Sáanan mín ŋé sífiibhaa o ka
13
O ló ŋó la, Ɛnza ŋé bhɔ́ bhó ŋó la kɛ táa í síi bhá o lá lá tó kɛ kalanin kɛ. 2 Yamanba é nan í mínnin a lá. Mɔɔn ó sháaya kóyoo ŋó mán, aa í yɛ́ɛ Kúun ŋó lɔ kɛ í síi. Yaman o bɛ́ lɔ́nin ndɛ́ɛ tíinnan. 3 Aa kóman shɛ́ɛman nvɔ í yɛ́ saanan bhóoman. Aa fɔ i yɛ kó: «Sɛɛnkɛbhaa o bhɔ́ kɛ́ táa a yɛ́ sí ó fíi a bhóo sɛɛn man. 4 Kɛ́ sɛɛnkɛbhaa o tó sí fíi ó la, a koo o lɔ́lu táa bé sháa ó lafɛ: Kɔ́ɔn ólu nan kɛ ólu lakuun. 5 Á lɔ́luu bé káwa ywáa lú lɔ. Fíibhɛɛ tɛ́ tɛ ywáa mínnɔn, ólu í fɛ́ɛ jónan, kɛ mansɔɔ fíibhɛɛ tɛ́ tɛ ká. 6 Tée óo máan mínngɛ, o fɛ́ɛ ŋólu bɛ́ɛ já kɛ fáa, kɛ mansɔɔ i díin ŋolu tɛ́ tɛ́ lúu lɔ́ cɛ́ɛne. 7 A lɔ́lu ŋé táa bé ŋwɛ́ɛn ywáa lɔ. O ŋwɛ́ɛn ŋólu wili kɛ í sɔ́ɔsii fénvɛɛ ndɔ́ ólu ka. 8 A lɔ́lu bé lúu dhyáanin nga, olu í fɛ́ɛ kɛ í yɛ́ɛ sɔɔ kɛ í dhyé ngɛ. Kée ŋé dhyé ngɛnmɛn kɛ, a lɔ gbɛ́ɛ é dhyé mbíwɔɔlɔ kɛ, a lɔ é dhyé bísawa kɛ.» 9 «Tóo kɛ́ kɛ mín ngúnman, o a myɛnnin kɛ!»Ɛnza ŋé saanan o fɔ́la kun mínnan
10 Kaamɔɔndhye ŋolu í mángbaa Ɛnza nan kɛ a manɲaankɛ kó: «Mínnɛɛn lé kósɔn íi kómanla i yɛ saanan bhóoman?» 11 Aa i yawi kó: «Bhɔ́ɲɛn wɛ́ɛ kɛ ale yɛ́ kɛ́ sángboo ó Mansaya ó gbondoya ólu lɔ, wáa ilee mán o sɔ́ɔ. 12 Aa céne, lɔ́ kɛ́ kɛ́ mɔɔn mín móo, lɔ yáa bhyáa o tíi o tá ó ka fɔ́ kɛ wasa a lɔ, waa fé ndɛ́ mín móo, mín ŋé a bhóo, o yáa bwási a lá. 13 O lé kósɔn ní kómanla i yɛ́ saanan bhóoman: Ké íi mánfɛɛli kɛ́ wáa i kɛ́nan yéli kɛ, ké íi myɛnnin kɛ́ wáa i kɛ́nan bhɔ́ a ɲánle. 14 O ɲán o mán, Ezayi é célayakoman mín nvɔ, oo í láfala i yɛ tá ne kó:
Ále yáa á lɔ́myɛn cɛ́ɛne, wáa á táa bhɔ́ ɲánle fɛ́sɛ fɛ́sɛ,
Ále yáa mánfɛɛli kɛ́ cɛ́ɛne, wáa á táa fósi yé fɛ́sɛ fɛ́sɛ.
15 Kɛ mansɔɔ, síya mínnu wé, olu wɛ́ɛ i yóso o lágbɛya;
I wɛ́ɛ i tóo olu látuun, I wɛ́ɛ i ɲan olu látuun,
Kó óo kó é kɛ ké i kɛ́nan yéli kɛ í ɲán olu la,
Ké í kɛ́nan myɛ́nninkɛ í tóo olu la,
Ké i yóso o kɛ́nan a bhɔ́ a ɲánle.
Ké í kɛ́nan yɛ́ɛman kɛ i kwɔ́sɛɛ né mán, ké ní i lakɛɛnya.
