ZEZI WI 'YIRI GALILE TƐNIMƐ NI BE NƐ KƐ ZERIZALƐMI KAʔA MƐ
(10.1-52)
Zezi 'jo cepɔrigɔ kiì yɛli bè cúʔɔʔ
10
1 A Zezi kɛ́nì yiri baa kire tiʔɛ nī gè,
a wi 'yiri Galile tɛ́nimɛ nī bè,
nɛ̀ kɛ́ Zude tɛ́nimɛ nī Zurudɛn cáʔa kúrugu gè.
Bà wi sɛ́nì yiri wè,
a siɛnniʔɛmɛ pi sɛ́nì gbuʔulo nɛ̀ tɔ́n wi nɛ̄.
A wi 'fali nɛ̀ séli nɛ pe tɛnmɛ sɛni majo bɛ̀ wi sî dàli nɛ ki kpínʔini gè.
2 A Fariziɛnnɛ pálì kɛ́nì pɛn wi kúrugu nɛ̀ pɛ́nì sìnjiligele yúgolo láà wáa wi mɛ́ níɛ sɔ̀ngí peli bé wi cáan siɛnrɛ nī dè,
nɛ̀ wi yúgo nɛ́ wi yɛ:
«Ki 'yɛli lé nàguɔ gbɛ̀ wi cuɔ yaʔa wè lé ?»
3 A Zezi wi 'yúgolo láà wáa pe mɛ́ nɛ̀ pínɛ nɛ́ pe yɛ:
«Gíi ki 'juu baa Kulocɛliɛ siɛnjuuliɛwɛ Misa sɛbɛ nī wè ?»
4 A pe 'jo:
«Misa sɛbɛ wi 'ki juu nɛ́ jo dí a nàguɔ je wi cuɔ yaʔa wè,
wi- ceyaʔa sɛbɛ kpíʔile wi- kɛn wi mɛ́,
wí nɛ́ gbɛ̀ cɛliwɛ yaʔa wèa.»
5 A Zezi wi 'pe yɛ:
«Yeli fungbɛnyɛ yire kɛnmɛ nɛ̄ Misa wi cé ki kajuudiɛlɛ náà sɛbɛ lè,
6 nɛ́ kire liɛlɛ yige baa wè,
duniya wi sélimɛ nɛ̄ bè,
Kulocɛliɛ wi cé pe faan nàguɔ nɛ́ cɛliwɛb.
7 Kire nɛ̄ a nàguɔ 'cɛliwɛ líɛ wè,
wi bé láʔa wi tuu nɛ́ wi yàa nɛ̄ wè,
bé sí wìi puɔ wi cuɔ nɛ̄ wè.
8 Pe siin pe bé kò cetinnɛ nigbe.
Kiǐ ní nyaa piyē siinʔ,
píra ŋáà nī wè piyē cetinnɛ nigbe wīc.
9 «Kire kɛnmɛ nɛ̄,
a Kulocɛliɛ sí gìi pínɛ gè,
siɛn fǎga ki láʔa kìi nɛ̄ʔ.»
10 Bà pe kɛ́nì koli nɛ̀ kɛ́ kpáa mɛ́ gè,
a wi pìtɛnmɛnɛ pe sɛ́nì wi yúgo nɛ́ siɛnrɛ dáà ti kɛnmɛ ní.
11 A wi 'pe yɛ:
«A nàguɔ ŋíì 'wi cuɔ yaʔa wè nɛ́ sɛ́nì cɛliwɛ wáà wiiyɛ líɛ wè,
wi 'ceyuugo kpíʔile,
wi 'tuu kapiile nī wi cepeliwe mɛ́ wè.
12 Nɛ̀ pínɛ a cɛliwɛ 'wi pɔli cíi wè nɛ́ sɛ́nì tɛ́ni nàgaʔa káà kiiyɛ nɛ̄ gè,
wi nàjaara kpíʔile.»
