Paturuna Datu Nebukanesa to rungu-runguna
2
I pare kaduá popárentána Datu Nebukanesa,
ia mampaturuá,
hai paturuna iti mopamasusa pekirina,
onoꞌ miꞌi haneꞌi tiꞌara peisá letaꞌ.
2 Mewaliꞌ ia mohuoꞌ bona upu-upu tauna to moisá mampeita betue,
upu-upu topodoti,
topebao,
hai to handaꞌ pangisáraꞌ,a
rakióꞌ bona molempónga paturuna iti.
Mewaliꞌ lao mpuꞌumoheꞌ i hia.
3 Molaluita miꞌi datu i hira,
nauliꞌ,
“Mampaturuáꞌaꞌ,
hai paturungkuꞌ iti mopawuli lalungkuꞌ láwiꞌ kuꞌundeꞌ moisá apa lempóna.”
4 Mehániꞌheꞌ,
rauliꞌ i lalu básá Árá,
“Hampóáꞌworia maroꞌa tueꞌna datu haweꞌ i rue-ruena!
Kipembiáꞌ i datu,
nudarita miꞌi iti paturumu bona peisá kilempónga.”
5 Nahánikiheꞌ datu,
nauliꞌ,
“Kubutusi miꞌi,
hangaa-ngaa nihángáꞌáꞌáꞌaꞌ apa óntóꞌna paturu to kupaturuá iti,
hai hangaa-ngaa nihángáꞌáꞌáꞌaꞌ woꞌo apa lempóna.
Ane tiꞌara nibuku molempó paturungkuꞌ,
kómu ina rabóhóꞌ-bóhóꞌkou haweꞌ mate,
hai támbimi ina ragero duuꞌna maropuꞌ.
6 Agáiáná ane niꞌisá paturungkuꞌ,
hai niꞌisá woꞌo lempóna,
ina kuweꞌikou parasee to maroꞌa ntepuꞌu hai mababe,
hai ina kupomahilekou i kadatuá deꞌe.
Mewaliꞌ deꞌe-deꞌe nihángáꞌáꞌámoꞌ apa óntóꞌna paturungkuꞌ iti hai apa lempóna.”
7 Mehániꞌheꞌ,
rauliꞌ,
“Kipembiáꞌ i hio datu,
bona nupolaluita miꞌi paturumu iti,
hai ina kihángáꞌáꞌákoꞌ lempóna.”
8 Kanahádina peá datu polaluitaraꞌ,
nauliꞌ node:
“Toꞌu ntepuꞌu to i pekiringkuꞌ!
Nitunggái moulu-ulu tempó,
láwiꞌ niꞌisá ara tunggáiángkuꞌ i kómu.
9 Ane tiꞌara nibuku molempó paturungkuꞌ iti,
ina kuhukukou upu-upu.
Hai kuisá woꞌo,
himpudumokou bona nidongkokiaꞌ hai nipopowadi-wadi peaꞌ,
bona peisá peá kubáliki tunggáiángkuꞌ.
Mewaliꞌ nipolaluita miꞌi paturungkuꞌ iti bona tongawaꞌ kaniꞌisána woꞌo lempóna.”
10 Rahániki tauna to handaꞌ pangisáraꞌ iti,
rauliꞌ,
“I humalele duniáꞌ deꞌe,
tiꞌara ara haweꞌ hadua tauna to nabuku mopahaweꞌ apa to napembiáꞌ datu iti,
hai tiꞌara mani ara haweꞌ hadua datu,
kehapiꞌ noumbá miꞌi peawaꞌna hai kamahilena kuasaꞌna,
to membiáꞌ to noꞌonoꞌ hangko i tauna to moisá mampeita betue,
topodoti,
ba tauna to handaꞌ pangisáraꞌ.
11 Pembiáꞌna datu maꞌángkárá ntepuꞌu.
Tiꞌara ara haweꞌ hadua tauna to nabuku mobukeki pembiáꞌna iti,
ngkáliꞌna riꞌi ánitu,
agáiáná tiꞌaraheꞌ toroꞌ i oloꞌraꞌ tauna.”
12 Kanahádina peá polaluitaraꞌ iti,
mabukoꞌ ntepuꞌu datu,
mewaliꞌ ia kásáliu mampopesuwuꞌ hambuaꞌ párentá,
bona upu-upu tauna to handaꞌ pangisáraꞌ i Bábeli rapatunaheꞌ.