16 Wáa a lé ɲán ólu nisɔdhyaa lɔ́, kɛ mansɔɔ aa yéli kɛla, óni a tóo ólu myɛ́nnin kɛla. 17 Tó ní fɔ a yɛ́ tinɲan in ne ngó: Álee fé mín mánfɛɛla, o yélɔɔ tɛ́ɛ céla shɛ́ɛman ní mɔɔnteenin shɛ́ɛman nan, wáa i lo man o yé, áa kó mín myɛ́nnan, o myɛ́nnɔɔ tɛ́ɛ i la, wáa i lo man o myɛ́n.»
Ɛnza ŋé sífiibhaa o yɛ saanan o kɔ́ɔ o fɔ́la
18 «Saanan mín ŋé gbɛngbɛnan kɛ sii sífiibhaa o la, áa o kɔ́ɔ o lɔ́myɛn: 19 Ale kwɛnnin, áa sɛɛnkɛbhaa o yɛ saanan o kɔ́ɔ o lɔ́myɛn. Ni mɔɔn lɔ kɛ́ Ala yɛ́ mansaya o kóman o lɔ́myɛn, tó a tɛ́ bhɔ́ a ɲán lé, Sɔtaannan lée nánla o bhɔ́la o tíi o yóso lɔ. Sí miin bé sháa o láfɛ, o lée wé. 20 Sí mínnuu bé gbófaaywaa o lɔ, óo mɔɔn lé le: Ní ó kɛ́ ó kóman ó myɛ́n, áa sɔ́n a mán ni nisɔdhyaa le íkɔlɔ. 21 Wáa Ala saaninkan ŋo díin ngbáannin ndɛ́ kɛ́la o tíi ó yóso lɔ. Dínɲan tɔ́lɔya o lɔ́ kɛ́ sii o tíi ó la wáati mínnɔn, wáman gbɛ́ya lɔ́ kɛ́ a sɔɔ Ala saaninkan ŋo kósɔn, o tíi ó lánanya ó bhyáa. 22 Sí míin bé ŋwɛ́ɛn ŋólu cɛ́man, ó mɔɔn lé lé míin Ala saaninkan ŋo myɛ́nnan, wáa dínɲan hánminnanngo olu ní nanfooɲiin ŋó nɛ́li o Ala saaninkan ŋo náansila o tíi o yóso lɔ tó nafa tɛ́ sɔ́ɔ o lá. 23 Sí míin bé lúu dhyáanin ŋo ka, óo mɔɔn lɔ́ lé lé, míin Ala saaninkan ŋó myɛ́n kɛ bhɔ́ a ɲan le. Aa í dhyé ngɛ, kée ŋé kɛnmɛn sɔ́ɔ, lɔ́ é bíwɔɔlɔ sɔɔ lɔ́ gbɛ́ɛ é bísawa sɔ́ɔ.»
Sáanan mín ŋé bínɲoo ŋó ka
24 Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Cɛ lɔ́ é sí bhɛ́ɛ fíi a bhóo sɛɛn mán. 25 Sú lɔ lɔ ké bɛ́ é sunnɔɔn lɔ, ale cɛ ó yúumɔɔn lɔ é táa bínɲoo ngoo fíi a yɛ béle fíinin ŋó lɔ, tó kɛ táa. 26 Béle óo wili kɛ í tínnza ngɛ́ mínngɛ, bínɲoo ŋé yé belefyɛ ó lɔ. 27 Sɛɛntii o yɛ́ bháalakɛdhye ŋolu nan fɔ a yɛ kó: ‹Án ngunndii o, í tɛ́wɛɛ sí bhɛ́ɛ lé fíi í yɛ́ sɛ́ɛn ó mán! Tó bínɲoo míin núu bhɔ́ mín ne wɛ́?› 28 Aa i yawi kó: ‹Yúumɔɔn lɔ lé káa kɛ́ o kɛ́ wé njɔ́.› Bháalakɛdhye ŋolu a manɲaankɛ kó: ‹Íi fɛ́ ké án ndáa béle ó lɔ́bwɔ a?› 29 Aa i yawi kó: ‹Ɔn-ɔn, ní o tɛ, a yáa tó bínɲoo ŋólu bwɔ́la kɛ bélezu ólu bwɔ́. 30 Oo lɔ mínngɛ, áa i tó yénɔn ké ii wíi ɲɔ́ɔn nvɛ́ kɛ sé bélekɛɛnzan o mán, tó ní fɔ bélekɛɛmaa olu yɛ ngó ii bínɲoo ŋólu bwɔ́ ótun kɛ i sili síli bínnzii bhóoman tó kɛ i ɲɛɛn, kɛ́wɛɛ tó kɛ béle ó lálo ɲɛ́n mɔɔnnin ŋó lɔ.› »
Sáanan mín ŋé mútaalikoo ó ka
31 Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Sángboo ó Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Yíi mín ndɔ́ɔ kó mútaali cɛ lɔ́ wɛ́ɛ ó koo o tá kɛ́ a lo a yɛ sɛɛn ó mán. 32 Ale lé a lɔ́ɔ kɛ tínmin fé ngóo ó bɛ́ ka, wáa ni a kɛ í fɛ́ɛ, aa bwóɲan kɛ tínmin nánkwɔfe nónin ŋó bɛ́ ka, kɛ kɛ́ yíi le, tó sámankɔɔn ólu nan í bhó ngɛ́ a bhóo ólu la.»
