Fɔɔ́-dʊ́ʊ waalɩ́ɩ kúɖúúdi larɩ́ɩ ɩvɔɔ́-daá
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 13.1-9 na Lúk 8.4-8 ɖʊɖɔ)
4
1 Yeésu waadábaazɩ wɩlɩ́ɩ lɩɩrɛ́ kʊ́bɔńɖɛ nɔɔ́-jɔ́.
Ngɛ zamɔ́ɔ kʊ́bɔńgɩ woodúúzi ɩjɔ́ hálɩ biiyéle waagba ɩcɔ́ɔ kpɩ́ɩ́rʊʊ́-daá lɩɩrɛ́ kʊ́bɔńɖɛ-rɔ.
Bɩka zamɔ́ɔ rɩ́ŋa wɛ kɩzɩ́ŋɛ́ɛ adɛ lɩ́m nɔɔ́‑nɔɔ́.
2 Ngɛ waawɩ́lɩ wɛ tɔ́mwá ɖabata na tɔmgɛɛza.
Ɩdɛ́ɛ wɩlɩ́ɩ-daá,
wɔɔdɔ́ wɛ sɩsɩ:
3 «Iwélesi ma.
Wɩ́rɛ gɛ ɩrʊ́ naárʊ woobó ɩvɔɔ́-daá kúɖúúdi larɩ́ɩ.
4 Wánlarɩ́ɩ nɛ́,
ngɛ natɩ́rɩ waazála nɩ́bááwʊ‑nɩ́bááwʊ,
ngɛ siḿsi wɔɔgɔ́nɩ siɖi tɩ.
5 Natɩ́rɩ waazála bɔ́-daá lénlé tɛ́ɛ́dɩ tɔɖɔ́ɔ nɛ́,
ngɛ tɩɩjáŋ tɩnyɔ,
káma,
tɛ́ɛ́dɩ telím.
6 Wɩ́sɩ wɔɔgɔ́nɩ sɩsáa nɛ́,
ngɛ bɩɩnyɔ́ɔ tɩ,
ngɛ tɩɩwɩ́lɩ,
káma,
wóózi tafɩ́ya.
7 Kúɖúúdi natɩ́rɩ waazála sɔɔzɔ́ɔ́zɩ-daá,
ngɛ sɔɔzɔ́ɔ́zɩ waabɩ́ɩ sɩnyʊʊ́ tɩ.
Ngɛ tɩdaɖʊ bíya.
8 Natɩ́rɩ waazála tɛ́ɛ́dɩ kazɔ́ɔ ndɩ-daá.
Ngɛ tɩɩnyɔ,
tɩkʊrʊ́,
tɩkpa,
tɩɖʊ bíya.
Tikú nakɩ́rɩ ákoosaaláa,
nakɩ́rɩ niídoozo nakɩ́rɩ ɖʊɖɔ nɩɩ́nʊ́wá.»
9 Ngɛ Yeésu waadásɩ sɩsɩ:
«Weení ɩwɛná nɩgbamʊʊ́ sɩ ɩnɩ́ɩ nɛ́,
ɩlɛ́ ɩ́nɩɩ.»
Wenbí bʊrɔ Yeésu wánŋmatɩnáa tɔmgɛɛza nɛ́
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 13.10-17 na Lúk 8.9-10 ɖʊɖɔ)
10 Yeésu waalɩ́ɩ kpɔ́mɔ́ɔ́ iriké nɛ́,
ngɛ ɩdɛ́ɛ wanbaaráa fuú na nɔɔ́lɛ na wenbá bovóo yɩ nɛ́ bɔɔbɔ́ɔ́zɩ yɩ tɔ́m tɔmgɛɛza-rɔ.
11 Ngɛ woobúsi wɛ sɩsɩ:
«Mɩ́nyɔ́ɔ́ nɛ́,
Ɩsɔ́ɔ waava mɩ́ɩ sɩsɩ ɩ́tɩ́lɩ́ ɩdɛ́ɛ kowúrɔ́ɔ-dɛ́ɛ ásíírí.
