فصلِ بِیست و یکُم
سَفرِ پولُس دَ اورُشَلیم
1 بعد ازی که مو ازوا جدا شُدی، مو از راهِ دریا سِیده دَ جزِیرِه کاوس اَمَدی. روزِ دِیگِه شی دَ جزِیرِه رودُس رفتی و ازُونجی دَ شارِ پاتارا. 2 دَ اُونجی یگ کِشتی ره پَیدا کدی که سُون منطقِه فِنِیقیه رَیی بُود. پس دَزُو سوار شُده حَرکت کدی. 3 امی که قِبرِس از دُور معلُوم شُد، مو از طرفِ جنُوبِ ازُو تیر شُده دَ سَفر خُو طرفِ سُوریه اِدامه دَدی و دَ بندرِ صُور تاه شُدی، چُون قرار بُود که بارِ کِشتی ره دَ اُونجی خالی کُنه. 4 اوخته، ایماندارا ره پَیدا کده هفت روز دَ اُونجی مَندی و اُونا دَ هِدایتِ روح اُلقُدس پولُس ره محکم شُد که سُون اورُشَلیم نَرَوه. 5 و غَیتِیکه وخت مو دَ اُونجی پُوره شُد، ازُونجی رَیی شُده دَ سَفر خُو اِدامه دَدی. تمامِ ایماندارای امزُو جای قد خاتُونو و بچکِیچای خُو مو ره تا بُرونِ شار همراهی کد و دَ لبِ دریا پگ مو زانُو زَده دُعا کدی. 6 بعد ازُو قد یگدِیگِه خُو خُدا حافِظی کده مو دَ کِشتی سوار شُدی و اُونا پس سُون خانه_های خُو رفت.
7 مو از بندرِ صُور دَ سَفرِ دریایی خُو اِدامه دَدی و دَ شارِ پتولامائیس رَسِیدی و دَ اُونجی قد بِرارو مَنده نَشی کده یگ روز ره قد ازوا مَندی. 8 روزِ دِیگِه شی اُونجی ره ایله کده دَ شارِ قَیصَریه اَمَدی و دَ خانِه فِیلِیپُسِ خوشخبری دِهِنده رفته قد ازُو مَندی. اُو یکی از هفت خِدمتگارِ نیک نام بُود.a 9 فِیلِیپُس چار دُخترِ خانه دَشت که نَبُوَت مُوکد. 10 بعد از چند روز، دَ حالِیکه مو دَ اُونجی بُودی، یگ پَیغمبر دَ نامِ آگابوس از منطقِه یهُودیه دَ اُونجی اَمَد. 11 اُو دَ دِیرِ ازمو اَمَد و کمربَندِ پولُس ره گِرِفته دِست و پای خُو ره قد شی بسته کد و گُفت: ”روح اُلقُدس اینی رقم مُوگه، ’یهُودیای اورُشَلیم صاحِب امزی کمربَند ره امی رقم بسته مُونه و اُو ره دَ دِستِ بیگنَگوb تسلِیم مُونه.‘“ 12 وختِیکه مو امی توره ره شِنِیدی، مو و کسای که دَ اُونجی حاضِر بُود، از پولُس خاهِش کدی که دَ اورُشَلیم نَرَوه. 13 مگم پولُس دَ جوابِ ازمو گُفت: ”اِی چی رقم کار اَسته که شُمو مُونِید؟ چرا قد چخرای خُو دِل مَره مَیده مُونِید؟ ما نَتنها حاضِر اَستُم که بَندی شُنُم، بَلکِه حاضِر اَستُم که از خاطرِ نامِ مَولا عیسیٰ دَ اورُشَلیم حتیٰ جان خُو ره فِدا کنُم.“ 14 ازی که تورای مو دَزُو هیچ تاثِیر نَکد، مو از شَلّه‌گی دِست باله کدی و گُفتی: ”بورُو، هر چی که اِرادِه خُداوند بَشه، امُو رقم شُنه.“
15 بعد امزُو روزا که دَ اُونجی بُودی، مو تَیاری گِرِفته سُونِ اورُشَلیم رَیی شُدی. 16 یگ تِعداد از پَیرَوای شارِ قَیصَریه ام قد ازمو قتی اَمَد و مو ره دَ خانِه مناسون بُرد تا قد ازُو بُمَنی. اُو از جزِیرِه قِبرِس و یکی از ایماندارای قدِیمی بُود. 17 وختِیکه دَ اورُشَلیم رسِیدی بِرارای ایماندار دَ خوشی از مو پَذِیرایی کد.
