So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ sko̱ꞌniꞌ José copa ra̱ ti̱xi̱n i̱ti̱n Benjamín
44
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tyuunꞌ José xiinꞌ martomo, te̱ xatyuunꞌ vi̱ꞌe̱ ra̱ ndii:
―Sa̱kutuꞌ ndo̱ꞌ i̱ti̱n te̱ yivi̱ꞌ kaa̱ꞌ sa̱a̱ ka̱ kuuꞌ a̱ ku̱ndi̱e̱eꞌ ra̱ ku̱i̱so̱ ra̱, te̱ ta̱a̱nꞌ tu̱ ndo̱ꞌ xu̱ꞌunꞌ ra̱ yu̱ꞌuꞌ i̱ti̱n i̱ꞌi̱n ra̱.
2 te̱ yu̱ꞌuꞌ i̱ti̱n ña̱ni̱ ra̱, te̱ siee ndii, sko̱ꞌniꞌ tu̱ u̱nꞌ copa i̱, ña̱ plata, xiinꞌ xu̱ꞌunꞌ ña̱ ni̱ tya̱ꞌvi̱ ra̱ xaꞌa̱ꞌ trigo ―ni̱ katyi̱ ra̱.
3 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ kitu̱ꞌ tu̱ku̱ kivi̱ꞌ ndii, ni̱ nde̱iꞌ ña̱ꞌaꞌ José, te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ra̱ kuaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ mburru sana̱ ra̱.
4 Ña̱ kuní ka̱ ku̱xikaꞌ ra̱ kuꞌu̱n ra̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ martomo, te̱ xatyuunꞌ nuu̱ꞌ ra̱ ndii:
―Kuaꞌa̱n ku̱ndiku̱n u̱nꞌ xata̱ꞌ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ kii̱ꞌ na̱niꞌi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ u̱nꞌ te̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ xiinꞌ ra̱ ndii: “¿Ndiotyun na natyaꞌvi̱ ndo̱ꞌ nduꞌu̱ xiinꞌ ña̱ ni̱a̱ꞌa xaꞌa̱ꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ ndu̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ?
5 ¿Ndiotyun na ni̱ xa̱kuiꞌnaꞌ ndo̱ꞌ copa, ña̱ plata, ña̱ tiinꞌ xto̱ꞌo̱ ndu̱ xiꞌiꞌ ra̱ vino, te̱ tiinꞌ tu̱ ra̱ a̱ te̱ kaꞌán ra̱ ña̱ tuviꞌ i̱ni̱? Vä̱ꞌa̱ xa̱tyiꞌ ni̱ xaa̱ ndo̱ꞌ”, katyi̱ u̱nꞌ xiinꞌ ra̱ ―ni̱ katyi̱ José.
6 Kii̱ꞌ ni̱ na̱niꞌi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ martomo ndii, ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ ra̱.
7 Te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n ra̱ ndii:
―¿Ndiotyun na kaꞌán u̱nꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ndu̱, tákuiꞌe? Köo̱ꞌ kivi̱ꞌ sa̱a̱ ndu̱, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ, ña̱ ja̱a̱nꞌ.
8 Naaꞌ ndee nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán ni̱ ki̱e̱e̱ ndu̱, te̱ ni̱ ki̱xi̱n sa̱na̱ndikoꞌ ndu̱ xu̱ꞌunꞌ ña̱ ni̱ xi̱ni̱ ndu̱ ñuꞌuꞌ yu̱ꞌuꞌ i̱ti̱n ndu̱ ndii, ¿sa̱a̱ ku̱vi̱ sa̱kuiꞌnaꞌ ndu̱ oro, uun plata vi̱ꞌe̱ xto̱ꞌo̱ u̱nꞌ?