Sáanan mín ŋé sɛ́ɛ o ka
33 Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Sángboo ó Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Muso lɔ́ wɛ́ɛ sɛ́ɛ tá kɛ a kɛ fálininmuu bhɔɔ tálanjɛ yacela. Sɛ́ɛ fítiinin ŋóo fálininnɛɛ lágbɛɛn ŋó láfuun.»
Ɛnza ndɛ́ɛ saanan olu lála ɲán mín man
34 Ɛnza ŋé o kó ó bɛ́ fɔ́ yaman o yɛ́ saanan bhóoman, a tɛ tɛ́ kómanla i yɛ ni a tɛ tɛ́ saanan la. 35 Aa o kɛ́ lé kó óo kó é kɛ céla óo kóman mín nvɔ, o a í láfa. A fɔnin ndɛ́ɛ céla ó kwɔ́ tá ne kó:
ɲáan kóman saanan lɔ,
kɛ tá dínɲan ó a lá, Ala é kó mínnu tó loo nɔn, ɲáan olu fɔ.
Sáanan mín ŋé bín ɲóo ŋó ka, o kɔ́ɔ o
36 Ɛnza ŋé yaman o mánkɛnin ndo kɛ táa bhó ŋó la. A yɛ kaamɔɔndhye ŋolu í mángbaa a lá kɛ fɔ a yɛ kó: «Saanan mín ŋé bínɲoo ŋó ka, o kɔ́ɔ o fɔ́ án ɲɛn.» 37 Ɛnza ŋé i yawi kó: «Mɔɔn Dhyénjɛ o lée sí bhɛ́ɛ ó fíila, 38 sɛɛn ó lée dínɲan le, mɔɔn mínnu bhóo é Ala yɛ́ Mansaya ó kɔɔ, sí bhɛ́ɛ ó lée lúu wé. Tó mɔɔn mínnu bhóo é sɔtaannan tá o kɔɔ, bínɲoo ŋó lée lúu wé. 39 Yúumɔɔn mín ŋé bínɲoo ngóo fíila wé, Sɔtaannan o lée wé. Bélekɛɛnzan o lée dínɲan lábha ŋo le, tó bélekɛɛmaa olu lée malɛɛka olu le. 40 Mɔɔn é bínɲoo ŋó bwɔ́la tɛ́nmɛn kɛ a bé tá o lɔ, a káa kɛ́ céne dínɲan lábha ŋo la: 41 Mɔɔn Dhyénjɛ, o yáa a yɛ malɛɛka olu lánan. Mɔɔn mín núu kɛ́la i mɔɔnɲɔɔn ólu lálongun né yúumukɛ ó lɔ, malɛɛka olu yáa nan o mɔɔn ólu ní kóyoongɛbhaa o bɛ́ cɛ́bhɔ mɔɔn télenin ŋólu la, o mínnu wɛ́ɛ í bhóo síi Ala yɛ́ Mansaya ó kɔɔ. 42 A yáa kóyoongɛbhaa olu láfii yaananmanta o lɔ, tó ii kasi kɛ́ yénɔn ké i dinmisaninmba ó yé. 43 O káa kɛ́ í lɔ́ le ké mɔɔn téenin ŋólu mánnan mánnan ŋé bhɔ́la i Fá Ala yɛ ɛliyanan o lɔ óyoo teemaan. Tóo kɛ́ kɛ mín ngúnman, o a myɛnnin kɛ!»
