Baranabasi nun Sɔlu la kiilaya
13
Nabiyonmɛnu nun karamɔgɛnu be Antiyoki dɛnkɛnɛyabaga jama tɛma minnu be tabɛnden Baranabasi ma, anun Simeyɔn min tɔgɔ Fata fiŋɛ, anun Lusiyusi Sirɛni kaa, nun Manahɛn, min nun mansa Herodu koloyata ɲɔgɔn na, anun Sɔlu.
2 Lun do, anu be Marige batula wagate min tɔ, anu be sunna, Ala Hakkili saniyandeŋɛ ka a yita, a ko: «N ka Baranabasi nun Sɔlu kele kiilaya wale min na ko la nun, kɔtɛ wo anu sɔ nde ye wo wale ma koe la.»
3 Wo butɔ, anu to ka súŋɛ́ nun Ala mataraŋɛ ma, anu ka anu bole sa Baranabasi nun Sɔlu kuŋɛ ma, wo kɔma anu ka anu boloka, anu tagata.
Taga koe Sipiri sure tɔ
4 Awa, Baranabasi nun Sɔlu be Hakkili saniyandeŋɛ la kiilaya tɔ. Anu tagata Silusi bakki dala, anu jigita kulun banba butɔ ɲɔ tagala Sipiri sure tɔ.
5 Anu la kereŋɛ Salamin saa tɔ, anu tota Ala la kuma lakela Yahudenu la kawandi ma boŋɛnu tɔ. Yaya Maraki tugun mu anu dɛmanna la.
6 Anu to ka wo sure takuntu, han anu keta Pafosi saa tɔ, anu ka dure do taran ɲɔ, Yahude le mu, a tɔgɔ Bari Yɛsu. A be a yɛtɛ maren nabiyonmɛ la, kɔnɔ foniyante le mu a la.
7 A be ɲɔ dugu mansa Sɛrugi Pɔlu kɛnna le, wo mu kayi hakkilima le la. Ale ka Baranabasi nun Sɔlu kele, bayi a sɔgɔ be a la han, a ni Ala la kuma lamɔɛ.
8 Kɔnɔ wo dure min tɔgɔ tugun Elimasi Girɛki kuma tɔ, a tota anu sɔsɔla, a be katala a ni mansa hakkile yɛlɛman a ni bɔɔ dɛnkɛnɛya kila kɔma.
9 Wo butɔ, Sɔlu min tɔgɔ tugun Pɔlu, a be Hakkili saniyandeŋɛ barikɛ tɔ, a ka a ɲanu banban Elimasi ma,
10 a ka a fɔ: «Ile Sentanɛ la deŋɛ, ko telendeŋɛ bɛ jague, i be janfaɲɔgɔya nun mamajuguya mɔɔle bɛ mala. I te bɔɔ Marige la tɔɲa kila mafalinna ba?
11 Awa kɔtɛ, Marige bata a bole sa i ma, i si naa ma ɲabɔnɛ la wagati do kɔtɔ, i te tele yen.» Dibe dusuta a kunma kisanna, a fɔlɔta timitamala, a be mɔgɛnu ɲinila minnu si a bole bita.
12 Awa, mansa to ka a yen min mata, a dɛnkɛnɛyata, wo bɛ a be kaabɛren Marige la ko lɔnnɛ ma.
Pɔlu nun Baranabasi la taga Pisidi Antiyoki
13 Wo kɔma, Pɔlu nun a kafuɲɔgɛnu bakkita kulun banba tɔ Pafosi, anu tagata ke Perege, Panfili jamanɛ saa do le. Ɲɔ le, Yaya Maraki bɔɔta anu kɔma, a saagita Darisalamu.
14 Ande tugun bɔɔta Perege, anu tanbita, anu keta Pisidi jamanɛ saa min tɔgɔ Antiyoki. Sulen lɔ́gɛ́, anu donta kawandi ma boŋɛ tɔ, anu sigita ɲɔ.
15 Taureta Musa nun nabiyonmɛnu donu la kitabue karan koe to bɔɔta a la, kawandi ma boŋɛ kuŋɛnu ka kiila lasanba anu ma, anu ko: «Mɔ bareŋɛnu, ka kawande ma kuma do be wo bolo mɔgɛnu ye, awa mɔ bata kuma don wo bolo.»