13 I tempóna párentá iti rapopesuwuꞌ bona upu-upu tauna to handaꞌ pangisáraꞌ hangaa-ngaa rapapate,
tepasuaꞌ woꞌo Danieli hamporángáꞌá,
rapeliꞌheꞌ ina rapapate.
14 Mewaliꞌ Danieli molaluita i Ario,
tadulakoraꞌ tauna to mokámpái datu to timama miꞌi ina mampopolumao hawaꞌna datu iti.
Danieli mekuneꞌ i pengkaiwóiꞌ lalu hai bukeꞌ pekiri,
15 nauliꞌ,
“Moapa riꞌi haneꞌi datu mampopesuwuꞌ párentá to meriringkuꞌi iti?”
Mewaliꞌ napolaluita miꞌi Ario i Danieli apa to pewaliꞌ iti.
16 Hangko ionoꞌ,
lao miꞌi Danieli mampombelámbiꞌá datu,
hai napembiáꞌ bona raweꞌi tempó mopahaweꞌ lempóna paturu iti.
17 Mewaliꞌ Danieli mesuleꞌ lao i támbina haneꞌi mampolaluita apa to pewaliꞌ iti i Hanaia,
Misaeli,
hai Asaria,
hai napopaisá woꞌo kanapokanana datu pembiáꞌna.
18 Mewaliꞌ nahuoꞌmoheꞌ Danieli mekakae i Pueꞌ Ala to ara i surugáꞌ bona mopatongawaꞌ kamaꞌahiꞌNa i hira,
hai rabuku mopahaweꞌ apa to tewuniángi iti,
hai bona moliu petulungina Pueꞌ,
hira hai tauna ntániꞌna to handaꞌ pangisáraꞌ i Bábeli,
tiꞌaraheꞌ mewaliꞌ rapapate.
19 Káindi iti woꞌo moliu pampetudeꞌá,
Pueꞌ Ala mopahaweꞌ apa to tewuniángi iti i Danieli.
Mewaliꞌ Danieli motóiá Pueꞌ Ala to ara i surugáꞌ,
20 nauliꞌ node:
“Kutóiá miꞌi hangaꞌMu Pueꞌ.
Io to hangko i rungu-runguna haweꞌ i rue-ruena,
hai Io pentóáꞌána kanótó lalu hai kamaróhó!
21 Io makuasaꞌ mopakanótó upu-upu tempó.
Io makuasaꞌ mampopengkaroo datu,
hai molántiꞌ datu.
Io to moweꞌi kapánde i tauna to bukeꞌ pekiri.
22 Io miꞌi to mopatongawaꞌ upu-upu to tiꞌara tongawaꞌ
hai mowungkeꞌ upu-upu to tewuniángi.
Nuisá upu-upu to ara i kakáindiána,
hai tueꞌKoꞌ i kamabaaꞌána.
23 Ó Pueꞌ Ala to rapenómbái toiorungkuꞌ,
kutóiá hai kupomahileKoꞌ,
láwiꞌ Nupoweꞌimoꞌ kanótó lalu hai kamaróhó,
hai deꞌe-deꞌe Nubukeki miꞌi pembiáꞌkuꞌ.
Nupatongawaꞌámongkaiꞌ apa to mopawuli pekirina datu.”
Danieli mopahaweꞌ paturuna datu hai lempóna
24 Hangko ionoꞌ,
lao miꞌi Danieli i Ario to napohawaꞌá miꞌi datu ina mopatuna tauna to handaꞌ pangisáraꞌ i Bábeli.
Molaluita miꞌi Danieli i Ario,
nauliꞌ,
“Tauna to handaꞌ pangisáraꞌ i Bábeli,
ineeꞌheꞌ nupatuna!
Nuántimoꞌ lao i datu bona kupahaweꞌ lempóna paturuna iti.”
25 Mewaliꞌ hawiáꞌ mpuꞌu miꞌi Ario moánti Danieli lao i Datu Nebukanesa hai molaluita miꞌi Ario i datu,
nauliꞌ,
“Kulámbiꞌ miꞌi hadua toIahudiꞌ hangko i oloꞌraꞌ to ratawani,
to nabuku mopatongawaꞌ lempóna paturumu iti.”
