فصلِ پوزدَهُم
1 جوابِ مُلایم قار-و-غَضَب ره تا مِیشَنّه،
مگم تورِه سخت خَشمِ اِنسان ره کَلو مُونه.
2 زِبونِ آدمِ دانا عِلم-و-معرِفَت ره قابِلِ قبُول جور مُونه،
مگم از دانِ آدمای جاهِل حَماقَت بُر مُوشه.
3 تمامِ جای ها دَ پیشِ چِیمِ خُداوند اَسته
و اُو مردُمِ خُوب و بَد ره تَشخِیص مُونه.
4 زِبونی که سلامَتی دَ وجُود میره، مِثلِ یگ دِرختِ حَیات اَسته.
مگم زِبونِ فِریبکار روحِ اِنسان ره مَیده مُونه.
5 آدمِ جاهِل نصِیحَتِ آتِه خُو ره خار حِساب مُونه،
لیکِن شخصِ هُوشیار پَند-و-سرزنِش ره قبُول مُونه.
6 دَ خانِه آدمِ نیک مال-و-دَولت کَلو اَسته،
لیکِن عایدِ شخصِ بَد زَحمت-و-جنجال دَز شی پَیدا مُونه.
7 لب های آدمای دانا عِلم-و-معرِفَت ره تِیت مُونه،
مگم دِلِ آدمای بےعقل اُوطور نِییه.
8 خُداوند از قُربانی بَدکارا نفرَت دَره،
لیکِن از دُعای مردُمای نیک خوش شی مییه.
9 خُداوند از راه-و-طرِیقِ آدمِ بَدکار بَد مُوبَره،
مگم اُو پَیرَوِ راستی ره دوست دَره.
10 کسی که راهِ راست ره ایله کنه، جَزای سخت دَ اِنتِظار شی اَسته
و کسی که از اِصلاح شُدو نفرَت دَشته بَشه، اُو مُومُره.
11 اگه دوزَخ و عالمِ مُردا دَ نظرِ خُداوند بَرمَلا یَه،
پس دِلِ اِنسان چِیقس کَلوتر دَزُو معلُومدار اَسته.
12 آدمِ لَوڈه سرزنِش-و-تَنبیه ره خوش نَدره
و پیشِ آدمای دانا نَموره.
13 دِلِ خوش، چِهره ره خوشحال مُونه،
مگم غَم-و-غُصِّه دِل روحِ اِنسان ره پژمُرده.
14 دِلِ آدمِ دانا دَ تَلاشِ دانایی اَسته،
مگم دانِ آدمای بےعقل خود ره از جهالَت سیر مُونه.
15 تمامِ روز های زِندگی مردُمِ بَدبَخت سراسر پُر از جنجال اَسته،
مگم دِلِ خوش، زِندگی شی مِثلِ مِهمانی دایمی اَلّی اَسته.
16 مال-و-دَولتِ کم قد ترسِ خُداوند بِهتر اَسته
نِسبَت دَ دارایی کَلونی که قد جنجال-و-تَشوِیش یگجای بَشه.
17 نان-و-پیاز دَ جای که مُحَبَت بَشه بِهتر اَسته
نِسبَت دَ گوشتِ گاو که قد نفرَت قتی بَشه.
18 آدمِ تُندخُوی جنجال پَیدا مُوکُنه،
مگم آدمِ باصَبر-و-حَوصِله جنجال ره قُوی مُونه.
19 راهِ آدمِ سُست قد خار پوشَنده یَه،
مگم راهِ دُرُستکارا اَوار اَسته.
20 باچِه دانا آتِه خُو ره خوشحال مُونه،
مگم آدمِ بےعقل آبِه خُو ره پوزخَند مِیزَنه.
21 آدمِ کمعقل از لَوڈهگی خوشی حاصِل مُونه،
لیکِن آدمِ فامِیده دَ راهِ راست قَدَم میله.
22 نقشِه که بِدُونِ مشوَره کشِیده مُوشه ناکام مُومَنه،
لیکِن مُشاوِرای کَلو باعِثِ کامیابی مُوشه.
23 اِنسان وختِیکه جوابِ خُوب مِیدیه ازُو لِذَت مُوبَره،
و تورِه که دَ جای شی گُفته شُنه، چِیقس خُوب اَسته!
24 راهِ حَیات، آدمِ دانا ره سُون باله مُوبَره
و نَمیله که اُو دَ عالمِ مُردا بوره.
25 خُداوند خانِه آدمای مغرُور ره از بَین مُوبَره،
لیکِن پُلوانِ زمِینِ خاتُونِ بیوه ره ثابِت نِگاه مُونه.
26 خُداوند از نقشه های بَد نفرَت دَره،
لیکِن از توره های پاک-و-خالِص خوش شی مییه.
27 کسی که دَ پُشتِ فایدِه ناحق مِیگرده دَ خانَوادِه خُو نُقص مِیرسَنه،
مگم کسی که از رِشوَت بَد شی مییه، عُمرِ ازُو دِراز مُوشه.
28 آدمِ نیک-و-صادِق پیش از جواب دَدو فِکر مُونه،
لیکِن از دانِ بَدکارا چِیزای خراب بُر مُوشه.
29 خُداوند از بَدکارا دُوری مُونه،
لیکِن اُو دُعای آدمای نیک-و-صادِق ره گوش مُونه.
30 نُورِ چِیما دِل ره خوش مُونه،
و خبرِ خوش استُغونا ره تازه و سالِم نِگاه مُونه.
31 کسی که سرزنِشِ زِندگی بَخش ره قبُول کُنه،
از جُملِه آدمای دانا حِساب مُوشه.
32 کسی که پَند-و-نصِیحَت ره رَد مُونه،
اُو دَ جانِ خود خُو رِیشخَندی مُونه،
لیکِن کسی که سرزنِش ره قبُول مُوکُنه
دِلِ ازُو دانا مُوشه.
33 ترسِ خُداوند دَ اِنسان حِکمت یاد مِیدیه،
و فروتنی، عِزَت و اِحترام ره دَ وجُود میره.