Bə́ faŋ Banaba bə Shɔl
13
Bəne bədi mà duŋ ə kimbumə ki bəne bə kimbemi bə Antiyɔk mə, ə duŋ bbəŋ bə́ yɔ̀ɔ bieŋ bbɨŋ bə́ wò ye Chu yɔ̀ɔ, bə́ kèeh dəŋ bəne. Bəne bie mà duŋ Banaba bə Shimiyɔŋ nnu bə́ màa bə́ chèe lə Yi Tii yo, maa Lushiyu nu Shiliŋ bə Shɔl maa Maniyaŋ nnu bə́ mà kohi wu bə Hɛlɔ mbɛɛ hlaahnə. 2 Lə ə bwo duŋ bwɔɔ nnu bə́ màa bə́ shī biləə bə́ chēe Chu, Fiana Wɛɛŋ ja yɔɔ bə bə́ lə, “Bə́ bwa bə Banaba bəə Shɔl chi chili, yee bə́ nɨ̄ŋ nimi llɨŋ ndii le bə́ lə yee bə́ nɨ̄ŋ.” 3 Bə́ wo nəni yee bə́ shī biləə bə́ chēe kwaa Chu, bə́ hlə chi kwáŋ ə bə́ bəŋ, hlə faŋ bə́ lə yee bə́ gə̄ŋ.
Banaba bə Shɔl gəŋ ə Shayplu
4 Nəni Banaba bə Shɔl hlə yee bə́ gə̄ŋ ye Fiana Wɛɛŋ mà faŋ lə bə́. Bə́ ja bwɔ gəŋ ə kibalaki ki Shelushia mə, lɛɛ ə chəŋ nni njɔ mə, bə́ lē, bə́ gə̄ŋ ə kitɨŋ ki Shayplu mə. 5 Ye bə́ le lə fu ə kibalaki ki Shalami mə, hlə yee bə́ jāa bə́ dòntə die Chu ə chə́ŋ yí chéenə Chu yí Bəjuu mə, Jɔɔŋ Maak jàa bə bə́, i chɨ̀nə bə́.
6 Bə́ ja jaa ə kitɨŋ ki ŋgwiŋ mə kintekinte, gəŋ bwii maa ə kibalaki ki Pafo mə. Bə́ gəŋ fu ə mbɛɛ Bəjuu ju go həmə, ə duŋ ŋwuŋ nfiŋ nnu yii liih duŋ lə Bal Jisho, i màa i bā bəŋkaalə yo lə i dùŋ mbɛɛ nnu i yɔ̀ɔ bieŋ bbɨŋ i wò ye Chu yɔ̀ɔ. 7 I màa i shī bə Shegiyu Pwɔɔlu ŋwuŋ hlaahnə ə mbiŋ yo mə. Ŋwuŋ hlaanə yo mà kənə bufe gbaaŋ. I hlə dii Banaba bə Shɔl yulahalə i mà kiɛɛ lə i wo die Chu. 8 Bə́ bwo, kwaalə Elima ŋwuŋ nfiŋ yo ye yii liih mà duŋ ə die yi Glik mə, hlə yee i nōo bə́, i jū bənfə lə mbɛɛ hlaanə yo kə yii lə tɔŋ ə Jisho mə kə. 9 Fiana Wɛɛŋ fiili ə Shɔl mə, nnu yii liih lidi mà duŋ lə Pwɔɔ, i tɨŋ díi ə ŋwuŋ nfiŋ yo go, 10 yɔɔ bə wu lə, “Wə duŋ ŋwa dɛbulu, wə duŋ mbɛɛ nnu i dùŋ yo kə diee njənə bə fieŋ finhliŋ ffɨŋ fi dùŋ fi kiyəyəŋ. Fihinə bə yo kaalənə chiŋna ə tɔŋ lo mə. Duŋ ə wə nakə duŋ nə nəni nnu duŋ ə wə nakə gaanə kichɛɛŋ ki Chu ə ki chu yo kaalənə kə lə? 11 Wələ wo, fidiɛɛ kwaŋ wi Chu lə gbe ə wu go ə wə baŋ díi, ə fi jə bwɔɔ ə wə yá hlə baa ŋəŋ maa ə kitaŋ go.” Cha mi nəni, fieŋ fidi hlili bwo kwaa ye joonə lə, kəə díi ŋə Elima. I hlə no yee i mɔ̄mɔ bidɔhɔ, i kīɛɛ mbɛɛ nnu mə lə yee i chɛ̄chɛ wu. 12 Ŋwuŋ hlaanə yo ŋəŋ nəni, i hlə yii tɔŋ ə Jisho mə, ye i mà kənə lə gbo wi kpenə bə bieŋ bbɨŋ bə́ màa bə́ kēeh ki Baba Jisho.