16 Wo butɔ, Pɔlu wulita a ka anu masabari a bole la, a ko:
«Bani Isirayila kayenu nun Ala ɲalakilanna bɛ, wo tolomasɔ!
17 Wo mɔle bani Isirayila jama la Ala ka mɔ benbanu masubɛ, anu be sigiren luntanya la Misira jamanɛ tɔ wagate min tɔ, a ka anu la ko lakoloya, wo kɔma a ka anu labɔɔ ɲɔ a sɛnbɛ la.
18 A ka anu la wale lamuɲu janfue butɔ, san bi naani ɲɔgɔn.
19 A to ka sii wɔrɔwila halagi Kanana jamanɛ tɔ, a ka wonu la duge dii anu ma kɛɛ la.
20 Wo bɛ mɛta han san kɛmɛ naani san bi loolu ɲɔgɔn. Wo dugu dee kɔma a ka kiiti salanu sɔ anu kunma han annabi Samiyɛli jamanɛ.
21 Wo kɔma, anu ka Ala mataran a ni anu kɔ mansa la, awa a ka Kiisi la den kayiren Sɔlu sɔ anu kunma san bi naani, Bunyamin bɔnsɛ do le.
22 A to ka Sɔlu bɔɔ mansaya tɔ, a ka Dauda sɔ mansa la anu ye. A ka a la ko fɔ, a ko:
‹N bata Jese la den kayiren Dauda yen,
kaye le min be n hɛnɛren;
a si n sagona koe bɛ lakamali le.›a
23 Ala ka malakisila labɔɔ bani Isirayila mɔgɛnu ye kɛ Dauda bɔnsɛ le tɔ, iko a ka lahire jigan ki min na. Wo malakisila be tabɛnden Isa le ma.
24 Isa na koe to keta, wo ka a taran Yaya bata kibare lake bani Isirayila mɔgɛ bɛ ma, ka a fɔla anu ni tuubɛ anu ni lasuwɛ je tɔ.
25 Yaya be a la kiilaya wale lakamalila wagate min tɔ, a ka a fɔ: ‹Wo be n mɔlɔnden Ala la mɔgɔ masubɛreŋɛ min na, wo ma nde la. Kɔnɔ wo a fɛlɛ, ale si naa na nde tanbi kɔma, a biliya bele n bolo hali a la samata n ni a mafulen a kɛŋɛ tɔ.›
26 Awa, n bareŋɛnu, Iburahima bɔnsɛ la deŋɛnu, anun minnu bɛ be kilanden Ala la wo tɛma, kɛ kisi ko kiila be lasanbaren wo mɔle le ma.
27 Darisalamu kaanu anun anu la kuntigenu ma a fahamu Isa mu min na. Nabiyonmɛnu la kumanu minnu be karanna sulen lɔ́gɛ́ bɛ tɔ, anu ma wonu tugun fahamu. Kɔnɔ anu ka wo kumanu lakamali Isa faga koe le la.
28 Anu ma fenfen yen a bɛnta a ni faga min na, kɔnɔ anu ka Pilati madiya, a ni a faga.
29 Sɛbɛre ka min bɛ fɔ a la ko tɔ, anu ka wo lakamali wagate min tɔ, anu ka a fure bɔɔ lɔgɛ tɔ, anu ka a lajigi, anu ka a sa gabure tɔ.
30 Kɔnɔ Ala ka a lawuli fagabaganu tɛma.
31 Minnu ka Isa masɔ bɔɔla Galile duge tɔ yɛlɛla han Darisalamu, wonu naata a yen tele siyama. Kɔtɛ ande bata ma a lawuli koe seede la bani Isirayila jama tɛma.
32 Awa, mɔle tugun be kɛ kibaru ɲinma lakela wo ma, ka a fɔla Ala ka lahire min jigan wo mɔ benbanu ye,
33 a bata wo lakamali feu mɔle anu bɔnsɛ ye, a to ka Isa fagareŋɛ lawuli. A be sɛbɛren Jaburu sora filaɲɔgɛ tɔ ɲɔgɔnna le, a ko:
‹N na den kayireŋɛ mu ile len na.