9 Naaꞌ ku̱ni̱ u̱nꞌ naá copa ja̱a̱nꞌ ti̱xi̱n i̱ti̱n i̱i̱n ndu̱, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ ndii, ka̱ꞌni̱ꞌ u̱nꞌ ra̱, te̱ sa̱kuuꞌ i̱nga̱ ndu̱ ku̱ndu̱u̱ te̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ so̱ꞌo̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
10 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n martomo xiinꞌ ra̱ ndii:
―Va̱ꞌa̱, sa̱a̱ e̱ꞌ naa kaꞌán ndo̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ te̱ naá copa ja̱a̱nꞌ yu̱ꞌuꞌ i̱ti̱n ku̱i̱ti̱ꞌ na̱ka̱ i̱ ku̱ndu̱u̱ te̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ i̱, te̱ i̱nga̱ ndo̱ꞌ ndii, ndoo̱ ndiká ndo̱ꞌ nuu̱ꞌ ku̱a̱tyi̱ ja̱a̱nꞌ te̱ kuꞌu̱n nuꞌu̱ꞌ ndo̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
11 Xa̱ kaꞌán e̱ꞌ, te̱ ni̱ sa̱nuuꞌ i̱ꞌi̱n ra̱ i̱ti̱n ra̱ xata̱ꞌ mburru sana̱ ra̱, te̱ ni̱ nu̱niaꞌ ra̱ i̱ꞌi̱n a̱.
12 Te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ martomo ja̱a̱nꞌ nandukuꞌ ra̱ copa ja̱a̱nꞌ i̱ti̱n i̱ꞌi̱n te̱ ja̱a̱nꞌ, xi̱ꞌna̱ ka̱ i̱ti̱n te̱ xi̱xa̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ nandukuꞌ ra̱ a̱, te̱ ni̱ sa̱ndiꞌiꞌ ra̱ xiinꞌ i̱ti̱n te̱ siee ka̱, te̱ ni̱ xaꞌa̱n ku̱ni̱ ra̱ naá copa ja̱a̱nꞌ ti̱xi̱n i̱ti̱n Benjamín.
13 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ ña̱ni̱ José ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ nda̱taꞌ ra̱ toto̱ ra̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ndiꞌni̱ ra̱, sa̱kanꞌ te̱ ni̱ sa̱kaaꞌ sa̱kuuꞌ ra̱ i̱ti̱n trigo xata̱ꞌ mburru sana̱ ra̱, te̱ ni̱ na̱ndi̱koꞌ ni̱ tu̱ku̱u̱ ra̱ ñu̱ꞌuꞌ Egipto.

14 Kii̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ Judá xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ni̱ ra̱ vi̱ꞌe̱ José ndii, kusaaꞌ nduꞌu̱ꞌ ka̱ te̱ ja̱a̱nꞌ i̱kanꞌ, i̱kanꞌ te̱ ni̱ xi̱ku̱ndiee̱ ndi̱e̱e̱ ra̱ nde̱e̱ ni̱ tondi̱a̱ nuu̱ꞌ ra̱ nde̱e̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ña̱ kiꞌinꞌ kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱.
15 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ José ndii:
―¿Ndiotyun na ni̱ xa̱a̱ ndo̱ꞌ sa̱kanꞌ? ¿Ñáá xïní ndo̱ꞌ ña̱ te̱ yivi̱ꞌ naa yuꞌu̱ ndii, te̱ tuviꞌ i̱ni̱ nduuꞌ i̱? ―ni̱ katyi̱ ra̱.
16 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Judá ndii:
―¿Yo̱o̱ nduuꞌ a̱ ku̱vi̱ kaꞌa̱n ndu̱ nuu̱ꞌ yoꞌó, xto̱ꞌo̱ ndu̱? Te̱, ¿sa̱a̱ ku̱vi̱ kaꞌa̱n ndu̱ ña̱ te̱ köo̱ꞌ ku̱a̱tyi̱ nduuꞌ ndu̱? Mi̱iꞌ Ndiosí nduuꞌ ña̱ kaniꞌ ndu̱ vi̱ti̱n xaꞌa̱ꞌ ku̱a̱tyi̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ ndu̱ sa̱aꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ yoꞌoꞌ itaꞌ sa̱kuuꞌ ndu̱, te̱ ku̱ndu̱u̱ ndu̱ te̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ, nde̱e̱ te̱ ni̱ xaꞌa̱n ku̱ni̱ ndo̱ꞌ naá copa yu̱ꞌuꞌ i̱ti̱n ja̱a̱nꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
17 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n José xiinꞌ ra̱ ndii:
―Köo̱ꞌ kivi̱ꞌ sa̱a̱ yuꞌu̱ sa̱kanꞌ ranꞌ, i̱i̱n nda̱a̱ꞌ te̱ ni̱ na̱ꞌi̱ copa ja̱a̱nꞌ ku̱i̱ti̱ꞌ nduuꞌ te̱ ndoo̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ i̱, te̱ sa̱kuuꞌ i̱nga̱ ndo̱ꞌ ndii, ku̱vi̱ na̱ndi̱koꞌ mani̱ꞌ ndo̱ꞌ vi̱ꞌe̱ yu̱vaꞌ ndo̱ꞌ ―ni̱ katyi̱ ra̱.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ kaꞌa̱n ndaꞌvi Judá xaꞌa̱ꞌ Benjamín
18 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ku̱ya̱ti̱n Judá nuu̱ꞌ José, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―Tákuiꞌe, kaꞌán ndaꞌvi i̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ ku̱ni̱ so̱ꞌo̱ u̱nꞌ ña̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ vi̱ti̱n, te̱ nä̱saa̱ꞌ u̱nꞌ ku̱ni̱ u̱nꞌ yuꞌu̱, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ i̱i̱n te̱ kaꞌnuꞌ xa̱va̱ꞌa̱ nduuꞌ yoꞌó nde̱e̱ naa mi̱iꞌ Faraón xa̱tyiꞌ.
