Matié 12

Yesu ne ngámá pɨ́ ’ndjɨ ekpɨ́ naguo gba omaYuda

(Tsia bhʉ́ Mlk. 2:23-28, di ne bhʉ́ Luk. 6:1-5.)

1 Bhʉ́ oekpɨ́ bhomʉ-o, Yesu ne omʉkpata gba e adʉ akodho ’kpɨ́ bhʉ́ ngu ’zʉ ɨnde u aɨ e me ngano. A adʉ ekpɨ́ naguo gba omaYuda-o . Omʉkpata gba anɨ adʉ ne gʉmʉ. Abhomʉ-o, u aholo nakodho ’ndjɨ ’ndjɨ, u atsia adʉ nazʉzʉ. 2 Lɨ au lɨe mo-o, u atsia apa pɨ Yesu me: «Ka nɨ lɨ omʉkpata gba mʉ-o ngamene kulu lɨe bhʉ́ ’kpɨ́ naguo me lɨ́lɨ gba nɨ́-e nde zɨba mo-o de-e?» 3 Yesu agie pɨ uo me: «Yi tanga nga engʉ́ ɨnde lɨ Davidi amene nanɨ e dɨ, nedhɨnga ɨnde lɨ ngaanɨ makpe ne okpála gba e, u adʉ lɨe ne gʉmʉ-o? 4 Anɨ alɨ nanɨ bhʉ́ ’tɨ Ebhe, ngaanɨ ne okpála gba e, u atsia azʉ mapa ɨnde u aha e pɨ Ebhe-o. A ayo la nanɨ pɨ sʉka uo bini nazʉzʉ de. Engʉ́ bini, a ayo bha nanɨ me azʉ mapa ango-o ne odimandɵ gba Ebhe .

5 Ne me engʉ́ ɨnde bhʉ́ lɨ́lɨ gba Moidje-e , yi tanga nga dɨ? Lɨ́lɨ gba Moidje apa me, lɨ ’kpɨ́ naguo gba omaYuda-a, odimandɵ ɨnde ngamene kulu bhʉ́ ’ngbé ’tɨ Ebhe-e ngagʉmʉ bhomʉ-o lɨ́lɨ na ekpɨ́ naguo-o. La-a, u ó ’ngʉ́ pɨ́ uo kaka de! 6 Engʉ́ bini, ma apa la pɨ yi me kpála bini bhʉ́ ká yi sɨ, anɨ ane ’ngbé ’tɨ Ebhe mane. 7 Ɨ dʉ́ me yi mbɨ́la engʉ́ ɨnde lɨ Bhuku gba Ebhe-e apa e uu-o, yi de ó engʉ́ pɨ́ okpála bhomʉ-o de. Padhá de, anga Bhuku gba Ebhe apa me: ‹Engʉ́ ɨnde a nga lɨ ma naali-e, a ko nadje ndjinga okpála koko, a ko naha makiso de.›» 8 Yesu atsia abu tata-a me: «Ngama, Ndɨlɨ gba kpála-a, ma ne ngámá pɨ́ ’ndjɨ ekpɨ́ naguo.»

9 Pɨpɨta-a, Yesu ayie oo, anɨ atsia anʉ alɨ bhʉ́ etɨ gba uo nadje lɨ́lɨ gba Moidje-o . 10 Bhʉ́ ’tɨ oo, kpála bini ɨnde lɨ ’kpa e andɨa adʉ oo. OmʉFalisai adʉ akʉnda nao ’ngʉ́ pɨ́ Yesu. Kaka-a, u ayi anɨ me: «Lɨ́lɨ gba nɨ́-e azɨba me u kobho kpála bhʉ́ ’kpɨ́ naguo uu?» 11 Yesu agie pɨ uo me: «A ko da bhʉ́ ká yi ɨnde ɨ dʉ ka e ne koli kandɵlɵ bini-e, lɨ kandɵlɵ ango-o tɨ bhʉ́ ’dú lɨ ’kpɨ́ naguo, anɨ nʉ́ nagbe anɨ de-e? 12 La-a, kpála-kʉtɨ ane kandɵlɵ bhʉtsibhʉtsi! Kaka-a, lɨ́lɨ azɨba namene bádha ’ngʉ́ bhʉ́ ’kpɨ́ naguo.» 13 Abhomʉ-o, anɨ atsia apa pɨ kpála ango-o me: «Gbele ’kpa mʉ.» Kpála ango-o agbele ’kpa e, ’kpa anɨ atsia akolo ndjɨndjɨ maka ’kpa anɨ bhe koko-o. 14 Pɨpɨta-a, omʉFalisai aze kilidjo. U apo bhʉ́la o ngʉ́ nagɨlɨ kpadjɨ me o bhɵlɵ Yesu.