Nde len bata ma i baaba la bi.›b
34 Ala ka Isa fagareŋɛ lawuli, alako a kana toli. A ka wolo fɔ, a ko:
‹Lahiri saniyandeŋɛ min te tiɲa,
n ka min jigan Dauda ye,
n si wo lakamali le wo ye.›c
35 Wolo mu, a be fɔren Jabura sora do tɔ, a ko Ala ma:
‹I te sɔn i la mɔgɔ saniyandeŋɛ ni toli.›d
36 Dauda ka Ala sagoe ma a jamanɛ tɔ han a fagata, a baadɛta a benbanu kɛnna, ale yɛtɛ tolita.
37 Kɔnɔ Ala ka min fagareŋɛ lawuli, wo yan kan ma toli.
38-39 Wo butɔ, n bareŋɛnu, wo ni lɔn sɔtɔ a ma koola, kibare bata lake wo ma ka a fɔla junubu kafare be sɔtɔla ale Isa le sabu la, alako ka min yo dɛnkɛnɛyata a ma, wo tigi junube bata kafari, Ala la kiite bata bɔɔ a kunma. Annabi Musa la sariya ma nɔ wo bɛ mala wo ye.
40 Wolo mu wo ni wo mɛnni, min be sɛbɛren nabiyonmɛnu la kitabuenu tɔ, a kana wo take, a ko:
41 ‹Wole minnu be yola Ala la kuma ma, wo si naa a yen de,
a ni wo makaabɛ, wo ni halagi,
bayi nde Ala si wale do ma le, wo la tɛmuɛ tɔ,
hali anu ka wo wale ɲamakaran wo ye, wo te laa a la.›e»
42 Pɔlu nun Baranabasi la bɔɔreŋɛ kawandi ma boŋɛ butɔ, mɔgɛnu be anu madiyala anu mɛn ni kɛ kuma dɔndɛ fɔ anu ye sulen lɔ́gɛ́ min be nala.
43 Awa, mamadɛŋɛ bɔɔta a la wagate min tɔ, Yahudenu nun Ala ɲalakilan mɔgɛ minnu donta Yahudenu la diina tɔ, anu siyama sɔta Pɔlu nun Baranabasi kɔma. Wonu tota kumala anu ye, anu ka anu lasii anu kana bɔɔ Ala la hinnɛnteya kɔma.
44 Wo sulen lɔ́gɛ́ lɔgɔkuŋɛ, fayida saa banba butɔ mɔgɛ bɛ le madɛnta Marige la kuma lamɔɛ koe la.
45 Yahudenu to ka jama banba yen, bɛsɛnkɔnnɛya ka anu bita koola. Anu bakkuta Pɔlu la, anu tota a la kumanu sɔsɔla anu be tana kuma fɔla a ma.
46 Pɔlu nun Baranabasi kumata anu ye limaniya la, anu ko: «Fɔ Ala la kuma ni fɔ wole len Yahudenu fɔlɔ ye, kɔnɔ wo balanta a la. Wo butɔ, wo bata a yita, ka a fɔla wo haju yo bele abada kise la ko tɔ. Awa kɔtɛ, mɔ si mɔ firifiri sii gbɛtɛ mɔgɛnu ma.
47 Wo ni a lɔn Marige ka mɔ yamɔri ɲɔgɔnna le, a ko:
‹N bata i sɔ, i ni ma sii gbɛtɛnu ye lanpue la,
i ni ma malakise sabu la han dunuya daŋɛ tɔ.›f»
48 Sii gbɛtɛ mɔgɛnu to be wo kumanu mɔɛla, anu be sɛɛwaren, anu be Marige la kuma matɔgɔla. Ala bata abada kise sa min bere ye, wonu mata dɛnkɛnɛyabaga la.
49 Wo butɔ, Marige la kuma be latagamanna wo jamanɛ fɛfɛ bɛ tɔ.
50 Kɔnɔ musu tɔgɔ bɔɔreŋɛnu minnu be donden Yahudenu la diina tɔ, anu nun saa butɔ kuntigenu, Yahudenu ka wonu bu tadon, anu kitita Pɔlu nun Baranabasi ɲagankata koe la, anu ka wonu bee, ka anu bɔɔ anu la jamanɛ tɔ.
51 Pɔlu nun Baranabasi ka banbaŋɛ konkon anu kɛŋɛ ma, anu tagata Ikoni saa tɔ.
52 Talibenu minnu tota Antiyoki saa tɔ wonu tugun be sɛɛwaren koola, Hakkili saniyandeŋɛ barikɛ be anu ma.