تُخوم میثالی
۱۳
شُل گون عیسی اُیدِن چیقیپ، دِریانینگ کِناریندا اُتیردی.
۲ داشینا شِیله کَن جِماغاتینگ ییغناناندیغی سِبَپلی، اُل دِریاداقی بیر قاییقا مینیپ اُتیردی. هِمّه جِماغات بُلسا دِریانینگ کِناریندا، قوری یِرده دوردی.
۳ عیسی اُلارا میثال‍لار بیلِن کَن زاتلار اُورِتدی: «بیر تایخان تُخوم سِپلِمَگه چیقیار.
۴ سِپیپ یُرکَه، تُخوملارینگ بیرنَچه‌سی یُلونگ اوستونه دوشیَر. قوشلار گِلیپ، اُلاری چُقچُلایارلار.
۵ بیرنَچه‌سی تُپراغی آز، داشلی یِره دوشیَر. تُپراغی قالینگ بُلمانسُنگ، اُلار تیز گُگِریَرلِر.
۶ یُنه گون قیزاندا، کُکلِرینینگ یُقدوغی اوچین یانیپ، قوراپ گیدیَرلِر.
۷ بیرنَچه تُخوم تیکِنلِرینگ آراسینا دوشیَر. تیکِنلِر اُسوپ، اُلاری باسیار.
۸ بیرنَچه تُخوم بُلسا قاوی یِره دوشوپ، کَبیرلِری یوز، کَبیرلِری آلتمیش، کَبیرلِری هِم اُتوز بِرابار حاصیل بِریَر.
۹ اِشیتمَگه قولاغی بار آدام اِشیتسین!»
۱۰ سُنگرا شَگیرتلِر عیسادان: «نَمه اوچین جِماغاتا میثال‍لار بیلِن گورّونگ بِریَرسینگ؟» دییّپ سُرادیلار.
۱۱ اُل شِیله جُغاپ بِردی: «آسمانینگ پادیشاهلیغینینگ سیرلارینا دوشونمِگه سیزه بِریلدی، جِماغاتا بِریلمِدی.
۱۲ کیمده بار بُلسا، اُنگا یِنه بِرلِر و اُنداقی بُل بُلار، اِمّا کیمده یُق بُلسا، اُنونگ اِلیندَکی هِم آلنار.
۱۳ مِنینگ اُلارا میثال‍لار بیلِن گورّونگ بِرمِگیمینگ سِبَبی شودور: اُلار سِراِدیَرلِر، یُنه گُرمِیَرلِر، دینگلِیَرلِر، یُنه اِشیتمِیَرلِر و دوشونمِیَرلِر.
۱۴ شِیدیپ، اِشعیانینگ پیغامبارلیق بیلِن آیدان سُزلِری اُلاردا بِرجای بُلیار:
”اِشیتمِسینه اِشیدیَرسینگیز،
یُنه دوشونمِیَرسینگیز.
گُرمِسینه گُریَرسینگیز،
یُنه عاقیل یِتیریپ بیلمِیَرسینگیز.
۱۵ چونکی بو خالقینگ یورِگی قاتیدی،
قولاقلاری آغرالدی، گُزلِری یومولدی.
یُغسام گُزلِری بیلِن گُروپ،
قولاقلاری بیلِن اِشیدِردیلِر،
یورِکلِری بیلِن دوشونیپ،
یِنه مانگا طاراف دُلاناردیلار،
مِن هِم اُلارا شِفا بِرِردیم“.*
۱۶ اِمّا سیز ناقادار خوشواقت، گُزلِرینگیز گُریَر، قولاقلارینگیز اِشیدیَر.
۱۷ سیزه دُغروسینی آیدیارین: کَن پیغامبارلار و کَن دُغری آداملار سیزینگ گُریَنلِرینگیزی گُرمِک ایسلِدیلِر، اِمّا گُرمِدیلِر، سیزینگ اِشیدیَنلِرینگیزی اِشیتمِک ایسلِدیلِر، اِمّا اِشیتمِدیلِر.
۱۸ «ایندی تایخان حاقینداقی میثالینگ مَعنیسینی دینگلَنگ:
۱۹ بیری آسمانینگ پادیشاهلیغی حاقینداقی سُزی اِشیدیپ، اُنگا دوشونمِسه، شِیطان گِلیپ، اُنونگ یورِگینده سِپِلِنی سُغروپ آلیار. یُلونگ قیراسیندا سِپیلِن بودور.
۲۰ داشلیق یِره سِپیلِن تُخوملار بُلسا، سُزی اِشیدیپ، اُنی دِرِّو شاتلیق بیلِن قابول اِدیَندیر.