پولُس دَ اورُشَلیم
18 روزِ دِیگِه شی پولُس قد ازمو دَ دِیدونِ یعقُوب رفت و تمامِ بُزُرگای جماعتِ ایماندارا دَ اُونجی حاضِر بُود. 19 بعد از سلام و مَنده نَشی، پولُس از کارای که خُدا دَ وسِیلِه ازُو دَ بَینِ مردُمِ غَیرِ یهُود کده بُود، یگ یگ دَزوا نقل کد. 20 اُونا وختِیکه اِی چِیزا ره شِنِید، خُدا ره سِتایش کد و بعد ازُو دَ پولُس گُفت: ”اَی بِرار، تُو مِیدَنی که هزارها نفر از یهُودیا ایمان اَوُرده و پگِ ازوا دَ بارِه شریعت سخت غَیرَت دَره. 21 و بَلدِه ازوا گُفته شُده که تُو دَ یهُودیای که دَ مینکلِ مردُمای غَیرِ یهُود زِندگی مُونه، تبلِیغ مُونی که از شریعتِ مُوسیٰ رُوی بِگردَنه و اَولادای خُو ره خَتنه نَکُنه و رسم-و-رَواج خُو ره ام نِگاه نَکُنه. 22 آلی چی باید کُنی؟ اُونا حتماً از اَمَدون تُو خبر مُوشه. 23 پس هر چِیزِیکه مو دَز تُو مُوگی امُو رقم بُکُو: دَ اِینجی چار نفر قد مو اَسته که نَذر دَ گَردون خُو گِرِفته. 24 تُو اُونا ره گِرِفته بُبر و خود ره قد ازوا یگجای پاک کُو. مَصرَفِ ازوا ره ام بِدی تا اُونا بِتَنه سر خُو ره کَل کده نَذر خُو ره پُوره کنه. اوخته پگ مِیدَنه، چِیزای که دَ بارِه ازتُو دَزوا گُفته شُده هیچ حقِیقت نَدره، بَلکِه خود تُو ام شریعت ره نِگاه کده مُطابِق شی رفتار مُونی. 25 مگم دَ بارِه غَیرِ یهُودیای که ایمان اَوُرده، مو فَیصَلِه خُو ره نوِشته کده دَزوا رَیی کدی تا از هر چِیزی که بَلدِه بُت_ها قُربانی شُده بَشه و از خُون و از گوشتِ حَیوانای قَپه شُده و از زِناکاری پرهیز کُنه.“ 26 پس روزِ دِیگِه شی پولُس امُو چار نفر ره گِرِفته قد خُو بُرد و قد ازوا قَتی مراسِمِ پاک شُدو ره پُوره کد. بعد ازُو داخِلِ خانِه خُدا شُد و از تَکمِیل شُدونِ روزای پاک شُدو دَ پیشوا خبر دَد تا بَلدِه هر کُدَمِ ازوا یگ قُربانی تقدِیم شُنه.
گِرِفتار شُدونِ پولُس دَ خانِه خُدا
27 دَورِه هفت روزِه پاک شُدو نزدِیکِ تَکمِیل شُدو بُود که بعضی از یهُودیای آسیا پولُس ره دَ خانِه خُدا دِید. اُونا مردُم ره دَ شور اَوُرده پولُس ره دِستگِیر کد 28 و چِیغ زَده گُفت: ”اَی مَردای اِسرائیلی، کومَک کُنِید! اِی امُو کسی اَسته که دَ هر جای دَ ضِدِ قَوم و شریعت مو و دَ ضِدِ امزی جای مُقَدَّس تبلِیغ مُونه. دَ علاوِه ازی، اُو یونانیا ره ام دَ خانِه خُدا اَوُرده و اِی جای مُقَدَّس ره نَجِس کده.“ 29 چُون اُونا چند وخت پیش تروفِیموس از شارِ اِفِسُس ره قد پولُس دَ شار دِیده بُود و گُمان مُوکد که پولُس اُو ره دَ خانِه خُدا اَوُرده بَشه. 30 پس پگِ شار دَ شورِش اَمَد و مردُم دَ سرِ پولُس هُجُوم اَوُرده اُو ره گِرِفت و از خانِه خُدا بُر کد و درگه_های خانِه خُدا فَوری بسته شُد. 31 وختِیکه جمعیَتِ مردُم میخاست اُو ره بُکُشه، دَ قومَندانِ اُردُوی رُومی خبر رسِید که تمامِ مردُمِ اورُشَلیم دَ شور اَمَده. 32 اُو یگ دَم قد عسکرا و صاحِب مَنصَبای خُو طرفِ جمعیَت خیز کد. وختِیکه مردُم قومَندان و عسکرا ره دِید، اُونا از زَدونِ پولُس دِست کشِید. 33 اوخته قومَندان نزدِیک اَمَده پولُس ره دِستگِیر کد و اَمر کد که اُو ره قد دُو زنجِیر بسته کُنه. بعد ازُو پُرسِید که اِی آدم کِی اَسته و چی کار کده؟ 34 بعضی کسا از مینکلِ جمعیَت دَ آوازِ بِلند یگ چِیز مُوگُفت و بعضی دِیگِه شی یگ چِیزِ دِیگه. وختِیکه از خاطرِ چِیغ-و-شورِ کَلو نَتنِست حقِیقت ره بُفامه، اُو اَمر کد که پولُس ره دَ قِشله بُبره. 35 اُو که دَ راه‌زِینِه قِشله رسِید، عسکرا از خاطرِ قارِ مردُم مجبُور شُد که پولُس ره دَ بَلِه شانه_های خُو بُبره، 36 چراکه جمعیَتِ مردُم از دُمبالِ ازوا رَیی بُود و چِیغ مِیزَد که ”اُو ره بُکُشِید.“
دِفاعِ پولُس
37 عسکرا قرِیب بُود که اُو ره دَ مَنِه قِشله داخِل کنه، پولُس رُوی خُو ره سُون قومَندان دَور دَده پُرسان کد: ”اِجازه مِیدی یگ چِیز بُگُم؟“ قومَندان دَ جواب شی گُفت: ”تُو زِبونِ یونانی ره مِیدَنی؟ 38 خَی تُو اُو آدمِ مِصری نِیَستی که چند وخت پیش بَلدِه اِنقلاب کدو چار هزار نفرِ جنگی ره قد خُو دَ بیابو بُرد؟“ 39 پولُس گُفت: ”ما یهُودی اَستُم، از شارِ تارسوسِ قِیلِیقیه، باشِندِه یگ شارِ بُزُرگ و مُهِم. خاهِش مُونُم، اِجازه بِدی که قد مردُم توره بُگُم.“ 40 وختی قومَندان دَزشی اِجازه دَد، اُو دَ بَلِه زِینه ایسته شُد و قد دِست خُو سُون مردُم اِشاره کد. امی که دَ اُونجی آرامی کامِل برقرار شُد، پولُس دَ زِبونِ عِبرانی دَزوا گُفت: