Noumbá rárána tauna i Ierusale mantepuꞌu mepoinálái i Iesu (2:1–6:7)
Pendáuluna Inao to Magasaꞌ
2
Haweꞌ miꞌi tempó alo posusáraꞌ toIahudiꞌ to rahangaꞌ Alo Pentakosta,a
upu-upu tauna to mepoinálái i Iesu hirámpu i hambuaꞌ katoroꞌá.
2 Iaperái rahádi to nodo wui to rumihi hangko i langiꞌ.
Pokániꞌ iti rahádi i humalele támbi kahirámpuáraꞌ.b
3 Hai moitaheꞌ roreꞌ apic to nodo lilaꞌ,
mendele hai mengkatóá i tutuꞌraꞌ hadua-hadua.
4 Roo onoꞌ,
upu-upu tauna iti nakuasaꞌimoheꞌ Inao to Magasaꞌ,
haneꞌi mantepuꞌuheꞌ molaluita i lalu handaꞌ pákáꞌna básá to tiꞌara raisá,
mouláꞌ apa to napakanótóáheꞌ Inao to Magasaꞌ.
5 I tempó iti,
handaꞌheꞌ woꞌo toIahudiꞌ hangko i tampoꞌ ntániꞌna to toroꞌ i Ierusale.
Upu-upuheꞌ mengkoruꞌ i Pueꞌ Ala.
6 Karahádina iti pokániꞌ to nodo wui ininá,
handaꞌ tauna to lao meromu láwiꞌ wuliheꞌ mohádi surona Pueꞌ Iesu molaluita i lalu básáraꞌ tauna ntániꞌna.
7 Tingkáráꞌ ntepuꞌuheꞌ,
rauliꞌ,
“Apa to mewaliꞌ deꞌe?
Tiꞌara paꞌi topolaluitaheꞌ iti paka toGalileantoheꞌ?d
8 Noumbá haneꞌi peisáheꞌ molaluitaheꞌ i lalu básántaꞌ hadua-hadua?
9 Arakeꞌ to hangko i tampoꞌ Patia,
Media,
Ela,
Mesopotamia,e
Iudá hai Kapadokia.
Arakeꞌ woꞌo to hangko i poropensi Pontu hai Asia,
10 hangko i Perigia,
Pampilia,
Másiriꞌf hai hangko i tampoꞌ Libia to hungkuꞌ i kótá Kirene.
Arakeꞌ to hangko i kótá Roma.
11 Hantángáꞌkeꞌ toIahudiꞌ,
hai araheꞌ woꞌo tauna ntániꞌna to mesuaꞌ i agama Iahudiꞌ.g
Arakeꞌ woꞌo to hangko i tampoꞌ Kereta hai tampoꞌ Áráꞌ.
Agáiáná kitaꞌ upu-upu mohádiheꞌ molaluita i lalu básántaꞌ hadua-hadua,
hai mampolaluitaheꞌ tandaꞌ kuasaꞌ to nabábehi Pueꞌ Ala.”
12 Tingkáráꞌ hai wulimoheꞌ upu-upu,
haneꞌi mombekuneꞌ-kuneꞌheꞌ hadua hai hadua,
rauliꞌ,
“Apa lempóna to mewaliꞌ deꞌe?”
13 Agáiáná araheꞌ woꞌo to mopatawai,
rauliꞌ,
“Nalanguiheꞌ anggoroꞌ to woꞌu!”
Tuntuna Peturuꞌ i tauna to handaꞌ
14 Hangko ionoꞌ,
Peturuꞌ meángkáꞌ miꞌi hingkakani hai rángána to hampuloꞌ hai hadua,
haneꞌi molaluita napasimbuku,
nauliꞌ,
“Halalungkuꞌ toIahudiꞌ,
hai kómu to ara i Ierusale deꞌe-deꞌe!
Nipehádingi mpakaroꞌa,
láwiꞌ ina kupakanótóákou apa to pewaliꞌ deꞌe.
15 Kaiꞌ deꞌe,
tiꞌaraꞌangkaiꞌ malangu nodo to niuliꞌ.
