José piamajitsinaejawabeje, yabara peliwaisi
37
Bajayata pamatacabijawa Jacob barëponapona pexi Canaán nacuata, barëponapona itsajota paxapijinëmi barëponaponatsi copiayami. 2 Marapaliwaisi Jacob pijamonae pijaliwaisi tsaponaerenaje. (Jacob pijinia itsawënë Israel.)
Itsamatacabi Israel pexënato José, itsa abaxë pewëjëato, itsa xaina diecisiete pawaibeje, bajaraponë ewetabiaba oveja pematapijiwi yajawa. Barë-ewetaponapona oveja Bilha, Zilpabeje pexi, paxa cotocaewi pepitsiwabeje. Nexata, José wënëliwaisicaponabiaba paxajawabelia pacuenia pematapijiwi pibisiacuene exanawanapa.
3 Bajarapamatacabi Israel bitso asiwaya naëcota José pematapijiwiwecua, tsipaji bajaraponëyo naexana paepatota Israel baja bitso perujunë tsanajetarucae. Bajaraxuata, Israel tonacueneba pexaniacuenia pitabëtsijawa penaxatatsijawanexa. Apocaewiria-itanebijawatsi. 4 Nexata, bajaraxua itsa yapëtane pematapijiwi bitso piasiwajawatsi paxa bajarapamonaewecua, nexata bajarapamonae cueneca-ëbiaya naëcota. Apobajacobabiabi-ata pejuyapijinë.
5-6 Nexata, itsamatacabi José piamajitsinaejawa tsipaeba pematapijiwijawabelia pacuenia amajitsinae. Orijibia, bajarapamonae itsa bajaraxua jumetanetsi penawajunupaebijawa, pematapijiwi bitsoyo itoyanaëcotatsi, tsipaji José jumaitsi bajarapamonaejawabelia:
—¡Panejumetaema, patacatsipaebinexa xua amajitsinaenë! 7 Amajitsinaenë ajena. Jumapia tsaena waxaitsi jinawanapatsi wayafuabelia wajanotsiwi trigo. Caetuataponatsi tsaena trigocunuanë waja-epacëbinexa. Jemata tsaena ta-epacëtsicunumi nawëyota. Rowia tsaena nuca. Juya tsaena paxamë panecëbicunuanë tacëtsicunujawaberena matatoyorotsia nubena nawëpasucaeya —jai José.
8 Nexata, José pematapijiwi jumecanawiatatsi mapacueniaje:
—¿Bajarapamajitsinae tsaja jamatabëcuene-itajëta patanejamatabëcuenematatoxenetsinënexamë, pataneyanacua-ewetaponaponaenënexamë paxanëtuatuajëta? —jai.
Nexata, José pematapijiwi itoyanaëcotatsi bitsoyo orijibia penawajunupaebixae piamajitsinaejawa. Amuxujitsibitsinua pacuenia namajitsinaewajunupaeba bajarapamonaejawabelia.
9 Bajaraxuacujinae, icatsia itsamatacabi José amajitsinae. Icatsia nexata, tsipaeba pematapijiwijawabelia. Jumaitsi:
—Icatsia amajitsinaenë. Jumapia tsaena matacabipijijuameto, bajarapacuenia merawipijijuameto, once patuluputobeje-ata najamatabëcuene-itajëta yaiyataecuenia xanëjawaberena —jai José icatsia petsipaebijawata.
10 Nexata, itsa José nawajunupaeba paxajawabelia, pematapijiwijawabelia-ata, nexata paxa jume-itawetatsi bajaraxua pepaebiyaniwa. Nexata, Israel jumaitsi pexënato Joséjawabelia:
—¿Depitsijamatabëcuene xaina nexata xua amajitsinaemë? ¿Tsipaji tsaja xanë, ena-ata, nematapijiwi-ata, yaiyataeyacuenia patacataenexa patamatabacabëta patacatonubenaenexa xamë nitabarata? Acuenebi paxanë pataca-exanaenexa, pecayaiyataenënexa xua yabara amajitsinaemë —jai Israel.
11 Nexata, bajaraxuacujinae pematapijiwi bitsoyo itoyanaëcotaponatsi, pecueneca-ëbixaetsi. Itsiata baitsi jane, Israel canaëjëtsiaya bitso, najamatabëxainaeyanua ponapona José pemajitsinae yabara.