Zezi wi 'diba taʔa pìile nɛ̄ bèle
13 A siɛnnɛ pálì kɛ́nì pe pìile líɛ nɛ̀ pɛn Zezi kúrugu wè,
wi pa cò pe nɛ̄.
A wi pìtɛnmɛnɛ pe 'yɛ̀ nɛ nyu ki siɛnnɛ nɛ̄ bèle.
14 Kiì Zezi dɛ́ni wèʔ.
A wi 'pe yɛ:
«Ye- pìile yaʔa bèle peri báan mi mɛ́,
ye fǎri pe cìráʔ;
siɛnnɛ bílì kɛnmɛ bī bɛ̀ pe tíɛlɛ bèle,
peli wuʔu gī Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ gèd.
15 «M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄,
a siɛn ŋíì sì fɔ̀liʔ Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ nɛ̄ gè bɛ̀ pùɔ tíɛlɛ wè,
ki siɛn wiǐ ga tíi bé jíin baaʔ.»
16 Bà wi 'tire juu nɛ̀ kúɔ dè,
a wi 'fali nɛ pìile cògí bèle nɛ tárigi wìi nɛ̄,
níɛ kiyɛ taʔala yè pe nɛ̄ nɛ tòrí,
nɛ̀ diba taʔa pe nɛ̄.
Lɔrifɔli yúgolo lè
17 Bà Zezi kɛ́nì láʔa nɛ waa wè,
a nàguɔ wáà 'fɛ̀ nɛ̀ sɛ́nì káguro cáan wi táanni,
nɛ́ wi yúgo nɛ́ jo:
«Tɛnmɛfɔli cɛ̀nwɛ,
gáa mi 'yɛli bè kpíʔile bé bànguɔ sìi taa wè ?»
18 A Zezi wi 'wi yɛ:
«Gáa nɛ̄ muɔ nɛ mi yeri tɛnmɛfɔli cɛ̀nwɛ ?
Siɛn wè bile cɛ̀nwɛʔ nɛ̀ yiri Kulocɛliɛ nigbe nīʔ.
19 Yúgolo náà muɔ 'wáa nàa lè,
gíi ki 'juu baa kajuudiʔɛlɛ kiɛ nī gèle,
gìli Kulocɛliɛ wi 'tìɛ siɛnjuuliɛwɛ Misa nɛ̄ wè ?
Kiì jo léʔ:
Ma fǎga siɛn kpúuʔ;
fǎga ceyuugo kpíʔileʔ;
fǎga kàyuugo kpíʔileʔ;
fǎga finɛ daʔa muɔ siɛnnyɛni nɛ̄ʔ;
ma fǎga siɛn nùʔɔrɔʔe;
má sí de muɔ tuu nɛ́ muɔ yàa kpóri bèlef ?»
20 A nàguɔ wi 'wi yɛ:
«Tɛnmɛfɔli,
mi 'dàa ti mìɛni kpíʔile nɛ̀ fori ti nyɔgɔlɔ nī gèle níɛ tíin cíɛwɛ.»
21 A nàguɔ wi kaala ni 'Zezi dɛ́ni wè,
a wi 'yiʔɛ le gè wi nī nɛ̀ wi wéli nɛ̀ taa,
nɛ́ fali nɛ̀ kɛ́nì wi yɛ:
«Kaala nigbe 'kò muɔ nɛ̄;
te waa ma sa muɔ kɔliyɛrɛ pári dè,
ma wali kɛn wè fɔ̀ngɔfɔlilɔ mɛ́,
bɛ̀ muɔ bé lɔri taa nyìʔɛnɛ nī lè.
Píra ŋáà nī wè mári báan ma pa taʔa mi nɛ̄.»
22 Bà nàguɔ wi 'siɛnrɛ dáà lúʔu dè a wi yiʔɛ ki 'piɛn,
a wi 'láʔa nɛ̀ kɛ́ funbiɛnrɛ ní.