Pwɔɔ bə Banaba gəŋ Antiyɔk nnu Pishidia
13 Pwɔɔ bə kintu kiih lɛɛ ə chəŋ nni njɔ mə ə Pafo, le nɔ fu ə kibalaki ki Pelga mə ə kitɨŋ ki Panfilia mə. Ye bə́ bwii lə həmə, Jɔɔŋ Maak she bə́ həmə, chu dɨŋ ə Jelushalɛŋ. 14 Bə́ ja həmə, kah gəŋ ə kibalaki ki Antiyɔk nnu Pishidia mə. Ə bwo duŋ ə bunte mə, bə́ gəŋ lɛɛ shii ə chəŋ cheenə Chu mə. 15 Bəne ja chee ə Kiŋwaati ki bəŋkɨnə bə Mushe mə maa bə bi bəne bə hlɨŋ Chu kaa, che kwoo ki chəŋ cheenə Chu ye hlə faŋ hlɨŋ bə bə Pwɔɔ lə, “Bəŋgwoŋ, ə bə kənə fieŋ fi keehnə bəne mu, bə yɔɔ fi.”
16 Pwɔɔ hlə ja fa, chɨlə bəne bə kwaŋ hlə chɔɔ yee i yɔ̄ɔ lə, “Bəne bə Ishlael maa bəne bbəŋ bə́ dùŋ kə duŋ nə Bəjuu bbəŋ bə́ bwɔ̀kwe dəŋ bə Chu, bə́ wələ wo. 17 Chu bəne Bəishlael mà shaala bəche tah biaa, fə kichəŋ kibə yee ki kō bwɔɔ nnu bə́ mà duŋ bəbwonə ə kitɨŋ ki Ijip mə. I hlə fwoo bə́ həmə bə muŋgeni mwii, 18 kwaa biwɛɛ bə bə́, yee i fwōŋ kwaa bə́ ə nji bigoŋ mbwɛɛnya. 19 I hlə bwo fə bə́ gbee bitɨŋ fumanyaaŋ ə bidi bi Kana mə, hlə nə kitɨŋ kie lə yee ki dūŋ kibə. 20 Bieŋ bɨhŋ kiɛkiɛ mà duŋ ye bigoŋ gi na bə mbwɛɛnshiŋ lə (450). Ye i nə lə kitɨŋ kie bə bə́, i hlə chi bəne bbəŋ bə́ hlàah bə́. Bə́ hlaah bwo gəŋ bwii bwɔɔ nnu mbɛɛ hlɨŋ Shaŋwel màa i hlāah bəŋ. 21 Dəŋ ə bwɔɔ nnu bəhŋ bə́ ja noŋ lə yee bə́ kə̄nə ŋkɨŋ, Chu hlə nə Shɔl, ŋwa Kish ə kichəŋ ki Benjameŋ mə. I hlaah muŋkɨŋ mwe ə bigoŋ mə mbwɛɛnya. 22 Chu bwo fwoo wu, chi Daafi Ŋkɨŋ bə́. Chu mà yɔɔla ki Daafi nu lə,
‘Ŋŋəəna Daafi ŋwa Jeshi nnu i dùŋ tɔŋ lɨŋŋ.
Mə lə yee i fə̄ bieŋ binhliŋ bbɨŋ ŋkìɛɛ.’
23 Ə màa ə kichəŋ ki Ŋkɨŋ Daafi mə nnu Chu mà shaa Nchuu Fwoo, nə bə bəne Bəishlael ye i mà kaachi lə. Nchuu Fwoo nu lə Jisho. 24 Bənchu chɔɔ Jisho nu nimi liih mà duŋ Jɔɔŋ dòntə ba bə bəne bənhliŋ bə Ishlael lə bə́ fii tɔŋ ŋəbə i yii bə́ ə njɔ. 25 Lə Jɔɔŋ chu gəŋ kaa bə nimi liih, i duŋ duŋ bii bə bəne ləə, ‘Bə hlē lə nduŋ nyəhə lə? Ŋkə duŋ nə mbɛɛ nnu bə́ kè yo kə. Mbɛɛ yo yu bwō mi dɨŋ, ŋkə wunə dəŋ bəmbwɔkwe hlooli bikpa biih kə.’”