Pacuenia José canajetaxuabatsi pematapijiwi, yabara peliwaisi
12 Itsa matacabi José pematapijiwi paxa pija-ovejabitsaëtoxi pewetsiwi capona Siquem nacuajawabelia, pejaitabuataponaenexa po̱na pija-ovejanexa. 13 Nexata, itsamatacabi Israel jumaitsi Joséjawabelia:
—¡Taejoparemelia nematapijiwi Siquem nacuajawabelia, itsajotalia ewetawanapa oveja! Jitsipajë netaejawalia bajarapamonae —jai Israel.
Nexata, José jumaitsi:
—Je, xanepana. Nexata, ponaenajë bajarabelia —jai José.
14 Israel icatsia jumaitsi pexënatojawabelia:
—¡Ponare! ¡Taema xaniawaetsia pacuenia nematapijiwi jinawanapa! ¡Bajarapacuenia taema oveja-ata, itsa jamatejemaya jinawanapa! Bajaraxuacujinae, nawiatsiaremena. Newajunucapatsiaremena pacuenia bajarapamonae jinawanapa —jai.
Nexata, Israel itoroba José Hebrón nacua, petsutobejetuatuajëta pebocaetusatojawawelia, peponaenexa Siquem nacuajawabelia. Itsa baja José pata Siquem nacuajawabelia, 15 bajarapamonae baja apocaxitajarabi. Nexata, naxuabiaya ponapona pejaitaponaponaejawata. Bajarapaepatota, itsanë caxitajarabatsi, jiwitonë.
Nexata yanijobatsi:
—¿Detsa xua jaitaponaponame? —jaitsi.
16 —Jaitaponaponajë raja tamatapijiwi —jai José.
Nexata, José jumaitsi:
—¡Nejumaitsimëre xamë itsa yapëtaneme bajarapamonae itsabelia ewetawanapa oveja! —jai.
17 José nexata bajaraponë tsipaebatsi:
—Marabaja jotawecuaje pitsapa. Jumetaniji raja peponaejawa Dotán nacuajawabelia —jaitsi.
José nexata jejai. Nexata, pona bajarabelia. Pëjaitaponalia pematapijiwi. Bajaraponë caxitajaraba Dotán nacuajawatalia.
18 Itsa pematapijiwi tanetsi tajëwelia José penajetarucaejawa, pepatsiwajënaelia nexata bajarapamonae najumejaita pebeyaxuabinexatsi picani. 19 Bajarapamonae najumaitsi penajumejaitsijawata mapacueniaje:
—¡Pataema! Najetaruca raja piamajitsinaetsabiabinë. 20 ¡Naxatsia! Bajaraponë beyaxuabianatsi. Bajaraxuacujinae, waxaitsi mapamëthëjawareca xuabiarecatsi. Nexata, waxajawabelia jumaitsi tsanetsi: «José raja cowë piayainë unupijinë xanetsi», jai tsanetsi. ¿Depacuenia nexata naexanaena bajarapa-amajitsinaetsabiabinë wajanacajamatabëcuenematatoxenetsinënexa wajabeyaxuabicujinae? —najai.
21 Nexata, Rubén itsa jumetane bajaraxua pejumaitsijawa, bajaraponë picani pejamatabëcueneta pecapanepaenexa pejuyapijinë. Jumaitsi pejuyapijiwijawabelia:
—¡Pëtsa beyaxuabatsi! 22 Apoxanepanae wajabeyaxuabijawa wajajuyapijinë. Saya xuabiarecatsi mapamëthëjawabereca petusatonacuata pe-ecaemëthëjawarecaje. ¡Pëtsa jane itsiata, itsacueniabatsi wajabeyaxuabicuenia wajacobeta! —jai Rubén.
Nexata, Rubén bajaraxua jumaitsi, tsipaji bajaraponë picani najamatabëxaina pecapanepaejawa José bajarapamonae pepëya, bajaraxuacujinae picani, paxajawabelia pecanawiatsinexa. 23 Itsiata baitsi jane baja, itsa pata José itsajotalia jinawanapa pijamonae, nexata bajarapamonae waetabatsi. Wejumajonotaxuabatsi pejumaponaponaejawa naniawelia penaxatatsijawa, paxa perajutsijawamitsi bitso pexaniajawa, apocaewiria-itanejawa. 24 Bajarapamonae nexata pewaetabicujinaetsi, meramëthëjawareca yasaëya xuarecatsi. Bajarapameramëthë itsiata tseweca. Pesamëthë tsecae.
