Joosefu ikʉsanusya ɨnjosi sya Falao
41
Filɨnkʉkɨnda ɨfyɨnja fibɨlɨ, Falao alɨnkʉgogwa ɨnjosi. Mu njosi ɨjo alɨnkwibona ʉkʉtɨ ɨɨmile kʉmbalɨ kʉ lwɨsi Naili. 2 Alɨnkʉsibona ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨndupe ɨnunu sikʉfyʉka ʉkʉfuma ndwɨsi, sikʉlya ɨliisʉ. 3 Po alɨnkʉsibona ɨngʼombe ɨsingi ihaano na ibɨlɨ ɨsi sigandile, silɨnkʉfyʉka silɨnkwɨma kʉmbalɨ kʉ lwɨsi, kɨfuki nɨ ngʼombe ɨndupe sila. 4 Ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨmbiibi ɨsi sigandile, silɨnkʉsimila ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨndupe ɨnunu sila. Po Falao alɨnkʉlembʉka ntʉlo.
5 Alɨnkʉgona kangɨ ʉtʉlo, alɨnkʉgogwa ɨnjosi ɨjaa bʉbɨlɨ. Filɨnkʉsooka ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfinywamu ɨfinunu, fifumile nkɨkolo kɨmokyene. 6 Po filɨnkʉsooka ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfya lʉko ʉlʉngɨ ɨfisekele, ɨfi fyʉmile nʉ mbelo ʉnkalɨ ʉgwa kʉfuma ndʉngalangala. 7 Po ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ fila, filɨnkʉfimila ɨfisaasa ɨfinywamu ɨfinunu. Po Falao alɨnkʉlembʉka ntʉlo, alɨnkʉmanya ʉkʉtɨ jaalɨ njosi. 8 Nʉlʉbʉnjʉ bo bʉkiile, Falao alɨnkʉsita kʉja nʉ lʉtengaano mu ndumbula, alɨnkʉbakoolela abaganga boosa abaa mu Misili, pamopeene na bamangʼanyi boosa. Alɨnkʉbapangɨla ɨnjosi syake, looli akaalipo najʉmo ʉjʉ aabagiile ʉkʉnsanukɨsya ɨnjosi syake.
9 Po ʉmbombeli ʉnkʉlʉmba ʉgwa fya kʉnwa alɨnkʉmmbʉʉla Falao alɨnkʉtɨ, “Ʉmwisyʉgʉ ngʉmbwike ɨsi nsobile! 10 Akabalɨlo aka gwatʉkalaliile ʉne nʉ mpɨɨji ʉnkʉlʉmba gwa fisyesye, gwatʉpinyile mu nyumba jaa nnyololo kʉ nkʉlʉmba gwa balɨndɨlɨli. 11 Ɨkɨlo kɨmo twagogilwe ɨnjosi, kʉkʉtɨ mundʉ ɨnjosi jaake jaalɨ nʉ kʉsanusya kwake. 12 Mu nnyololo mula aalimo pamopeene na nuuswe ʉntubwa jʉmo ʉNhibʉli, ʉjʉ aalɨ mbombeli gwa nkʉlʉmba gwa balɨndɨlɨli. Twalɨmpangiile ɨnjosi syɨtʉ, ʉmwene aatʉsanukiisye ʉkʉkongana nɨ njosi ɨsi twagogilwe. 13 Ʉkʉkongana na muno aatʉsanukiisye, silɨnkʉbonekela muumo. Ʉne gwalɨɨngomokiisyepo pa mbombo jangʉ, ʉmpɨɨji gwa fisyesye alɨnkʉtʉlɨkigwa mu mpiki.”
Joosefu ikʉtwaligwa kwa Falao
14 Po Falao alɨnkʉlagɨla ʉkʉntwala Joosefu, nakalɨnga balɨnkʉntwala ʉkʉfuma mu nnyololo. Alɨnkʉmwa ɨnywili, alɨnkʉfwala ɨmyenda ɨgɨngɨ, po alɨnkwakwɨma nkyeni mwa Falao.
