30
1 Raseel nín ká yii waa bíi màal̀ Jaakɔb mbiyaamuee, ní u kíǹ ki ŋáań u-maan ipoompoon, ní ki bí Jaakɔb yii: «Yàntī ḿ màal̀, an yaa kaa sá míǹ m làá kpú.» 2 Ní Jaakɔb fōō u-pu diŋuul ní ki bí yii: «Man di sá Unimbɔti un kaa dū mmaal ki ŋá a-poon á nīn màal̀eeee?» 3 Niinee ní Raseel bí Jaakɔb yii: «Kpèè, m-yumbusapɔɔŋwu Biila sɔ̀. Dū-u kí kpántí a-nimpuu ú màal̀ kí tīī-mi, ní u-puee ma mun ń ká kibiki.» 4 U lī mimmee ní ki dū Biila ki tīī Jaakɔb ní úǹ lafun dū-u ki kpántì u-nimpuu.
5 Ní Biila cáá dipool ní ki màl̄ Jaakɔb kibininjabiki. 6 Ní Raseel bí yii: «Unimbɔti pílifiǹ-mi, ki pɔ̀n̄-mi ki tīī-mi kibininjabiki.» An pu ní u pú-kì diyindi yii Daani, taapu di sá yii: «U pɔ̀n̄-mi.»
7 Ní Biila gíti cáá dipool ní ki màl̄ Jaakɔb kibininjabiki kililiitii. 8 Ní Raseel bí yii: «M mɔ̀n̄ nì m-maan Unimbɔti nimbiin ki pɔ́ɔkiǹ-u.» Ní ki pú-kì diyindi yii Neefitalii, taapu di sá yii <M-mool.>
9 Leeya mun kpēē yii waa ti bíi màal̀ee, ní u dū u-yumbusapɔɔŋwu Siilpa ki tīī Jaakɔb ú dūú kpántí u-nimpuu. 10 Ní Leeya yumbusapɔɔŋwu Siilpa màl̄ Jaakɔb kibininjabiki. 11 Ní Leeya bí yii: «Ba yimɔɔl bulifi ní m nín ká nan dee!» Ní ki pú-kì diyindi yii Gaadi, taapu di sá yii <Diyimɔɔl.>
12 Ní Leeya yumbusapɔɔŋwu Siilpa fātìi màl̄ Jaakɔb kibininjabiki kililiitii. 13 Ní Leeya bí yii: «Ba mɔŋŋu bulifi poon ní m bí nee! Bisapɔmbi làá dāá yíiń-mi yii mmɔn daan.» Ní ki pú-kì diyindi yii Aseer, taapu di sá yii <Mmɔndaan.>
14 Ŋyunti ŋun bi cēē tijimpinee, Rubeen cūtì dalba kusaau ní ki ká kufaapibiku kun bi yíì yii mandragɔɔree biliŋ ní ki kītìń ki cáań ki tīī u-na Leeya. Ní Raseel bí Leeya yii: «M gbāam̀-si, lēē mandragɔɔr biliŋ ŋin a-jipɔɔn cáań-see kí tīī-maaa15 Ní Leeya kíí-u yii: «A fōō m-calee, an kaa yá ki kɔ́-si ní a gíti là kí fōō m-jipɔɔn mun mandragɔɔr biliŋ kí kūtàaa?» Ní Raseel bí yii: «An yaa sée, tí kpántí. Á lēē mandragɔɔr biliŋ ŋin a-jipɔɔn cáań-see kí tīī-mi, uninja ń dòon̄ a mun cee díǹ nyeeku!»
16 Kujoou Jaakɔb nyánní kusaau ki kùnnée ní Leeya túŋkì-u nsanni ní ki bí-u yii: «Man cee ní a làá dòon̄ díǹ. Kí ŋmā kí ká-si á dòon̄ m-ceeyee, m-jipɔɔn mandragɔɔr biliŋ ní m dūu pàn̄ m-yɔnti.» Ní Jaakɔb lafun dōoǹ u-cee kunyeeu gbanti. 17 Ní Unimbɔti fōō Leeya wimmeem ní u cáá dipool ki màl̄ Jaakɔb kibininjabiki kiŋmooŋmootii. 18 Ní Leeya bí yii: «Unimbɔti pàn̄-mi m nín dū m-yumbusapɔɔŋwu ki tīī m-cal u dūu kpántì u-nimpuuee pu.» Ní u pú-kì diyindi yii Isakaar, taapu di sá yii <M-paati.>
19 Ní Leeya fātìi tí cáá dipool ki màl̄ Jaakɔb kibininjabiki kiluluutii. 20 Niinee ní Leeya bí yii: «Unimbɔti pú-mi dipɔl dimɔntiil. Min bí nee, m-cal làá tīī-mi m-nyooti, kun puee m màl̄-u mbininjabiyaamu muluu dee.» Míǹ puee ní u pú kibikee diyindi yii Sabulɔn, taapu di sá yii <Tinyool.> 21 Boonee ní u màl̄ kibinimpubiki ní ki pú-kì diyindi yii Diina.
22 Unimbɔti kaa nìn súntì Raseel pu. U nìn fōō u-wimmeem ki pīitì u-maaliŋu. 23 Ní Raseel cáá dipool ki màl̄ kibininjabiki ní ki bí yii: «Unimbɔti lēē m-pu icoo.» 24 Ní u pú-kì diyindi yii Jooseefi ki lī yii: «Ti-Dindaan ń gíti kūtì-mi kibininjabiki kiba!»