26 Mekuneꞌ miꞌi datu i Danieli to rahangaꞌ woꞌo Beletasaꞌ,
nauliꞌ node:
“Nuisá paꞌi mampodarita paturungkuꞌ hai motótóráká lempóna?”
27 Mehániꞌ Danieli,
nauliꞌ,
“Tauna to handaꞌ pangisáraꞌ,
topodoti,
ba topebao,
tiꞌara rabuku mopahaweꞌ apa to tewuniángi i hio,
datu.
28 Agáiáná Pueꞌ Ala to ara i surugáꞌ,
Ia miꞌi to mopatongawaꞌ hinángkáꞌ to tewuniángi.
Ia mopahaweꞌ miꞌi i Datu Nebukanesa apa to ina mewaliꞌ i alo to ina haweꞌ.
Deꞌe miꞌi paturu hai hinángkáꞌ to naita datu i tempóna datu letaꞌ i paturuá:
29 Tempóna datu maturu-turu,
mampekirikoꞌ mokana i apa to ina mewaliꞌ i alo to ina haweꞌ,
hai Pueꞌ Ala mopatongawaꞌ pampetudeꞌá moliu paturu.
Pueꞌ Ala to mopatongawaꞌ hinángkáꞌ to tewuniángi,
hai Ia to mampopaitaꞌá miꞌi datu apa to ina mewaliꞌ.
30 Upu-upu to tewuniángi iti rahángáꞌáꞌámoꞌ,
tiꞌara riꞌi láwiꞌ hawiꞌmu deꞌe to melumbuꞌ kamapándena hangko i tauna ntániꞌna,
ngkáliꞌna riꞌi bona naisá datu lempóna paturu,
hai bona naisá woꞌo datu apa to ara i lalu pekirina datu.
31 Deꞌe miꞌi pampetudeꞌá to naita datu moliu paturu iti.
Nuita ara hambuaꞌ watutauna to mahile,
mapángkáꞌ hai mengkilaꞌ ntepuꞌu,
tindáꞌ i lindoꞌna datu.
Lenggeꞌna watutauna iti meriringkuꞌi.
32 Wuáꞌna rabábehi hangko i buláwá to magasaꞌ ntepuꞌu,
pondána hai taena rabábehi hangko i peráꞌ,
taꞌina hai páꞌána rabábehi hangko i tambaga,
33 bitina hangko i besiꞌ,
hai karaweꞌ bitina hanggááꞌ hangko i besiꞌ hai to hanggááꞌ woꞌo hangko i tampoꞌ pólóꞌ.
34 Tangaꞌna napeita datu,
iaperái tehungkiꞌ mai hambuaꞌ watu hangko i pingke,
to tiꞌaranto nahungkiꞌ tauna,
lao morokaꞌ bitina watutauna iti to rabábehi hangko i besiꞌ hai tampoꞌ pólóꞌ,
onoꞌ haneꞌi marupuꞌ.
35 Mewaliꞌ besiꞌ,
tampoꞌ pólóꞌ,
tambaga hai buláwá hangkani lao marupuꞌ nodo awu to nahimbáróká wui i tempó alo,
to membara duuꞌna tiꞌara ara to mentárá.
Agáiáná watu to morokaꞌ watutauna iti,
kalao-lao mewaliꞌ buluꞌ to mahile hai mobukeki duniáꞌ.
36 Iti miꞌi paturuna datu,
hai deꞌe-deꞌe ina kutótóráká lempóna.
37 Datu to kubiláꞌ,
to makuasaꞌ hangko i upu-upu datu.
Pueꞌ Ala to ara i surugáꞌ mampopewaliꞌmokoꞌ datu,
hai mampoweꞌimokoꞌ kuasaꞌ,
kamaróhó hai kameawaꞌ.
38 Pueꞌ Ala woꞌo to mampopewalikoꞌ to makuasaꞌ bona mokuasaꞌikoꞌ upu-upu tauna hai hinángkáꞌ to tueꞌ i duniáꞌ deꞌe.
To natunggái hai wuáꞌ buláwá i watutauna iti,
ia miꞌi datu.b
39 Agáiáná ane hópóꞌ miꞌi kamakuasaꞌna datu,
ina ara hambuaꞌ kadatuá to ntániꞌna to tiꞌara hibali kamakuasaꞌna hai kamakuasaꞌna datu.c
Hangko ionoꞌ,
ina meusungi wopiꞌi kadatuá to katálu to rapándiriꞌ hai tambaga.d
Kadatuá iti ina makuasaꞌ ntepuꞌu i duniáꞌ.
