Gà Yasufa nda gà damər ŋgar
37
1 I dəba ŋa ya, Zakup a ndzawa ika ahəɗ Kanan, ika ahəɗ ana tsir ŋgar a ndzawa iɗəm a. 2 Araha na bazlam gà ɓəza Zakup ya. I təv ana Yasufa ŋgat riŋ a ge a gawla mba, mivè kurwa gəra təsəla ya ka, ta kə̀vawa gà dukw tsir tar nda gà damər ŋgar, gà ɓəza Bilha, nda gà biy Dzilpa, gà məkəs tsir ŋgar. Yasufa ka, a daha a təv tsir ŋgar, a tsiker bazlam ŋa aka gər gà dukw ana gà damər ŋgar ata ta ge ya. 3 Ama Isərayel ka, a waya Yasufa hinne ika gà asiŋ gà ɓəza ŋgar a, aɗaba ana a wa ŋgat ka, i màndawal a ya. A daha, a zla ŋgwal andiw, tàs a tike aaka. 4 Aləka gà damər ŋgar aaha ta fə̀r ka, tsir tar a waya ŋgat hinne ika tar ata tserdze ya ka, ti newa are a Yasufa kuɗa, ta fàfəlawar ka, ŋgwal mifefile tsa. 5 A pat duwa sunwa a da aka Yasufa. A daha, a tsik bazlam sunwa ŋgar ata a gà damər ŋgar aaha. Tə tsaraka kataya ka, tə sə̀kàhar aaka à mene are ndeyndey ivaɗ. 6 Yasufa a gwaɗa a tar: « Tsarakum bazlam sunwa gà ana a da aka iye ya kwaŋ: 7 Araha, a gwa ka, kwa i dala, kwa ihər ki sesekwe a daw. Aləka kà dànayakwa ka, biy ga a hitse aà mbulum dzeŋ lele. Dite gà biy kurum ana kà dànayum a tə lawara tits, tə dza gurmits a bəɗ a biy ga.» 8 Aləka asa ka, gà damər ŋgar aaha tə tsaraka kataya ka, tə tsam ahər, ta gwaɗar: « Wànà kər ki ge a Əbay aka gər mə̀r, ki ta kwere a mə̀r mba yà?» Tsam ka, tə sə̀kàhar à menèr are ndeyndey asa kuɗa, aɗaba sunwa ŋgar aaha, nda gà agəra gà bazlam ŋgar ana a tsik a tar a. 9 Dite i dəba ŋa ya, sunwa ŋgiɗ pam a da aaka asa. A daha, a ta metsike a gà damər ŋgar, a gwaɗa a tar: « Araha sunwa gà ana a da aka iye ya ka, i samata, gà pat nda kiye, nda gà mawusawus kurwa gəra ilik ti dziŋ gurmits a bəɗ, tə zàmbaɗa à iye.» 10 Kamala taŋa ya, a tsik a tsir ŋgar nda gà damər ŋgar tserdze. Tsir ŋgar a tsaraka kataya ka, a kwara akaba ŋgat, a gwaɗar: « Sunwa dukùla dze ya, na a dawa aka kər kamala taŋa ya? Wànà ku gwa ana, mə̀r nda gà mama yak, nda gà damər yak mìi dzèwek a gurmits a bəɗ aka miɗ yak a?» 11 Gà damər ŋgar ka, ti ner are hinne. Ama bazlam ata ka, aka məts gər a tsir ŋgar tsa.
Ta kal à Yasufa aka ahəɗ Ezipt
12 Aləka i dəba ŋa ya ka, gà damər Yasufa ta mah ba, tə da a Sehem aà màkə̀và gà dukw gənaw tsir tar. 13 Aləka i təv ana ti ndzeha a fata ya ka, Zakup a gwaɗa a Yasufa: « Gà damər yak ta kiv a gà dukw ana i Sehem tsiye? Dara kwaŋ, i slir a kər a təv tar.» Yasufa a tsaraka kataya ka, a daha, a gwaɗar: « Iye naka.» 14 Dite Zakup a gwaɗar: « Daha, ta fə̀rra aka gà damər yak a, nda gà dukw ana ta kiv a ya kwaŋ, bəla tar zayzay, bəla zayzay tsəka, kà mìŋera à labara ŋa ya te.» A slər ŋgat daga i tulwah Hevrun a. Tsam ka, Yasufa a mah ba, a da a Sehem. 15 Aləka a ndzeha a fata ka, a dza ba aà mayaha tar. Wele duwa a le aà ŋgat ka, a tsam ahər, a gwaɗar: « Ki yehe a ana, dukùla?» 16 Yasufa a gwaɗar: « I yehe a ka, gà damər gà duwa ɗa i faha, ta kiv a gà duwa ana, tar i ŋga, kamkam ɗiŋ à təv tar te.» 17 Wele ata a gwaɗar: « Tar ɗa i faha asa tsa, tàa mah ba, tàa da. Aɗaba i tsaraka aà tar a ka, ta gweɗiŋ, tàkwa a Dutam.» Yasufa a tsaraka taŋa ka, a zazam vatwa ana gà damər ŋgar tə da dər a. A ta mele aà tar ka, a Dutan a fata kaɗəŋ.