۲۱ یُنه سُز کُک اورمانسُنگ، بو آدام جیدامسیزدیر، مونونگ اوچین قینچیلیق یا-دا اِذیِت بِرمه بُلاندا، اُل شو واقتدا اُندان اِل چِکِر.
۲۲ تیکِنلیگینگ آراسینا دوشِن تُخوم بُلسا بودور: اُل سُزی اِشیدیَر، یُنه دونیَه‌نینگ قایغیلاری، بایلیغینگ هُوِسی اُنی بُغیار و سُز حاصیلسیز بُلیار.
۲۳ قاوی یِره سِپیلِنلِر بُلسا بودور: اُل سُزی اِشیدیپ، اُنگا دوشونیَر هِم-ده حاصیل بِریَر. اُلارینگ کَبیری یوز، کَبیری آلتمیش، کَبیری اُتوز بارابار حاصیل بِریَر.»
بیدِرِک اُت میثالی
۲۴ عیسی اُلارا باشغا بیر میثال هِم گورّونگ بِردی: «آسمانینگ پادیشاهلیغی اُز اِکینچیلیگینده قاوی تُخوم اِکِن آداما مِنگزِیَر.
۲۵ هِمّه‌لِر یاتیرقا، اُنونگ دوشمانی گِلیپ، بوغدایلارینگ آراسینا بیدِرِک اُت اِکیپ گیدیَر.
۲۶ اِکین اُسوپ حاصیلا دوراندا، بیدِرِک اُت هِم گُرونیَر.
۲۷ یِر اِیه‌سینینگ خیدماتکَرلِری اُنونگ یانینا گِلیپ: ”آقام! سِن یِرینگَه قاوی تُخوم سِپمَنمیدینگ؟ بو بیدِرِک اُتلار نیرِدِن گُروندوکَه؟“ دییّپ، اُندان سُرایارلار.
۲۸ یِر اِیه‌سی: ”بو دوشمانینگ ایشیدیر“ دییّپ جُغاپ بِریَر. خیدماتکَرلِری: ”گیدیپ، اُلاری سُغروپ زینگماغیمیزی ایسلِیَنگمی؟“ دییّپ سُرایارلار.
۲۹ اِمّا یِر اِیه‌سی: ”یُق، بیدِرِک اُتی سُغورجاق بُلوپ، بوغدایی هِم کُکی بیلِن قُپارماغینگیز مومکین.
۳۰ دِگمه، اُراغا چِنلی اُلارینگ ایکیسی-ده بیله اُسوبِرسین. اُراق واقتی مِن اُراقچیلارا اَوَّل بیدِرِک اُتلاری ییغینگ-دا، دِسِّلَپ یاقار یالی اِدینگ. بوغدایی بُلسا مِنینگ آمّاریما اویشورینگ دییِرین“» دییّپ جُغاپ بِریَر.
خَردِل تُخومی حاقدا میثال
۳۱ عیسی اُلارا باشغا بیر میثالی-دا گورّونگ بِردی: «آسمانینگ پادیشاهلیغی بیر آدامینگ اُز یِرلیگینده اِکِن خَردِل تُخومینا مِنگزِیَندیر.
۳۲ اُل هِمّه تُخوملارینگ ایچینده اینگ اُونوغیدیر، اِمّا اُسِنیندِن سُنگ، بِیلِکی اُسوملیکلِرینگ باریسیندان اولی بُلوپ، باغا اُورولیَر. حتّیٰ قوشلارام اُنونگ شاخالاریندا کِتِکلَپ بیلیَرلِر.»
خامیرمایا حاقدا میثال
۳۳ عیسی اُلارا باشغا بیر میثالی-دا گورّونگ بِردی: «آسمانینگ پادیشاهلیغی خامیرمایا مِنگزِیَندیر. بیر آیال اوچ اُقارا اونا بیرجه بُلِک خامیرمایا قُشسا-دا، هِمّه خامیر چیشیَر.»
۳۴ عیسی بو زاتلارینگ بارینی خالقا میثال‍لار بیلِن آیدیاردی. اُلارا میثالسیز هیچ زات آیتمایاردی.
۳۵ بو پیغامبار سِبَپلی آیدیلان شو سُزونگ بِرجای بُلماغی اوچیندی:
«مِن سیزه میثال آیدیپ بِرِیین،
دونیَه‌نی یارادیلان بَری گوزگین قالان سیرلاری بِیان اِدِیین.»*
عیسی بیدِرِک اُت میثالینی دوشوندیریَر
۳۶ سُنگرا عیسی جِماغاتی اوغرادیپ، اُیه گیردی. شَگیرتلِری اُنونگ یانینا گِلیپ: «اِکینچیلیگیندَکی بیدِرِک اُتلار حاقدَکی میثالی بیزه دوشوندیریپ بِرسِنه» دییدیلِر.