Bɩɩga asʊ ńba nɛ́,
tɔmgɛɛza gɛ bánnɩɩ́,
12 na
“Bɛbɛɛ́na,
amá,
bádánnáa,
bénwelesí,
amá,
bádánnɩɩ bugutoluú
na bɔ́kɔkɔ́nɩ balá túúbá bɛkɛ́ɛ balakásɩ bɩka Ɩsɔ́ɔ ɩcɛ́ bɛdɛ́ɛ alaháácɩ́wá.”»
Kúɖúúdi laraɖʊ́-dɛ́ɛ tɔmgɛɛzɩrɛ kutoluú
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 13.18-23 na Lúk 8.11-15 ɖʊɖɔ)
13 Ngɛ Yeésu wɔɔbɔ́ɔ́zɩ wɛ sɩsɩ:
«A bɩlɛ́,
mɩ́danɩ́ɩ tɔmgɛɛzɩrɛ ɖɩna ɖugutoluú?
Bɩlɛ́ nɛ́ nŋɩ́nɩ́ gɛ sɩ ɩlá na ɩnɩ́ɩ tɔmgɛɛza rɩ́ŋa.
14 Kúɖúúdi laraɖʊ́ wánlarɩ́ɩ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m gɛ.
15 Wenbá bánnɩɩ́ tɔ́m tɩḿ bɩka bádánnɩɩ tugutoluú nɛ́ cɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ nɩ́bááwʊ‑nɩ́bááwʊ lé kúɖúúdi waazála nɛ́.
Sitáánɩ wɔ́ngɔnɩ́ gɛ ɩkpɛzɩ́ wenbí booɖúu bewenbé-daá nɛ́.
16 Wenbá bánnɩɩ́ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m na bacáŋ bamʊ tɩ na wenbi‑niíni nɛ́,
cɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ bɔ́-daá lénlé kúɖúúdi waazála nɛ́.
17 Amá,
wóózi fɛ́yɩ́ nɛ́,
tídénleeri.
A bɩgɛ́ɛ nɔwɛ́ya yáá fúkúḿsi waadála wɛ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m-rɔ,
bánbɩsɩ́ bɔwɔ́rɔ́ gɛ.
18-19 Wenbá bénwelesí Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m,
na beyéle ɖúúlínya lomaazɛ́ na ɖɔ́ɔ́lɛ-dɛ́ɛ ayiila na kɔɖɛyɩ́wá ndɩ‑ndɩ ɩnyʊʊ́ tɩ bɩka tɩ́dánɖʊ́ʊ bíya nɛ́,
cɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ sɔɔzɔ́ɔ́zɩ-daá lénlé kúɖúúdi waazála nɛ́.
20 Wenbá bánnɩɩ́ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m bɩka bánnɩɩ́ tugutoluú nɛ́ cɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ tɛ́ɛ́dɩ kazɔ́ɔ ńdɩ wentí tɩdaá kúɖúúdi waazála nɛ́.
Bʊrɔ gɛ bánɖʊ́ʊ bíya;
tikú nakɩ́rɩ ákoosaaláa,
nakɩ́rɩ niídoozo,
nakɩ́rɩ nɩɩ́nʊ́wá.
Nabʊ́rʊ fɛ́yɩ́ bɩmʊ́sɛ́ɛ bádánnáa bɩ nɛ́
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Lúk 8.16-18 ɖʊɖɔ)
21 Ngɛ Yeésu wɔɔdɔ́ wɛ sɩsɩ:
bɔ́dɔ́nzɔḿ fɩtɩ́la na bɔkpɔ́ɔ gbégídi bofu kɩrɔ yáá basɩ́ɩ kɩ gáɖó-dɛ.
Amá,
bɔ́ngbɔwʊ́ʊ kɩ gɛ batɩ́nɩ ɩsɔ́ɔ́dáá na bilósi báa weení ɖaána-daá.