Deꞌe-deꞌe tiꞌara mani tempóna mainu anggoroꞌ,
láwiꞌ hangko tintiꞌ hahioꞌ mepulo!h
16 Agáiáná apa to mewaliꞌ deꞌe-deꞌe hintotoꞌ hai apa to napahaweꞌ miꞌi nabiꞌ Ioeli hangkoia.i
Nauliꞌ node:
17 Nauliꞌ Pueꞌ Ala:
‘I alo-alo to kahópóꞌána,j
Kódóꞌ ina mampeweꞌiAꞌ InaoNgkuꞌ i upu-upu tauna.
Ánáꞌmi tobaleilo hai towawine ina mohuwárá laluitaNgkuꞌ.
Ánáꞌntomoane ina moita apa to Kupopaitaꞌáheꞌ.
Totosae ina mopaturuáheꞌ paturu to hangko i Kódóꞌ.
18 I alo iti,
ina Kuweꞌiheꞌ InaoNgkuꞌ i huoꞌáNgkuꞌ
maroꞌa tobaleilo maroꞌa towawine,
hai hira ina mohuwárá laluitaNgkuꞌ.
19 Ina Kupopaitaꞌákou to metingkáráki i langiꞌ
hai tandaꞌ kuasaꞌ i duniáꞌ,
nodo waheꞌ hai api hai rámbu to rumukuꞌ.k
20 Alo ina mewaliꞌ makáindi,
hai wulá ina mewaliꞌ malei nodo waheꞌ,
hangko tiꞌara mani haweꞌ alo to mahile hai meawaꞌ,
ia miꞌi alo pebutusiána Pueꞌ.
21 I tempó iti,
heáná peá to mekióꞌ i Pueꞌl
bateꞌna ina tehómpóki hangko i huku dósáraꞌ.’ ” (Ioeli 2:28-32)
22 Napaliliu miꞌi Peturuꞌ laluitana,
nauliꞌ,
“Halalungkuꞌ toSáráeliꞌ!
Nipehádingi apa to ina kuhángáꞌákou deꞌe.
Ina kupolaluitaꞌákou mokana i Iesu toNasare.
Ia peá to napileꞌi hai napakanótó miꞌi ami Pueꞌ Ala mewaliꞌ TopobágóꞌNa to Magasaꞌ.
Iti niꞌisá miꞌi láwiꞌ ánti kuasaꞌna Pueꞌ Ala,
Pueꞌ Iesu mobábehi handaꞌ tandaꞌ kuasaꞌ hai tandaꞌ to metingkáráki i oloꞌmi.
23 Iesu iti rahuhuꞌ i kómu,
hai nipembiáꞌ bona Ia rahuku mate.
Nihuhuꞌ i tauna to tiꞌara mengkoruꞌ i Paturoꞌna Musa bona rapakuꞌ i kau mombehape.m
Marue miꞌi naisá Pueꞌ Ala apa to hangaa-ngaa ina mewaliꞌ i Iesu,
hai Pueꞌ Ala haduduáNa to mopakanótó apa to ina mewaliꞌ iti.
Kómu to mopapate Iesu,
24 agáiáná Pueꞌ Ala to mopatueꞌ huleꞌ,
hai mokábáhá wátáNa hangko i kuasaꞌ kapate,
láwiꞌ Iesu tiꞌara peisá nakuasaꞌi oaꞌ kapate.n
25 Ara miꞌi laluitana Datu Daudiꞌ hangkoiao mokana i Iesu to manguliꞌ:
‘Kuisá,
bateꞌna Io Pueꞌ to mamporángáꞌAꞌ.
Tiꞌara ara to Kupokalááꞌ,
láwiꞌ Io Pueꞌ to motulungiAꞌ.
26 Onoꞌ miꞌi haneꞌi góeꞌ laluNgkuꞌ,
hai KutóiáKoꞌ Pueꞌ.
Pehárungángkuꞌ aranto i Hio,
27 láwiꞌ tiꞌaraꞌAꞌ ina Nupatodáhi
toroꞌ oaꞌ i katoroꞌá tomate.