25 Bajaraxuacujinae, bajarapamonae paepatota xaeyena pexaejawa, Rubén piajibitsarucaejawata, bajarapaepatota tane penajetarubenaejawa Ismael-pijinë pemomoxi, penawijatsiwi najetarubena Galaad nacuajawawerena, peponaewi Egipto nacuajawabelia. Bajarapamonae canajetarubena pecanajetsinexa Egipto nacuapijiwijawabelia petuxujuwijawanë, bálsamojawanë, mirrajawanë-ata. Camellojumata canajetarubena bajaraxuanë. 26 Nexata, Judá jumaitsi nacaemonaejawabelia:
—¡Panejumetaema xaniawaetsia! ¿Dexua pitsipatsi wajabeyaxuabijawata wajajuyapijinë, bajaraxuacujinae wajanayawajunuaxainaenexa? 27 Juya meta xanepana wajacanajetaxuabinexa mapamonae Ismael-pijinë pemomoxijawabeliaje, wajabeyaxuabiyaniwa bajaraponë, tsipaji waxaitsi, itsiata baja cajena, wajajuyapijinëyo —jai Judá.
Nexata, daxita jejai pijamonae bajarapacuenia pecanajetaxuabinexa.
28 Nexata, paepatota penawijatsiwi, Madián nacuapijiwi, Ismael-pijinë pemomoxiyajuwënëwi, parena, bajarapaepatota nexata José pematapijiwi jutatsi mëthëwecua. Canajetaxuabatsi Ismael-pijinë pemomoxijawabelia. Matamopitatsi veinte ponëbeje palatanëanë. Nexata, bajarapacuenia caponatsi José Egipto nacuajawabelia.
29 Pepatajopaecujinae, Rubén taejopalia icatsia mëthëjawabelia. Apocaxitajarabi baja José mëthëjawata. Nexata, bajaraponë Rubén penaxatatsijawa naniawelia namipatitinaxuaba penajamatabë-itajëtsinexa penajamatabëxainaejawa. 30 Bajaraxuacujinae, bajaraponë nawiataponalia itsajotalia pejuyapijiwi nubena. Nexata jumaitsi:
—Pewëjëato José baja apobocae mëthëjawata. ¿Denexata ajenaconoxae xanë itsinë tsane? —jai Rubén bitso jamatabëcuenebëjaiya.
31 Nexata, bajarapamonae chivo pejananëyo wësinepecaucutaxuaba pebeyaxuabinexa. Bajaraxuacujinae, José penaxatatsijawami cajapiba bajarapajanata. 32 Bajaraxuacujinae, bajarapanaxatatsijawa, José perajutsijawamitsi paxa, to-itoroba pecajayabijawa pejanata paxajawabelia. Yajawanaliwaisi-itoroba mapacueniaje: «Pacaxitajarababuatajë raja maxuaje. ¡Taema xaniawaetsia! ¡Yorobare neyapëtaenexa itsa meta penaxatatsijawami nexënato, itsa jume, itsa apobajaraxua!», jai petonajumerutsijawata pejumeliwaisicaponaenëtsijawabelia bajarapaliwaisi.
33 Nexata, Israel bajarapaepatota yapëtane pexënato penaxatatsijawacuene. Nexata jumaitsi:
—Jãjã, maraje taxënato penaxatatsijawamije. Itsacuenenë meta piayainë unupijinë xanetsi. Pebeyaxuabijawatatsi meta, tupatiticaxuabatsi pexaenexatsi —jai. 34 Nexata, bajarajota Israel bitso penajamatabëxainaexae, penaxatatsijawa namipatitinaxuaba. Pijacuenecuenia naxatata pecatsequecae-esetotsi, pewënuexae pexënato. Nexata, bajaraponë najamatabëxainaeya ponapona bajayajebi, pexënato pewënajamatabëxainaexae. 35 Nexata, daxita pexi pebijiwi, petiriawi-ata, picani jamatabëcuenebarëyaya-exanabiabatsi penajamatabëxainaejawawecua. Itsiata, bajaraponë apojitsipae bajarapacuenia pebarëyaya-exanaejawatsi. Orijibia, caranata pewajënaeyabelia bitso jitsipa pewënueyabiabijawa pexënato. Jumaitsi tsabiabi: «Tobejena cajena xanë najamatabëxainaeya ponaponaenajë ëtatëpaejawabelianexa», jai tsabiabi. Bajarapacuenia nexata ponaponabiaba najamatabëxainaeya.
36 Israel pewënajamatabëxainaejawata pexënato, bajarapaepatota pijinia Egipto nacuajawatalia Madián nacuapijiwi, Ismael-pijinë pemomoxi, José canajetaxuabatsi Potifar-jawabelia. Bajaraponë pewetaponaponaenë, penamatacaitorobinënua wajabitsaë peya-ewetsiwitsi Faraón, Egipto nacua pewetsinë.