اِنجِیلِ عیسیٰ مسیح دَ مُطابِقِ لُوقا
فصلِ اوّل
مقصدِ لُوقا از نوِشته کدونِ زِندگی نامِه عیسیٰ مسیح
1 غَدر کسا دِست دَ کار شُده دَ بارِه قِصِّه واقِعه_های که دَ مینکل مو رُخ دَده نوِشته کد 2 و امُو قِصّه_ها دَ وسِیلِه کسای که از شُروع شاهِدای عَینی و خِدمتگارای کلامِ خُدا بُود دَز مو رسِید. 3 آلی ما ام بعد از مُطالِعِه دقِیقِ تمامِ چِیزا از شُروع تا آخِر، صَلاح دِیدُم که امی توره_ها ره دَز شُمو جنابِ عالی تیوفِیلُس دَ ترتِیب نوِشته کنُم، 4 تا شُمو بِتنِید دَ بارِه حقِیقتِ تورای پَی بُبرِید که دَز شُمو گُفته شُده.
پیشگویی تَوَلُدِ یحییٰ
5 دَ زمانِ پادشاهی هیرودیس، پادشاهِ یهُودیه، یگ پیشوا دَ نامِ زِکریا زِندگی مُوکد. اُو از پیشوایونِ دِستِه اَبیاه بُود و خاتُون شی که اَلِیزابِت نام دَشت از اَولادِه_هارُون بُود. 6 هر دُوی شی دَ حُضُورِ خُدا عادِل بُود و دَ مُطابِقِ تمامِ احکام و قَوانِینِ خُداوند بِدُونِ کَم-و-کاست رفتار مُوکد. 7 لیکِن اُونا اَولاد نَدَشت، چراکه اَلِیزابِت نازای بُود و هر دُوی شی سالخورده بُود.
8 یگ روز وختِیکه زِکریا دَ نوبَتِ دِستِه خُو دَ حُضُورِ خُدا وظِیفِه پیشوایی ره انجام مِیدَد، 9 دَ مُطابِقِ رسم-و-رَواجِ پیشوایو پِشک دَ نامِ ازُو بُر شُد که دَ جای مُقَدَّسِ خانِه خُداوند داخِل شُنه و بُخورِ خوشبُوی دَر بِدیه. 10 دَ وختِ دَر دَدونِ بُخورِ خوشبُوی تمامِ جمعیَتِ مردُم دَ بُرونِ خانِه خُدا عِبادت مُوکد. 11 اوخته یگ ملایکِه خُداوند دَ زِکریا ظاهِر شُد. ملایکه دَ طرفِ راستِ قُربانگاهِ بُخورِ خوشبُوی ایسته بُود. 12 زِکریا از دِیدونِ ملایکه ترس خورد و رنگ از اونگِه شی پَرِید. 13 لیکِن ملایکه دَزُو گُفت: ”اَی زِکریا، ترس نَخور، چراکه دُعاهای تُو قبُول شُده و خاتُون تُو اَلِیزابِت یگ باچه دَ دُنیا میره و تُو نام شی ره «یحییٰ» بیل. 14 اُو باعِثِ خوشی و خوشحالی تُو مُوشه و غَدر کسا دَ غَیتِ پَیدا شُدون شی خوشحالی مُوکُنه، 15 چراکه اُو دَ نظرِ خُداوند یگ آدمِ بُزُرگ مُوشه. اُو باید هرگِز شرابِ انگُور و دِیگه وُچی کدَنی_های نشه‌آور وُچی نَکُنه. اُو حتیٰ از رَحمِ آبِه خُو پُر از روح اُلقُدس اَسته. 16 اُو بِسیاری از بَنی اِسرائیل ره سُون خُداوند، خُدای ازوا هِدایت مُونه. 17 اُو قد روح و قُدرتِ اِلیاس پیشلونِ خُداوند موره تاکه دِل_های آته‌گو ره سُون بچکِیچای ازوا دَور بِدیه و سرکَش_ها ره دَ حِکمتِ آدمای عادِل بیره تا یگ قَومِ تَیار شُده ره بَلدِه خُداوند آماده کُنه.“
18 زِکریا دَ ملایکه گُفت: ”از کُجا بِدَنُم که اِی کار مُوشه؟ چُون ما یگ آدمِ پِیر اَستُم و خاتُون مه ام سالخورده.“
