30
1 Qatlay Raheeli giyaa ilii anti daba laqwalaraa yaꞌay sa Yakoobo, gi anti tloomu sa Leeya hotooina da didiri, sa gimba giyaa konte yaꞌay. Gi kaadi sa Yakoobo tuba, “Sini hadiside yaꞌay ana see, bere suti ha gwaaꞌa!” 2 Yakoobo gi slahhaai sa Raheeli, sagagi kaay tuba, “Inkoo ga ilatahhade ana ti Iliitleemu goo, gwaa afii⁄itu igi laqwaloo?”
3 Raheeli gi ilaki⁄isidi Yakoobo tuba, “Tiꞌii wanta Bilihhaa tongitoꞌoo doy, gue haa ina, ma laqwalidi yaꞌay sa ana, ma slay laqwaloo hari daqa dosi.” 4 Teesaaqay Raheeli gi hadisidi Bilihhaa tongitoꞌoo dosi sa Yakoobo, ma hadee dosi tleehhiti. Ina gi tosaa gui haa ina, 5 da hheꞌesi Bilihhaa gii loaydi, gii daadi naw sa Yakoobo. 6 Da hheꞌesi Raheeli gi kaadi tuba, “Inkoo, Iliitleemu hiĩ ⁄imbi gimbakeesii ana koomaaba dakoo, ina hiĩ akhasi firoo doy haa sinaani hadisi naw.” Teesaaqay ina gurigi aydi uma na Daani.a
7 Bilihhaa yondimiisoꞌoo da Raheeli kara gii loaydi, gii daadi naw gu caduu sa Yakoobo. 8 Da hheꞌesi Raheeli gi kaadi tuba, “Hari kabaaba⁄u gu didiru, hangaa kabaaba⁄ani haa hhioo doy, inkoo haã kaba⁄i.” Sa gimbakee, nakee gurigi aydi uma na Nafutaali.b
9 Qatlay Leyaa giyaa ilii arinti hiĩ maydi laqwaloo, ina gi hadisidi tongitoꞌoo dosi Siliipa sa Yakoobo, ma hadee dosi tleehhiti. 10 Siliipa, yondimiisoꞌoo da Leyaa, gii daadi naw sa Yakoobo. 11 Da hheꞌesi Leyaa gi kaadi tuba, “Haã ti panda hhoinay.” Sa gimbakee, nakee gurigi aydi uma na Gaadi.c 12 Siliipa yondimiisoꞌoo da Leyaa, gi kara gii daadi naw gu caduu sa Yakoobo. 13 Da hheꞌesi Leyaa gi kaadi tuba, “Yuꞌudiyaa ana kooma hhaꞌaloo! Tlaatleesoo da inkoogo, tigay hini eteedinay da kooma hhaꞌaloo.” Sa gimbakee, nakee gurigi aydi uma na Aseeri.d
14 Baloo waka, qatlay gu buꞌuuꞌuru gu ganoo, Rubeeni nanku Leyaa gu didiru, gi hada kay qaymooge, gi slay tunguuja,e giyaagi hubidi sa iyoo dosi Leyaa. Raheeli giyaa ilii arinti, gi kaadi sa Leyaa tuba, “Hhooa, sinii deehhede ana see tunguujatee da nankoogi.” 15 Teꞌesii, Leyaa gigi ilaki⁄isidi tuba, “Haa buꞌudisidiibasli, hiiowaraa hhawata goy? Kara inkoo hati slaꞌada hiiowaraa tunguuja da nankoy see?” Raheeli gi ilaki⁄isidi tuba, “Naraꞌa, inkoo sini hadiside tunguuja da nankoogi, amasi gu letuti Yakoobo yoo gui sliimaa haa igi, hatee na bueemaa gu tunguuja da nankoogi.”
16 Letutee hari khwayaiĩ, qatlay Yakoobo giyaa ilii ki⁄i qaymoogo, Leyaa gugi amoodabaawa kaydi, sugugi kaadi tuba, “Letuti kwanda ga guꞌudee kayde aya gooii haa ana, sa gimba haguũ slaqusi ugu hari tunguuja da nankoy.” Teesaaqay, Yakoobo gi gui daqa Leyaage amasi hhakee.