19 Kii̱ꞌ ni̱ ki̱xi̱n ndu̱ sa̱aꞌ, te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ yoꞌó nduꞌu̱, te̱ xikaꞌ nuuꞌ nuu̱ꞌ u̱nꞌ, naaꞌ yooꞌ yu̱vaꞌ ndu̱, uun i̱nga̱ ña̱ni̱ ndu̱,
20 te̱ ni̱ na̱ku̱i̱i̱n ndu̱ ña̱ yoo yu̱vaꞌ ndu̱, ndisu̱ xi̱xa̱ va̱ ra̱, te̱ yoo tu̱ i̱i̱n ña̱ni̱ ndu̱, te̱ siee ka̱, te̱ ni̱ tuvi̱ kii̱ꞌ xa̱ i̱i̱n te̱ xi̱xa̱ va̱ nduuꞌ yu̱vaꞌ ndu̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ ndu̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ ndani̱ va̱ yu̱vaꞌ ndu̱ te̱ siee ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ndee i̱i̱n nda̱a̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ sa̱kanꞌ nduuꞌ te̱ ndoó nuu̱ꞌ ra̱, te̱ nduuꞌ siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ ñaꞌ siꞌi ra̱, ñaꞌ ni̱ ndani̱ va̱ ra̱, te̱ i̱nga̱ ña̱ni̱ ra̱ ndii, xa̱ ni̱ xiꞌi̱ ra̱.
21 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ xiinꞌ ndu̱ ña̱ ku̱ndi̱a̱ka̱ ña̱ꞌaꞌ ndu̱ ki̱xi̱n ndu̱ te̱ ku̱ni̱ ndu̱tyiꞌ nuu̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ u̱nꞌ.
22 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ndu̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ kü̱vi̱ na̱ko̱o̱ te̱ siee kaa̱ꞌ yu̱vaꞌ ra̱, sa̱kanꞌ ña̱, naaꞌ na̱ko̱o̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ndii, i̱yo̱ ku̱vi̱ ndi̱ꞌi̱ velo, ni̱ katyi̱ ndu̱ xiinꞌ u̱nꞌ.
23 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n yoꞌó xiinꞌ ndu̱ ña̱ naaꞌ kï̱xi̱n ra̱ xiinꞌ ndu̱ ndii, kü̱ni̱ ka̱ ndu̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ.
24 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ndi̱koꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ ndu̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ndu̱ xiinꞌ a̱ sa̱kuuꞌ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ xiinꞌ ndu̱.
25 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tyuunꞌ a̱ xiinꞌ ndu̱ ndii: “Na̱ndi̱koꞌ ndo̱ꞌ te̱ sa̱ta̱ꞌ ndo̱ꞌ tyaaꞌ trigo ka̱xi̱ꞌ e̱ꞌ”, ni̱ katyi̱ a̱.