26 Pwɔɔ gəŋ fwi bən'yɔɔ lə, “Bəŋgwoŋ bbəŋ bə́ dùŋ ə kichəŋ ki Ablahaŋ mə maa bəŋ bəne bənhliŋ bbəŋ bə dùŋ kə duŋ nə Bəjuu bbəŋ bə bwɔ̀kwe dəŋ bə Chu, Chu mà faŋ hlɨŋ nih ə duŋ bə be nni duŋ ə bəne fukwoo yu yi. 27 Kwaalə, bəne bə Jelushalɛŋ bə bəne bəbə bbəŋ bə́ hlàah kitɨŋ, nakə jəə Jisho ye Nchuu Fwoo lə kə. Bə́ nakə kələ dəŋ kinuu ki bieŋ bbɨŋ bəne bə hlɨŋ Chu mà bieŋ ki wu kə. Ə duŋ kwaa bə́ bbəŋ bə́ màa bə́ shī bə́ chēe ə bunte mə bunhliŋ. Ə chulə bə́ yɔɔla lə bə́ jii wu nəni, fɨhŋ hlə fə fi bwo wunə ye bəne bə hlɨŋ Chu mà yɔɔ lə. 28 Maa ye bə́ mà nalə dəŋ maa kə ŋəŋ nə gbenə kkɨŋ duŋ ə bə́ jii wu yu ki kə, bə́ gəŋ kwaa fwi yɔɔ bə Paylɛt lə bə́ jii wu. 29 Bə́ gəŋ fə bieŋ binhliŋ ye Kiŋwaati ki Chu mà yɔɔ ki Jisho, bə́ hlili wu ə kiŋgwa go yii wu ə biee mə. 30 Kwaalə, Chu fwoo wu ə kpe mə. 31 I nyii gbo wiih ə joo mə kiŋaaŋkə bə bəne bbəŋ bəə bə́ mà no ə Galilii bə́ gəŋ ə Jelushalɛŋ. Ə bə́ bbəŋ bə́ dòntə kiih fidiɛɛ bə bəne Bəishlael.
32 Nəni, yee kkə dūŋ dəŋ fəŋ fidiɛɛ bəndontə hlɨŋ nwaa ni bə bəŋ. Hlɨŋ ni dùŋ lə, fieŋ ffɨŋ Chu mà kaachi bə bəche che bəne Bəishlael mu, 33 i fəə ba fi bwoo wunə fidiɛɛ ə bwɔɔ ya bəŋ, be bbəŋ kkə dùŋ bie bwɔni bəbə. Fi wuna ba ye Chu mà fwoolə Jisho ə kpe mə. Bə́ mà bieŋna fieŋ fɨhŋ ə Kiŋwaati ki Ŋkohi mə bibaŋ bifwe, Chu yɔ̄ɔ lə,
‘Wə dùŋ Ŋiaa,
daŋ n'yɔɔla lə ndùŋ Chwa.’
34 Ki kinfwoo kkɨŋ Chu mà fwoo Jisho ə kpe mə lə i kə fwɔɔ kə, Chu mà yɔɔla ə je ni mə lə,
‘Nlə nə bəŋ kindunshiiŋ kkɨŋ ki dùŋ kɨŋŋ,
kkɨŋ mmà kaachi bə Daafi ŋkaŋ.’
35 Fi duŋ bə́ baala bieŋ ə dɔhɔ kidi mə ə Kiŋwaati ki Ŋkohi mə Daafi yɔ̄ɔ lə,
‘Wə lə tookwaŋ ə Mbɛɛ Wɛɛŋ nimi wa go,
lə i fwɔ ə ke kə.’
36 Ŋkwo Daafi nnu i mà nɨŋna nimi liih llɨŋ Chu mà nə wu ə bwɔɔ wi bəŋ, i hlə kpe bə diih wu baha ə bətili go, i fwɔ. 37 Kwaalə, mbɛɛ nu nnu Chu mà fwoo yo ə kpe mə mà kə fwɔɔ ə ke kə.