۳۷ اُل شِیله جُغاپ بِردی: «قاوی تُخومی اِکیَن اینسان اُغلودیر.
۳۸ اِکینچیلیگی بُلسا دونیَه‌دیر. قاوی تُخوم آسمانینگ پادیشاهلیغینینگ فِرزِنتلِریدیر. بیدِرِک اُتلار بُلسا شِیطانینگ فِرزِنتلِریدیر.
۳۹ بیدِرِک اُتلاری اِکِن دوشمان شِیطاندیر. اُراق واقتی دونیَه‌نینگ آخیریدیر، اُراقچیلار بُلسا پِریشده‌لِردیر.
۴۰ شِیلِلیک بیلِن، بیدِرِک اُتلار نَهیلی ییغیلیپ، اُددا یاقیلیان بُلسا، دونیَه‌نینگ آخیریندا هِم شِیله بُلار.
۴۱ اینسان اُغلی اُز پِریشده‌لِرینی ایبِرِر، اُلار گونَه سِبَپکَر بُلیان هِمّه زاتلاری، ناحاق ایش اِدیَنلِری اُنونگ شاهلیغیندان ییغنارلار.
۴۲ اُلار بولاری کورَه‌نینگ اُدونا زینگارلار. اُل یِرده آغلاما و دیش قیجیرداما بُلار.
۴۳ شُندا دُغری آداملار آسمانداقی آتاسینینگ شاهلیغیندا گون کیمین پارلارلار. اِشیتمَگه قولاغی بار آدام اِشیتسین!»
گوزگِنِن خازینا و مُروارید میثالی
۴۴ «آسمانینگ پادیشاهلیغی بیر اِکینچیلیگینده گوزگِنِن گِنجه مِنگزِیَندیر. بیر آدام اُنی تاپیپ، قایتادان گوزگِیَر و بِگِنیپ باریپ، هِمّه زادینی ساتیار-دا، یانگقی اِکینچیلیگینی ساتین آلیار.
۴۵ «موندان باشغا-دا، آسمانینگ پادیشاهلیغی آوادان مُروارید آغتاریان تاجِر یالیدیر.
۴۶ اُل باهالی بیر مُرواریدی تاپیپ، هِمّه زادینی ساتیار-دا، اُنی ساتین آلیار.
تُر میثالی
۴۷ «شِیله هِم، آسمانینگ پادیشاهلیغی دِریا زینگالیپ، هِر هیلی بالیغی ییغنایان تُر یالیدیر.
۴۸ تُر دُلاندا، اُنی کِنارا چِکیَرلِر. سُنگرا اُتوریپ، قاوی بالیقلاری سِبِدلِره سالیارلار، تِلِکه‌لِرینی هِم زینگیپ گُیبِریَرلِر.
۴۹ دونیَه‌نینگ آخیریندا هِم شِیله بُلار. پِریشده‌لِر گِلیپ، یامانلاری دُغری آداملاردان آیریپ،
۵۰ کورَه‌نینگ اُدونا زینگالار. اُل یِرده آغلاما و دیش قیجیرداما بُلار.»
۵۱ عیسی اُلارا: «بولارینگ هِمّه‌سینه دوشوندینگیزمی؟» دییّپ سُرادی. اُلار: «هاووا» دییّپ جُغاپ بِردیلِر.
۵۲ عیسی اُلارا: «شُنونگ اوچین هِم آسمانینگ پادیشاهلیغی دییّپ تَعلیمات آلان هِر بیر دین عالیم خازیناسیندان تَزه و کُهنه زاتلار چیقاریان اُی اِیه‌سینه مِنگزِیَندیر» دییدی.
عیسی حُرمات قُیولمایار
۵۳ عیسی بو میثالی گورّونگ بِریپ بُلاندان سُنگ، اُل یِردِن گیتدی.
۵۴ اُل اُز دُغدوق مِکانینا گِلیپ، آداملارا اُلارینگ کِنیسه‌لِرینده تَعلیم بِرمَگه باشلادی. جِماغات اُنگا حایران قالیپ: «بو آداما بِیله حِکمِت و مُعجِزه گُرکِزمَگه گویچ نیرِدِن گِلیَرکَه؟
۵۵ اُل نِجّارینگ اُغلی دَلمی؟ اِنه‌سینینگ آدی هِم مریم دَلمی؟ یعقوب، یوسف، یهودا و شمعون اُنونگ دُغانلاری آخیرین!
۵۶ اُنونگ آیال دُغانلاری-دا بیزینگ آرامیزدا یاشامایارلارمی نَمه؟ اُندا بو آدام مونچا زادی نیرِدِن بیلیَرکَه؟» دییّشدیلِر.
۵۷ شِیلِلیکده، اُلار عیسانی رِد اِتدیلِر.