26 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n ndu̱ xiinꞌ a̱ ndii: “Kü̱vi̱ kuꞌu̱n ndu̱ naaꞌ küꞌu̱n ña̱ni̱ ndu̱, te̱ siee xiinꞌ ndu̱, sa̱kanꞌ ña̱ nä̱ti̱i̱n te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ nduꞌu̱, naaꞌ köo̱ꞌ ra̱ kuꞌu̱n xiinꞌ ndu̱”, ni̱ katyi̱ ndu̱ xiinꞌ a̱.
27 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n yu̱vaꞌ ndu̱ ndii: “Xiní ndoꞌó ña̱ uvi̱ taꞌan tiaa̱ siꞌe̱ i̱ ni̱ yoo̱ xiinꞌ ñaꞌ siꞌi i̱,
28 te̱ i̱i̱n ra̱ ndii, ki̱tiꞌ i̱kuꞌ ni̱ xa̱xi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ, te̱ köo̱ꞌ kivi̱ꞌ ni̱ na̱ndi̱koꞌ ka̱ ra̱ nuu̱ꞌ i̱.
29 Te̱ naaꞌ kuꞌu̱n tu̱ te̱ kaa̱ꞌ xiinꞌ ndo̱ꞌ, te̱ nde̱ta̱ i̱i̱n ña̱ ki̱ni̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ ra̱ ndii, ku̱a̱tyi̱ ndoꞌó ku̱ndu̱u̱ a̱ naaꞌ ku̱vi̱ yuꞌu̱ te̱ xi̱xa̱ kuiꞌe yoꞌoꞌ kuiꞌe̱ sutyiꞌ i̱ni̱, te̱ kuꞌu̱n i̱ ñu̱u̱ ndi̱i”, ni̱ katyi̱ a̱.
30 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ vi̱ti̱n ndii, kü̱vi̱ na̱ndi̱koꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ ndu̱ naaꞌ köo̱ꞌ te̱ siee kaa̱ꞌ kuꞌu̱n xiinꞌ ndu̱ ndo̱ꞌ, tákuiꞌe, sa̱kanꞌ ña̱ te̱ kaa̱ꞌ nduuꞌ kivi̱ꞌ ñu̱u̱ a̱ te̱ tiaku a̱.
31 Te̱ naaꞌ ku̱ni̱ a̱ ña̱ köo̱ꞌ te̱ kaa̱ꞌ kuaꞌa̱n xiinꞌ ndu̱ ndii, i̱yo̱ ku̱vi̱ a̱. Te̱ nduꞌu̱ ku̱i̱so̱ ku̱a̱tyi̱ naaꞌ ku̱vi̱ a̱ kuiꞌe̱ ti̱tuꞌu̱nꞌ.
32 Te̱ siinꞌ tu̱ku ndii, yuꞌu̱ ni̱ ta̱xi̱ kuento i̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ i̱ ña̱ ko̱to̱ i̱ ra̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ i̱ ndii: “Naaꞌ nä̱ndi̱koꞌ ra̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ sa̱a̱ i̱ ndii, te̱ ku̱i̱so̱ ku̱a̱tyi̱ ku̱ndu̱u̱ i̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ nde̱e̱ ndiꞌiꞌ ni̱ kivi̱ꞌ”, ni̱ katyi̱ i̱ xiinꞌ a̱.
33 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kaꞌán ndaꞌvi i̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ na ndoo̱ yuꞌu̱ ku̱ndu̱u̱ i̱ te̱ ka̱ka̱ nu̱u̱ so̱ꞌo̱ nuu̱ꞌ u̱nꞌ nuu̱ꞌ a̱ ña̱ ndoo̱ te̱ kaa̱ꞌ, te̱ ta̱xi̱ u̱nꞌ na na̱ndi̱koꞌ ra̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ ra̱, xiinꞌ ña̱ni̱ ra̱.
34 Ku̱a̱tyi̱ ndii, sa̱a̱ tu̱ ku̱vi̱ na̱ndi̱koꞌ yuꞌu̱ nuu̱ꞌ yu̱vaꞌ i̱ naaꞌ nä̱ndi̱koꞌ te̱ kaa̱ꞌ xiinꞌ i̱, käꞌán nimá i̱ ku̱ni̱ i̱ ña̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ va̱ yu̱vaꞌ i̱ xaꞌa̱ꞌ ra̱ ―ni̱ katyi̱ Judá.