14
Yoonaataanɩ kʋyʋʋ Filisitii ñɩma youlaɖaa tikaɣ nakɛyɛ yɔɔ yɔ
1 Sawʋlɩ pɩyalʋ Yoonaataanɩ kɛwɛnɩ tʋmlaɖʋ evebu weyi ɛhɔɔlaɣ e-you wondu yɔ. Nakʋyʋ wiye lɛ, ɛyaa-ɩ se, ewolo nɛ ɛ nɛ ɩ pɔɖɔ nɛ patalɩ Filisitii youlaɖaa tikaɣ ŋga kaɖaŋ ɛsɩndaa peeye yɔ. Ɛlɛ, Yoonaataanɩ taaheyi ɛ-caa Sawʋlɩ natʋyʋ. 2 Ɛ́lɛ ñaawɛ Giveyaa tɛtʋ a kamaɣ yɔɔ tɩʋ nakʋyʋ tɛɛ Miigirooni hɔɔlʋʋ taa. Ɛ nɛ youlaɖaa paawɛnɩ peeye, paba kaawɛ ɛzɩ taŋga nɛ mɩnʋʋ (600) mbʋ yɔ. 3 Cɔjɔ nɔɔyʋ kɛwɛ peeye, nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ. Eesu ɛ-tʋmɩyɛ wondu. Payaɣ cɔjɔ ɛnʋ se, Ahiiyaa, ɛkɛ Ikaavoodi neu Ahiituuvi pɩyalʋ. Ikaavoodi lɛ Pinaasɩ piyalʋ, nɛ Pinaasɩ lɛ Elii weyi ɛ́lɛ ñaakɛ KƖPAƔLƲ cɔjɔ, Siiloo tɛtʋ taa yɔ, ɛ-pɩyalʋ. Youlaɖaa taa nɔɔyʋ taana se, Yoonaataanɩ ɖɛwa.
4 Tɔɔ! Yoonaataanɩ caɣaɣ se ewolo ɛkʋyɩ Filisitii ñɩma youlaɖaa yɔɔ lɛ, ɛtɩŋnɩ ɛwasɩ nasɩyɩ hɛkʋ taa. Payaɣ lɛɛka se, Bosɛɛcɩ nɛ lɛɛka se Senee. 5 Kanjalaɣ ñɩŋga sɩŋnɩ hayo kiŋ, Mikimaasɩ tɛtʋ ɛsɩndaa, nɛ naalɛ ñɩŋga hadɛ kɩŋ, Gɛɛvaa ñɩndʋ ɛsɩndaa. 6 Yoonaataanɩ heyi ɛ-tʋmlaɖʋ se, ewolo nɛ ɛ nɛ ɩ powolo Filisitii ñɩma kɩtɛpɛlɩŋ ɛnʋ yɔ, ɛ-cɔlɔ. Pʋtɔmaa yɔ, KƖPAƔLƲ tɩnɩɣ ḿba yɔɔ. Se, toovenim lɛ, paa ḿba ɛɖɔwa yaa pɔtɔɖɔɔ yɔ, nabʋyʋ ɛɛɖaŋɩɣ ɛ́lɛ se eyele nɛ ḿba wa. 7 Tʋmlaɖʋ ɛnʋ, eheyi-i se, ɛla mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɩ yɔ. Se, pɛɖɛɛ, se ɛnʋ tɩŋɩɣ ɛ-wayɩ ɛzɩ ɛɖʋʋ yɔ! 8 Yoonaataanɩ se, ye mbʋ, ḿba ewobini ɛyaa mba pɔ-hɔɔlʋʋ taa nɛ pawɩlɩ-wɛ ḿba tɩ. 9 Se, ye paba eheyi ḿba se, pasɩŋ nɛ pʋkɔɔ pɩsɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ powobini ḿba yɔ́ɔ yɔ, pʋbʋ, ḿba sɩŋɩɣ ḿba-ɖeɖe, ḿba eewokini pɔ-yɔɔ. 10 Ɛlɛ, ye peheyi ḿba se, ḿba ɛkpanɩ pɔ-yɔɔ yɔ, pʋbʋ, ḿba kpaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pɩkɛɣnɩ mbaa yʋsaɣ se, paa pɩɩla ɛsɩna, KƖPAƔLƲ kpa-wɛ nɛ ɛɖʋzɩ ḿba nesi taa.