19 ملایکه دَ جواب شی گُفت: ”ما جِبرائیل اَستُم که دَ حُضُورِ خُدا ایسته مُوشُم. اُو مَره رَیی کده تا قد ازتُو توره بُگُم و اِی خوشخبری ره دَز تُو بِدُم. 20 اینه، آلی تُو گُنگه مُوشی و توره گُفته نَمِیتَنی تا روزی که اِی کار انجام شُنه، چراکه تُو دَ تورای مه باوَر نَکدی؛ اِی چِیزا دَ وختِ مُقَرَر خُو پُوره مُوشه.“
21 دَ امزُو غَیت مردُم مُنتَظِرِ زِکریا بُود و بخاطرِ دیر کدون شی دَ جای مُقَدَّس حَیرو مَندُد. 22 وختِیکه زِکریا بُرو اَمَد اُو قد ازوا توره گُفته نَتنِست. اوخته، مردُم پَی بُرد که دَ مَنِه جای مُقَدَّس یَگو رویا دِیده، چُون اُو سُون ازوا اِشاره مُوکد و گُنگه بُود.
23 وختِیکه روزای خِدمت شی تامو شُد، اُو پس دَ خانِه خُو رفت. 24 بعد از چند وخت خاتُون شی اَلِیزابِت حامِله شُد و بَلدِه پَنج ماه خود ره از مردُم تاشه کد و گُفت: 25 ”خُداوند اِی ره بَلدِه مه انجام دَده و دَ اِی روزا دَ بَلِه مه نظرِ لُطف کده تا رَسوایی بےاَولادی ره که دَ مینکلِ مردُم دَشتُم از مه دُور کُنه.“
خوشخبری تَوَلُد شُدونِ عیسیٰ دَ مریَم
26 دَ ماهِ ششُمِ حامِلَگی اَلِیزابِت خُدا ملایکِه خُو جِبرائیل ره دَ یکی از شارای جلِیلیه که ناصِره نام دَشت، رَیی کد 27 تا دَ پیشِ یگ دُخترِ خانه که نامزادِ یگ آدم دَ نامِ یوسُف بُود بوره. یوسُف از خانَوارِ داوُود بُود و امُو دُختر مریَم نام دَشت. 28 ملایکه داخِل شُده دَزُو گُفت: ”سلام، اَی کسی که مَورِدِ لُطف قرار گِرِفتے! خُداوند قد تُو اَسته.“
29 لیکِن مریَم از تورِه ملایکه کَلو پَریشان شُد و دَ چورت مَند که اِی چی رقم گپ اَسته. 30 مگم ملایکه دَزُو گُفت: ”اَی مریَم، ترس نَخور، چراکه خُدا دَز تُو لُطف کده. 31 اینه، تُو حامِله شُده یگ باچه پَیدا مُونی و نام شی ره عیسیٰ بیل. 32 اُو بُزُرگ مُوشه و باچِه حضرتِ اعلیٰ گُفته مُوشه. خُداوند-خُدا تختِ بابه‌کَلون شی داوُود ره دَزُو مِیدیه، 33 و اُو دَ بَلِه خانَوارِ یعقُوب تا اَبَد حُکمرانی مُوکُنه و پادشاهی شی هرگِز خَتم نَمُوشه.“
34 اوخته مریَم دَ ملایکه گُفت: ”اِی توره چِطور شُده مِیتنه دَ حالِیکه ما قد هیچ مرد نزدِیک نَشُدیم؟“a
35 ملایکه دَ جواب شی گُفت: ”روح اُلقُدس دَز تُو مییه و قُدرتِ حضرتِ اعلیٰ بَلِه تُو سایه مُوکُنه و تُو حامِله مُوشی. و امزی خاطر اُو نِلغِه مُقَدَّس «باچِه خُدا» گُفته مُوشه. 36 اونه، اَلِیزابِت قَومای تُو ام دَ سِنِ پِیری حامِله شُده و یگ باچه دَ کَورِه خُو دَره. اُو ره که مردُم نازای مُوگُفت، اِی ماهِ شَشُمِ حامِلَگی شی اَسته، 37 چراکه دَ پیشِ خُدا هیچ چِیز نامُمکِن نِییه.“
38 اوخته مریَم گُفت: ”ما بندِه خُداوند اَستُم. بیل که مُطابِقِ تورِه تُو دَ حق مه شُنه.“ بعد ازُو ملایکه از دِیرِ ازُو رفت.