Jaakɔb kpántì ugaaja
25 Raseel nín màl̄ Jooseefi boonee ní Jaakɔb bí Laaban yii: «Pɔ̄-mi nsan ḿ fàtīí nīn kùǹ m-tiŋkin. 26 Dū m-biyaamu nì m-nimpoobi bin pu m túń-si ditundee kí tīī-mi ḿ nīn cá, di sá yii sii a-ba nyí ditundi din bulifi m túń ki tīī-see.» 27 Ní Laaban bí-u yii: «M gbāam̀-si, á taa yīkì míǹ. An dàkā-mi yii sii pu ní ti-Dindaan bīiǹ m-boon. 28 An puee gíí-mi tipaal tin a là ḿ pà-see, m làá pà-si.» 29 Ní Jaakɔb bí-u yii: «Sii a-ba nyí m nín túń ditundi din ki tīī-see nì m nín ŋúb́ a-waŋkuti tì būtì miŋyee. 30 Di sá yii kí wàatī ḿ bàńee, tin a nìn cááyee kaa nìn náaǹ báà fiii. Ama kí yòon̄ ŋwiin ŋun m-taal tāā a-dumpuee, a-wanti wíiǹ tikpil ní ti-Dindaan bīiǹ a-boon. Too, kɔŋkɔnnee ŋyunti ŋulɔŋu ní man làá gíti dūú tɔ̄ ditundi kí ká tin làá ŋmàntī ḿ kpèè m-dicaŋkuee?» 31 Ní Laaban bí-u yii: «Ba ní m máaǹ kí tīī-si ní?» Ní Jaakɔb bí yii: «Taa pée tīī-mi tiba. Ama a yaa kíí kí ŋá min m làá màkā-si neeyee, m làá gíti kpàà a-waŋkuti. 32 Díǹ nee, m làá yìiǹ tipicaŋkpun nì tiŋɔcaŋkpun poon kí gàntī ipii in cáá atan atanee nì in bɔ̀ǹee, ní kí gàntī iŋoobu in mun cáá atan atanee, án di làá nīn sá man paati. 33 Fool boon a yaa láa dɔ́miń ki kpēē m-paati ní ki yaa láa ká iŋoobu kansikin in kaa cáá atanee nì ipii kansikin in kaa bɔ̀ǹee, mimmee m yùn̄ dee, maa cáá mbaamɔn.» 34 Ní Laaban kíí-u yii: «An ŋān̄, a nín lī puee, án ŋá míǹ.»
35 Yaadal yaadal ní Laaban lútì iŋɔjaa nì iŋɔsal in cáá atan atanee, an dàkà yii in kɔkɔ pée cáá mpimee, nì ipibɔn ki dūu tīī u-jipɔmbi. 36 U nìn yāntì bi cáá-i ki búntì ndandati bi nì Jaakɔb kansikin sá kii iwiin ita saŋkindi nyɔkɔm, ní Jaakɔb gbíntìi bíi kpàá Laaban waŋkuti tin kíǹee.
37 Ní Jaakɔb bátì isufi in bi yíì peepiliiyee nì amandi nì plataanee pambiyaamu nsɔmu, ki cùkū cùkū-mu ki māntìi tú ki dāa kátì taapu, ní ki pɔ́kɔtì ajan ŋin u cùkūee, ní ndɔsɔmuee kíǹ ki cáá mpim mpim. 38 Ní u dū ndɔsɔmu mun u cùkūee ki ŋá tiwan tin poon tiwaŋkuti nyùee ki túĺ tiwaŋkuti nimbiin, ní tì yaa dòoń ki nyùee, tì jɔ́ḿ tɔb. 39 Ndɔsɔmu mun u cùkūee cee ní tiwaŋkutee jɔ́ḿ tɔb ní ki màal̀ mbiyaamu cáá atan atan. 40 Jaakɔb nìn gāntì ipisalee ní ki yāntì i kpèé Laaban waŋkuti tin cáá atan atanee nì tin bɔ̀ǹee.
Míǹ ní u ŋáaǹ ní ki ká tipicaŋkpun nì tiŋɔcaŋkpun, ní ki gāntì-tì ki yóoǹ u-ba kaa dū tíǹ ki kpáfì nì Laaban yati. 41 Ŋyunti ŋun ní tiwaŋkuti tin yáàyee yaa làá jɔ̄m̀ tɔbee, ní Jaakɔb ń yòon̄ní ndɔsɔmu mun u cùkūee kí ŋá tiwan tin poon tiwaŋkuti nyùee kí túĺ ti-nimbiin, ní tì jɔ́ḿ tɔb ndɔsɔmu mun u cùkūee cee. 42 Ama tiwaŋkuti tin sá ŋkaŋkalimuee yaa bāańee, waa yōontí ndɔsɔmuee ti-nimbiin tí jɔ̄m̀ tɔb. Ŋkaŋkalimu gbantee, Laaban yati dee, ní úǹ yati sá tin yáàyee.
Jaakɔb sáǹ Laaban
43 Míǹ ní Jaakɔb ŋá ki kpántì ugaajakpaŋkpaan ki cáá tiwaŋkuti tikpil, ki cáá bitɔntɔnliibi binimpoobi nì bininjab nì igutaamu nì mmamu.