Ghava tsa Shiy 31

Zhakubə ghəlantəvay vəgha Labanə

Dzəghwa ki, mbaʼ məndi səəkəə zhananavə kuma gəzəkə ndərazhi Labanə kaa Zhakubə. Ma kə ndərazhi Labanəy, kə məndi ngəci: «Waa a Zhakubə panti shi dəŋəy gwaʼ gwaʼa. Səvəri mbə shi dəŋəy mənivə na shi və va tərəŋu ni, kə ghəshi,» kə məndi kaa ngəci. 2 Nighə kə Zhakubə kaa nziy tsa shi lə Labanə diɓa na, ghənghən ghəci nay lə nziy tsaa niy nziy ghəshi kwataŋa. 3 Dzəghwa ma kə Kwa sləkəpə kaa Zhakubə ki na: «A Zhakubə, zhəghəvaa zhiti hiɗi jijihiŋa, zhəti pi tsa yakəŋa məndi. Kwasəbə gha dzee nza,» kə kaa ngəci.

4 Dzəghwa Zhakubə ki, mbaʼ ghunashi mbəzli ta haranci kar Rashel lə Leyaa dzəmti, dzəti pi tsa nza dəmbəkə tsa ci va. 5 Ma kə kaa ngəshi na: «Sa nighə yay, a dəŋuy zhəghəkəra tsahuti nziy, ghənghən lə nziy tsaa niy nziy ghiy li kwataŋa. Ya tsəgha nzə kiy, war kwasəbee niy nza Hiyala dirə. 6 Ya ghuyiy, a ghuy sənay, kwa pi tsa kəray bərcee ghərahwee sləni kaa dəŋuy. 7 Ya tsəgha nzə kiy, aa ngəɗəhura. Məŋ səɗa səəkə na mbə zhəghə zhəmə ka naa wara. Ya tsəgha niy mənɗa na ki na, ɓanavə kwal Hiyala ta məniɗa kuma gəmgəm naw. 8 Sa ka naa ni: “Tsa dza məndiy yakə dəmbəkə lə deʼi tiy,” tsa gha dza tsa vaa nza ka zhəmə gha kiy, lə deʼi ti shi lə deʼi ti shi ka dəmbeker gwanashiy ya. Sa ka naa ni diɓa: “Tsa reherehe tsa dəmbəkə kə səkwayəy tsa gha dza tsa vaa nza ka zhəmə gha,” kə na, ka gha nighə na dəmbeker ya war rehereheshi gwanashi. 9 Hiyala ɓəhu na dəmbəkə tsa dəŋuy mbaʼ ndara. 10 Ghala vəghu tsa ka dəmbəkə tsa vaa səliy, avanashi shi nashee kwa shiw: Ya bəsə səl na ku, ya gamə səl na təmbəkiy, reherehey aw na bərzlizliy, kala tsəgha na lə deʼi ti niy nayee zal tsaa səl va. 11 Ma kə Ndə kwal tsa Hiyala kaa ngəra kwa shiw tsa va ki na: “A Zhakubə” kə, “way” pən. 12 Ma kə na: “nighə ma, ya tsamaɓa bəsə səl na ku, ya namaɓa gamə səl na təmbəkiy, reherehey aw na lə deʼi ti, kala tsəgha diɓa na bərzlizliy na. Yən mənti na tsəgha sa natee kuma məntəŋa Labanə. 13 Yən na yən Hyalaa təzlita va kaa ngəŋa kwa Betel, tə pi tsa gəŋəy gha va haku mbaʼ gha ɓaslati in ti ta zəzəə dzəkən pi tsa va. Tə pi tsaa niy gəzəkəvəriɗa gha va kuma dza gha ta məniɗa mbə nəfə tsa gha. Ɓarvaŋa tə hiɗi ni, maɗiy dzəti pi tsa yakəŋa məndi ti,” kə kaa ngəra,» kə Zhakubə. 14 Ma kə kar Rashel lə Leya kaa ngəci na: «Ə dza ghiy ta kumavə ni ghiy shi zəmə ghyi mbə shi kiy ghyi tsa dəŋəy shəkəna? 15 Njasa kama ghiy ghyehi ci fiyŋəy na, kwa vəghu tsa nzana mbaʼ ɗəlantəŋiy, zhini mbaʼ zəməhu na ghiy gəna. 16 Nana kiy, shi ɓəhu Hiyala va gwanashi va dəŋəy na, shi ghiy na ghəshi, ghiy lə ndərazhi ghiy. War kuma gəzəkəŋa Hiyala pə ghaa məni gwaʼa tsəgha,» kə ghəshi.