22 Káma,
nabʊ́rʊ fɛ́yɩ́ bɩmʊ́sɛ́ɛ bɩ́dánlɩɩ bana bɩ nɛ́,
cáńfáná ásíírí bádándɩlɩ́ kɩ nɛ́.
23 Weení ɩwɛná nɩgbamʊʊ́ sɩsɩ ɩnɩ́ɩ nɛ́,
ɩlɛ́ ɩnɩ́ɩ.
24 Ngɛ Yeésu weevééri wɛ sɩsɩ:
«Iguná laakáarɩ na wentí mɩ́nnɩɩ́ nɛ́.
Kɩ́maazʊʊ́ wenkí mɩ́ɩ́máázɩ́ná mɩ́ránáa nɛ́ gɛ sɩ bamaazɩ ná mɩ́ɩ,
bɩka batásɩ mɩ́ɩ ɖʊɖɔ.
25 Káma,
weení ɩwɛná nɛ́,
bándasɩ́ yɩ na iyuú bɩbá bɩɖɔ́ɔ;
amá,
weení ɩvɛ́yɩ́na nɛ́,
bɛ́nlɛɛ́ cʊ́kɔyɔ́ɔ wenká ɩwɛná nɛ́.»
Wenbí bɛ́ngɛɛzɩnáa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ kowúrɔ́ɔ ɖʊɖɔ nɛ́
26 Ngɛ waadásɩ ɩtɔ́ sɩsɩ:
«Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ kowúrɔ́ɔ cɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ ɩrʊ́ wánlarɩ́ɩ kúɖúúdi ɩvɔɔ́-daá nɛ́.
27 Wánlarɩ́ɩ bɩtɛ́ nɛ́,
kínÿúu nɛ́,
wánzʊʊ́ ɩfɩ́nɩ,
kínvém nɛ́,
ɩkʊrʊ́.
Báa ngbeére,
bɩlɛ́ bɩdaá gɛ ɩwɛ.
Sáátɩ kɩḿ nɛ́,
kúɖúúdi waalára tɩ nɛ́ wɔ́nnyɔ́ɔ,
bɩka bɩ́ngʊrʊ́ʊ,
ngʊ́ waasɩ nŋɩ́nɩ́ bɩ́nlám nɛ́.
28 Adɛ tɩtɩŋa wénÿelíi kʊ bɩnyɔ,
bɩkʊrʊ́,
bɩmʊ fuwá,
bɩlá bíya cɩkpɩtɩɩ.
29 A bíya wɛɛzɛ́ɛ,
na baɖʊ loozó,
káma,
kʊ́m waadála.»
Báńŋɩ́náyɔ́ɔ bú-dɛ́ɛ tɔmgɛɛzɩrɛ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 13.31-32, 34 na Lúk 13.18-19 ɖʊɖɔ)
30 Ngɛ Yeésu wɔɔdɔ́ wɛ ɖʊɖɔ sɩsɩ:
«We gɛ ɖándabɩɩzɩ́ ɖɩkpɔ́ɔ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ kowúrɔ́ɔ ɖɩkɛɛzɩná.
Tɔmgɛɛzɩrɛ wenɖé gɛ sɩ ɖɩkpɔ́ɔ kɛ ɖɩkɛɛzɩná.
31 Bɩjɔɔ́ɔ gɛ nyazɩ báńŋɩ́náyɔ́ɔ bú bónɖuú adɛ nɛ́,
idekii ná kúɖúúdiwá rɩ́ŋa-daá ɖúúlínya-daá.
32 Amá,
a bɔɔgbɔ́ɔ yɩ gɛ booɖúu,
ɩdɛ́ɛ tikú wángʊrʊ́ʊ kɩkɩ́lɩ ɖóóziwá sɩɩganáa-dɛ́ɛ tikíni,
bɩka kɩlɩzɩ́ wʊláázɩ kʊ́bɔńzɩ hálɩ siḿsi wánbɩɩzɩ́ sɩkɔ́nɩ sɩkáa sɩdɛ́ɛ ɖɛ́ńɖɛ́lá kɩdɛ́ɛ wʊláázɩ-rɔ.»
