Luuki 7

Yeesu cáaǹ Room soojakpiliu tɔntɔnliu

(Kpèè Maat 8.5-13)

1 Yeesu nín sòon̄ nì samaa míǹ ki dóòyee, ní u búntì Kapeernayum. 2 Room soojakpiliu ubɔ nìn bí niin ki cáá utɔntɔnli un u néeń tikpilee, u būǹ ki làá kpú. 3 Usoojakpilee nín gbìl̄ bi sòoǹ Yeesu puee, ní u tú Juuda yab tindaŋkpilib biba bí cùú gbàam̀ Yeesu ú dāá cáaǹ u-tɔntɔnliu. 4 Bi bāań ki ká Yeesu, ní ki gbāam̀-u mmɔntiimin ki lī yii: «Usoojakpil gbanti pée máaǹ á tūtuǹ-u ní, 5 kun puee u néeń timbi Juuda yab. Úǹ di máń ti-kpafidiiku.» 6 Bi lī mimmee, ní Yeesu nóó-bi ki búntì. Bi tóob́ mmɔŋkee, ní usoojakpilee túnní u-bɔɔbi bí tùkù Yeesu yii: «Ukpil, taa sàaǹ a-ba, maa máaǹ á kóoń m-dumpu. 7 An pu ní m dākafì yii man kaa kpántì kí dāan̄ a-cee. Á pée lì dinyɔɔbumbaantiil, m-tɔntɔnliu làá pɔ̄ɔkì. 8 Di sá, man cáá bikpilib bin taapu m bée, ní ki cáá soojab bin mun bí man taapuee. M ŋūǹ kí tùkù ubɔ yii: <Cù doo,> ní ú cù, ki ŋūǹ kí tùkù ubɔ mun yii: <Dāan̄ doo,> ní ú dāan̄, ní kí bí m-tɔntɔnliu una yii: <Ŋá yéè,> ní ú ŋá.» 9 Yeesu nín gbìl̄ mimmee, an ŋá-u bitii ní ki mɔ́ɔkiǹ-u, ní u fātì ki bí kunipaau kun nóó-uee yii: «Ibaamɔn ní m sòoǹ, maa láá pée ká ubɔ cáá fookii yéè Isirayeel yab kansikin gba.» 10 Ní bin usoojakpilee túnnée fātìi nín gítí ki bàn̄ mmɔŋki, ki ká utɔntɔnlee pɔ́ɔkì.

Yeesu fīkitì ukpiipu ubɔ jipɔɔn

11 Boonee ní Yeesu búntì Nayiin tiŋkin, ní u-boonnooliibi nì kunipaau mun nóó-u ki cūtì. 12 Bi tóob́ kí bà kitiŋ gbanti punyɔkɔkee^a, kpalaayee binib biba cáǹ utaŋkpiil ubɔ kuceeun kí síb́. An nìn sá ukpiipu ubɔ jipɔmbaabil ní, ní kitiŋee nib kupaau nìn cēentí ukpiipu gbanti. 13 Ti-Dindaan nín ká-uee, ní u-bɔti cúú-u falaa, ní u bí-u yii: «Taa ti sɔ̄!» 14 ní ki sútìń ki dāatì u-ŋal ki gbēē nlundɔ, ní bin tú utaŋkpiilee síl̀. Ní Yeesu bí yii: «Unaacimpɔɔn, m pú-si kinyɔkɔ yii á yīkì!» 15 Ní utaŋkpiilee fīkitì ní ki yáatìi kāl̀ ní ki bíi sòoǹ. Ní Yeesu dū-u ki tīī u-na. 16 Niinee, tifaandi kɔ́ báà ŋma, ní bi bíi pàkà Unimbɔti ki lì yii: «Unimbɔti bɔnaatikpaaŋwu ubɔ nyáń kitiŋ pu, Unimbɔti dɔ́miń kí jòò u-nibul dee.» 17 Ní Yeesu bɔti gbanti gbītì Juudee timmu kɔkɔn, ki kpáaǹ ikpaanceeti mun.

