فصلِ ھفدَهُم
1 نانِ خُشک دَ آرامی بِهتر اَسته
نِسبَت دَ نانِ مِهمانی که دَ خانِه پُر از جنگ-و-شور بَشه.
2 غُلامِ دانا دَ سرِ باچِه شرمگی بادار خُو حُکمرانی مُونه
و دَ میراثِ بِرارای ازُو ام شرِیگ مُوشه.
3 طِلّا و نُقره ره آتِشِ کوره آزمایش مُونه
و دِلِ اِنسان ره خُداوند.
4 آدمِ بَدکار دَ گب های گُناهکارا گوش مِیدیه؛
آدمِ دروغگوی دَ زِبونِ دروغگوی.
5 کسی که دَ بَلِه آدمِ غرِیب رِیشخَندی مُونه دَ حقِیقت اُو خالِق ره تَوهِین مُونه،
و هر کسی که از غَم-و-بَدبَختی دِیگرو خوش مُوشه، بےجَزا نَمُومَنه.
6 تاجِ اِفتخارِ آدمای پِیر نوسه‌گون شی اَسته
و تاجِ اِفتخارِ اَولادا آته‌گون شی.
7 تورِه مودَبادانه دَ آدمِ کُنڈذِهن سَم نَمییه،
و نَه ام گبِ دروغ دَ دانِ یگ آدمِ شرِیف.
8 رِشوَت دَ نظرِ رِشوَت دِهِنده مِثلِ دانِه قِیمَتبای اَسته؛
دَ هر طرفِ که صاحِب شی رُخ مُونه کار شی پُوره مُوشه.
9 کسی که خطا های دِیگه کس ره پوش مُونه، مُحَبَت دَ وجُود میره،
مگم آدمی که اُونا ره بَرمَلا مُونه، دوستای نزدِیک ره از یگدِیگِه شی جدا مُونه.
10 تاثِیرِ یگ نصِیحَت دَ آدمِ دانا کَلوتر اَسته
نِسبَت دَ صد ضَربِه شلّاق دَ آدمِ بےعقل.
11 آدمِ بَدکار فقط دَ جُستُجوی فِتنه اَندختو یَه،
ازی خاطر قاصِدِ ظالِم بَلدِه مَجازات کدون شی رَیی مُوشه.
12 رُوی دَ رُوی شُدو قد خِرسِ ماده که از چُوچه های خُو جدا شُده بَشه بِهتر اَسته
نِسبَت دَ رُوی دَ رُوی شُدو قد آدمِ بےعقل که گِرِفتارِ بےعقلی بَشه.
13 کسی که دَ عِوَضِ خُوبی بَدی مُونه،
بَلا از خانِه شی دُور نَمُوشه.
14 شُروع کدونِ جنجال مِثلِ واز کدونِ بَندِ آو وَری اَسته؛
پس جنجال ره قُوی کُو پیش ازی که دَ دعوا بِرَسه.
15 آدمِ بَد که بےگُناه حِساب شُنه
و آدمِ صادِق که ناحق محکُوم شُنه
خُداوند از هر دُوی ازی عمل نفرَت دَره.
16 چرا بَلدِه خرِیدونِ حِکمت دَ دِستِ آدمِ بےعقل پَیسه دَده شُنه،
دَ حالِیکه اُو هیچ نَمیخایه عقل ره حاصِل کُنه؟
17 دوستِ واقِعی دَ هر غَیت دوستی مُونه،
و بِرار بَلدِه روزای تَنگ دِستی پَیدا شُده.
18 فقط آدمِ کمعقل قَول مِیدیه
و ضامِنِ یَگو کسِ دِیگه مُوشه.
19 کسی که خطا ره دوست دَره جنجال ره دوست دَره،
و کسی که درگِه خُو ره بِلند و با شِکوه جور کُنه، دَ سُراغِ تباهی خُو اَسته.a
20 آدمِ بَد نِیَت کامیاب نَمُوشه،
و کسی که دروغگوی بَشه دَ بَلا گِرِفتار مُوشه.
21 باچِه بےعقل سرمایِه غَم-و-غُصِّه آتِه خُو اَسته،
و آتِه یگ باچِه کُنڈذِهن خوشحالی ره نَمِینگره.
22 خوشی دِل رقمِ دَوا اَلّی شفا دِهِنده یَه،
لیکِن روحِ پژمُرده استُغونا ره خُشک مُونه.
23 آدمِ بَدکار تاشَکی رِشوَت مِیگِیره
و مانِع راه های عدالت مُوشه.
24 آدمِ دانا حِکمت ره دَ پیشِ رُوی خُو مِینگره،
مگم چِیمای آدمِ بےعقل بےمقصد سراسرِ دُنیا ره توخ کده رَیی اَسته.
25 باچِه بےعقل باعِثِ رَنج-و-اَذیَتِ آتِه خُو مُوشه،
و باعِثِ تَلخی امزُو خاتُو که اُو ره دَ دُنیا اَوُرده.
26 جرِیمه کدونِ آدمِ نیک-و-صادِق خُوب نِییه
و نَه ام قَمچی زَدو دَ آدمای شرِیف از خاطرِ شرافَت شی.
27 آدمِ دانا زیاد توره نَمُوگه
و آدمِ فامِیده آرام و باصَبر اَسته.
28 حتیٰ آدمِ جاهِل اگه چُپ بِشِینه، مردُم اُو ره دانا حِساب مُونه،
و کسی که دان خُو ره بِگِیره، آدمِ فامِیده معلُوم مُوشه.