17 Iliitleemu gi itatiisi firoo da Leyaa, gi slaydi hubay, gii daadi naw gu kooani sa Yakoobo. 18 Da hheꞌesi Leyaa gi kaadi tuba, “Iliitleemu siniĩ hadisi bueemaa koi, maꞌaana haa hadisi sa hhawata goy tongitoꞌoo doy, ma hadee dosi tleehhiti.” Sa gimbakee, nakee gurigi aydi uma na Isakaari.f 19 Leyaa gi kara gii loaydi, gii daadi naw gu lahhoꞌo sa Yakoobo. 20 Da hheꞌesi Leyaa gi kaadi tuba, “Iliitleemu siniĩ qay idoo da qawaraa da kaari hari khisla. Inkoo, hhawata goy hini muriidi ana, sa gimba suguũ laqwali yaꞌay lahhoꞌo gu hhawatee.” Sa gimbakee, nakee gurigi aydi uma na Sabulooni.g 21 Qariqaaqari Leyaa gii daadi hotu, girigi aydi uma gosi na Diina.
22 Da hheꞌesi Iliitleemu gii slay Raheeli, gi akhasi firoo dosi haa gi pooisi guraꞌa gosi, 23 Raheeli gii loaydi, gii daadi naw, gi kaadi tuba, “Iliitleemu siniĩ kwahhi ilamuree doy.” 24 Teꞌesii, Raheeli gurigi aydi nakee uma na Yoseefu,h gi kaadi tuba, “Taataa Iliitleemu sinii roogisiye kara naw waku.”
Raqoo gu kuꞌunaanay gu Yakoobo gii roogidiri
25 Qariqaaqari Raheeli giyaa ilii hheꞌesidi laqwaloo Yoseefu, Yakoobo gi kaay sa Labaani tuba, “Inkoo, hani geemayde, ma ki⁄i hhapee dooii. 26 Hani geemayde ma waaudi haa tigay koi haa yaꞌay koi, gaa slay hari amoo da yondu sa ugu, magiri waaudi. Maꞌaana ugu loi ha khuꞌuda naraꞌa, idoo sugwaa ilii yondiidi hari maguuma.”
27 Teꞌesii, Labaani gi kaay sa ina tuba, “Bere haã slay hhoinay gu didiru pandaa dooguu, hhooa ilakoomi ibiidi tiꞌii sliimaa haa ana, maꞌaana haã baraslay hari kuꞌumisu tuba, Taataa Iliitleemu hinaati ⁄aafi sa ugu.” 28 Labaani, kara gii roogisi kaawaraa tuba, “Kaay bueemaa koku ga slaꞌade, ana sugu bua.” 29 Yakoobo gugi ilaki⁄isi tuba, “Ugu ha khuꞌuda, idoo sugwaa ilii yondiidi haa idoo gaa ilii ilakoomi kuꞌunaanay googu naraꞌa. 30 Gu lou, idoo da coko⁄i gaa konte saa kahhe khawaraa hingii roogisidi hari khisla. Kara Taataa Iliitleemu hiĩ ⁄aafi ugu, daqeemoo sliimaa gaa yondiidi sa ugu. Inkoo, hati ibiida haa ugu malaalee naqatloo? Hani geemayde ana see, ma yondiidi sa mara goy.”
31 Labaani gi maasi Yakoobo tuba, “Sugu mala hadisa ugu, ma ilakonti ibinaa haa ana?” Yakoobo gi kaay tuba, “Sini hhanti hadisida idoo lensee. Ana ha ilakooma deꞌeẽ kuꞌunaanay googu haa gi khuꞌuma naraꞌa, bere sini ⁄imbida idoti leẽ kilesi. 32 Inkoo, may naayii cati letuti hari tla⁄aã gu raqoo goõ gu kuꞌunaanay googu, maay lehhi teꞌesaa bee⁄u goõ gu kooma tlafutlafu haa tikatika⁄aru, ⁄ambeenay goõ gu bo⁄u haa aaraa goõ gu koomee kalay gu tikatika⁄aru haa gu koomee tlafutlafu. Hhakee na bueemaa koi ga slae. 33 Teesaaqay ibinaa doy da hhoi, maa konta ilatlawa da hhoi balalu gwaa khaweege, qatlay ugu gamaa ilii khayde sa hiiyuꞌuda da bueemaa hhakee gaã buꞌudi sa ana. Bere hamaa slayda daqa raqoo koii legaꞌa leẽ daba tlafutlafu, tikatika⁄aru, ⁄ambeeniya da boo⁄iiba, ugu maa caahhada tuba hhakee ana hagiyaati fiisi.”
