فصلِ شوزدَهُم
1 اَندیشه ها-و-خیالاتِ دِلِ اِنسان مربُوط دَ خود شی مُوشه،
مگم نتِیجه آخِری از جانِبِ خُداوند اَسته.
2 تمام راه های اِنسان دَ نظرِ خود شی پاک اَسته،
لیکِن نِیَت های شی دَ خُداوند معلُومه.
3 کارای خُو ره دَ خُداوند تسلِیم کُو
و نقشه های تُو کامیاب مُوشه.
4 خُداوند هر چِیز ره بَلدِه مقصد خُو خَلق کده،
و امی رقم آدمِ بَدکار ره ام بَلدِه روزِ جَزا.
5 خُداوند از آدمای مغرُور بَد مُوبره،
و یَقِیناً اُونا بے جَزا نَمُومَنه.
6 دَ وسِیلِه رَحمت و راستی گُناه بخشِیده مُوشه،
و ترسِ خُداوند اِنسان ره از بَدی دُور نِگاه مُونه.
7 وختِیکه خُداوند از یگ نفر راضی بَشه،
حتیٰ دُشمَنای شی ام قد شی صُلح-و-آشتی مُونه.
8 مالِ کم که از راهِ صداقت-و-اِنصاف پَیدا شُده بَشه بِهتر اَسته
نِسبَت دَ عایدِ کَلونِ که از راهِ بےاِنصافی پَیدا شُده بَشه.
9 اِنسان راه های خُو ره خود شی دَ دِل خُو مِیسَنجه،
مگم تنها خُداوند اَسته که قَدمای شی ره اُستوار نِگاه مُونه.
10 اَمرِ پادشاه رقمِ وَحی اِلٰهی وَری اَسته
و دان شی دَ قضاوَت کدو نَباید اِشتِباه کنه.
11 تَرازُو و سنگای دُرُست مربُوط دَ خُداوند اَسته
و پگِ سنگای خلطه کارِ ازُو یَه.
12 عملِ بَد دَ نظرِ پادشاه ها زِشت معلُوم مُوشه،
چراکه تَختِ پادشاهی شی تَوَسُطِ عدالت اُستوار اَسته.
13 پادشاه از زِبونِ نیک-و-صادِق خوش شی مییه
و آدمِ راستگوی ره دوست دَره.
14 غَضَبِ پادشاه مِثلِ قاصِدِ مَرگ اَسته،
لیکِن آدمِ دانا قار شی ره تاه مِیشَنّه.
15 دَ نُورِ رُوی پادشاه زِندگی اَسته،
و رضایَتِ ازُو مِثلِ آوُرِ بهار اَلّی یَه که بارانِ رَحمت میره.
16 حاصِل کدونِ حِکمت از طِلّایی خالِص کده بِهتر اَسته
و پَیدا کدونِ دانایی از نُقره کده بالهتَره.
17 راهِ آدمای راستکار از بَدی دُوره؛
و هر نفرِ که راهِ دُرُست ره اِنتِخاب کُنه، اُو جان خُو ره حِفظ مُونه.
18 عاقُبَتِ کِبر-و-غرُور تباهی اَسته
و عاقُبَتِ دِلِ مغرُور سُقُوط.
19 بِهتر اَسته که آدم بےکِبر بَشه و قد غرِیبا بِشِینه
نِسبَت دَزی که دَ وُلجِه نفرای مغرُور شرِیگ شُنه.
20 کسی که یَگو عمل ره حکِیمانه انجام مِیدیه، اُو کامیاب مُوشه،
و کسی که دَ خُداوند تَوَکُل کنه نیک بَخت مُوشه.
21 آدمِ فامِیده ره مردُم از رُوی دانایی شی مِینَخشه
و پَندای شِیرِینِ ازُو تاثِیر خُوب دَره.
22 عقل بَلدِه صاحِب خُو چشمِه حَیات اَسته،
مگم آدمای جاهِل جَزای جهالَت-و-نادانی خُو ره مِینگره.
23 دِلِ آدمِ دانا دَ وختِ توره گُفتو لب های شی ره هِدایَت مُونه
و تعلِیمی که اُو مِیدیه، فایدَمَند-و-پُرتاثِیر اَسته.
24 تورای خُوب رقمِ عسَل وَری
بَلدِه جان شِیرِین
و بَلدِه استُغونا شفابَخش اَسته.
25 یَگو راه اَسته که دَ نظرِ اِنسان راست معلُوم مُوشه،
مگم عاقُبَتِ ازُو راه، مَرگ اَسته.
26 نَفسِ کارگر اُو ره وادار دَ کار مُونه
و گُشنَگی کَورِه شی اُو ره مجبُور مُونه.
27 آدمِ خراب نقشِه شَیطانی مِیکشه
و تورای شی رقمِ آتِش اَلّی سوزِنده یَه.
28 شخصِ بَد نِیَت جنجال پَیدا مُوکُنه
و آدمِ چُغُل دوستا ره از یگدِیگِه شی جدا مُونه.
29 آدمِ ظالِم همسایِه خُو ره بازی مِیدیه
و اُو ره دَ راهِ غَلَط رهنُمایی مُونه.
30 کسی که قد چِیمای خُو رَمُوز مُونه، اوخته اُو نقشِه بَد مِیکشه،
و کسی که لب-و-دَندون خُو ره میخَیه، اُو شرارَت خُو ره تَکمِیل مُونه.
31 مُوی سفید نشانی پِیری-و-بُزُرگی اَسته
که یگ آدم دَ وسِیلِه عمل-و-رفتارِ نیک خُو دَ دِست میره.
32 کسی که دیر قار شُنه از مردِ جنگره بِهتر اَسته،
و کسی که خود ره اِداره کُنه، از آدمی که یگ شار ره دَ قَبضِه خُو گِرِفته، بالهتَره.
33 پِشک دَ دامو اَندخته مُوشه،
مگم هر فَیصَله از جانِبِ خُداوند اَسته.