مریَم دَ دِیدونِ اَلِیزابِت موره
39 و دَمزُو روزا مریَم حَرکت کد و دَ عجَله دَ یکی از آغِیلای کوهِستونِ یهُودیه رفت 40 و دَ خانِه زِکریا دَراَمده اَلِیزابِت ره سلام دَد. 41 وختِیکه اَلِیزابِت سلامِ مریَم ره شِنِید، نِلغه دَ کَورِه شی پَیچک زَد و اَلِیزابِت پُر از روح اُلقُدس شُده 42 قد آوازِ بِلند گُفت: ”تُو دَ مینکلِ خاتُونو برکت‌یافته اَستی و بَرکت‌یافته اَسته ثَمرِ رَحم تُو. 43 ما چی اَستُم که آبِه مَولای مه دَ پیشِ ازمه اَمَده؟ 44 چُون امی که آوازِ سلام تُو دَ گوش مه رسِید، نِلغه از خوشی دَ کَورِه مه دَ پَیچک زَدو شُد. 45 نیک دَ بَختِ خاتُونی که باوَر کد، چُون چِیزای که از طرفِ خُداوند دَز شی گُفته شُد، پُوره مُوشه.“
سرُودِ مریَم
46 و مریَم گُفت:
”جان مه خُداوند ره سِتایش مُونه
47 و روح-و-رَوان مه بخاطرِ خُدا نِجات دِهِندِه مه خوشی مُونه،
48 چراکه اُو دَ بَلِه بندِه ناچِیز خُو لُطف کده.
اینه، بعد ازی تمامِ نسل_ها مَره بَرکت‌یافته مُوگه،
49 چراکه قادِر مُطلَق کارای کٹه بَلدِه مه کده.
نامِ ازُو مُقَدَّس اَسته.
50 رَحمتِ ازُو دَ بَلِه کسای که از شی مِیتَرسه
نسل-اَندر-نسل باقی مُومنه.
51 خُداوند قد بازُوی خُو قُدرت خُو ره نِشو دَده؛
اُو آدمای کِبری ره دَ خیالاتِ دِل شی تِیت‌پَرَک کده.
52 اُو زورتُوها ره از تَخت_های شی تا اَندخته
و آدمای فروتن ره سربِلند کده.
53 اُو گُشنه_ها ره قد چِیزای خُوب سیر کده،
ولے دَولَتمَندا ره دِست خالی رَیی کده.
54 اُو خِدمتگار خُو اِسرائیل ره کومَک کده
و رَحمت خُو ره دَ یاد اَوُرده،
55 امُو رقم که دَ بابه‌کَلون مو
اِبراهِیم و اَولادِه شی وعدِه اَبَدی کدُد.“
56 اوخته مریَم تقرِیباً سِه ماه دَ پیشِ اَلِیزابِت مَند و بعد ازُو پس دَ خانِه خُو رفت.
تَوَلُدِ یحییٰ
57 وختِ زَیدونِ اَلِیزابِت رسِید و اُو یگ باچه دَ دُنیا اَوُرد. 58 وختِیکه همسایه_ها و خانَوار شی اِی ره شِنِید که خُداوند لُطف-و-مِهربانی کٹه دَ حقِ ازوا کده، اُونا دَ خوشحالی شی شرِیک شُد.