40 Hangko ionoꞌ,
ina ara wopiꞌi hambuaꞌ kadatuá to kaꞌiba.e
Kamaróhóna hibali hai besiꞌ.
Nodo besiꞌ moropuꞌ hai mogero,
noꞌonoꞌ woꞌo kadatuá iti ina mogero hai mopamarupuꞌ upu-upu kadatuá to ntániꞌna.
41 Nodo miꞌi to naita datu,
biti hai karaweꞌ bitina watutauna iti,
hanggááꞌ hangko i tampoꞌ pólóꞌ hai hanggááꞌ woꞌo hangko i besiꞌ.
Iti molempónga kadatuá iti tiꞌara ina hintuwuꞌ.
Toꞌu ntepuꞌu to naita datu:
kadatuá iti ina nodo besiꞌ agáiáná mogalo tampoꞌ pólóꞌ.
42 Karaweꞌ bitina to hanggááꞌ hangko i besiꞌ hai to hanggááꞌna hangko i tampoꞌ pólóꞌ,
molempónga hanggááꞌ hangko i kadatuá iti ina maróhó,
hai to hanggááꞌna tiꞌara.
43 Nodo miꞌi to naita datu,
besiꞌ to mogalo hai tampoꞌ pólóꞌ iti molempónga kadatuá iti ina mopaꞌara pohintuwuꞌ moliu pohamboko.
Agáiáná kehapiꞌ miꞌi noꞌonoꞌ,
pohintuwuꞌraꞌ tiꞌara woꞌo ina mantaha,
nodo besiꞌ tiꞌara peisá mogalo hai tampoꞌ pólóꞌ.f
44 I tempóna kadatuá to kaꞌiba mokuasaꞌi duniáꞌ,
Pueꞌ Ala to ara i surugáꞌ ina moaró hambuaꞌ kadatuá to tiꞌara ina magero haweꞌ i rue-ruena.
Kamaróhóna hai peawaꞌna tiꞌara ina melimbá i kadatuá to ntániꞌna.
Kadatuá iti ina mogero hai mopatuna hinángkáꞌ kadatuá to ntániꞌna.
45 Nodo miꞌi to naita datu,
tiꞌara ara haweꞌ hadua tauna to mohungkiꞌ mai watu hangko i buluꞌg haneꞌi morupuꞌ besiꞌ,
tambaga,
tampoꞌ pólóꞌ,
peráꞌ hai buláwá.
Pueꞌ Ala to makuasaꞌ mopahaweꞌ miꞌi i datu apa to ina mewaliꞌ i alo to ina haweꞌ.
Paturu iti peisá rapoinálái hai toꞌu lempóna.”
46 Hangko ionoꞌ,
Datu Nebukanesa molingkudu miꞌi i lindoꞌna Danieli hai nahuoꞌmoheꞌ tauna moádái Danieli,
hai nahuoꞌheꞌ woꞌo mohuhuꞌ popenómbáraꞌ hai mointuheꞌ dupaꞌ tandaꞌ pebiláꞌraꞌ i Danieli.
47 Molaluita miꞌi Datu Nebukanesa i Danieli,
nauliꞌ,
“Pueꞌ Ala to nupenómbái,
Ia miꞌi Pueꞌ Ala to toꞌu hai melumbuꞌ kuasaꞌNa hangko i upu-upu to rapenómbái,
hai makuasaꞌ i upu-upu datu.
Nabuku mopatongawaꞌ upu-upu to tewuniángi.
Upu-upuna iti kuisá láwiꞌ nubuku mopakanótó paturu hai molempónga.”
48 Hangko ionoꞌ,
Datu Nebukanesa moádái Danieli hai napoweꞌi handaꞌ párewá to maroꞌa,
hai ia woꞌo molántiꞌ Danieli mewaliꞌ tadulako i poropensi Bábeli hai motadulakoi upu-upu tauna to handaꞌ pangisáraꞌ.
49 Ánti pembiáꞌna Danieli,
Datu Nebukanesa molántiꞌheꞌ woꞌo Sadara,
Mesaꞌ hai Abeꞌnego bona modureiheꞌ Danieli mepárentá i kadatuá Bábeli.
Agáiáná Danieli toroꞌ i támbi kadatuá mewaliꞌ topepaturoꞌna datu.