11 Panɩnɩ ɖama ḿbʋ lɛ, pa-naalɛ peyele nɛ Filisitii ñɩma na-wɛ. Paba na-wɛ lɛ, peheyiɣ ɖama se, ñase Ebiree ñɩma ḿba pɛwɛɛ palɩɣnɩ pɔŋ weyi ɛ-taa paamɛlaa yɔ! 12 Peeye paya Yoonaataanɩ nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ, nɛ poholini-wɛ se, pákpanɩ ḿba yɔɔ! Se, ḿba wɩlɩɣ-wɛ nɛ pana! Ɖɩnɛɛ Yoonaataanɩ heyi ɛ-tʋmlaɖʋ se, ɛtɩŋ ɛnʋ wayɩ nɛ pakpa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, KƖPAƔLƲ kpa-wɛ nɛ ɛɖʋzɩ Izirɛɛlɩ ñɩma nesi taa. 13 Yoonaataanɩ nesi nɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ pasɩnɩnɩ-ɩ nɛ ɛkpa, nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ tɩŋ ɛ-wayɩ. Pɔkɔm pakpa lɛ, Yoonaataanɩ kʋyɩ Filisitii youlaɖaa yɔɔ nɛ ɛyakɩ-wɛ nɛ pɔtɔlʋʋ nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ ɛnʋ, ɛtɛzɩɣ-wɛ nɛ ɛtɩŋɩɣ ɛ-wayɩ. 14 Pɩɩkɛ Yoonaataanɩ nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ pa-kajalaɣ wabʋ. Paakʋ Filisitii ñɩma ɛzɩ nɩɩlɛ (20) ḿbʋ yɔ́ɔ tɛtʋ hɔɔlaɣ ñɩɩ nakɛyɛ taa. 15 Pɩlabɩ ḿbʋ lɛ, sɔɔndʋ kpa Filisitii youlaɖaa tikaɣ taa ñɩma mba pɩsɛɣaa yɔ, nɛ pɩkpɛndɩnɩ samaɣ ŋga kaacɔ-wɛ nɛ kata yɔ. Halɩ sɔɔndʋ kakpa ɖɔɖɔ po-youlaɖaa ḿba paaɖaŋ lona ndɩ ndɩ taa yɔ nɛ po-youlaɖaa sɔsaa tikaɣ ŋga ka-taa ñɩma. Ɖɔɖɔ lɛ, tɛtʋ kañamsaa nɛ pɩkpɛyɩ ɛyaa yɔɔ siŋŋ.
16 Piyele Sawʋlɩ yɔɔ feŋiyaa mba pɛwɛ Giveyaa, Bineyaamiini hɔɔlʋʋ taa yɔ, pɛwɛɛ peeye nɛ panaɣ se Filisitii ñɩma seɣna nɛ pamɩzɩɣ ɖama hɔɔlɩŋ tɩŋa. 17 Pɩlabɩ ḿbʋ lɛ, Sawʋlɩ ha e-youlaɖaa nɔɔ se, payaa yɩla nɛ pana se, afɛyɩ pa-taa. Paya-yɛ lɛ, pana se, Yoonaataanɩ nɛ ɛ-tʋmlaɖʋ pɛfɛyɩna! 18 Peeye Sawʋlɩ heyi cɔjɔ Ahiiyaa ɛnʋ se, ɛkpaɣ Ɛsɔ Nɔɔ haʋ Aɖakaɣ nɛ ewona. Toovenim lɛ, Ɛsɔ Nɔɔ haʋ Aɖakaɣ kɛwɛ Izirɛɛlɩ ñɩma cɔlɔ kɩyakʋ ŋgʋ. 19 Sawʋlɩ yɔɔdaɣnɩ cɔjɔ ɛnʋʋ ḿbʋ lɛ, pɩtɛzɩɣ mabʋ kobusi Filisitii ñɩma hɔɔlʋʋ taa. Pʋ-yɔɔ Sawʋlɩ heyi Ahiiyaa se, eyele!
