Yakoobo lakidimoo gosi daqa Labaanigo
31
1 Letu waka Yakoobo yaa akhasi quru⁄umoo gu yaꞌay gu Labaani, kakaanay tuba, “Yakoobo hingii oy khooslay sliimaa gu taataa goori. Slime, hari khooslaykee gu taataa goori, ina yaa slay hindagaruumati sliimaa gi kone.” 2 Kara Yakoobo, gi baraslay tuba, Labaani muuna gosi hingii fookidi daqa dosii, ti hikiraa pahhaaba gu wakaꞌalee.3 Da hheꞌesi Taataa Iliitleemu, gi kaay sa Yakoobo tuba, “Taa⁄a ki⁄e daqa hhapee da ayiĩ kokuu haa daqa motoliya dooguu, kara ana ha sliimaa waara haa ugu.”
4 Teesaaqay, Yakoobo gi ya⁄abi hida ayage, maa eteediri tigay kosi Raheeli haa Leyaa, maa khayri yade kweerage, daqa giyaa ilii deꞌeeꞌene kuꞌunaanay gosi.
5 Teꞌesii Yakoobo, gi kaay sa inay tuba, “Inkoo, ana haã arimi taataa googuna, Labaani muuna gosi hingii fookidi daqa doii, ti hikiraa pahhaaba gu wakaꞌalee. Teesaaqay see, Iliitleemu gu taataa goy hiĩ sliimaa wana haa ana. 6 Kara unkuray ha khuꞌuday naraꞌa tuba, ana haati yondiidi sa taataa googuna hari ⁄uuru goy goõ. 7 Teesaaqay see, taataa googuna hinaayii coridi ana, gii fokidi bueemaa koi waa mibi. Gimati teesaaqay see, Iliitleemu gwaay geemayiiba ina sinirimaa khay cokhoriima. 8 Qatlay ina giyaa ilii kaay tuba, ‘Kuꞌunaanay goõ gu kooma tikatika⁄aru hhakee na bueemaa koku,’ teesaaqay kuꞌunaanay goõ gi laqwaliri yaꞌay gu koomee tikatika⁄aru. Kara qatlay ina giyaa ilii kaay tuba, ‘Kuꞌunaanay goõ gu kooma kalay gu duqumaiĩ na bueemaa koku,’ teesaaqay kuꞌunaanay goõ gi laqwaliri yaꞌay gu koomee kalay gu duqumaiĩ. 9 Inkoo hari amoti, haã antiri Iliitleemu, idoo giyaani ilii looysi kuꞌunaanay gu taataa googuna, sinigi hadisi ana.
10 Qatlay gu ⁄idamuumuusu kuꞌunaanay giyaa ilii day, ana haa tletiitimi tletaa, hagi arimi gweretatee hhakee gwaa cacaꞌaaꞌamee raqatee, gwaa duqumaiĩ, tikatika⁄aru haa tlafutlafu. 11 Kara malayika gu Iliitleemu gi kaay sa ana tletaa hhakeesii tuba, ‘Yakoobo.’ Hagi iidi ambee, ‘Yee, ana waaraa tiꞌii.’ 12 Da hheꞌesi, ina gi kaay tuba, ‘Waratlaysi ilaa koku, yuꞌudiyaa gweretatee goõ gu cacaꞌaaꞌamee aaraa raqateesii, konay kalay gu duqumaiĩ, tikatika⁄aru haa tlafutlafu. Ana hati ⁄isiisima gimbaki mayii ca⁄i teesaaqay, sa gimba ana haã arimi gimba goõ Labaani giyaa yondiidi sa ugu. 13 Ana na Iliitleemukee, gwaa ilii ca⁄u ugu yade Beteelige, daqa gaa ilii tuutuqudi du⁄iya tlaa⁄ukira gaa tlintiꞌisidi, teꞌesii hagi seelinti seeliru daqa dooii. Inkoo, waaudi tiaa hhapetaa ciraai, ki⁄e hhapetiray toogu, dugwaa ilii laqwali.’ ”
14 Da hheꞌesi Raheeli haa Leyaa gugi ilaki⁄isiri Yakoobo tuba, “Dandiray konaaba kara daqa, gimati aalimee lensee mara gu taataa goorii! 15 Ina yoóti faadiyaabaslii dandiray yaamulooee gooba pahha? Sa gimba ina hindaa naadimi dandiray, kara ti teesaaqay kilesiiba, kara ina yaa ⁄agimi khooslay goõ, giyaa slay khaboo dooraa. 16 Gu lou, hindaqaruumaa goõ daani looysi ha Iliitleemu daqa taataa gooraa sugugi hadisi sa ugu, hatee ti toori dandiray sliimaa haa yaꞌay koti. Teesaaqay, ugu yondiidi gimba sliimaa, Iliitleemu giĩ kaay sa ugu.”