Yoowaneesi túnní u-boonnooliibi Yeesu cee

(Kpèè Maat 11.2-19)

18 Yoowaneesi boonnooliibi cūtì ki máafì-u Yeesu nín ŋáaǹ tiŋyee kɔkɔ, ní Yoowaneesi yíiń bi-kansikin bili 19 ní ki dū-bi ki tú ti-Dindaan Yeesu cee, bí bàlifì-u yii: «Sii di sá un ti nyí yii u dòońeeyaaa^b, tí nīn kā ki cí ubɔ ní?» 20 Bi bāań Yeesu ceeyee, ní ki bí-u yii: «Yoowaneesi un fùul̀ binib Unimbɔti nyimee di túnní-ti tí bàlifì-si yii sii di sá un ti nyí yii u dòońeeyaaa, tí nīn kā ki cí ubɔ ní?» 21 Ŋyunti ŋun bi bāań Yeesu ceeyee, u bíi cāantí bibunliibi tikpil iween kupaau, ki jì arasiniibi binib pu, ki ŋúbití bijɔfub nimbiliŋ. 22 Ní u fātìi kíí bin Yoowaneesi túnnée yii: «Nín̄ cámaan kí tùkù Yoowaneesi tin ni kée nì tin ni gbìl̄ee: bijɔfub nimbiliŋ ŋúbití, bideembi còom̄, binyaŋgbantiibi pɔ́ɔkí, bitafakpaafub kíǹ ki gbìl̀, bitaŋkpiibi fìkitī, ní biwɔfib gbìl̀ tibɔmɔntiil^c. 23 Un fōō-mi ki kíí kaa gùgufēe bí mmɔnneeee!»

24 Yoowaneesi boonnooliibee nín gítée, ní Yeesu bíi sòoǹ nì kunipaau Yoowaneesi pu yii: «Ni cūtì kuteeun kí kpèè Yoowaneesee, dinicil dilal ní u sá ní? U-bɔti kpántí kii kubuŋu nín fīintí dikaliŋgbaandi pueeee? Aayee. 25 Kin ba ní ni cūtìí kpèè ní? Uninja ubɔ un pēē abɔkutimɔnteeee? Aayee. Bin pēē agaajabɔkuti ki bí mmɔntiiminee bí bibɔtiibi dumpui ní. 26 Kin ba pu ní ni baasii cūtì ki kpēē Yoowaneesi ní? Ni cūtìí kpèè-u yii u nín sá Unimbɔti bɔnaatiliuee níii? Tiŋman ní m sòoǹ nì ni, un ni ká niinee jítiǹ Unimbɔti bɔnaatiliibi. 27 Kun puee Yoowaneesi pu ní Unimbɔti gbɔŋku poon sòon̄ yii: Unimbɔti bí yii:

<M làá tɔ̄ń m-tuuŋŋu ŋú lìntīń a-nyɔkɔpu

kí ŋānkì-si nsan^d.>»

28 Ní Yeesu gíti bí yii: «Ibaamɔn ní m sòoǹ, bin kɔkɔ unimpu màl̄ee kansikinee, ubɔ kaa bí ki sá ukpaan ki bàn̄ Yoowaneesi. Ama un sá kiwaai Unimbɔti Beelinee jítiǹ Yoowaneesi.» 29 Dinikitil kɔkɔ, ki kpáaǹ bifɔtiliibi gba, pílifiǹ Yoowaneesi ní ki béè yii Unimbɔti sá deedeedaan ní ki yāntì Yoowaneesi fùl̄-bi Unimbɔti nyim. 30 Ama ní Fariisab nì bimaradakaliibi yíì min Unimbɔti bàà là bí ŋée, kaa cāntì Yoowaneesi fùl̄-bi Unimbɔti nyim.

31 Ní Yeesu gíti bí yii: «Ba ní m làá dū kí ŋmàntīǹ nimbi waanee nib dee? Ni náań nì ba deeyaaa? 32 Ni náań nì mbiyaamu mun kā mmɔŋki ki tátí mu-jutiibi pu yii: <Ti búń-ni awul, naa ŋɔ́ń, ní ti gāā-ni ikpiisilan, naa súń.> 33 Di sá Yoowaneesi un fùul̀ binib Unimbɔti nyimee dɔ́miń, kaa jīǹaaa, kaa nyù ndaam, ní naa fōō-u ní ki bí yii arasinii di bí u-pu. 34 Ní man Kinibiki dɔ́miń ki jīǹ ki nyù ní ni bí yii: <Kpèèmaan, uninja nee, úǹ sá upoofu nì udanyɔl ní ki bɔ́ɔtí bifɔtiliibi nì binikpitib bin kɔkɔ kíǹee.>» 35 Ama bin fōō Unimbɔti ciiŋyi ki kííyee dàkà yii i sá deedee.