WátáNgkuꞌ tiꞌara ina Nupatodáhi
i lalu popatawuá duuꞌna magoro,
láwiꞌ Kódóꞌ miꞌi TaunáMu to Magasaꞌ.
28 Ina rumihi ntepuꞌu kagóeꞌKuꞌ
láwiꞌ NutudeꞌáMoꞌ rárá ngkatueꞌ
i tempóNgkuꞌ hingkakani hai Io.’ ” (Sura Petóiá 16:8-11)
29 Hangko ionoꞌ,
napaliliu wopiꞌi Peturuꞌ laluitana nauliꞌ,
“Halalu-halalu!
Bona niꞌisá katoꞌu-toꞌuána mokana i toioruntaꞌ Datu Daudiꞌ,
tiꞌara wátána haduduána to natunggái i laluitana iti,
láwiꞌ ia mate miꞌi hai ratawu.
Popatawuána taisáꞌá mani haweꞌ deꞌe-deꞌe.
30-31 Daudiꞌ iti,
hadua nabiꞌ to moisá ami apa to ina nabábehi Pueꞌ Ala.
Naisá kaꞌárána podándina Pueꞌ Ala i hia to manguliꞌ:
hadua hangko i pemuleꞌámu ina Kuángkáꞌ mewaliꞌ datu.p
Mewaliꞌ,
onoꞌ miꞌi haneꞌi Daudiꞌ mampopaisá ami kaꞌina tueꞌna huleꞌ Datu Topehómpóꞌ,q
hai nauliꞌ woꞌo Ia tiꞌara ina rapatodáhi i katoroꞌá tomate,
hai wátáNa tiꞌara ina rapatodáhi i lalu popatawuá duuꞌna magoro.r
32 Iesu miꞌi to natunggái Daudiꞌ i laluitana iti,
láwiꞌ Ia miꞌi to napatueꞌ huleꞌ Pueꞌ Ala.
Kaiꞌ upu-upu deꞌe mewaliꞌangkaiꞌ sabiꞌNa,
láwiꞌ kiꞌita mata katueꞌNa huleꞌ.
33 Pueꞌ Ala moángkáꞌ miꞌi Iesu,
Napopehoda i pehodaꞌá tándáꞌ i kuánáNa láwiꞌ Iesu Napomahile ntepuꞌu.
Hangko ionoꞌ,
Pueꞌ Ala Umántaꞌ mampoweꞌi Iesu Inao to Magasaꞌ nodo to Nadándi.
Mewaliꞌ apa to niꞌita hai nihádi miꞌi ininá,
mewaliꞌ ánti kuasaꞌna Inao to Magasaꞌ to naweꞌiangkaiꞌ Iesu.
34 Mewaliꞌ halalu-halalu,
taisá katiꞌárána mpuꞌu wátána haduduána to natunggái Datu Daudiꞌ i laluitana,
láwiꞌ tiꞌara Daudiꞌ to tueꞌ huleꞌ hai mengkaoreꞌ lao i surugáꞌ.
Hai nauliꞌ wopiꞌi Daudiꞌ:
Pueꞌ Ala mohángáꞌá Pueꞌkuꞌ to kupenómbái,s
‘MehodamoKoꞌ tándáꞌ i kuánáNgkuꞌ,
35 duuꞌna Kupopengkoruꞌheꞌ upu-upu ewáliMu i Hio.’ ” (Sura Petóiá 110:1)
36 Hangko ionoꞌ,
napahópóꞌ miꞌi Peturuꞌ laluitana,
nauliꞌ,
“Mewaliꞌ,
onoꞌ miꞌi haneꞌi kómu toSáráeliꞌ,
hangaa-ngaa niꞌisá i lalumi apa to kuꞌuliꞌ deꞌe:
Iesu to nipakuꞌ i kau mombehape,
Ia miꞌi to napileꞌi Pueꞌ Ala mewaliꞌ Pueꞌtaꞌ hai Datu Topehómpóꞌ.”