17 Teꞌesii, Yakoobo, gii tlay ciraai, gii daamisi yaꞌay kosi haa tigay kosi rawaa gu gamiyaage. 18 Ina gi guusi kuꞌunaanay gosi goõ, haa gii oy khooslay goõ giyaa slay yadaa Padaani-Araamugo, gi tlaatleesi hhiyuuma da ki⁄araa daqa taataa gosii Isaaka, hhapee da Kanaanige.
19 Qatlay giyaa ilii wauumidiyee, Labaani yaa sikoo kay quubu gu bee⁄u gosi, Raheeli gi fiisidi iliitleemamee gu khafinay gu mara gu taataa gosi. 20 Yakoobo yaati fiisi looymee dosi, maꞌaana yaa kaayiiba sa Labaani tuba, inay looyyay Kanaanige. 21 Teesaaqay Yakoobo, ginaa ilii lakidi hari khooslay gosi sliimaa goõ giyaa kone, cirakiray gi tlo⁄isiri duudu gu Efuraati, gi yade khuꞌusi hhapee da Gileyaadi daa kooma omeeri.
Labaani siragusiru gu Yakoobo
22 Baloo da tamiige, Labaani gi akhasi tuba, Yakoobo hiĩ lakidi. 23 Teꞌesii, Labaani gii oy hiidayuuma dosi, gi siragusiniri Yakoobo balalu fanqu amooge, gugi ilaslayri ina omeeri gu Gileyaadige. 24 Yuꞌudiyaa, qatlay gu amasi, Iliitleemu yaagi ilii khay Labaani Araamimoo tletaage, gugi ilii⁄oo⁄i tuba, “Hangu ga⁄ayde, hhantii tlaꞌamuudisida Yakoobo.”
25 Labaani giyaa ilii day, daqa Yakoobo giyaa iliiwane, gugi slay hiĩ tluhhusi hemaa dosi omeeri gu Gileyaadige. Labaani see, haa hida kosi gi tluhhusiri hemaa dooina teꞌesii. 26 Da hheꞌesi Labaani gi kaay sa Yakoobo hari qupidaa tuba, “Ugu hanti malee laqadi? Ugu hanaani soꞌoy hiicoridi ana, haraagi lakiti sagameeru goy ubee hida daay ⁄utli pahha gaugo? 27 Hanaa soꞌoy hiicoridi, haagi lakiti hari hhaaboo? Haguba kaawaraa sa ana, hagwaati aloo aareesa hari qasaw haa hari raaꞌamu gu ingimaiĩ haa pandaqway. 28 Kara ugu sinaa qaydiiba mucu gu humbaꞌamidu sagameeru goy haa okookoiĩ koi, magiyaani aloo aareesi hari qasaw. Gu lou, ugu hanti yonditi gimba gu bawma. 29 Inkoo, caahhi naraꞌa tuba, ana kooma ⁄uuru gu ilaqaꞌaraa ugu hari daba goy. Teesaaqay see, Iliitleemu gu taataa googu, hinaani ilii khay amasi gu letuti, sinigi kaay tuba, ‘Hangu ga⁄ayde, hhantii tlaꞌamuudisida Yakoobo.’ 30 Gu lou, ana haã caahhi ambee, ugu hanti lakiti sa digidu gu didiru ga konte, gu ki⁄araa aya gu taataa googuu. Inkoo, ugu haani soꞌoy fiisidi iliitleemamee koi?”