Ki 'nyaa lɔri 'puu wi mɛ́ nìʔɛrɛ.
23 A Zezi 'fali nɛ̀ yiʔɛ nɛ̀ wi pìtɛnmɛnɛ wéli bèle nɛ̀ tóri,
nɛ́ fali nɛ̀ pe yɛ:
«Kiī gbɛ̀ligɛ lɔrifɔlilɔ mɛ́ bèle pe- ka sa jíin Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ nī gè.»
24 Siɛnrɛ dáà ti yé wi pìtɛnmɛnɛ pe funyɔ wúɔ kátii.
A wi 'fali nɛ̀ ní nɛ̀ pe yɛ:
«Nɛ pìile,
kiī gbɛ̀ligɛ díɛ bè jíin Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ nī gè !
25 Kiī fáari nyuʔɔmɔ mɛ́ wi- sùuri mísɛni kàwiile nī,
nɛ̀ tóri lɔrifɔli nɛ̄ wi sa jiin Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ nī gè.»
26 A pe funyɔ yi ní nɛ̀ curugo nɛ̀ serige.
A pe 'jo:
«A ki sí yē bɛ̀,
ŋáasiɛn sí wi bága sa suɔ ?»
27 A Zezi 'yiʔɛ le gè pe nī nɛ̀ pe wéli,
nɛ́ fali nɛ̀ kɛ́nì pe yɛ:
«Siɛnnɛ mɛ́ bèle,
kiǐ gbɛ̀ kpíʔileʔ;
nɛ̀ sí ki taa Kulocɛliɛ wire mɛ́ wè,
kele ke mìɛni bé gbɛ̀ kpíʔile.
Nɛ́ ki cɛ́n yakaa sì Kulocɛliɛ jáaʔ.»
28 A Piɛri 'fali nɛ̀ wi yɛ:
«Ma sí ki wéli,
weli bèle,
weli 'weli yɛrɛ ti mìɛni yaʔa nɛ́ taʔa muɔ nɛ̄.»
29 A Zezi wi 'wi yɛ:
«M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄,
a siɛn ó siɛn 'wi saʔa,
nɛ́ wi siinyɛninɛ nàguɔlɔ nɛ́ wi siinyɛninɛ cɛlilɛ,
nɛ́ wi yàa,
nɛ́ wi tuu,
nɛ́ wi pìile,
nɛ́ wi siiye yaʔa mi míʔɛ kire kɛnmɛ nɛ̄ bè,
nɛ́ Kataanna Siɛnrɛ tire kɛnmɛ nɛ̄ bè,
30 siɛn wi bé ti feliye dabataandaan taa náʔa duniya nī wè:
ma 'jo saaya yo,
siinyɛninɛ nàguɔlɔ yo,
siinyɛninɛ cɛlilɛ yo,
nuufɔlilɔ yo,
pìile yo,
siiye yo.
Nɛ̀ pínɛ siɛnnɛ pe bé wi pari bèri wi wuʔɔ mi kɛnmɛ nɛ̄ bè.
Kire kàduʔumɛ gè siɛn wi báa bànguɔ sìi taa wè mbànʔa.
31 Nìʔɛnɛ yē pélile pàngɛ gè,
pe nìʔɛnɛ bága puu kàdotɔnminɔ,
dí kàdotɔnminɔ pe sí puu pélile.»
Zezi wi ní nɛ̀ wi kpúu wori nɛ́ wi nyɛ́yirile wori juu dè
32 Bà pe kɛ́nì yiri nɛ waa Zerizalɛmi kàʔa mɛ́ gè,
a Zezi wi 'kíni wi pìtɛnmɛnɛ pe yiʔɛ mɛ́.
A sànviige 'yɛ̀ nɛ pe wáari.
Siɛnnɛ bílì pe cé taʔa pe kúrugu bèle fíɛrɛ 'puu nɛ peli míɛni cògí.