33 Na tɔmgɛɛza ɖabata ńŋɩnáa ana ɖɔ́ gɛ Yeésu waaŋmatɩná ɩráa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m,
waaŋmatɩná wɛ wenbí báta babɩ́ɩ́zɩ banɩ́ɩ nɛ́.
34 Ɩdaŋmátɩ wɛ natɩ́rɩ bɩdɛkɛ́ɛ na tɔmgɛɛzɩrɛ.
Amá,
a iriké ɩ́na ɩwanbaaráa,
na ɩlɩzɩ́ wɛ tɔmgɛɛza rɩ́ŋa kutoluú.
Yeésu waagazɩ́ fefelimá na lɩ́m bɩsála ɖɛfɛɛ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 8.23-27 na Lúk 8.22-25 ɖʊɖɔ)
35 Bɩdɛ́ɛ wɩ́rɛ ɖɩḿ bɩɩlá ɖaanɩ́ŋa nɛ́,
ngɛ Yeésu wɔɔdɔ́ ɩwanbaaráa sɩsɩ:
«Ɖɩ́tɛsɩ fúu lí ńgɩ-rɔ.»
36 Ngɛ beeyéle zamɔ́ɔ bɩka bɔkpɔ́ɔ Yeésu kpɩ́ɩ́rʊʊ́ ɩvʊnjɔɔ́ɔ kɩdaá nɛ́ bána yɩ bɛɖɛ́ɛ.
Kpɩ́ɩ́rɩ́nɩ natɩ́rɩ ɖʊɖɔ fóo yɩ.
37 Bɔwɛ bɛ́nɖɛɛ́ lɩ́m-rɔ nɛ́,
ngɛ fefelimá kʊ́bɔná naárɛ waabáázɩ fɛtɩ́ na ɖóni;
bɩka bɩ́ngʊsɩ́ lɩ́m bɩ́nÿɔɔnáa kpɩ́ɩ́rʊʊ́ hálɩ kpɩ́ɩ́rʊʊ́ ɩbáázɩ súu.
38 Yeésu ɩlɛ́ ɩwɛ kpɩ́ɩ́rʊʊ́ wɔ́rɔ́ wónɖóm kʊjʊʊ́ tɩ́nɛ́ɛ kʊjʊʊ́ tɩ́lɩ́wʊ́-rɔ.
Ngɛ ɩwanbaaráa weevéézi yɩ bɔ́ndɔ́m yɩ sɩsɩ:
«Kʊ́bɔnɩ́,
bɩvɛ́yɩ́ nya natɩ́rɩ ɖánzɩ́m nɛ́?»
39 Yeésu weevé nɛ́,
ngɛ waagazɩ́ fefelimá,
ɩtɔ́ lɩɩrɛ́ kʊ́bɔńɖɛ sɩsɩ:
«Su tɔ́m,
cɔɔ ɖɛfɛɛ.»
Ngɛ fefelimá waazála bɩcɔ́ɔ ɖɛfɛɛ.
40 Ngɛ wɔɔbɔ́ɔ́zɩ wɛ sɩsɩ:
«We-rɔ gɛ nɩdáárɛ waabá ɖɩsʊ́ʊ mɩ́ɩ bɩlɛ́.
A bɩlɛ́ nɛ́,
mɩ́dafáá ta toovonúm?»
41 Ngɛ bɩɩbá bɩlá wɛ nɩdáárɛ bɔ́nbɔɔzɩ́ ɖamá sɩsɩ:
«Ɩrʊ́ ceení gɛ weení gɛ bɩkpɛdɩ́na lɩ́m na fefelimá wánlám wenbí wɔɔbɔ́ɔ́zɩ nɛ́ bɩlɛ́!»