Yoꞌoꞌ ku̱a̱xi̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n rey Lemuel
31
Ña̱ yo̱ꞌo̱ꞌ nduuꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ ña̱ kaꞌán tiakú ña̱ ni̱ kaꞌa̱n rey Lemuel,
ña̱ ni̱ kaꞌa̱n si̱ꞌiꞌ ra̱ xiinꞌ ra̱ kii̱ꞌ ni̱ ka̱ni̱ kuento ña̱ꞌaꞌ tyi̱.
2 Yu̱vaꞌ kuaꞌa mi̱iꞌ i̱,
yoꞌó nduuꞌ siꞌe̱ i̱,
te̱ ni̱ sa̱kakuꞌ i̱,
te̱ nduuꞌ tu̱ u̱nꞌ siꞌe̱ i̱,
te̱ ni̱ xika̱n i̱ nuu̱ꞌ Ndiosí,
te̱ ni̱ ta̱xi̱ a̱ yoꞌó nda̱ꞌaꞌ i̱.
¿Yoo nduuꞌ ka̱ a̱ ku̱vi̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ?
3 Kü̱siki̱ꞌ saka u̱nꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ u̱nꞌ xiinꞌ ndiaa ka̱ ña̱ꞌaꞌ,
sa̱kanꞌ ña̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ xaaꞌ sa̱kanꞌ te̱ sati̱viꞌ xiinꞌ miiꞌ sa̱kuuꞌ rey.
4 Lemuel,
yu̱vaꞌ kuaꞌa i̱,
vä̱ꞌa̱ yoo a̱ naaꞌ ko̱ꞌo̱ te̱ nduuꞌ rey kuaꞌa̱ꞌ va̱ vino,
ni̱ nde̱e̱ vä̱ꞌa̱ tu̱ yoo a̱ ña̱ ko̱ꞌo̱ te̱ xaꞌndia tyuunꞌ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ndi̱xi̱ xatu̱.
5 Sa̱kanꞌ ña̱ naaꞌ ko̱ꞌo̱ ra̱ vino ja̱a̱nꞌ ndii,
na̱ndoso̱ꞌ ra̱ ña̱ kaꞌán tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ,
te̱ käꞌnu̱ nda̱ku ra̱ ku̱a̱tyi̱ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ndoꞌoꞌ xaaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ.
6 Ndi̱xi̱ xatu̱ va̱ ndii,
ta̱xi̱ ndo̱ꞌ raꞌ ko̱ꞌo̱ ne̱ xa̱ yoo ku̱vi̱,
te̱ vino ndii,
ta̱xi̱ ndo̱ꞌ raꞌ ko̱ꞌo̱ ne̱ ndoꞌoꞌ va̱ nimá.
7 Na ko̱ꞌo̱ ni̱a̱ ndi̱xi̱ ja̱a̱nꞌ te̱ na̱ndoso̱ꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ natiín ni̱a̱,
te̱ köo̱ꞌ kivi̱ꞌ ka̱ na̱ka̱ꞌanꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ña̱ yoo nuu̱ꞌ kivi̱ꞌ ñu̱u̱ ni̱a̱.
8 Na̱kaꞌa̱n u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ kü̱vi̱ na̱kaꞌa̱n mi̱iꞌ xaꞌa̱ꞌ,
te̱ na̱kaꞌa̱n tu̱ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ köo̱ꞌ yoo na̱kaꞌa̱n xaꞌa̱ꞌ kii̱ꞌ yoo tu̱ndoꞌo̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱.
9 Na̱kaꞌa̱n u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ndaꞌvi kuuꞌ uun ne̱ kü̱vi̱ na̱kaꞌa̱n mi̱iꞌ xaꞌa̱ꞌ,
te̱ na̱kaꞌa̱n tu̱ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ndaꞌvi kuuꞌ xiinꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ natiín kii̱ꞌ yoo tu̱ndoꞌo̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱.
Yoꞌoꞌ kaꞌán a̱ xaꞌa̱ꞌ ñaꞌ siꞌi rey ñaꞌ va̱ꞌa̱ va̱ nimá, ñaꞌ xataꞌa̱n ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ e̱ꞌ
10 I̱i̱n ña̱ꞌaꞌ,
ñaꞌ ku̱vi̱ xaaꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ tyu̱u̱n ndii,
vixi xa̱va̱ꞌa̱ te̱ niꞌi̱ꞌ e̱ꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ,
sa̱kanꞌ ña̱ ndiaa yaꞌviꞌ ka̱ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ te̱ sa̱kanꞌ kuaꞌa̱ꞌ yuu̱ꞌ nda̱tu̱nꞌ ña̱ naniꞌ perla.