20 Ɛlɛ, Sawʋlɩ kpeɣli e-youlaɖaa nɛ pɛɖɛɛ you taa. Patalaa lɛ, pamaɣnɩ po-koyindinaa wɛɛ nɛ pakʋʋ ɖama nɛ pamakɩ kubusi, pɩfɛyɩ yɔɔdʋʋ kpem. 21 Pʋcɔ nɛ you ŋ́gʋ kɩtalɩ lɛ, Ebiree ñɩma nabɛyɛ kɛwɛ Filisitii ñɩma nesi taa nɛ palakɩ-wɛ tʋmɩyɛ. Paakpɛndɩ pɔ-yɔɔ you ŋ́gʋ kɩ-taa. Pʋkɔm pɩsaa miŋ lɛ, paba pɩsɩ Izirɛɛlɩ ñɩma yɔ́ɔ Sawʋlɩ nɛ Yoonaataanɩ pɔ-cɔlɔ. 22 Izirɛɛlɩ ñɩma mba paamɛlɩ Efiraayim pʋŋ egeetiye taa yɔ, pɔkɔm panɩɩ pa-tɩŋa se, Filisitii ñɩma pazɩ seu lɛ, ḿba ɖɔɖɔ pazɩ-wɛ ɖɔɔnʋʋ nɛ pakʋʋ-wɛ. 23 Mbʋʋ KƖPAƔLƲ yeba nɛ Izirɛɛlɩ ñɩma wa kɩyakʋ ŋ́gʋ.
Izirɛɛlɩ ñɩma youlaɖaa yabʋ Yoonaataanɩ ñʋʋ yɔ
Poyo ḿbʋ nɛ pɔkɔɔ pɛɖɛɛ Beyitawɛɛnɩ hɔɔlʋʋ b nɛ kɩ-wayɩ. 24 Izirɛɛlɩ ñɩma kɔtɔɔ kʋñɔŋ kɩyakʋ ŋ́gʋ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Sawʋlɩ kɔlɔ nɔɔ pɔ-yɔɔ se, ye nɔɔyʋ ɛtɔɔ tɔɔnaɣ nɛ pʋcɔ ɖanaɣ ɖanɩ, yaa pɩcɔ ɛnʋ kpa e-koyindinaa kɩmɩyɛ yɔ, pawɩlɩ pʋdʋ kpalʋʋ c! Pʋ-yɔɔ nɔɔyʋ taakpasɩ paa pʋyʋ nɛ ɛ-nɔɔ. 25 Ŋgʋ, pɔkɔm patalɩ pa-tɩŋa laʋ nakʋyʋ se pasʋʋ kɩ-taa lɛ, pana tʋŋnum tataa. 26 Pasʋ kɩ-taa lɛ, tʋŋnum ḿbʋ, pɩɩwɛɛ nɛ pikpeŋ. Paa mbʋʋ yɔ, nɔɔyʋ takpasɩ-pʋ nɛ ɛ-nɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ se, pataakɔɔ pawɩlɩ-wɛ kpalʋʋ. 