18 Aləka gà damər ŋgar aaha tàa ŋgataraha dìreŋ. ələk a ta mendzeha a təv tar ka, tàa mbər mimè akaba à bazlam makə̀ɗà ŋgat. 19 Ta mà akaba à bazlam ka, ta gwa: « Araha mala sunwa aaka aka slala. 20 Aka ndzera ka, kə̀ kə̀ɗakwa ŋgat tsara, dite kà yàkwa məməta ŋa a sùwà, tsam ka, ki gweɗekwe a, gà dukw dala tàa gəs, tàa papəɗ ŋgat. ŋgada sunwa ŋgar ata a ne a dukùla ya.»
21 Ruben a tsaraka aà tar à kataya ka, a yaha vatwa à mibe à Yasufa i ahər tar a. A gwaɗa a tar: « Kə̀ɗakwa ŋgat tsa. 22 ŋgulum ka, yùm a sùwà i dala i faha, kataya tsəka, kə̀ kuɗum tsa. Ama ka, ka ta gwimer mbəlak tsa.» Aɗaba a dzala mibe à ŋgat i ahər tar a ka, dite à me a à ŋgat a təv tsir ŋgar a ma.
23 Aləka Yasufa a ndzeha a təv gà damər ŋgar ata tsara ka, tə zla ikəka andiw ŋgar aaha ya. 24 Ta gəs ŋgat tsara, ti yè ŋgat a sùwà. Ama sùwà ŋa ka, makula ŋa ndèwsèlèŋŋa, yam iɗəm tsa. 25 Aləka i dəba ŋa ya ka, tə ndzaya a bəɗ aà mazəmaya gà dukw mezime tar kuɗa. Ta fə̀r ikaba ya ka, tàa ŋgataha a gà gwala Ismayila, tar riŋ i kwite Galaad. Tar riŋ nda gà kàzlàŋa tar hinne ika gà zlìgwèmè, gà wirdè nda atwa dukw ana a ze huŋŋà lele ya, dite nda gà dizl gà dukw ana ti ze huŋŋà lele ya mbaŋa asa. Tar ihər ti de a à gà dukw ata ka, aka ahəɗ Ezipt. 26 Yuda a gwaɗa a gà damər ŋgar: « Ki ŋgetekewe a iɗəm nuba là ya, na ki kìɗekwe a damər kwa, ki dzèkwe a à məmbəz ŋgar a bəɗ a? 27 ŋgulum kalakwa à ŋgat a gà gwala gà Ismayila, ki gekwar mbəlak tsa, aɗaba na ŋgat ka, damər kwa, dite ba kwa tekeɗe, ilik a.» Ama gà damər ŋgar aaha tə tsaraka kataya ka, ta gəs bazlam ŋgar ata.
28 Aləka gà ɓəzla madzàwà à gà dukw aaha tə dara i Madiyan a ya, tàa dara, tàa ndze a təv tar ka, ta màra à Yasufa i sùwà ya tsara, ta kal à ŋgat a gà gwala Ismayila ata, tə dza a tar kur siŋgwe dzik səla. Dite gà mburma ata tə da à Yasufa aka ahəɗ Ezipt.yyy
Zakup a tuwa Yasufa
29 Aləka i dəba ŋa ya, Ruben a mbəɗaha gər aka sùwà ka, Yasufa a riŋ iɗəm tsa. A samata kataya ka, a taya ikaba gà petek ŋa ya kwaŋ kwaŋ. 30 Dite a mbə̀rara gər a təv gà asiŋ gà damər ŋgar aaha ya, a gwaɗa a tar: « Kəla aaha ka, a riŋ i sùwà tsa. Wànà dite kinehe dzena, i ge a ana, meme?» 31 Tsam ka, ta kəɗ awak, dite tə zla andiw Yasufa aaha, ti tsilwiɓ dər a məmbəz ŋa. 32 Aləka ta ge dər kataya ka, tə zla petek aaha, tə slər dər mburma a ma a təv tsir tar, tə daha, ta gwaɗar: « Samata kwaŋ, mì le ahər ka, kataya. Naha ana andiw kəla yak a, tsəna ŋgat tsiye?»
33 Aləka Zakup a sìrìkaha a təv petek ata ka, a gwa: « Naha ka, andiw kəla gà. Gà dukw dala tàa papəɗ ŋgat, i sər ndzer, tàa taya ikaba Yasufa ya.» 34 Zakup a samata kataya ka, a taya ikaba petek ŋgar ana ika ba ya kwiyaɗ kwiyaɗ, dite a tiye akaba makwàtsakà bùhwa. A dza dər ba aà matuwa kəla ŋgar mehinne diŋ. 35 Gà asiŋ gà ɓəza ŋgar aaha tserdze tə dawa a təv ŋgar aà məmàraha à arəv. Ama ka, a sle aà magəsa gəzləŋ tsa. A gwa: « I ter a a biye a təv kəla gà ka, nda gà matsəɓatsəɓ i gəzləŋ tur tur tur na a wir a aà iye a ya.» Kamala taŋa ya, a tuwuwa kəla pat kataya.
36 Ama tsaatsa gà Madiyan aaha ndeɗiŋa ya, ta kal à Yasufa ka, aka ahəɗ Ezipt. Wele duwa tə zalar Putifar na a səkəm a, ŋgat mala sik Əbay Firawna. ŋgat ka, Əbay gà sliwdze.