31 Da hheꞌesi Yakoobo gi ilaki⁄isi sa Labaani tuba, “Ana hagwa lakidi hari hhaaboo sa tlaꞌamee doy. Haa tlaꞌamuudi ambee, hanaa aloo afii⁄utlida yaꞌay koku hari ⁄uuru. 32 Bere teesaaqay, heedi goó iliislayede gwaanii owu iliitleemamee koku, hikee duguti gaasiye. Inkoo, tiꞌii pandaa da hida kotii, ana sugu seelima, bere hoo slayda idoo doogu daqa idadu kooii, hatee lagay ooda.” Qatlaykee Yakoobo yaa caahhiiba tuba, Raheeli yaa fiisidi iliitleemamee hhakee gu Labaani.
33 Da hheꞌesi Labaani gii day hemaa da Yakooboge, da Leyaage haa hemaa da tongee cadage da tigay, teesaaqay see, iliitleemamee hhakee giyaa slayiiba. Labaani yaagii ca⁄i hemaa da Leyaago, gii day hemaa da Raheelige. 34 Keslenkoo, Raheeli naay oodi iliitleemamee hhakira gu mara gu taataa gosi, gigi yakwidi curuquge, hari waꞌay gu qayru doó hhafine danda gu gamiyaage, gigi ilii ibiti. Labaani gi dabiidi iliitleemamee hhakee waꞌay gu hemaage, teesaaqay see giyaa slayiiba. 35 Teꞌesii Raheeli gi kaadi sa taataa gosi tuba, “Looimoo goy, hhanti slahhaaꞌada sa ana, maꞌaana hiidahhasaaba qadida pandaa dooguu, sa gimba ana balalu koii waara.” Labaani gi dabiidi hari khisla, teesaaqay see, iliitleemamee hhakee kosi giyaa slayiiba.
36 Teꞌesii Yakoobo gi slahhaai, gi ilii muunaꞌafidi Labaani, gugi maasi tuba, “Inkoo! Dakoo doy loi na mala? Kara, tlakwaroo doy na mala? Sinaani soꞌoy siragusinti hari slahhaaꞌamee taqaaqay fiisiisay pahha? 37 Qatlay gaã ilii tlaaꞌamisidi khooslay goy goõ, haã slaydii teꞌesii idoo waka toogu? Bere haã slaydi, ca⁄asankay tiꞌii panda da hida koii haa hida kokuu, inay mandi hukuniri ugu haa ana.
38 Ana sugwaa yodiidi yondu gu deꞌeẽ sa ugu koraaraa mibeeri cada gwaay catee. Bee⁄u googu haa aaraa koku hagiyaa khuꞌumi naraꞌa, hiraay kwakwahhiriiba coko⁄o seei, kara haa ⁄agimiiba gondadee gu raqa doogu. 39 Kuꞌunaanay daa ooyimi ha makay gu kweera, hagiyaa leehhisiiba daqa dooguu, laqaraa teesaaqay ti dakoo dooiiba, qatlay sliimaa ana haati ⁄imbi bueemaa khooslaykee. Kara ugu haa firinti bueemaa da kuꞌunaanay gwaa hhamaahhamu, dugwamati fisimi see, hari tleemaa baku hari amasi. 40 Kara balalu sliimaa dinaa da⁄ami ha tleemaa da dihhi, hari amasi dinaa fahhami ha caaqwa da dihhi, guꞌudee see yaati hhaka ilaa koaa. 41 Gu lou, yaa taqaaqay koraraa mibeeri cada, gaa ilii ibiidi aya googuu. Ana haa yondiidi sa ugu tongimoo pahha koraraa mibeeri cigahha, ma khabiibimi sagameeru googu cada, kara koraraa lahhoꞌo sa raqoo gu kuꞌunaanay googu. Teesaaqay see, ugu haayii fokiti bueemaa koi waa mibi!
42 Bere Iliitleemu gu taataa goy, Hikee doó gwaa⁄iye ha taataa goy Isaaka, kara Iliitleemu gu Aburahaamu, hiĩ aloo sliimaa wanaaba haa ana, gu lou, ugu hanaati aloo ki⁄isida hhapee doorii hari dabaiĩ kilesi. Teesaaqay see, Iliitleemu yaa arimi labaꞌasu goy haa idoo gaa ilii yondiidi yondu gwaa karahhu, kara ina hiĩ iliidihhaahhay ugu amasi hhanki gungii catee.”