27 Ɛlɛ, Yoonaataanɩ taanɩɩ se, ɛ-caa ɖʋ samaɣ tɩŋa paɣtʋ nɛ ɖoŋ. Pasʋ laʋ taa ḿbʋ lɛ, eposi ɖaʋ ŋgʋ ɛɛɖɔkɩ e-nesi taa yɔ nɛ elii kʋ-nɔɔ tʋŋnum taa nɛ ɛkpazɩnɩ ɛ-nɔɔ. Peeye ɛ-ɛsɩndaa cɛba. 28 Ɖɩnɛɛ youlaɖaa taa nɔɔyʋ heyi-i se, ɛ-caa ɖʋ-wɛ paɣtʋ nɛ ɖoŋ se, ye nɔɔyʋ ɛtɔɔ tɔɔnaɣ kɩyakʋ ŋgʋʋ yɔ, pawɩlɩ-ɩ kpalʋʋ. Pʋ-yɔɔ pɩnɩ samaɣ tɩŋa. 29 Sɔɔja ɛnʋ, eheyi Yoonaataanɩ ḿbʋ lɛ, ɛ́lɛ yɔɔdɩ se, ɛnʋ caa yeba nɛ ɛzaɣtʋ sʋʋ ɛjaɖɛ taa. Se, ɛcɔna nɛ ɛna ɛnʋ tɔɔʋ tʋŋ num pazɩ nɛ ɛnʋ kpa ɖoŋ. 30 Pʋ-yɔɔ lɛ, ye kɩyakʋ ŋ́gʋ, youlaɖaɖaa tɩŋa ɛɛtɔɔ mbʋ pɛlɛɣ po-koyindinaa cɔlɔ you taa yɔ́ɔ yɔ, pʋbʋ, paawabɩ Filisitii ñɩma nɛ pɩkɩlɩ, mbʋ.
31 Kɩyakʋ ŋgʋʋ Izirɛɛlɩ ñɩma wabɩ Filisitii ñɩma nɛ pɔɖɔɔnɩ-wɛ nɛ Mikimaasɩ tɛtʋ d taa nɛ pɔkɔɔ patalɩ Ayaalooni ñɩndʋ e taa. Pɩɩɖɛ Izirɛɛlɩ ñɩma samaɣ kpaagbaa kpem. 32 Pɩɖɛ-wɛ mbʋ lɛ, pasʋʋ koyindinaa ñɩm yɔɔ. Pakpa heŋ nɛ naŋ nɛ newe nɛ pakʋ-wɛ ɖoli kʋɖʋm nɛ pɔtɔɔ peeye, ɖenɖe pɛkpɛdɩ calɩm yɔ. 33 Pɩlakaɣ ḿbʋ lɛ, peheyi Sawʋlɩ se samaɣ wɛɛ nɛ kayʋsʋʋnɩ KƖPAƔLƲ. Se, kɔtɔkɩ kpɩna wena pakʋwa yɔ a-nandʋ ɖenɖe pɛkpɛdɩ a-calɩm yɔ. Peeye Sawʋlɩ mabɩ kubuka se, Kaañamtʋ ndʋʋ lɛ! Se, pépilisi pɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ f nɛ powoni-ɖɩ ɛnʋ cɔlɔ! 34 Se, pʋwayɩ lɛ, pɔ́cɔɔ ɛyaa tɛ nɛ peheyi-wɛ se, paa anɩ ɛkpaɣ ɛ-nɔ yaa e-heu nɛ ɛkpɛndɩna nɛ ewolo ɛnʋ cɔlɔ. Se, ɛnʋ cɔlɔ peeye pakʋʋ pa-kpɩna ana nɛ pɔtɔɔ a-nandʋ. Se, pʋbʋ, paayʋsʋʋnɩ KƖPAƔLƲ se pɔtɔɔ a-nandʋ ɖenɖe pɛkpɛdɩ a-calɩm yɔ. Peeye paa anɩ ewoni ɛ-kpɩnɛ ɖoo ana nɛ ɛkʋ lonɛ nɖɩ ɖɩ-taa. 35 Mbʋʋ Sawʋlɩ ma KƖPAƔLƲ kɩlaŋ ɖɩlayɛ. Nɖɩɩ ɛcalɩ-ɩ maʋ.