Sáanan mín ŋé nanfoo lóonaankɛnin ka
44 «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Aa lé óo nanfoo lóonaankɛnin ŋé sɛɛn lɔ́ mán. Mɔɔn mín ngɛ a yé, oo a lóonaankɛ ko kwáa kɛ. A dhyaakoɲan o mán a yɛ, aa táa a bhóota o bɛ́ fele kɛ o wɛ́ɛ o tá kɛ́nan ale sɛɛn ó sá.
Sáanan mín ŋé kɔɔnngoofelebhaa o ka
45 Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn íkwɔ, o lée nín: Aa lé óo kɔ́ɔnngoofelebhaa mín ŋé kɔ́ɔnngoo cɛ́ɛ ɲíin. 46 Kɔ́ɔnngoofelebhaa o kɛ́ kɔ́ɔnngoo kúugbɛɛ ɲe, aa táa a bhóota o bɛ́ fele kɛ o wɛ́ɛ o tá kɛ́nan o kɔ́ɔnngoo ó sá.»
Sáanan mín ŋé yɔ́ɔmyaanjɔ ó ka
47 «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn íkwɔ, o lée nín: Jɔfiibhaa o kɛ́ jɔ ó láfii, aa yɔ́ɔ bɛ́suu le myáanla. 48 Jɔ ó kɛ́ fá, jɔfiibhaa olu tó tíinnan kɛ jɔ ó sánman tó kɛ í síi yénɔn kɛ yɔ́ɔ ólu lɔ́tɔnmɔn: Yɔ́ɔ mínnu káɲin, ii olu kɛ́ fénɔnkoo nɔn tó mínnu mánɲin, ii olu láfii. 49 A káa kɛ́ céne dínɲan lábha ŋo la: Malɛɛka olu yáa nan mɔɔn téenin ŋólu ní mɔɔn yóo ŋólu bhɔ́ ɲɔ́ɔnnga, 50 kɛ mɔɔn yóo ŋólu láfii yaananmanta o lɔ, tó ii kasi kɛ́ yénɔn ké i dinmisaninmba ó yé.»
Nanfoo kɔɔ óni nanfoo kwáa o
51 Ɛnza ŋé a yɛ kaamɔɔndhye ŋolu mánɲaankɛ ní i wɛɛ bhɔ́ o kóman ólu kɔ́ɔ o ɲánle. Ii a yawi kó i wɛɛ bhɔ́ ɲan le. 52 Oo kɛ́ mínngɛ, aa fɔ i yɛ kó: «Sísan, sɛliya kaamɔɔn mín ngalanin ɲé Ala yɛ́ Mansaya ó tá fa ŋo fɛ, o mɔɔn ólu bhɔ́nin ɲé lútii lɔ le lá: O lútii oo fé ngɔ́ɔ lú ní féngwaa lu lábhɔla a yɛ nanfoobhyaalaa ó lɔ.»
Nazalɛtika ólu mán lá Ɛnza nan
53 Ɛnza ŋé wɛɛ o saanan olu fɔ́la mínngɛ, aa bhɔ́ o ywáa ó lɔ 54 kɛ táa a fɛso Nazalɛti. Aa mɔɔn olu kála námyaan sɛ́ɛbho ŋo lá yénɔn. Oo bhɔ́ i bɛ́ kɔ́ɔman fɔ́ ii fɔ́la kó: «Aa bhɔ́la hákiimanɲan míin né mín ne? Aa kɛla díi kɛ káwananngo míin nú kɛ? 55 Bháa ale lé tɛ́ yíimanlɛsɛbhaa o dhyénjɛ o le a? Bháa i tɛ a wóobhaa lé kíila lá ko Mwɛnyamu a? Bháa a bhádhye ŋólu tɛ́ Zaki ní Yusufu ní Simɔn ní Zuda lú le a? 56 Ɲɔ́ɔn án nee ní a lɔ́ɔmuso ó léelu bɛ́ síinin ɲé só kée nán nín né? Yɛ́nee hákii míin myáa a man, óni kɛ sékoya míinnu kɛ́ ó sé kɛ́ a yɛ?» 57 I sikaseɲan mín é wé, oo kɛ́ sɔ́ɔbu le tó i man lá Ɛnza nan. Oo kɛ́ mínngɛ Ɛnza ŋé fɔ i yɛ kó: «Bwóɲan lée Céla o yɛ́ ywáa bɛ́ lɔ fɔ́ a fɛsobhaa olu cɛ́man, óni a yɛ bhónanbhaa olu cɛ́man.» 58 I yɛ lánanbhɛɛya o kósɔn, Ɛnza ŋé káwananngo dɔ́ɔnin ne kɛ́ yénɔn cé.