Daniel Gbɔŋku 2

Ubɔti Neebukadineesaar damintiiku kupeepeekaau

1 Neebukadineesaar nín kāl̀ dibeel dibinliliitiil poonee, ní u dámintì kudamintiiu kubɔ. Kudamintiiuee bɔti nìn páb́-u tikpil áli gba waa nìn gíti ŋūǹ kí gèeǹ. 2 Niinee ní u yāntì bi yíiń bikpaŋkpantiibi nì bibɔɔbi nì bikpaŋkpalib nì bin wāĺee bí tùkù-u kudamintiiu kun u dámintèe. Ŋyunti ŋun bi bāań ki yúl̀ ubɔti nimbiinee, 3 ní u bí-bi yii: «M dámintì kudamintiiu kubɔ. Kudamintiiuee bɔti páb́-mi tikpil, ní m là yii ní tùkù-mi m nín dámintì puee.» 4 Ní bi kíí ubɔti Aram yab sooŋyi poon yii: «Ti-baa ubɔti, Unimbɔti ń tīī-si mmaŋfafɔkɔn! Tùkù-ti a nín dámintì puee, ní timbi a-tɔntɔnliibi ń lēē ku-taapu kí tùkù-si.» 5 Ní ubɔti kíí-bi yii: «M nín lēē puee sɔ̀. Ni yaa kaa tùkū-mi m nín dámintì puee ki lēē taapu ki tùkū-mee, m làá yàntī bí tɔ̀ntī-ni, ní kí yàntī bí kpēelikì ni-diiŋŋi ŋí kpántí adigbuŋkati. 6 Ama ni yaa ŋúń ki tùkū-mi m nín dámintì puee ki lēē taapu ki tùkū-mee, m làá tīī-ni tiwampɔkaal tikpil nì tinyool. An puee ní tùkù-mi m nín dámintì puee kí lēē taapu kí tùkù-mi.»

7 Ní bi fātìi kíí ubɔti nliliitiim yii: «Ti-baa, tùkù-ti a nín dámintì puee ní ti mun ń ŋmā kí lēē taapu kí tùkù-si.» 8 Niinee ní ubɔti téeń yii: «M nyí ni nín pée bíi tàantí kí ŋmā kí ká ŋyuntee, di sá yii ni nyí tiŋan pu tin m lēē ki síiǹ kí ŋée. 9 Ni yaa kaa pée tùkū-mi m nín dámintì puee, ditafadaaldi dibaantiil di dɔ̄ ki cí ni-kɔkɔ. Ni tí bíi bɔ́ntí tiba dicilpu kí dāá mɔ̄ntì-mi kí kīil̀-mi kí nīn cɔ́tí yii m-landɔkɔŋu làá kpántí dee. An puee ní tùkù-mi m nín dámintì puee. Mimmee m béè yii ni làá ŋmā kí lēē taapu mun kí tùkù-mi dee.» 10 Ní bi tí bí ubɔti yii: «Báà unil kpá kitiŋ pu ki làá ŋmā kí ŋá tin sii ti-baa ubɔti bālifì yii tí ŋá nee. Báà ubɔti ubɔ, u sá ukpaan ki pɔ̄ɔ̄ min min kaa láá pée bālifì bikpaŋkpantiibi nì bibɔɔbi nì bin wāĺee bí ŋá tin ní a bālifì yii tí ŋá nee. 11 Tin ní a bàlifēe pɔ̄ɔ̄ tikpil ní ubɔ mun kpá kí ŋmā kí tùkù-si tin a bālifèe, see inimbɔti. Too i mun di kaa kóò timbi binib kansikinee.» 12 Niinee ubɔti fōō mbum ŋkpitim pu ní ki tīī mara yii bí kpɔ̀ Babiloon nyiliibi kɔkɔ^a. 13 Ní ubɔti nyīī ŋŋal ní an gbītì an kɔkɔ yii bí kpɔ̀ binyiliibi, ní bi tú binib bí cùú nyàab̀ Daniyeel nì u-bɔɔbi mun kí kpɔ̀.