17 Dzəghwa Zhakubə ki, ka pəhəva ta dzay. Dza na bəm, bəm fa famə ndərazhi ci lə miʼi ci mə ngeləwbahi. 18 Dza na mbaʼ kavə dəmbəkə tsa ci gwanay, mbaʼ ɓasəvə shiy niy kumavə na tə hiɗi Aram gwanashi, ta zhəghəvaa dzəti hiɗi ka Kanahaŋ dzakə diy Izakə. 19 Ma sa niy dzay Labanə ta təɗi səbə tə teŋkesli ci na, dzəghwa Rashel mbaʼ niy dzaa ghələhu mbəreketi ka dətaa ta. 20 Ava tsəgha dakəti Zhakubə Labanə ndə ka Haram, ka dzay kala gəzanci ma ee dzara. 21 Lə shi ci gwanashi niy ghəlantəvay na. Dza na mbaʼ taŋanti həl Efərata, ka dzay njasaa dzəmbə kəleŋer məlmə Galad.

Labanə mbə nuw Zhakubə

22 Ma tə kwa mahəkana vici na, mbaʼ ndə səəkəə gəzanci kaa Labanə: «A Zhakubə ghəlantəvay» kə ndə kaa ngəci. 23 Sa favə Labanə tsəgha na, dza na mbaʼ dzaa harvə mbəzli kiy ghyi tsa ci. Tapə ghəshi ta nuw səəbə Zhakubə. Vici mbərfəŋ ghəshi mənti mbə nuw ci, mbaʼ ghəshi dzaa kəsay mbə kəleŋer Galad. 24 Ma həvir ki na, dzəghwa Hiyala mbaʼ gəzanci kuma kwa shiw kaa Labanə ndə ka Aram tsa va. Ma kə kaa ngəci na : «Əntaa gha ghurəvəə dzəkən Zhakubə gha kəə ɗi kuma ma,» kə kaa ngəci.

25 Ghala pi tsa kəsay Labanə va Zhakubəy, dzar mbə kəleŋer Galad niy dadaŋəti Zhakubə ceker gamtaʼwaləhi ci. Dzəghwa kar Labanə lə mbəzli ci, mbaʼ ghəshi dadaŋəy ni shi tiɓa kuraku. 26 Ma kə Labanə kaa Zhakubə sa kəsay na ki na: «A slən tsa shi məntəra gha niaa? Tawa dakətəra gha, dza gha mbaʼ gha dzaŋa lə ghyehee nja mevivi kəəsəvə gha mbə mbəzəa? 27 Tawa ghəlantəvaŋa gha ghəli ghəli, dakə gha dakətəra, kala gəzəra ma, ee dzara pə ghaa? Mbaʼ pə gha niy gəzara nzay, lə vəshi niy dza ghum təhəva nza, ka ha cəm vəshi, ka dəʼu bembeɗer, ka tsa gəzhipipir. 28 Haraɗa gha ta səkutee ya ndərazhee, ya jijihira ghəshiy dzashi kiw. Kay, nja ntsaa zəzəma kuma mənti gha shiy. 29 Sanay ee mbay məntəŋuy kuma jikir na nza, ma ndatsə həvir ki na, mbaʼ Hiyala dəŋa gəzara: “Əntaa gha ghurəvəə dzəkən Zhakubə ma,” kə kaa ngəra. 30 Yaŋ, ya sa nzana mbaʼ gha dzaŋa, sa dəraŋa gha ta dzakə ghyi tsa dəŋa kiy, tawa zhini ghaa ghələhura mbəreketee səwrətee diɓa kiya?» Kə. 31 Ma kə Zhakubə kaa Labanə na: «Ta kəəsəhu ghyehi gha dza gha niy nə ya, va tsəgha niy hazlənee va gəzaŋa kafə tsee. 32 A na mbəreketi ghay, ntsa dza ghaa kəsashi və na, mbəri na tsava ndə. Pəlanti shi viya gwanashi kwa kuma mbəzli ghum ni, mbaʼ pə gha kəsashi ni gha shiyiy, nza gha ɓəhu shi gha» kə. Niy sənay Zhakubə a Rashel ghəlivə mbəreketi va kə na na ci kiw.