59 دَ روزِ هشتُم قَومای شی اَمَد تا نِلغه ره ختنه کُنه و میخاست که نامِ آتِه شی زِکریا ره دَ سرِ ازُو بیله. 60 لیکِن آبِه شی جواب دَده گُفت: ”نَه، نام شی باید یحییٰ ایشته شُنه.“
61 اُونا دَزُو گُفت: ”دَ قَومای تُو هیچ کس اِی رقم نام نَدره.“ 62 اوخته اُونا سُون آتِه شی اِشاره کد که اُو کُدَم نام ره میخایه دَ بَلِه نِلغه بیله. 63 زِکریا یگ تَخته طلب کد و نوِشته کد: ”نام شی «یحییٰ» اَسته.“ پگِ ازوا تعجُب کد. 64 فَوری دانِ زِکریا واز شُد و زِبون شی دَ حَرکت اَمَد؛ اُو دَ توره گُفتو شُد و خُدا ره سِتایش کد.
65 ترس دَ بَلِه تمامِ باشِنده_های گِرد-و-بر شی قرار گِرِفت و پگِ امزی توره_ها دَ کوهِستونِ یهُودیه نقل مُوشُد. 66 و هر کسی که اِی توره_ها ره مِیشِنِید دَ دِل خُو چورت زَده مُوگُفت: ”اِی نِلغه چی جور مُوشه؟“ چُون واقِعاً دِستِ خُداوند قد شی بُود.
پیشگویی زِکریا
67 اوخته زِکریا آتِه یحییٰ پُر از روح اُلقُدس شُد و پیشگویی کده گُفت:
68 ”مُتَبارک باد خُداوند، خُدای اِسرائیل،
چراکه اُو دَ بَلِه قَوم خُو نظرِ لُطف کده
و اُونا ره بازخرِید کده.
69 اُو یگ نِجات دِهِندِه زورتُوb بَلدِه مو
از خانَوارِ خِدمتگار خُو داوُود باله مُونه.
70 امُو رقم که اُو از دانِ اَنبیای مُقَدَّس خُو از قدِیم گُفتُد که
71 مو ره از دِستِ دُشمَنای مو
و از دِستِ پگِ کسای که از مو نفرَت دَره نِجات مِیدیه،
72 تاکه دَ حقِ بابه کَلونای مو لُطف-و-مِهربانی کُنه
و وعدِه مُقَدَّس خُو ره یاد کُنه.
73 قَسمی ره که قد بابه‌کَلون مو اِبراهِیم کد، اِی بُود که
74 اُو مو ره از دِستِ دُشمَنای مو نِجات بِدیه
تا مو بِتَنی اُو ره بِدُونِ ترس عِبادت کُنی
75 و دَ پاکی و عدالت دَ حُضُور شی
دَ تمامِ روزای عُمر خُو خِدمت کنی.“
76 و زِکریا دَ یحییٰ گُفت:
”و تُو باچِه مه، پَیغمبرِ حضرتِ اعلیٰ گُفته مُوشی،
چراکه تُو پیشلونِ مَولا موری
تا راهِ شی ره تَیار کُنی،
77 تا خبرِ نِجات ره دَ قَوم شی بِدی،
که دَ وسِیلِه بَخشِدونِ گُناه_های ازوا دَزوا عطا مُونه.
78 بخاطرِ رَحمتِ بےپایانِ خُدای مو
آفتَو از عالمِ باله دَ بَلِه مو روشنی مُونه،
79 تا دَ کسای روشنی بِدیه
که دَ ترِیکی و سایِه مَرگ شِشته؛
و تا پایای مو ره دَ راهِ صُلح-و-صفا هِدایت کُنه.“
80 امُو نِلغه کٹه شُد و صاحِبِ روحِ قَوی گشت. اُو تا روزِ ظاهِر شُدون خُو بَلدِه قَومِ اِسرائیل دَ بیابو زِندگی مُوکد.