Unimbɔti lēē ubɔti nín dámintì puee ki dàkā Daniyeel

14 Ŋyunti ŋun Ariyɔɔki un sá ubɔti janjaliibi bin cí-uee kpiliu nyáń kí bàà kíĺ Babiloon nyiliibi dikpɔ̀lee, ní Daniyeel kíntì-u nsanni ní ki dū dinyil nì iciin ki sòon̄ nì u. 15 Daniyeel nìn bālifì-u yii: «Ba pu ní ubɔti yóoǹ ditafadaaldi di baasii pɔ̄ɔ̄ míǹ ní.» Niinee ní Ariyɔɔki nín dū tibɔti ki máafì-u. 16 Daniyeel gbìl̄ mimmee ní ki nín kóò ubɔti cee dicilpu ní ki gbāam̀-u yii ú pée pɔ̄-u ŋyunti fiii ú ŋmā kí tùkù-u u nín dámintì puee nì an taapu.

17 Niinee ní Daniyeel nín gítí u-dumpu ki dū tibɔtee ki máafì u-bɔɔbi Ananiya nì Miisayeel nì Asariya. 18 U nìn bí-bi yii bí nīn mèé yilpu Nimbɔtiu ú sɔ̄ bi-saai kí lēē maamaaci damintiiku gbanti kí dàkà-bi, án nín làá ŋá pu bí taa kpɔ̀ Babiloon nyiliibi kí kpáaǹ bi muee. 19 Kunyeeu gbantee ní Unimbɔti lēē abɔɔn gbanti ki dàkā Daniyeel dileedakal poon. Niinee ní Daniyeel nyɔ́ŋkì yilpu Nimbɔtiu, 20 ki lī yii:

«Tí nyɔ̄ŋkì Unimbɔti baabadal kí taa gbèen̄,

úǹ di yì iciin nì mpɔn.

21 Iyunti nì tibɔti nín dòoń ki kpántí puee kā u-ŋaan,

úǹ di kpákatí bibɔtiibi ní ki tí kàantí-bi dibeel.

Úǹ di tìì biciŋfitiibi iciin,

ní ki tìì binyiliibi dinyil.

22 Úǹ di bìitī maamaaci bɔɔŋŋi pu.

U nyí tin bál̀ dibɔmbɔndinee,

ní ŋwalifi māntìi tú-u.

23 «Sii m-naanjab Nimbɔtiu, m jáaḿ-si ki nyɔ́ŋkí-si,

di sá yii a tīī-mi iciin nì mpɔn,

ní ki yāntì m ká kun ní ti mēē-see.

A yāntì ti béè tin di páb́ ubɔtee.»

24 Niinee ní Daniyeel yíkìi nín cá Ariyɔɔki cee. Ariyɔɔki gbanti ní ubɔti nìn tīī mara yii ú kpɔ̀ Babiloon nyiliibee. Daniyeel bàn̄ u-ceeyee ní ki bí-u yii: «Taa kpɔ̀ Babiloon nyiliibi! Cáá-mi kí cùnnì ubɔti cee, m làá tùkù-u u-damintiiku taapu.» 25 Dicilpu dicilpu niin ní Ariyɔɔki yōoǹ Daniyeel ki cáa cūnnì ubɔti cee ki bí-u yii: «Ti-baa ubɔti, Juuda yab bin ti cúuń kuyuŋuee kansikin ubɔ ŋūǹ kí tùkù-si a-damintiikuee taapu.»