A Zezi 'fali nɛ̀ ní nɛ̀ wi pìtɛnmɛnɛ kiɛ nɛ́ siin kɔ́ri bèle nɛ̀ sɛ́ni nyu nɛ tìí pe nɛ̄ kele gílì ke bé wire taa gèle,
33 nɛ́ pe yɛ:
«We m'bɛlɛ we waa Zerizalɛmi kàʔa mɛ́.
Pe báa Siɛn Pùɔ cò wè bè le kacuɔnrilɔ kàfɔlilɔ kiyɛ nī,
peli nɛ́ Fànʔa Siɛnrɛ sɛbɛcɛ́nminɛ ní bèle.
Pe bé kàyuʔu juu wi nɛ̄,
bè wi kpúu wori juu dè bè ceri,
bé sí wi kɛn kùlogolo kálì siɛnnɛ mɛ́.
34 Pe béri pìye nyíɛnɛ wi nɛ̄,
béri tíɛnrɛ sùlugú de wáari wi nɛ̄.
Pe bé wi kpúɔn sápiige ní;
bé sí kúɔ bé wi kpúu.
A wi sí kùu wè,
cɛnyɛ taanri kire kàduʔumɛ gè,
wi bé koli bè nyɛ́ bè yiri.»
Zaki nɛ́ Zan pe 'Zezi náari wè yakaa nɛ̄
35 Zebede jaala bèle Zaki nɛ́ Zan wè,
a peli 'sìʔɛrɛ nɛ̀ kpɔni Zezi nɛ̄ wè,
nɛ̀ wi náari nɛ́ wi yɛ:
«Tɛnmɛfɔli,
weli nɛ caa bè muɔ náari kaala nigbe nɛ̄,
a muɔ 'fɔ̀li ma ni kpíʔile weli mɛ́.»
36 A wi 'pe yúgo:
«Gíi yeli nɛ caa mi- kpíʔile yeli mɛ́ ?»
37 A pe 'wi yɛ:
«Weli nɛ ki caa a muɔ kɛ́ni yē baa muɔ kùlofɔligɔ kpuɔmɔ nī bè,
ma tí weli siin nī bèle wàa nigbe- puu tɛ́niwɛ muɔ kàliige mɛ́,
dí ŋìi wi sí tɛ́ni muɔ kàmɛgɛ mɛ́ gè.»
38 A Zezi wi 'pe yɛ:
«Gàa yeli nɛ náari gàa gè,
yeli sì ki cɛ́nʔ;
yeli bé gbɛ̀ jáa lé bè gbuɔ yagbuɔlɔ níì nī mi je gbuɔ lè ?
Á kire bɛ̀ʔ,
wuʔɔgɔ batɛmi ŋáà mi je taa ŋàa wè,
yeli bé gbɛ̀ ki batɛmi wi felige kpíʔile wè lé ?»
39 A pe 'jo:
«ʔaan,
weli bé jáa.»
A wi 'pe yɛ:
«Kányiʔɛ gī,
yeli bága gbuɔ mi yagbuɔlɔ nī lè,
bè míɛni gbɛ̀ mi batɛmi wi feliwe kpíʔile wè.
40 Gìi sí ki 'mi kàliige nɛ́ mi kàmɛgɛ tɛ́nigɛ kúɔ gè,
m'bɛ̀ʔ mi nyɛ́ni ki kanʔaʔ.
Bìli mɛ́ ki 'gbòbori nɛ̀ yaʔa gè,
peli mɛ́ ki báa kɛn.»
41 Bà pìtɛnmɛnɛ bílì sɛnminɛ pe 'siɛnrɛ dáà lúʔu dè,
a pe funyɔ yi 'tanʔana Zaki nɛ́ Zan kúrugu bèle.
