Efantu 37
Píyawut pa piti Josef
37
Pamuusal eket ya eti Isaak,
Jakob naatowo ti mah ma miti Kanaan la paapaa ateyoo mpaakin la samat nii akaawoola.
2 Ehe kiti miin ma miti Jakob,
aŋa nkasok ya lompo Israyel.
Josef akampaani ati sitiil kaat niŋ súsupak,
naayeno efaas písaacii pa niŋ pifil pa,
akina niŋ ñúnuwoo,
epuuk Piluha niŋ epuuk Silupa,
paapaa ateyoo pakaaloo.
Nakaman paapaa ateyoo heenaput eeha ñúnuwoo nkáhine ha.
3 Israyel náalafi Josef pihaŋ pakakee epuukoo kamma naapukoo akina pamaamanal.
Naamemanooloo hísool héeciita hinoom.
4 Ñúnuwoo nkacuk nii paapaa ateyii,
Josef náalafiye pihaŋ poko púlooŋ.
Nkanatoo,
kayinaat káakup neyoo púsuum.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Naamemanooloo hísool héeciita hinoom.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Ñúnuwoo nkacuk nii akina naahaŋe pálafi.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Nkanatoo kayinaat káakup neyoo púsuum.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Naamemanooloo hísool héeciita hinoom.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Ñúnuwoo nkacuk nii akina naahaŋe pálafi.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
Nkanatoo kayinaat káakup neyoo púsuum.
Israyel Josef naahaŋe náalafiye ti epuukoo kamma naapukoo ti himaaman.
5 Hikee hinoom,
Josef náayawut naakaman éyawut ya ñúnuwoo,
nkanatoo pihaŋ toko.
6 Ehe eeha naakamanii ha:
“Nísiitan éyawut ya etoom:
7 Uyenaayeno hicenku únuufaay uli ti hoos,
tokotoko káanuufaay ka kutoom nkisiiŋo kupucoonool ciit,
utaaluu wa núukiitool kutoom ka,
núuñeem ko.”
8 Ñúnuwoo nkasokoo:
“Fo aafayeno amansa ya atoonii niŋ ekina tom ati hikaw ha atoonii?”
Nkahaŋ toko nkanatoo meemak kamma píyawut pa piteyoo niŋ kilim ka kiteyoo.
9 Fiye nene ataak ekee éyawut naasok ñúnuwoo:
“Nísiitan,
nene taakaataak éyawut pale tempe caanak ca,
hiim ha niŋ sicaaŋaŋ siyema ŋaasuwan niŋ yoonool siyeniyaam híñeemu.”
10 Naakaman yo lompo paapaa ateyoo samat nii fa naakamane yo fa ñúnuwoo.
Paapaa ateyoo naafet teyoo naasokoo:
“Eyáwut puume uyyaaw?
Fo inci,
íññaa atii niŋ ñúnuwi éfuukey úkilipo hátikini ñuhooŋu unii t’etaam?”
11 Ñúnuwoo nkataak paheeka teyoo pale paapaa ateyoo naamank enkuu ti kunuuwoo.
Náayawat síyawut súsupak - ekina ewune ñúnuwoo nkanatoo pihaŋ toko - naasok -
Uyenaayeno hicenku únuufaay uli ti hoos,
tokotoko káanuufaay ka kutoom nkisiiŋo kupucoonool ciit,
utaaluu wa núukiitool kutoom ka núuñeem ko.
Ti éyawut ya ésupiyenu ya,
Josef naasokii nii,
tempo caanak ca,
hiim ha niŋ sicaaŋaŋ siyema ŋaasuwan niŋ yoonool siyeniyaam híñeemu.
Náayawat síyawut súsupak - ekina ewune ñúnuwoo nkanatoo pihaŋ toko - naasok -
Uyenaayeno hicenku únuufaay uli ti hoos,
tokotoko káanuufaay ka kutoom nkisiiŋo kupucoonool ciit,
utaaluu wa núukiitool kutoom ka núuñeem ko.
Ti éyawut ya ésupiyenu ya,
Josef naasokii nii,
tempo caanak ca,
hiim ha niŋ sicaaŋaŋ siyema ŋaasuwan niŋ yoonool siyeniyaam híñeemu.
Kaanoomanee ka kiti Josef
12 Hikee hinoom,
ñúnuwoo nkakaay kaahoonan púlukuleen pa piti paapaa ateyii ti etaam ya eti Sikem.
13 Israyel naasok Josef:
“Ñúnuwi kakaayaakaay efaas púlukuleen pa Sikem,
kéy inci pupoñi teyii.”
Josef naañahanoo:
“Iyyoo.”
14 Israyel nene asokoo:
“Kaay aapicaasincan man ñúnuwi unka kásuumaayii niŋ pukoolee pa,
íncoopiyam ekooŋan éefulii teyii.”
Fiyuu Jakob naapoñoo ápufulii ti etaam ya eti Hepolon la nkakine la.