11 Te̱ i̱ni̱ va̱ rey i̱i̱ꞌ aꞌ xini ña̱ꞌaꞌ ra̱,
sa̱kanꞌ ña̱ nakanini va̱ꞌa̱ va̱ aꞌ kii̱ꞌ xaaꞌ aꞌ i̱i̱n tyu̱u̱n te̱ ka̱nandoo aꞌ xu̱ꞌunꞌ.
12 Ñaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
mani̱ꞌ kuuꞌ aꞌ xiinꞌ ra̱,
te̱ köo̱ꞌ kivi̱ꞌ mi̱iꞌ kuuꞌ aꞌ xiinꞌ ra̱,
sa̱kuuꞌ kivi̱ꞌ ña̱ xikaꞌ aꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ.
13 Ñaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
nandukuꞌ aꞌ i̱xiꞌ mbe̱e̱ xiinꞌ ndaa̱ꞌ ña̱ naniꞌ lino,
te̱ xaꞌa xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ aꞌ yuꞌva̱ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
14 Te̱ nduuꞌ tu̱ aꞌ nde̱e̱ naa tundo̱oꞌ te̱ yivi̱ꞌ,
te̱ xiko̱ꞌ ña̱ꞌa̱,
sa̱kanꞌ ña̱ kuaꞌa̱n aꞌ xikaꞌ va̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ te̱ sata̱ꞌ aꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ vi̱ꞌe̱ aꞌ.
15 Ñaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
ñu̱u ka̱ te̱ ndokoó aꞌ te̱ xavaꞌa̱ aꞌ ña̱ ka̱xi̱ꞌ siꞌe̱ aꞌ,
te̱ taxiꞌ tu̱ aꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ i̱ꞌi̱n ña̱ꞌaꞌ ñaꞌ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ aꞌ.
16 Te̱ kii̱ꞌ xini aꞌ kanduꞌu̱ꞌ i̱i̱n ñu̱ꞌuꞌ ndii,
kuaꞌa̱n te̱ xitoꞌ aꞌ sa̱a̱ ndiaa a̱,
te̱ sata̱ꞌ aꞌ,
te̱ xiinꞌ xu̱ꞌunꞌ ña̱ kanandoo aꞌ xiinꞌ tyu̱u̱n ña̱ xaaꞌ aꞌ tyiꞌiꞌ aꞌ yo̱ꞌoꞌ uva nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ.
17 Satiín kutu̱ꞌ aꞌ xi̱o̱o̱ aꞌ to̱koꞌ aꞌ,
te̱ natyinaá aꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ,
te̱ xa̱ꞌaꞌ aꞌ sa̱tyuunꞌ aꞌ.
18 Ña̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
xitoꞌ aꞌ te̱ va̱ꞌa̱ keꞌví sa̱kuuꞌ ña̱ꞌa̱ ña̱ xiko̱ꞌ aꞌ,
te̱ xatyuunꞌ aꞌ nde̱e̱ kuuꞌ ñu̱u va̱,
te̱ ka̱ndiri ña̱ tuún nuu̱ꞌ aꞌ ndii,
niiꞌ ñu̱u tuún a̱.
19 I̱i̱n nda̱ꞌaꞌ aꞌ tiinꞌ aꞌ katyi̱ꞌ,
te̱ i̱nga̱ nda̱ꞌaꞌ aꞌ satuvi̱ꞌ aꞌ kati̱a̱ te̱ kiꞌinꞌ aꞌ yuꞌva̱.
20 Te̱ tyindieeꞌ aꞌ ne̱ ndaꞌvi kuuꞌ,
te̱ xamaníꞌ tu̱ a̱ ña̱ꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ,
ne̱ kuní a̱ nuu̱ꞌ.