15 Falao alɨnkʉmmbʉʉla Joosefu alɨnkʉtɨ, “Ʉne ngogilwe ɨnjosi, looli akajapo ʉjʉ abagiile ʉkʉʉsanukɨsya. Mbɨliike ʉkʉtɨ ʉgwe lɨnga bakʉpangiile ɨnjosi, nakalɨnga kʉsanusya.”
16 Joosefu alɨnkʉmmwamula Falao alɨnkʉtɨ, “Ʉne ngaja na maka ago, looli Kyala aikʉkwamula, kʉkaba ʉlʉtengaano.”
17 Falao alɨnkʉmmbʉʉla Joosefu alɨnkʉtɨ, “Mu njosi, ngogilwe nɨɨmile kʉmbalɨ kʉ lwɨsi Naili, 18 ndɨnkʉsibona ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨndupe ɨnunu, sikʉfyʉka ndwɨsi, sikʉlya ɨliisʉ. 19 Po ndɨnkʉsibona ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨsingi silɨnkʉsooka, ɨmbiibi ɨsi sigandile fiijo. Nkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili ngasibonamo sikʉ ɨngʼombe ɨsi sigandile bo sila. 20 Po ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨmbiibi ɨsi sigandile silɨnkʉsimila ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨndupe ɨnunu ɨsi syatalilepo ʉkʉsooka. 21 Looli bo sisimilile, akaabagiile ʉmundʉ najʉmo ʉkʉmanya ʉkʉtɨ similile, paapo syagandile bo kʉbwandɨlo. Po ndɨnkʉlembʉka ntʉlo.
22 “Po ndɨnkʉgogwa ɨnjosi ɨjaa bʉbɨlɨ, filɨnkʉsooka ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfinunu ɨfi fipeele fiijo, ɨfi fifumile nkɨkolo kɨmokyene. 23 Po kangɨ filɨnkʉsooka ɨfisaasa ɨfya lʉko ʉlʉngɨ ɨfisekele, ɨfi fyʉmile nʉ mbelo ʉnkalɨ ʉgwa kʉfuma ndʉngalangala. 24 Ɨfisaasa ɨfisekele fila filɨnkʉfimila ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfinunu. Ɨnjosi ɨsyo ndɨnkʉbapangɨla abaganga, looli najʉmo ʉjʉ aabagiile ʉkʉʉsanukɨsya.”
25 Po Joosefu alɨnkʉmmbʉʉla Falao alɨnkʉtɨ, “Ɨnjosi syako syo ibɨlɨ, ʉkʉsanusya sifwene itolo. Kyala akʉnangiisye ɨsi ikʉja pakʉsibomba. 26 Ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨndupe fyo fyɨnja fihaano na fibɨlɨ, ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfinunu fyope fyɨnja fihaano na fibɨlɨ. Ɨnjosi ɨsyo sifwene itolo, ʉkʉsanusya kwake kʉlɨ kʉmokwene. 27 Ɨngʼombe ihaano na ibɨlɨ ɨmbiibi sila ɨsi sigandile ɨsi syakongile ʉkʉsooka, fyo fyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya njala. Fyope ɨfisaasa fihaano na fibɨlɨ ɨfi fyʉmile nʉ mbelo ʉnkalɨ, fyo fyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya njala.
28 “Gwe malafyale, bo ʉlʉ ngʉbʉʉlile ʉkʉtɨ Kyala akʉnangiisye ɨsi ikʉja pakʉsibomba. 29 Aafikʉjako ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya mboto nkiisʉ kyosa ɨkya Misili. 30 Po kangɨ fikwisa kwisa ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya njala ɨngalɨ fiijo. Abandʉ bikwisa kwibwa loosa ɨfyɨnja fila ɨfya mboto, looli ɨnjala ɨjo jikwisa koonanga ɨkiisʉ kyosa. 31 Abandʉ bikwisa kwibwa ɨmboto jɨla, paapo ɨnjala ɨjɨ aajikwisa, jikwisa kʉja nywamu fiijo. 32 Kyala akʉpeele ɨnjosi ɨjo kabɨlɨ, ikʉsisimɨkɨsya ɨsyo ʉkʉkʉnangɨsya ʉkʉtɨ Kyala atumwile ɨsyo, kangɨ nakalɨnga ikʉsibomba.