Yeesu pú unimpu ubɔ u-kpitii

36 Dalbee ní Fariisa ubɔ yíiń Yeesu yii ú dāan̄ u-dumpu bí jī, ní Yeesu cūtì ní ki kāl̀ bí jī. 37 Kinimpulaakpaai kiba nìn bí kitiŋ gbantin. U nín gbìl̄ yii Yeesu bí Fariisee dumpu ki jīǹee ní u yōoǹní talaalu un kā ditaŋkpal kpalbaunee^e. 38 U bāańee ní ki yúl̀ Yeesu boon u-taaŋi cee ní ki bíi sūǹ ní nnyinnyim sìtī Yeesu taaŋi pu^f, ní u cáá u-yikpiti ki pítí nnyinnyim ki móotí Yeesu taaŋi ní ki dū talaaluee ki sītì ŋi-pu. 39 Ufariisaja un nìn yíiń Yeesu bí jēe nín ká mimmee ní u bíi dàkafī u-pɔbilin yii: «Kijapaai nee yaa bàà lafun sá Unimbɔti bɔnaatiliu, u bàà béetí unimpu un gbèetī-u nee nín sá dinimpucil diŋyee, kun puee u sá kilaakpaai ní.» 40 Ní Yeesu bí-u yii: «Siimɔn, m cáá tiba ki làá tùkù-si.» Ní Siimɔn kíí-u yii: «Ukpil, sòoǹ.» 41 Ní Yeesu bí yii: «Kijapaai kiba nìn pīnnì binib bili animbil. Ubɔ nìn cáá-u dipɔndi animbil jitɔmbi alaataa aŋmoo, ní un kíǹee imuŋku ili nì saalaa. 42 Bi-liitilee kansikin, báà ubɔ kaa ŋūǹ kí pà-u, ní u ŋá bi-liitil tiŋan ki dū bi-pɔndee ki pú-bi. Bi-kansikinee, ŋma di làá nīn néeń un dū dipɔndi ki pú-bee tikpil?» 43 Ní Siimɔn bí yii: «M pàkā yii un pɔndi wīikí bi ŋá-u tiŋanee di làá nīn néeń-u.» Ní Yeesu bí-u yii: «A lī an kāl̀.»

44 Ní Yeesu fātì unimpuee watil ní ki bí Siimɔn yii: «Kéè, a ká unimpu neeyaa? M nín kóoń a-dumpuee, aa pú-mi nnyim m fíntì m-taaŋi^g. Ama úǹ dū u-nyinnyim ní ki sītì m-taaŋi pu ní ki dū u-yikpiti ki pítì-ŋi. 45 M nín páaǹnée, aa lī-mi yii: <Si nì nsan.> Ama, doooo m nín kɔ́nnée, unimpu nee pée bí ki móotí m-taaŋi ki dàkà u nín néeń-mi puee. 46 Aa yāaǹ m-yil pu ŋkpam^h mun kpaŋkpam, ama úǹ sītì m-taaŋi pu talaalu. 47 An pu ní m lī-si yii unimpu nee dàkā dineendi tikpil m-pu, kun puee m dū u-kpitii kupaau ki pú-u. Un kpitii di yaa bí fiii ní bi dūu pú-uee, úǹ dàkà dineendi fiii ní.» 48 Ní Yeesu bí unimpuee yii: «M dū a-kpitii ki pú-si.» 49 Bin bin nìn kpáfìi kā ki jīǹee nìn bíi dàkafī bi-pɔbiliŋin yii: «Uninja nee sá ba yɔu ní ki tin pūǹ binib kpitii na?» 50 Ama ní Yeesu tùkū unimpuee yii: «A-fookiiu fīī-si, nín̄ cá nì ŋgbansɔŋfi.»