33 Dza Labanə pəlaʼ pəlaʼ pəlanti ciki gamtaʼwal tsa Zhakubə, mbaʼ sa Leya, mbaʼ sa miʼi ka sləni bakə ni va, shaŋ ghəci ta kəsashi shiy. Sa səvəriy na mbə ciki gamtaʼwal tsa Leya na, mbaʼ dzəmbiy dzəmbə tsa Rashel. 34 Mbalaa Rashel niy ɓəhu na mbəreketi va mbaʼ fiyshi mbə ləferəw tsa tə hum ngeləwba, mbaʼ niy nziyta ti shi. Sa dzəmbə na, pəlaʼ pəlaʼ kə kaa pi tsa mbə ciki gamtaʼwal tsa nzə ki na, shaŋ ghəci ta kəsashi shiy. 35 Ma kə Rashel kaa dəta ki na: «Ənta nəfə tsa gha sati sa kafə mee kwa kuma gha ma di ma, mbə ghəraɗa na shiy» kə. Pəlaʼ pəlaʼ kə Labanə ki na, shaŋ ghəci ta kəsashi mbəreketi va. 36 Sa nighəti Zhakubə tsəgha ki na, mbaʼ nəfə tsa ci satiy, dza na ka ghurəvəə dzəkən. Ma kə kaa ngəci na: «A kuma məntee jikir na kiya? A ntsa pəəslitee nuw gha səəbee lə nəfə lə nəfə kiya? 37 Gwaʼa gwaʼa pəlanti gha shi ya, kəsashi shi gha gha mbə shi ya kutiŋ na? Mbaʼ pə gha kəsashiy, cintishi kaa mbəzli gha lə kaa niya mbəzli, nza ghəshi sla nguvə kwa jipi ghum. 38 Piya bakəmətsəkə məntee kiy ghyi tsa gha, səəkə naa bəlaɗita ya ku gha, ya təmbəkə tsa ghaw. Səəkee zəməhu gamə mbə teŋkesli ghaw. 39 Mbaʼ kə sakwaday pəəsliti dəmbəkə tsa ghay, səəkee ɓəkəŋa mbəri tsa ciw, karee kəsaghwa tsee dəmbəkə kwa səɗa ci. Mbaʼ kə məndi ghələhu dəmbəkə viya həvir, ya havəghuy, wati ka ghaa ni kaa ngəra. 40 Təruŋ səəkee mbə sa ngəraʼu va ghutəghutə havəghu, ka sa ngəraʼu va tasli həvir, kala tsəhay ma hyee. 41 Piya bakəmətsəkə məntee kiy ghyi tsa gha. Piya məŋə lə faɗə məntee mbə ghəraŋa sləni tə ghyehi gha ni bakə ni, ta nza ghəshi ka miʼee, piya kwaŋ yən mənti mbə ghəraŋa sləni ta kumavə dəmbəkə va gha. Məŋ səɗa səəkə gha mbə zhaghanti zhəmee. 42 Kala sa nzana mbaʼ Hiyala jijira Abəraham tiɓa, Hiyala ka dirə Izakə vaa gurəgurə kwa kuma nzə, mbaʼ kəətitəray, piyaʼu dəvee niy dza ghaa zlaraa dzara nza. Dzəghwa ki, mbaʼ Hiyala nay barəcəcəku tsee, lə sləni ghərahwee va tərəŋu na. Ma ndatsə həvir ki na, mbaʼ yəpəti yəpə tə ya,» kə Zhakubə. 43 Ma kə Labanə kaa ngəci na: «Ghyehi nashi gha niy, shi ya na ghəshi, ndərazhi niy, jijihira na ghəshi, teŋkesli niy shiya na ghəshi, shi nashi gha va tiɓa gwanashiy, shiya na ghəshi. A shi dzee məni kaa ghyehee lə kaa ndərazhi yakə ghəshi sana kiya? 44 Nana kiy dzam a ghum dza ta slati kiri kwa jipə ghum bakə, mbaʼ ndə ndəgha fəti ta sla kiri tsa va tiɓa,» kə.