34 Labaani gi kaay tuba, “Haã ⁄imbi, gimbakee hiilaqadiye teesaaqay, idoo gaã ilii kaadi gooay.” 35 Baloteesii loi loii, Labaani gi amaslimi gweretetee goõ haa aaraa goõ gu tigay gu koomee ⁄abaakwa slaqoo koinay, hhakee gu koomee duqumaiĩ haa tikatika⁄aru. Slime gi amaslimi bee⁄u goõ gu bo⁄u. Gonkoinaa gigi taatahhi dabaiĩ gu yaꞌay kosii magi deꞌeniri. 36 Da hheꞌesi Labaani haa yaꞌay kosi gi waaudi hari kuꞌunaanaykee, gi khociri hhiyuuma da balalu tami, daqateesaa gwaa iliimayri Yakoobo. Ina Yakoobo gi meeti yade sa deꞌeẽ gu kuꞌunaanay gu Labaani gwaa meetu.
37 Inkoo, Yakoobo yaagii oy khwacoo gu naa⁄ee gu khai paslaapasloo tami, gigii qerenqeerimi qafaa dooina, hhayeeri gu ⁄abakwi, mayii ca⁄iri khwacoo hhakeesii. 38 Da hheꞌesi, khwacoo hhakee giyaa slee⁄i, gigi sihhidi pandaa da milambabee goõ gu ilii waw kuꞌunaanay. Qatlay kuꞌunaanaykee giyaa ilii wahaahanee maꞌay teꞌesii, digigi ooy kwayru gu cacaꞌaru. 39 Teꞌesii digigi cacaꞌami khwacoo hhakee pandaa dooinay wanay. Kuꞌunaanay gwaa ⁄idamuumuusu pandaa da khwacoo hhakeesii, yaa laqwaliri yaꞌay gu kooma kalay gu duqumaiĩ, tlafutlafu haa gu kooma tikatika⁄aru.
40 Yakoobo gi amaslimi yaꞌay gu kuꞌunaanaykee daa laqwali teꞌesii, gi raqa dosi tleehhiti. Da hheꞌesi pandadu gu hhakee gu deni gwaa meetee, gigi yade khuꞌusi daqa hhakiray gwaa koomee kalay gu duqumaiĩ haa gu bo⁄i, ma ma⁄adiri kuꞌunaanaykee pahha gu Labaani. Haã na idoo Yakoobo giyaa ilii slay raqa da kuꞌunaanay daqa raqa da Labaanigo. Teesaaqay, gi paslisi raqa da kuꞌunaanay gosi ina lenkosi, kara giyaa ilagaasiiba haa raqa da Labaani. 41 Kara diqimi sliimaa, qatlay kuꞌunaanay gwaa wahhaahhaadee giyaa ilii slaiye ⁄idamuumuusu, Yakoobo gi sihhidi khwacoo hhakee pandaa da milaambabateesii da iliiwaw kuꞌunaanay, ma digi cacaꞌami ilaciyaa gu khwacoo hhakeesii, qatlay gi iliikhuꞌunee. 42 Teesaaqay see, qatlay kuꞌunaanay gwaa slosloimu giyaa ilii khayri sa waw haa digigi cacaꞌami, Yakoobo yaa qaasiiba khwacoo hhakee pandaa dooinay. Teesaaqay, kuꞌunaanay gwaa slosloimu, hhakee gunaa Labaani, hhakira gwaa wahhaahhaadee gunaa Yakoobo. 43 Teesaaqay, Yakoobo gi hindaqaruudi hari khisla, gi slay raqoo wa⁄a gu kuꞌunaanay, gamiyaa haa daqwaai haa tongee gu hhawatee haa tongee da tigay.