38 Nəni, bəŋgwoŋ, yee bə kə̂lə kinwaakə lə hlɨŋ nni bə́ dòntə ni lə Chu yu laamə nə yíwaha yí bəne, i laamə nə yu Jisho nu. 39 Mbɛɛ nnu i yiila tɔŋ liih ə Jisho mə, i fwoo ba ə yíwaha yiih mə yinhliŋ, ə kə duŋ nə fieŋ ffɨŋ ŋkɨnə Mushe fə kə. 40 Nəni, bə jə bwɔɔ ləkə fieŋ ffɨŋ bə́ bieŋ ə Kiŋwaati ki bəne bə hlɨŋ Chu mə ya kaa bwo kwo bəŋ. Bə́ yɔɔ mə lə,
41 ‘Bə wələ wo bəŋ bbəŋ bə́ shaa Chu.
Gəə yá yi ŋɨŋ bəŋ, ə bə kpe.
N'yá yi mɔŋ fieŋ ə bwɔɔ weŋ bəŋ,
ə duŋ ffɨŋ mbɛɛ hə yɔɔ bə bəŋ, ə bə hə bemi kə.’”
42 Ə chulə Pwɔɔ bə Banaba yee bə́ fū mu ə chəŋ cheenə Chu ye mə, bəne bie yee bə́ nōŋ lə bə́ ya baa bwo ə bunte bbuŋ bu bwō bwe mə yɔɔ bieŋ bɨhŋ. 43 Ə chulə bəne fwoo ə chəŋ cheenə Chu ye mə, bəne kiŋaaŋkə bbəŋ bə́ mà duŋ Bəjuu bə bəne bbəŋ bə́ mà fiimə bu fiimənə chu bə kimbemi ki Bəjuu mə, yee bə́ bə̄lə Pwɔɔ bə Banaba. Yee bə́ yɔ̄ɔ bə́ kēeh bəne bie lə bə́ ba yee bə́ dūŋ kwaa ə kinchɨnə ki Chu mə.
44 Lə yee ə dūŋ bunte bbuŋ bu baŋ bwe ə bumbini bwe go, bəne bumə ə mà she chɛɛ lə kibalaki kie kinhliŋ fu bəŋ'wo die Chu. 45 Bəjuu ŋəŋ ye kimbumə ki bəne buma lə nəni, hlə yee bə́ lūhuŋ bimi, bə́ nōo fieŋ ffɨŋ Pwɔɔ yɔ̄ɔ, yee bə́ tō wu. 46 Pwɔɔ bə Banaba yee bə́ yɔ̄ɔ kə lɔɔ kə, yɔɔ lə, “Fi ma duŋ yəəŋ lə kkə bemi bənhlaa dontə die Chu ə duŋ bə bəŋ Bəjuu. Ye bə nyɛhiŋ lə yi ə nyɛhimə, jə go ŋieeŋ lə bə kə wunə bəŋkənə kinduŋh ki kəkaa kə, kəə kkə gaanə fiaa yee kkə dōntə ə duŋ bə bəne bbəŋ bə́ dùŋ kə duŋ nə Bəjuu. 47 Fi duŋ ye Baba yɔɔ bə be, ye i mà yɔɔlə lə,
‘Nchiee wə lə wə duŋ kinchaa ki bəne bbəŋ bə́ dùŋ kə duŋ nə Bəjuu,
ə wə fə ə bəne ə bənchi bə mbiŋ nu mə kiɛkiɛ fukwoo.’”
48 Bəne bbəŋ bə́ dùŋ bie kə duŋ nə Bəjuu wo nəni, hlə yee bə́ wō njənjə, bə́ yòhi die Tah ni. Bəne kiŋaaŋkə bemi hlɨŋ ye, ə duŋ bbəŋ Chu mà bwa lə bə́ yá kənə kinduŋh ki kə kaa.
49 Die Baba jaa ə kitɨŋ kie mə kinhliŋ. 50 Kwaalə, Bəjuu hlə ja bweemə bəkwɛɛ bəshaŋ bie bə bəche kwili bə kibalaki kie. Bəkwɛɛ bəhŋ màa bə́ bā bəmbwo ə chəŋ cheenə Chu mə, bə́ màa bə́ lōh bə bə Pwɔɔ bəə Banaba hlə koŋ bə́ lə bə́ no həmə. 51 Ə chulə yee bə́ nō nəni, bə́ kwili luu ə wuh ŋəbə go lə ə kinyii ki fieŋ ffɨŋ bə́ mɔŋna, hlə gəŋ ə kibalaki ki Ikɔniyuŋ mə. 52 Kintu ki bəne bə kimbemi she yee bə́ wō ŋkwo bə́ ə duŋ njənjə gbaaŋ, ə duŋ Fiana Wɛɛŋ fiila ə bə́ mə.