33 “Gwe malafyale, ʉnndonde ʉmundʉ ʉmmangʼanyi kangɨ ʉgwa mahala. Ʉmundʉ ʉjo ʉmpepo ʉkwɨmɨlɨla ɨkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili. 34 Ʉbasale abandʉ abangɨ nkiisʉ kyosa abaa kwɨmɨlɨla mbʉjo mbʉjo. Ʉbatʉme ʉkʉbʉngaania ɨkɨjabo kɨmo mfijabo fihaano ɨfya ntondolo ʉgwa nkiisʉ kya mu Misili kʉkabalɨlo akaa fyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya mboto. 35 Mfyɨnja ɨfyo ɨfya mboto, ʉbape ʉbʉlagɨli ʉbwa kʉbʉngaania ɨfya ntondolo mu ndamba syako mfipanga fyosa. 36 Ɨfindʉ ɨfyo fikʉjaga fya kʉbatʉʉla nkabalɨlo akaa fyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya njala ɨjɨ jikwisa, abandʉ balɨngiisa kʉfwa nɨ njala.”
Joosefu ikʉbɨɨkigwa ʉkʉja mwɨmɨlɨli
37 Po Falao na babombeli baake boosa, balɨnkwaga amasyʉ agaa Joosefu manunu. 38 Falao alɨnkʉbalaalʉʉsya ababombeli baake alɨnkʉtɨ, “Ʉmundʉ ʉjʉ alɨ na mbepo gwa Kyala, tʉbombe bʉleebʉle ʉkʉmmwaga ʉjʉngɨ bo ʉjʉ?” 39 Po Falao alɨnkʉmmbʉʉla Joosefu alɨnkʉtɨ, “Kyala akʉnangiisye ɨsyo syosa, akajapo ʉmundʉ ʉjʉngɨ ʉmmangʼanyi kangɨ ʉgwa mahala bo ʉlwako. 40 Po ʉlʉ, ʉgwe kʉjaga mwɨmɨlɨli gwa kɨtangaalala, abandʉ boosa abaa nkiisʉ kyangʉ bikʉkwɨmɨkaga. Ʉne niimwene ngʉjaga nkʉlʉmba kʉmyako, paapo ʉne ndɨ malafyale gwa kiisʉ.”
41 Falao alɨnkʉmmbʉʉla Joosefu alɨnkʉtɨ, “Ʉkwandɨla ʉlʉ ngʉbɨɨkile ʉkʉja mwɨmɨlɨli gwa kiisʉ kyosa ɨkya mu Misili.” 42 Po alɨnkʉfuula ndoobe lwake akakʉba akaa kʉkolekela, alɨnkʉmfwɨka Joosefu. Alɨnkʉmfwɨka ɨmyenda ɨminunu ɨgya ntengo ʉnnywamu, kangɨ nɨ nyambo ɨsya sahabʉ mmakosi. 43 Alɨnkʉmfyʉsya mwi igeleeti lyake ɨlya bʉbɨlɨ, abandʉ balɨnkʉtalapo nkyeni mwa Joosefu balɨnkʉjwega, balɨnkʉtɨ, “Namufugame! Joosefu akɨnde!” Mo muno Falao aalɨmmbɨɨkile Joosefu ʉkʉja mwɨmɨlɨli gwa kiisʉ kyosa ɨkya mu Misili.