Yesu ne kpála ɨnde lɨ Ebhe abhʉ e ngʉ́ kulu gba e-o

15 Lɨ Yesu ambɨla lɨe me omʉFalisai ngagɨlɨ nabhɵlɵ nɨ-e, anɨ ayie lɨ bɨlɨ ango-o. Bhiti okpála akpata anɨ, anɨ atsia akobho ndʉ obhende adʉ ne kuo hana. 16 Engʉ́ bini, anɨ agbele ’dje uo kpekpeke me u apá pɨ kpála bini de me nɨ ne da-ie de, 17 ngʉbula me engʉ́ ɨnde lɨ Ɨsaya apa nanɨ e amene lɨe. Polofeta Ɨsaya apa nanɨ me:

18 «Ebhe apa me:

‹Tsia nga bali gba ma ɨnde ma abhʉ nanɨ e-o,

ma kʉnda anɨ naali, engʉ́ gba anɨ-e nga lɨ ma naali.

Ma aó gba ma-a pɨ́ anɨ,

anɨ tsia kpókpo pɨ ndʉ opiga hana.

19 Anɨ bí bhaiki ne kpála bini de, anɨ gáma kpéke ’ngʉ́ de.

U djé ’li anɨ lɨ okpadjɨ de.

20 Anɨ bú dú mbamba ɨnde agʉmʉ-o de,

anɨ bʉ́lʉ dhegʉ eke ɨnde ngatsi-e de.

Anɨ améne mo-o akólo lɨ ’kpɨ́ ɨnde

anɨ aó lɨe me ngbili ’ngʉ́ kolo angu e pɨ́la doto ko.

21 Abhomʉ-o, lɨ ndʉ opiga hana tsia ó gba o-o bhʉ́ anɨ.›»

OmʉFalisai apa me Yesu ngamene kulu ne angu//gba Baladjebula

(Tsia bhʉ́ Mlk. 3:22-30, di ne bhʉ́ Luk. 11:14-23.)

22 Abhomʉ-o, u ago pɨ Yesu ne kpála bini ɨnde ɨ u ’kpɨ́ de, ɨ bhʉ di ’ngʉ́ de, anga adʉ bhʉ́ kpála ango-o ne . Yesu akobho kpála ango-o, anɨ atsia aholo nagama ’ngʉ́ di ne nau ’kpɨ́. 23 Bhiti okpála hana angamba, u atsia aholo napa me: «A ɨnde-e Ndɨlɨ gba Davidi-e dɨ?» 24 Lɨ omʉFalisai adje engʉ́ bhomʉ-o lɨe, u atsia apa me: «Kpála bhomʉ-o ngapandja osisiti bua padhá ade, Baladjebula, ngámá gba osisiti bua-a, ngaha angu pɨ anɨ ngae!»

25 Engʉ́ bini, Yesu adʉ ambɨla mabhundja gba uo hana. Abhomʉ-o, anɨ atsia apa pɨ uo me: «Ndʉ kʉtɨ hana, ɨ dʉ me okpála kpála nde dje lɨo de-e, kʉtɨ ango-o pípilo me a nde akpɵdhɵlɵ. Okpála na gʉdhʉ bini, ɨ dʉ di-e piga bini, ɨ dʉ me u nde dje lɨo de-e, gʉdhʉ ango-o, ɨ dʉ di-e piga ango-o lʉ́-ʉ de. 26 Ɨ dʉ me nde ngabhike Satana-a, amba anɨ agbogbo bhomʉ-o bhʉsʉ e ngae makpe. Ɨ dʉ la mo-o, kʉtɨ gba anɨ-e lʉ́ lele pɨ? 27 Ɨ dʉ me ngama-a, ma nde ngapandja osisiti bua ka angu gba Beledjebula-a, omʉkpata gba yi-e ngapandja naao uo ka angu gba da? Kaka-a, omʉkpata gba yi-e akódho galikpe ’ngʉ́ gba yi-e ngao makpe. 28 Engʉ́ bini, ɨ dʉ la me ma nde ngapandja osisiti bua ka angu gba Bua gba Ebhe-e, bhobhomʉ-o asuno me Naʉ gba Ebhe-e akolo lɨ yi akolo.

