la. Ka bugum yi tampiingin la na di ni'im nɛ bodobodo la wʋsa. Ka Zugsɔb maliak la kpɛn mɛlim ani. 22 Gideon n baŋ ye li anɛ Zugsɔb maliak la, ka yɛl ye, “Woo! M Zugsɔb Wina'am! M nifin ka m nyɛ Zugsɔb maliak la!” 23 Amaa Zugsɔb la yɛl o ye, “Mɔr sumbʋgʋsʋm! Da zɔt dabiem, ka fʋ kʋ kpii.” 24 Ka Gideon mɛ bimbim anina tis Zugsɔb la, ka pʋdi li ye, Zugsɔb la anɛ Sumbʋgʋsʋm Daan. Ka li kpɛm bɛ Ofra linɛ bɛ Abieza dim sʋ'ʋlimin la hali nɛ zina.
Gideon n nwa'ae Baal ba'ar si'em
25 Yʋ'ʋŋ kan la ka Zugsɔb yɛl o ye, “Gba'ami fʋ saam na'arapɔl, kanɛ paasi ayi' ka an yʋma ayɔpɔi la fʋ saam na'abaukʋn la nɛ na'araug kanɛ bi'. Ka nwa'ae bimbim kanɛ ka fʋ saam mɔri maan Baal ba'ar la, ka kɔ'ɔg o Asera ba'ar daug la bas. 26 Ka mɛ' bimbim kanɛ an sʋ'ʋŋa tis Zugsɔb onɛ aan fʋ Wina'am, kʋkʋn kaŋa zug. Ka nɔk ba'ar daug kanɛ ka fʋ kɔ'ɔg la, ka kʋ na'arapɔl kanɛ paasi ayi' la nyu'oe ka li an nyu'or maan.” 27 Ka Gideon yis o yammis piiga keŋ maal Zugsɔb la ye o maal si'em la, amaa on da zɔt o yidim dabiem nɛ teŋ la dim la zug o pʋ maal nintaŋa, o da maalnɛ yʋ'ʋŋ.
28 Ka bɛog nie ka teŋ la nidib yina nyɛ ka Baal bimbim la nwa'ae ka ba'ar Asera daug la mɛ kɔ', ka nyɛ ka ba nɔk na'arapɔl la maal malʋŋ. 29 Ka ba bu'os taaba ye, “Ka anɔ'ɔnɛ maal nwa'?” Ka ban vɛɛnsi gɔs la ba yɛl ye, “Gideon onɛ an Joas biig la tʋmi li.” 30 Ka teŋ la dap yɛl Joas ye, “Mɔri fʋ biig la yis na! Asɛɛ ka o kpi, bɔzugɔ o nwa'ae Baal bimbim, ka kɔ'ɔg Asera ba'ar daug!” 31 Amaa Joas da lɛbis nimbanɛ sʋʋnri duoe ka ba gilig o la ye, “Ya ye ya sʋŋnɛ Baal ba'arɛ? Ya bɔɔd ye ya faaɛn o nɛɛ? Ayei! Onɛ wʋsa ye o zabi sʋŋ o na kpi bɛkanɛ nied nwa! Baal ya'a sid anɛ ba'ar kanɛ mɔr paŋ, on faanmi o mɛŋ, bɔzugɔ, li anɛ o bimbim ka ba nwa'ae.” 32 Ka lin yi daar kan la ka ba yʋ'ʋn buon Gideon ye, Jerubaal, ye, “Kɛl ka Ba'ar la Zab nɛ o” bɔzugɔ o nwa'ae ba'ar la bimbim.
Gideon n nyaŋ Midian dim si'em
33 Saŋkan la ka banɛ an Midian dim, nɛ Amalek dim, nɛ banɛ bɛ ya-nya'aŋ la wʋsa da la'as taaba lɔ'ɔŋ Joodan kɔldaug la gu' Jezireel bɔn'ɔgin la. 34 Ka Zugsɔb Siig da sig Gideon san'an ka o pieb na'atane buol Abieza dim la, ye ba dɔl o. 35 Ka lɛm mɔɔl labaari tis Manase dim wʋsa ye ba yim tanp nɛ banɛ an Aser nɛ Zebulun nɛ Naftali dim wʋsa, ka ba wʋsa mɛ yii kidigi ba.
36 Ka Gideon yɛl Wina'am ye, “Fʋ ya'a na faaɛn Israel dim ka li yinɛ man nu'ugin nwɛnɛ fʋn yɛl si'em la, gɔsima, 37 m na nɔk gungumi digil zieŋin. Ka mɛligim ya'a lu gungum la zugin ka teŋ la wʋsa an kpi'emis, m na baŋ ye fʋ na faaɛn Israel ka li yinɛ man nu'ugin, nwɛnɛ fʋn yɛl si'em la.” 38 Ka li sid maal ala. Ka Gideon duoe bɛkɛung alifa nɔk gungum la nwiak, ka mɛligim ku'om la yina pɛ'ɛl nwam. 39 Ka Gideon lɛn yɛl Wina'am ye, “Da kɛ ka fʋ sʋʋnr pɛlig nɛ ma; kɛl ka m lɛm mak bʋn yinne gɔs. Kɛl ka m lɛn nɔk gungum la maki gɔs. Nannanna kɛl ka gungum la an kpi'emis ka mɛligim luu gilig teŋ la wʋsa ni.” 40 Yʋ'ʋŋ kan la ka Wina'am tʋm ala, ka gungum la ma'aa an kpi'emis ka teŋ la pɛ'ɛl nɛ mɛligim.