36 Pʋwayɩ lɛ, Sawʋlɩ ha nɔɔ se, ḿba ɛkʋyɩ ɖoó taa nɛ powolo pɔɖɔɔnɩ Filisitii ñɩma nɛ pamɩlɩ po-wondu tɛʋ nɛ kifem. Se, ḿba ɛtaakazɩ paba taa nɔɔyʋ nɛ ɛ-ɛsɛ. ɛyɔɔdɩ ḿbʋ lɛ, e-youlaɖaa cosi-i se, ɛla ḿbʋ pʋwɛ-ɩ ɖeu yɔ. Ɛlɛ, cɔjɔ ñɔtɔ se, pacalɩnɩ Ɛsɔ yɔɔdɩnaʋ nɛ pʋcɔ. 37 Peeye Sawʋlɩ pɔzɩ Ɛsɔ se, pɩwɛɛ se ɛnʋ ewolo nɛ ɛɖɔɔnɩ Filisitii ñɩma naa we? Se, ɛ́kpaɣ-wɛ nɛ ɛɖʋsɩ pe-nesi taa yaa we? Ɛlɛ, Ɛsɔ tocosi-i puwiye ńɖɩ.
38 Peeye Sawʋlɩ ya samaɣ awiya tɩŋa payɩ nɛ eheyi-wɛ se, pamaɣzɩ camɩyɛ nɛ pana se, kɩwɛɛkɩm mbʋʋ palabɩ kɩyakʋ ŋ́gʋ nɛ pɩlakɩ ḿbʋ? 39 Se, ɛnʋ ɖuúni KƖPAƔLƲ, Izirɛɛlɩ ñʋʋyaɖʋ se, weyi ɛyʋsaa yɔ, pakʋ-ɩ, paa pɩɩkɛ ɛnʋ pɩyalʋ Yoonaataanɩ maɣmaɣ! Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ lɛ, samaɣ taa nɔɔyʋ tocosi natʋyʋ. 40 Sawʋlɩ kidina se, Izirɛɛlɩ ñɩma tɩŋa ɛkɛzɩ pa-tɩ hɔɔlʋʋ nɛ ɛnʋ maɣmaɣ nɛ ɛnʋ pɩyalʋ Yoonaataanɩ pɛkɛzɩ pa-tɩ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ. E-youlaɖaa heyi-i se, ɛla ḿbʋ pʋwɛ-ɩ ɖeu yɔ. 41 Sawʋlɩ pɔzɩ KƖPAƔLƲ, Izirɛɛlɩ Ɛsɔ se, pɩlabɩ ɛsɩna nɛ etocosi ɛnʋʋ kɩyakʋ ŋ́gʋ? Se, ɛtɩŋnɩ e-miikasɩ yɔɔ nɛ ecosi ɛnʋ kpayɩ. Se, ye ɛnʋ maɣmaɣ yaa ɛnʋ pɩyalʋ Yoonaataanɩ ɛyʋsɩna yɔ, ɛtɩŋnɩ miika ŋga payaɣ se Uurim yɔ kɔ-yɔɔ nɛ ecosi ɛnʋ. Se, ɛlɛ, ye samaɣ ɛyʋsɩna yɔ, ɛtɩŋnɩ miika ŋga payaɣ se Tuumiim g yɔ kɔ-yɔɔ nɛ ecosi ɛnʋ. Peeye ɛlɩzɩ Yoonaataanɩ nɛ Sawʋlɩ nɛ piyele pɩlɩzɩ samaɣ pɩ-taa. h