Ta Josef naalohane ta Sikem,
15 akee áyiin naacukoo ti kaamuumuusool ti ukit wa naacakanoo:
“Weyme ayyem ti hiŋes?”
16 Naañahanoo:
“Ñúnuwam inci iyyem ti hiŋes.
Káluma,
fo áafayiniyam hisoku pa nkayem ti kaahoonan púlukuleen pa?”
17 Ayíin a naañahanoo:
“Káfulaaful le,
síyiisi nkasok:
'Ukaayaa Totan.
'” Fiye,
Josef naanapan ñúnuwoo naatoopii pukol Totan.
18 Pale ñúnuwoo kapiŋantanoo,
le niŋ áfaacolii teyii,
nkateŋenool kati kamukoo.
19 Nkasokool:
“Aha áyawuta ya ti ékey!
20 Colaa toko,
níkey upumukoo nuuwantoo ti ésaapun,
nuusokaa nii élukuleen eekance eliyoo.
Efuucukaa heekaakaay pitaako píyawut pa piteyoo.”
21 Ruben náasiyii ti káakup náalafi kafakan Josef ti sipeesii naasokii:
“Timpi umukoo.”
22 Nene apenan:
“Timpi uniisaa hísimoo,
uwantoo ti ésaapun eyye ti káahaaŋ ke tes pale timpi unaŋaa sipees unaa teyoo.”
Ruben asokaasok eehuu kati afakan Josef naañahanoo ti paapaa ateyoo.
23 Ta Josef náacolii ta teyii nkawaat hísool ha hiteyoo héeciita ha hinoom eeha naawasiye ha,
24 nkacoopoo nkawantoo ti ésaapun ya.
Esáapun ya ñaanii eteyyo,
etaakut man.
25 Fiye nkayeno kati kali.
Nkáhaafin nkaŋantan kayoŋ kiti pakati Ismayel kéefulii ti mah ma miti Kileyat nkayeno puwano Esipt.
Puñonkomoo pa piteyii mpitiyo panoomanal pa piteyii:
munkoc,
caminkoloŋ niŋ munucu méesuume haaw.
26 Fiye,
Juda naasok ñúnuwoo niŋ pakatuwoo:
“Weyme efuutaakaa nuumukaa atuwunaa nuuyolaa eket ya eteyoo?
27 Unoomanoo pakati Ismayel paka payenke,
pale timpi unaŋaa teyoo sipees unaa kaatuko atuwunaa,
hísim unaa.”
Nkacoon hilim ha hiti Juda.
28 Ta punoomana pa pakati Mitiyana nkácolii ta,
Josef ñúnuwoo nkáfulaniyoo ti ésaapun ya nkanoomanoo sikoofali áwii.
Pakati Ismayel paka nkacoopoo Esipt.
29 Ta Ruben náañohoonii ta ti ésaapun ya,
naacuk nii Josef aneetaat toko,
ínciitiyoo fo naahaace wañ wa uteyoo.
30 Naañoho pati pakatuwoo naasokii:
“Añii ya aneetaat toko,
puume inci inkaakaay íhinu?”
31 Fiye,
nkataaŋ híceken efil nkápuuc hísool ha hiti Josef ti hísim ha.
32 Nkacoop paapaa ateyii hísool ha héeciita ha hinoom nkasokoo:
“Ulaŋanaalaŋan hísool eehe,
káluma sincan man hiti añiini ha.”
33 Jakob naasincan ho naasokii:
“Hísool eehe hiti añiinam!
Elúkuleen eekance etaatulooloo neeliyoo!”
34 Incíitiyoo fo naahaace wañ wa uteyoo naawaso pupootakb naakooŋ eket ya eti añiinoo hícump kunoom.
35 Epuukoo pákayiin niŋ pakaal nkákey hiŋes kaapuuñanooloo pale,
naapook apupuuñanoolee naasok:
“Inci fakooŋ eket ya eti añiinam fo ta inci fatookoo t’etaam pati keekete ka.”
Naatowo ti pukooŋ eket ya eti añiinoo.
36 Tempo,
po Esipt,
punoomana pa pakati Mitiyan nkanooman Josef akee áyiin aŋa nkasok Potifal,
áhampaatiin a ati pufaasa pa pakati amansa ya.
Ta Josef ñúnuwoo nkálafiyoo ta himuku Juda naasokii:
Weyme efuutaakaa nuunaa umukoo - Unoomanoo pakati Ismayel.
Pale timpi unaŋaa teyoo sipees unaa kaatu atuwunaa.
Nkanoomanoo sikoofali áwii pakati Ismayel fo kacoopoo Esipt.
Ta Josef ñúnuwoo nkálafiyoo ta himuku Juda naasokii:
Weyme efuutaakaa nuunaa umukoo - Unoomanoo pakati Ismayel.
Pale timpi unaŋaa teyoo sipees unaa kaatu atuwunaa.
Nkanoomanoo sikoofali áwii pakati Ismayel fo kacoopoo Esipt.