Labaani haa Yakoobo ila⁄imbidu gooina
43 Teꞌesii Labaani gi ilaki⁄isi Yakoobo tuba, “Tigay hhanki ti sagameeru goy, daaqay hhanki ti okookoiĩ koi, raqoo hhanki gu kuꞌunaanay ti koi. Kara idadu sliimaa gaã arinti tiꞌii ti koi. Inkoo, letuti ana ha malee hiidahhasa laqa gimba gu tlaku daqa yaꞌay koi haa daqa yaꞌay koinay, hhakee daa lagwali ha inay sa ugu? 44 Inkoo, khoca na qaasani ila⁄imbidu ugu haa ana, Iliitleemu ma masaydii tleehhidi tla⁄aã goorii.”
45 Teꞌesii, Yakoobo gii oy tlaa⁄a, gigi qadidisi unguruiya daay slaslawuu pahha. 46 Da hheꞌesi Yakoobo gi kaay sa hiidayuuma dosi tuba, “Owaaruu tle⁄eẽ magi upaini.” Inay yaagii oyri tle⁄eẽ, gigi upainiri upa leẽ gu didiru. Da hheꞌesi gi ⁄aginiri ⁄agoo ilaciyaa gu upakeesii. 47 Labaani upakee girigi ay uma na Yegeri-Sahaduuta,a kara Yakoobo girigi ay uma na Galeedi.b
48 Teꞌesii Labaani gi kaay tuba, “Upaki gu tle⁄eẽ ti masaydii gu ila⁄imbidu goori letuti.” Hatee na idoo upakee sugunaraa ay uma na Galeedi. 49 Slime upakee dugwaati eteedi uma na Misipaa,c sa gimba Labaani yaa kaay tuba, “Taataa Iliitleemu ilakone khuꞌuduũ dandiray, ma iliikoni ila⁄imbidu goori, qatlay ga ilii ibiidane segeẽ haa segeẽ daqeemoo kotii.
50 Hangi ga⁄ayde, hhanti labaꞌasida sagameeru goy, baku gi khabiibinta tigay wakinay sliimaa haa sagameeru goy. Gu lou, damaamati wanaaba heedi see, gumaa arima yondu googu baku yondu gooi. Teesaaqay see, baraslay tuba, Iliitleemu na masaydii tla⁄aã goorii ugu haa ana.” 51 Slime Labaani gi kaay sa Yakoobo tuba, “Aare yuꞌudi upaki gu tle⁄eẽ haa unguruiyati gaã qadidisidi tla⁄aã goorii letuti. 52 Upaki gu tle⁄eẽ haa unguruiyati na masaydii gu ila⁄imbidu goori tleehhidiyee, tla⁄aã kotii ugu haa ana. Etaa ana hamaa tlo⁄osaaba upaki haa unguruiyati, haagi khaw bara dooguu, sa yondu gimba gu tlaku daqa dooguu. Kara ugu see, etaa hamaa tlo⁄osidaaba upaki haa unguruiyati, haagi khayda bara dooii sa yondu gimba gu tlaku daqa dooii.” 53 Kara Labaani gi kaay sa Yakoobo tuba, “Iliitleemu gu Aburahaamu, iliitleemu gu Nakhoori hiideehhiyee tla⁄aã kotii ugu haa ana!”
Teꞌesii, Yakoobo gi seelimi hari uma gu Iliitleemu, doó gwaa⁄iye ha taataa gosi Isaaka. 54 Da hheꞌesi Yakoobo gi hadisi sadaaka da kuꞌunaanimoo yade rawaa gu onke, gi kakaami sa hiidayuuma dosi, ma ⁄aginiri ⁄agoo. Inay giyaa ilii hheꞌesiri ⁄agoo ⁄agotee, gi tooinaa guiri yade onke. 55 Heetlaalee dosii hari tumpaatumpu, Labaani gii tlay, gi humbaꞌamidi okookoiĩ kosi haa sagameeru gosi haa gigi ⁄aafi inay. Da hheꞌesi gi tosaa waaudi, gi ki⁄i aya gosii.