37 Karahádina tauna to handaꞌ laluitana Peturuꞌ iti,
nahohoꞌ miꞌi inaoraꞌ,
hai mekuneꞌheꞌ i Peturuꞌ hai i surona Pueꞌ Iesu to ntániꞌna,
rauliꞌ,
“Ane noꞌonoꞌi,
apa miꞌi to hangaa-ngaa kibábehi?”
38 Nahániki Peturuꞌ,
“Hangaa-ngaa menosoꞌmokou hadua hai hadua hangko i dósámi,
hai hangaa-ngaa rariukou i lalu hangaꞌna Iesu Kerisitu.
Ane nibábehi noꞌonoꞌ,
Pueꞌ Ala ina moámpungi dósámi,
hai ina molámbiꞌkou Inao to Magasaꞌ,t
39 láwiꞌ dándina Pueꞌ Ala deꞌe raweꞌikeꞌ haweꞌ-haweꞌ i pemuleꞌántaꞌ hai i tauna ntániꞌna to karaoꞌ tampoꞌraꞌ.
Dándina Pueꞌ Ala deꞌe,
bateꞌna ina mewaliꞌ i upu-upu tauna to nakióꞌ Pueꞌtaꞌ Pueꞌ Ala mewaliꞌ taunáNa.”
40 Tiꞌara iti peá to nauliꞌ Peturuꞌ,
agáiáná handaꞌ mani to napolaluita.
Ia mopaturoꞌheꞌ tauna to handaꞌ hai napaingáꞌiheꞌ,
nauliꞌ,
“Menosoꞌmokou!
Ineeꞌkou mampeuláꞌi tauna to kadake to tueꞌ tempó deꞌe,
bona tiꞌarakou woꞌo molámbiꞌ pehukuna Pueꞌ Ala to ina morampeheꞌ!”
41 Handaꞌ miꞌi tauna to mampoinálái laluitana Peturuꞌ,
haneꞌi mampoperiuheꞌ woꞌo.
I alo iti,
kahandaꞌna tauna to mepoinálái i Iesu tetámbái miꞌi rekeꞌ-rekeꞌna tálu sábuna.
42 Roo onoꞌ,
handaꞌ tauna to hangko mepoinálái i Iesu mampehádingiheꞌ oaꞌ paturoꞌraꞌ surona Pueꞌ Iesu,
hai moromu-romuheꞌ oaꞌ.
Mandeꞌheꞌ hingkakani,
mandeꞌheꞌ rótiꞌ ánti pambuhinaoraꞌ Pueꞌ Iesu,
hai mekakaeheꞌ.
Pohintuwuꞌraꞌ to mepoinálái i Iesu
43 Surona Pueꞌ Iesu mobábehiheꞌ handaꞌ tandaꞌ kuasaꞌ hai tandaꞌ to metingkáráki.
Onoꞌ miꞌi haneꞌi tauna to handaꞌ mobiláꞌ ntepuꞌuheꞌ surona Iesu.
44 Upu-upu to mepoinálái i Iesu mohintuwuꞌheꞌ.
Párewá to ara i hira rapopobunduꞌ i tauna to moparaluu.u
45 Rápáꞌna,
araheꞌ to mampobaluꞌ tampoꞌraꞌ ba óntóꞌ támbiraꞌ,
dóiꞌ hólóna ragáláꞌ-gáláꞌ i hángká rángáraꞌ to tiꞌaraheꞌ nakaꞌarai.
46 Alo-alona hirámpuheꞌ i tangabaa Támbina Pueꞌ Ala.
Bulá ntepuꞌu laluraꞌ mombetatarima i támbiraꞌ,
hai mandeꞌheꞌ hingkakani i lalu kagóeꞌ-góeꞌ.
47 Motóiáheꞌ oaꞌ Pueꞌ Ala,
hai rapokagóeꞌheꞌ upu-upu tauna.
Alo-alona katetátámbáiáheꞌ oaꞌ,
láwiꞌ Pueꞌ motámbáiáheꞌ hai tauna to molámbiꞌ katehómpóꞌ.