45 Dzəghwa Zhakubə ki, mbaʼ tivə hakuə gariy. 46 Dza na mbaʼ gəzanshi kaa mbəzli ci: «ɓasətim hərezli» kə, ndəɗim ghəshi ɓasəti hərezli. Dzəghwa ghəshi ki, mbaʼ ghəshi zəməhu shiy vəgha hərezli va. 47 Dzəghwa Labanə mbaʼ fanati slən Yegar Sahaduta kaa pi tsa va, mbaʼ Zhakubə fanati slən Galedə. 48 Ma kə Labanə ki na: «Tə ləngum hərezli ni dza ghum zəzə sla kiri tsa slati ghum tsa kwa jipə tsa ghum,» kə. Va tsəgha fanati məndi slən Galedə kaa hərezli va, ɗi naa gəziy, “Ləngum ndə ndəgha fəti”. 49 Dzəghwa mbaʼ məndi fanati slən Misəpa kaa pi tsa va diɓa. Ɗi naa gəziy, «Pətsa ka məndiy garə ti ta ndəghu pi». Sa nzana mbaʼ Labanə niy gəzəkə: «Nza Kwa sləkəpə nighəm sa ka ghum nza kərakə kərakə. 50 Ya ə dza ghaa sanshi ngəraʼu kaa ghyehee va, ya ə dza ghaa ɓə nihuti miʼiy dzəkən shiy, nighə tə gha. Ndə ngəri na ndə ndəgha fəti tsa kwa jipə ghumuw, Hiyala dəʼu ghən tsa nzə na,» kə.

51 Zhini ma kə Labanə kaa Zhakubə na: «Nay ləngum hərezli ɓasəy ya ni kwa jipə ghum gha sa? Nay haku tsa gariy ya tsa gha sa? 52 Kar ləngum hərezli va lə haku tsa va dza naa ndəgha fəti kwa jipə ghum. Ka dzee taŋəshi ta dzar gha lə kumə jikir na mbə nəfə yaw, gha kuraku na ka dza ghaa taŋəshi ta saree lə kuma jikir na mbə nəfə ghaw. 53 Nza Hiyala Abəraham lə Hiyala Nahur sla nguvə kwa jipə ghum,» kə Labanə. Dzəghwa Zhakubə ki mbaʼ zəməkə fəla lə Hyalaa niy gurəgurə diy va kwa kuma nzə. 54 Ma liy hum ki na, dza na mbaʼ sliy shiy kaa Hiyala mbə kəlaŋ, mbaʼ harashi mbəzli ci ta zəmə shiy. Sa zəməhu ghəshi shiy na, hi ghəshi mbə kəlaŋ tsa va.