Dikumpool din taaŋi sá kuyɔkɔuee

26 Ní ubɔti bālifì Daniyeel un bi gíti yíì yii Baltasaaree yii: «A lafun ŋūǹ kí tùkù-mi m nín dámintì puee nì an taapuɔɔɔ?» 27 Ní Daniyeel kíí-u yii: «Ubɔti, báà unyil àá ukpaŋkpanti àá ubɔɔ àá un kpèé iŋmalbijaa kí béé tin dòońee ubɔ kpá ki làá ŋmā kí lēē maamaaci bɔti tin pu a bíi sòoǹ nee taapu kí tùkù-si. 28 Ama Unimbɔti ubɔ bí yilpu ki bìitī abɔɔn pu. Ubɔti Neebukadineesaar, úǹ di nyántì tin bí ki dòoń fool boonee ki dàkā-si. Too, a nín dɔ̄ a-dooŋu pu ki gèeǹee, kpèè tin ní a dámintì ki kée sɔ̀. 29 Ubɔti, ŋyunti ŋun ní a dɔ̄ a-dooŋu puee ní a kíĺ ki bíi dàkafī tin làá dāá dāan̄ fool boonee pu. Niinee ní un bìitī abɔɔn puee lēē tin dòoń fool boonee ki dàkā-si. 30 Ama mamee, bi yaa bīitì abɔɔn gbanti pu ki dàkā-mee, an kaa dàkà yii m cáá iciin ki jítiǹ binib kɔkɔ, ama an sá yii ubɔ ń ŋmā kí tùkù-si a-damintiiku taapu, ní kí yàntī á béé kun di páb́ a-pɔbilee. 31 Ubɔti, a pée bíi kpèéyee ní ki dāa ká unil naŋku kubɔ sí a-nimbiin. Kunaŋuee nìn sá kukpaaŋŋu, ki jìl̀ pàlpal ní ki cáá tifaandi. 32 Kunaŋuee yil nìn sá sindaariyamɔnti, ní ku-bindi nì ku-ŋalii sá animbil kúti, ní ku-pool nì ku-tapaŋŋi sá tasa kúti, 33 ní ku-taaŋi sá tikúti, ní ku-tafati dijandi sá tikúti ní dijandi din kíǹee sá kuyɔkɔu. 34 A pée bíi kpèé kunaŋuee ní ditaŋkpal diba nyánní dijool pu, ubɔ mun kaa gbēē-dì, ní dì dɔ́miń ki yá kunaŋuee tafati tin jandi diba sá tikúti, din kíǹee sá kuyɔkɔuee ki nàn̄-dì dúsi dusi. 35 Dicilpu niinee ní dì nàn̄ tikúti nì kuyɔkɔu nì tasa kúti nì animbil kúti nì sindaariyee dúsi dusi ní kubuŋu yōoǹ, a lì kii dipeel pu bi nín yaa bíi càatī idi dinaapaal pu kubuŋu yòontí tifeel puee^b, kaa yāntì báà tiba nì tiba. Ama ditaŋkpal din yá kunaŋuee díǹ kpántì dijookpaŋkpaandi ní ki jíń mpaan kitiŋ kɔkɔ pu.