42 A Zezi wi 'pe yeri nɛ̀ pɛ́nì pe yɛ:
«Yeli 'ki cɛ́n siɛnnɛ bílì siɛnnɛ pe sɔ̀ngí piyē kùlogolo kùlofɔlilɔ bèle,
pe nàa pe kàtɛninɛ cɔ̀rí bèle,
á siɛnkpolilo peli nɛ̂ sí nɛ pe fànʔa kpúɔn gè siɛnnɛ nɛ̄ bèle gbɛ̀ngɛ.
43 Bà sí bɛ̀ʔ ki 'yɛli bè puu yeli sunʔɔmɔ nī bèʔ.
A ŋìi nɛ caa bè puu kpuɔwɔ yeli nī bèle,
siɛn wi 'yɛli bè puu yeli baakuɔwɔ.
44 Nɛ̀ pínɛ a ŋìi nɛ caa bè puu péliwe wè yeli nī bèle,
siɛn wi- puu ye mìɛni sùkulowo.
45 Nɛ́ ki cɛ́n Siɛn Pùɔ wiì pɛn siɛnnɛ pe pari baara wi mɛ́ʔ,
wi 'pɛn bè pari baara siɛnnɛ mɛ́ bèle,
bé sí wi sìi kɛn wè siɛnniʔɛnɛ nyùzuɔrɔ wuʔu nɛ̄.»
Zezi wi 'fúɔn nàguɔ wáà múgu wi nyaʔa
46 A pe sɛ́nì jíin Zeriko kàʔa nī.
Bà pe kɛ́nì koli nɛ yigi ki kàʔa nī gè wire nɛ́ wi pìtɛnmɛnɛ ní bèle nɛ́ siɛnniʔɛmɛ bíì ní pi cé puu wi kúrugu bè,
fúɔn nàguɔ wáà 'puu tɛ́niwɛ koligo nyuɔ nɛ̄ gè nɛ náari.
Pe 'puu nɛ ki nàguɔ ye wè Baritimɛ,
nɛ wi tuu ye wè Tiimɛ.
47 Bà fúɔn ŋáà wi kɛ́nì lúʔu dí Zezi Nazarɛti kàʔa wuu wire wi tòrí wè,
a wi 'fali nɛ̀ kòkuulo le sɛni,
nɛ nyu níɛ wáa:
«-Nyinimɛ taa mi nɛ̄,
Zezi,
Dawuda Jaa !»
48 A siɛnniʔɛnɛ pe 'yɛ̀ nɛ nyu wi nɛ̄ nɛ́ wi yɛ wi- pìiri.
A wi ní nɛ̀ kàa taʔa wi kòkuulo nɛ̄ lè,
níɛ siɛnnuro nyu dè nɛ́ jo:
«-Nyinimɛ taa mi nɛ̄,
Dawuda Jaa !»
49 A Zezi wi 'yéri nɛ́ pe yɛ pe- sa wi kɔ́ri baa.
A pe sɛ́nì wi kɔ́ri nɛ́ wi yɛ:
«Mìɛ lìri,
má yɛ̀ mari báan,
wi 'jo ma kɛ́ baa.»
50 A nàguɔ wi 'fali nɛ̀ wi burugbuʔɔ láʔa gè nɛ̀ wáa nɛ́ fali nɛ̀ yo nɛ̀ yɛ̀ sɛni,
nɛ̀ pɛn Zezi kúrugu wè.
51 A Zezi wi pɛ́nì wi yúgo nɛ́ wi yɛ:
«Gáa muɔ nɛ caa mi- kpíʔile muɔ mɛ́ ?»
A fúɔn wi 'wi yɛ:
«ʔé,
tɛnmɛfɔli,
mi nɛ ki caa bè ní de nyaʔa cígini wī !»
52 A Zezi wi 'wi yɛ:
«Te waa,
muɔ tɛ́ngɛlɛ ni 'muɔ puʔɔ.»
Tiɛnugo nī gè a wi 'fali nɛ nyaʔa sɛni.
A wi 'líɛ nɛ̀ taʔa Zezi kúrugu wè,
nɛ̀ pínɛ nɛ́ wi ní.