44 Po alɨnkʉmmbʉʉla Joosefu alɨnkʉtɨ, “Jo ʉne ne Falao, looli ngʉkʉbʉʉla ʉkʉtɨ, nkiisʉ kya mu Misili ʉmundʉ najʉmo alɨngapalamaasyangapo nakamo, lɨnga ʉgwe ʉkammwitɨkɨsya ʉkʉbomba.” 45 Falao alɨnkʉmpa Joosefu ɨngamu jaa Kɨmisili ɨjaa Safenati-Paneja. Alɨnkʉmpapo ʉnkiikʉlʉ ʉkʉja nkasi, ɨngamu jaake Esinati, ʉmwana gwa Potifela ʉmpuuti gwa kaaja kaa mu Oni. Joosefu alɨnkwanda ʉkʉsyʉngʉʉtɨla nkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili.
46 Joosefu bo ikwanda ʉkʉmmbombela ɨmbombo Falao aalɨ nɨ fyɨnja amalongo matatʉ. Aafumile nkɨtangaalala ɨkya Falao, alɨnkʉbʉʉka kʉkwɨmɨlɨla nkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili. 47 Ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya mboto, ɨmigʉnda gya nkiisʉ kya mu Misili gyalɨ nɨ findʉ ɨfingi fiijo. 48 Ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfyo, Joosefu aabʉngeenie ɨfindʉ fingi nʉ kʉfibɨɨka mfipanga ɨfya kiisʉ. Mfipanga fyosa aabʉngeenie ɨfindʉ ɨfya mmigʉnda ɨgɨ gyasyʉngʉʉtiile kʉkʉtɨ kɨpanga. 49 Joosefu aabʉngeenie ɨfindʉ ɨfingi fiijo bo ʉlwa nsanga ʉgwa mu nyanja. Aalekile nʉ kʉbala paapo fyalɨ fingi fiijo ʉkʉbala.
50 Ɨnjala bo jɨkaalɨ ʉkwisa, Esinati ʉmwana gwa Potifela ʉmpuuti gwa nkaaja akaa mu Oni, aalɨmpaapiile Joosefu abaana babɨlɨ abanyambala. 51 Joosefu alɨnkʉmpa ʉmwanaake gwa kɨpanda ɨngamu jaa Manasi,a paapo alɨnkʉtɨ, “Kyala ambelile ʉkwibwa ʉbʉtolwe bwangʉ boosa na bakamu bangʉ mu nyumba jaa taata.” 52 Ʉmwanaake ʉgwa bʉbɨlɨ alɨnkʉmpa ɨngamu jaa Efulaimu,b alɨnkʉtɨ, “Kyala ambeele ʉbʉpaapi nkiisʉ ɨkɨ ndaamiigwe.” 53 Ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya mboto nkiisʉ kya mu Misili filɨnkʉmalɨka. 54 Po filɨnkwanda ɨfyɨnja fihaano na fibɨlɨ ɨfya njala ɨngalɨ fiijo, bo muno aajobiile Joosefu. Ɨfiisʉ ɨfingi fyosa filɨnkʉja nɨ njala ɨngalɨ, looli ɨkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili kyalɨ nɨ findʉ. 55 Abandʉ baa mu Misili bo bandile ʉkʉja nɨ njala, balɨnkʉnndɨlɨla Falao ʉkʉtɨ abape ɨfindʉ. Alɨnkʉbabʉʉla boosa alɨnkʉtɨ, “Amubʉʉkege kwa Joosefu, ɨsi ikʉbabʉʉla, mukabombege.” 56 Ɨnjala bo jɨgwile nkiisʉ kyosa ɨkya mu Misili, po Joosefu alɨnkwigʉla ɨndamba syosa, alɨnkwanda ʉkʉbʉʉlɨkɨsya ɨfindʉ abandʉ baa mu Misili. 57 Abandʉ balɨnkʉfuma mfiisʉ ɨfingi fyosa, baabʉʉkaga nkiisʉ kya mu Misili kwa Joosefu kʉkʉʉla ɨfindʉ, paapo ɨnjala jaalɨ ngalɨ poosa pakiisʉ.