21 Te̱ kii̱ꞌ xaá yoo̱ꞌ vi̱xi̱n ndii,
kuäsa̱ꞌ ndiꞌni̱ aꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ vi̱ꞌe̱ aꞌ ña̱ ku̱ni̱ vi̱xi̱n ni̱a̱,
sa̱kanꞌ ña̱ xa̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ aꞌ toto̱ kukunꞌ ku̱ndi̱xi̱n sa̱kuuꞌ ni̱a̱.
22 Te̱ xaꞌa mi̱iꞌ aꞌ toto̱ ndiká kanuꞌ nuu̱ꞌ tunꞌ xto̱ kixín aꞌ,
te̱ xiinꞌ mi̱iꞌ ndiꞌiꞌ yuꞌva̱ lino ndu̱kunꞌ va̱ꞌa̱ va̱ xaꞌa aꞌ toto̱ niꞌnuꞌ aꞌ.
23 Te̱ i̱i̱ꞌ aꞌ ndii,
kiꞌinꞌ kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kii̱ꞌ nduꞌu̱ꞌ ra̱ yiꞌeꞌ ñu̱u̱
xiinꞌ i̱nga̱ te̱ xi̱xa̱,
te̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ.
24 Ña̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
xaꞌa aꞌ toto̱ nani̱ꞌ ña̱ niꞌnuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ,
te̱ xaꞌa tu̱ aꞌ toto̱ ña̱ tiín to̱koꞌ ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ mi̱iꞌ ndiꞌiꞌ yuꞌva̱ lino,
te̱ xiko̱ꞌ aꞌ nuu̱ꞌ te̱ nasata̱ꞌ a̱.
25 Ña̱ ndi̱e̱eꞌ aꞌ xiinꞌ ña̱ kiꞌinꞌ kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ nduuꞌ toto̱ aꞌ ña̱ niꞌnuꞌ aꞌ,
te̱ kuäsa̱ꞌ ndiꞌni̱ aꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ko̱o̱ nuu̱ꞌ kuꞌu̱n e̱ꞌ,
süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii,
xakú ku̱i̱ti̱ꞌ aꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
26 Kii̱ꞌ kaꞌán aꞌ ndii,
mi̱iꞌ ndiꞌiꞌ ña̱ xini tuní kaꞌán aꞌ,
te̱ xiinꞌ ña̱ mani̱ꞌ tiatyuunꞌ aꞌ ne̱ yivi̱ꞌ.
27 Te̱ sa̱a̱ kivi̱ꞌ tyunxaꞌaꞌ aꞌ sa̱a̱ kuaꞌa̱n tyu̱u̱n ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ aꞌ,
te̱ köo̱ꞌ kivi̱ꞌ taxi̱nꞌ nduꞌu̱ꞌ suxanꞌ aꞌ te̱ xixiꞌ aꞌ.
28 Te̱ sa̱a̱ ni̱a̱ꞌa̱ kii̱ꞌ ndokoó tiaa̱ siꞌe̱ aꞌ te̱ kaꞌán ra̱ xiinꞌ aꞌ ña̱ sañuꞌuꞌ va̱ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí,
te̱ i̱i̱ꞌ aꞌ ndii,
kiꞌinꞌ kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱,
kaꞌán ra̱ ndii:
29 “Yoo kuaꞌa̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ,
ne̱ xatyuunꞌ va̱ꞌa̱ va̱,
ndisu̱ yoꞌó nduuꞌ ñaꞌ kooꞌ tyukuuꞌ ka̱ te̱ sa̱kanꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ”,
katyi ra̱.
30 Ña̱ nda̱tu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ ndii,
ña̱ xini xaꞌanꞌ ku̱i̱ti̱ꞌ nduuꞌ a̱,
te̱ ña̱ lu̱vi̱ iinꞌ ni̱a̱ ndii,
ña̱ xkaꞌndíá ku̱i̱ti̱ꞌ nduuꞌ a̱,
ndisu̱ ña̱ꞌaꞌ ñaꞌ xitoꞌ kaꞌnuꞌ Yahvé nduuꞌ ñaꞌ xataꞌa̱n ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ e̱ꞌ.
31 Na kaꞌa̱n va̱ꞌa̱ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ tyu̱u̱n ña̱ xaaꞌ aꞌ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ aꞌ,
te̱ na ki̱ꞌi̱n kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ yiꞌeꞌ ñu̱u̱ nuu̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ tyu̱u̱n ña̱ xaaꞌ aꞌ.