36 «Ubɔti, kpèè a nín dámintì puee dee. Too, kɔŋkɔnnee kudamintiiuee taapu sɔ̀. 37 Ubɔti, sii di sá bibɔtiibi kɔkɔ kansikin ukpaan. Di sá yii yilpu Nimbɔtiu tīī-si dibeel nì mpɔn nì tinyool. 38 U dū binib nì ipeel nì inoon ki ŋá a-ŋaan laakin kamaa ní bi yaa kóòyee. Unimbɔti yāntì sii di cáá bi-kɔkɔ pu mpɔn. Sii di sá diyil din sá sindaariyee. 39 Sii boonee, dibeel din kaa cáá mpɔn kii a-yalee làá dāá nyā. Díǹ boonee dibeetataatiil diba mun làá dāá nyā kí nīn cáá kitiŋ kɔkɔ pu mpɔn. Díǹ di sá tasa kútee. 40 Míǹ boonee, dibeenanaatiil ń dāá nyā kí nīn pɔ̄ɔ̄ kpaŋkpam kii tikútee. Kii tikúti nín wìil̄ ki nà tiwan kɔkɔ dúsi dusi puee, míǹ ní dibeel gbanti làá dāá nà ŋin kɔkɔ péeǹ-dì ki nyáńee dúsi dusi. 41 Kii a nín ká kunaŋuee tafati nì ku-taŋambiyaamu dijandi diba sá kuyɔkɔu din kíǹee sá tikúti puee, míǹ ní dibeelee làá dāá yàkatī. Di làá dāá nīn cáá tikúti pɔŋŋu kii a nín ká tikúti nì kuyɔkɔu ŋmālim̀ tɔbin puee. 42 Kii ntaŋambiyaamu dijandi diba di sá tikúti, din kíǹee sá kuyɔkɔu puee, míǹ ní dibeelee dijandi diba dāa pɔ̄ɔ̄ ní din kíǹee dāa pɔ̀fì. 43 A ká yii tikúti nì kuyɔkɔu ŋmālim̀ tɔbin. Bibɔtiibi làá dāá ŋá mpèé kí nīn cāab̀ tɔb biyaamu, ama mpèéyee kaa làá dāá nīn pɔ̄ɔ̄, a lì kii tikúti nì kuyɔkɔu nín kaa ŋūǹ kí ŋmàlim̀ kí kɔ́ tɔbin puee. 44 Bibɔtiibi gbanti yuntiŋuee, yilpu Nimbɔtiu làá dāá yàntī dibeel diba ń nyā. Dibeel gbanti pée kpá kí kúntí ní ditimbundi diba mun kaa dāa ŋūǹ kí já kí pɔ̄ɔkiǹ-dì. Dibeel gbanti di làá dāá nàan̄ ŋin kɔkɔ péeǹ-dì ki nyáńee ní kí kúntí-ŋi. Ama díǹ làá nīn bí ní jaanjaan. 45 Ditaŋkpal din a ká di nyáń dijool pu di-ba pu ubɔ kaa gbēē-dì, dì dɔ́miń ki nàn̄ tikúti nì tasa kúti nì kuyɔkɔu nì animbil kúti nì sindaariya dúsi dusee taapu dee. Ubɔti, Unimbɔtikpaan di nyántì tin bí nee ki dàkā-si á béé tin dòoń fool boonee. A-damintiiku nee sá tiŋman damintiiku ní, ní a ŋūǹ kí nīn máká m nín lēē ku-taapu miŋyee pu^c.»

46 Niinee ní ubɔti Neebukadineesaar tātìi gbāaǹ kitiŋ Daniyeel nimbiin ki tīī-u tinyool, ní ki tīī mara yii bí ŋá saraabi kí tūū talaalub bin sɔ́fèe kí tīī Daniyeel. 47 Ní ubɔti bí Daniyeel yii: «Ibaamɔn, ni-Nimbɔtiu di tɔ́kɔ́ inimbɔti kɔkɔ pu ní ki sá bibɔtiibi Dindaan ní ki bìitī abɔɔn pu, an pu ní a ŋúń ki lēē abɔɔn nee taapu ki tùkū-mi.» 48 Míǹ boonee ní ubɔti kāaǹ Daniyeel mpaaŋkpaan pu ní ki pú-u tiwan tikpil. U nìn dū-u ki kāaǹ ú nīn sá ukpikpaan Babiloon tiŋki kɔkɔ pu ní kí nīn sá Babiloon ciŋfitiibi kɔkɔ kpiliu. 49 Daniyeel nìn mēē ubɔti ú yàntī Sadraaki nì Meesaki nì Abeedi Neegoo ń kɔ́ Babiloon gɔminau poon kí nīn kpòotī kitiŋ. Daniyeel úǹ nìn bí dibeecindin ki tūǹ ditundi.