42 Ɛlɛ, Sawʋlɩ se, páɖʋ ɛ nɛ ɛ-pɩyalʋ Yoonaataanɩ miika. Paɖʋ-kɛ lɛ, palɩzɩ Yoonaataanɩ. 43 Peeye Sawʋlɩ heyi Yoonaataanɩ se, ɛ́kɛdɩ-ɩ ḿbʋ ɛlaba yɔ, nɛ ɛ́lɛ kɛdɩ-ɩ. Ɛ́lɛ heyi-i se, toovenim lɛ, ɛnʋ keli ɖaʋ ŋgʋ ɛnʋ kɔɖɔkɩ e-nesi taa yɔ kʋ-nɔɔ tʋŋnum taa nɛ ɛnʋ la pazɩ nɛ enezi. Se, ɛnʋ tisaa se pakʋ-ɩ nɛ ɛsɩ. 44 Ɖɩnɛɛ Sawʋlɩ tɔm se, ye ɛnʋʋ Yoonaataanɩ, ɛtasɩ yɔ, Ɛsɔ ɛɖʋ ɛnʋʋ kʋñɔŋ ŋgʋ kɩkɩlaa kpem yɔ. 45 Ɛlɛ, youlaɖaa pɔzɩ Sawʋlɩ se, pɩwɛ ɖeu ḿbʋ se, Yoonaataanɩ weyi pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ mbaa Izirɛɛlɩ ñɩma pawa ḿbʋ yɔ, ɛsɩ naa we? Pɩfɛyɩ yɔɔdʋʋ kpem! Se, ḿba ɖuúni KƖPAƔLƲ se, ḿba eetisiɣ se, ɛ-ñʋʋ taa ñɔyaɣ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ maɣmaɣ ɛtɔlɩ tataa. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ sɩnɩnɩ-ɩ nɛ ɛla mbʋʋ kɩyakʋ ŋ́gʋ! Mbʋʋ sɔɔjanaa yeba nɛ Yoonaataanɩ lɩnɩ miikaɣ pɔʋ. 46 Pɩlabɩ mbʋ lɛ, Sawʋlɩ yele Filisitii ñɩma ɖɔɔnʋʋ, nɛ paba ñapɩsɩ pɛ-tɛ.
Sawʋlɩ tɔɔʋ kewiyaɣ yɔ, pʋ-tɔm
47 Sawʋlɩ tɔɔ Izirɛɛlɩ kewiyaɣ lɛ, ɛ nɛ koyindinaa ḿba pɔcɔ-wɛ nɛ pata yɔ, poyoo nɛ ɛwa paa pa-taa anɩ. Mbaa yɔ: Mowaabɩ nɛ Amoonii nɛ Edom nɛ Filisitii pa-ñɩma nɛ Covaa kewiisi taa ñɩma. 48 Nakʋyʋ wiye lɛ, ɛwa Amalɛɛkɩ ñɩma i nɛ ɛwɩlɩnɩ ɛ-abalɩtʋ. Mbʋʋ eholi Izirɛɛlɩ ñɩma nɛ mba pamɩlaɣ-wɛ yɔ, pe-nesi taa.
49 Sawʋlɩ pɩyalaa lɛ, Yoonaataanɩ nɛ Yisiwii nɛ Malikiisuwa. Ɛɛwɛnɩ pɛlaa naalɛ. Sɔsɔ ñɩnʋ lɛ, Meeraavɩ nɛ cikpelu ñɩnʋ lɛ, Miikaalɩ. 50 Payaɣ Sawʋlɩ halʋ se, Ahiinowam, ɛkɛ Ahiimaacɩ pɛlɛ. Payaɣ e-youlaɖaa ñʋʋdʋ se, Avɩnɛɛrɩ. Ɛ́lɛ caa lɛ, Nɛɛrɩ, ɛkɛ Sawʋlɩ ekpele. 51 Sawʋlɩ caa Kiisi nɛ Avɩnɛɛrɩ caa Nɛɛrɩ, paakɛ Aviyɛɛlɩ pɩyalaa.
52 You kasa miŋ Sawʋlɩ nɛ Filisitii ñɩma pɛ-hɛkʋ taa e-kewiyaɣ alɩwaatʋ tɩŋa taa. Mbʋ yebina nɛ ye ɛtɩna nɔɔyʋ se, ɛwɛ kpekpeka nɛ ɛtɛ ɛwɛɛ abalɩtʋ yɔ, ɛmʋʋ-ɩ nɛ ɛ́lɛ kɛ youlaɖʋ.