29 Kpála bini tɨ da nalɨ bhʉ́ ’tɨ gba kpéke kpála, anɨ tsia bhá ohe gba anɨ-e de. Anɨ kʉnda nalɨ bhʉ́ ’tɨ gba anɨ ngʉ́ nabha ohe gba anɨ-e hana-a, anɨ gbíte ngaɨza anɨ kalanʉ. Pɨpɨta-a, anɨ tsia lɨ́ bhʉ́ ’tɨ gba anɨ ngʉ́ nabha ohe gba anɨ-o. 30 Kpála bhende ne ma bhʉ́ dabɨlɨ bini ade-e, a ko bhʉlʉ yala gba ma. Kpála bhende ngapo la di bhʉ́la okpála bhʉ́ dabɨlɨ bini ne ma ade-e, anɨ ngatsambala uo matsambala.

31 Kaka-a, ma apa pɨ yi me, okpála asía mambu lɨ ndʉ osisiti ’ngʉ́ di ne lɨ ndʉ osobho ɨnde lɨ okpála ngasobho Ebhe ne e hana. Engʉ́ la bini, lɨ kpála sobho Bu Bhobua-a, anɨ sía mambu de. 32 Ɨ dʉ me kpála nde apa siti ’ngʉ́ lɨ kʉte ma, ngama Ndɨlɨ gba kpála-a, Ebhe mbu lɨ anɨ tété. Engʉ́ la bini, ɨ dʉ me kpála nde asobho Bu Bhobua-a, Ebhe mbú lɨ anɨ tété bhʉ́ nedhɨnga na nakɨ ɨnde-e de, anɨ mbú di lɨ anɨ tété bhʉ́ nedhɨnga ɨnde ngago-o de.»

U mbɨmbɨla ndula lɨ lɨ́ e

(Tsia bhʉ́ Luk. 6:43-45.)

33 «Ɨ dʉ me ndula nde ndjɨndjɨ-e, lɨ́lɨ́-e dʉ́ bhadi ndjɨndjɨ. Ɨ dʉ me a nde bhʉ́ ndula ne kuo-o, lɨ́lɨ́-e dʉ́ sisiti. U mbɨmbɨla ndula lɨ lɨ́ e.

34 Ngayi opiga mbʉma ɨnde-e, yi tɨ da napa ongʉ́ na babadha lele pɨ, me yi nde ne okpála na sisiti-e? Padhá de, anga ebhɵ ngapa engʉ́ ɨnde abedhe lɨ bhobua mabedhe ko. 35 Kpála na babadha-a, ka bádha ’ngʉ́ ɨnde lɨ bhobua anɨ-e, anɨ apá bhadi bádha ’ngʉ́. Engʉ́ bini, kpála na sisiti-e, ka siti ’ngʉ́ ɨnde lɨ bhobua anɨ-e, anɨ apá bhadi engʉ́ na sisiti. 36 Kaka-a, ma apa pɨ yi me, bhʉ́ nedhɨnga nakodho ’ngʉ́ gba okpála-a, okpála apá ta oeli na padhá padhá ɨnde lɨ u apa e hana. 37 Padhá de, anga Ebhe akódho ’ngʉ́ gba mʉ-o lɨ nakpata ’li mʉ. Ɨ dʉ me mʉ nde apa oeli na babadha-a, anɨ ó mangɨmbo pɨ́ mʉ de, ɨ dʉ me mʉ nde apa oeli na sisiti-e, anɨ ó mangɨmbo pɨ́ mʉ.»

Omʉsuno na lɨ́lɨ gba Moidje ne omʉFalisai ayo ngamba ’ngʉ́ ka Yesu

(Tsia bhʉ́ Mlk. 8:11-12, di ne bhʉ́ Luk. 11:29-32.)

38 Abhomʉ-o, omʉsuno koko na lɨ́lɨ gba Moidje di ne omʉFalisai koko apa pɨ Yesu me: «Mʉsuno, ya akʉnda me mene ehe bini pɨ ya ɨnde asuno me mo oyie bha ndjʉ agba Ebhe.» 39 Do anɨ pɨ uo me: «Okpála na nakɨ ɨnde-e sisiti, u bhuka la di Ebhe ne bua o bini de, u ngayo ngamba ’ngʉ́. Engʉ́ bini, Ebhe méne ngamba ’ngʉ́ pɨ uo bini de, bha bini bhende anɨ amene nanɨ e lɨ polofeta Djonasɨ ko. 40 Padhá de, anga maka lɨ Djonasɨ asɨ nanɨ lɨe ekpɨ́ bata, di ne sukpe bata bhʉ́ ’bu ’ngbé sungu-o, ngama Ndɨlɨ gba kpála-a, ma asɨ́ bhadi bhʉ́ lata ekpɨ́ bata di ne sukpe bata moko. 41 Lɨ ’kpɨ́ lɨ Ebhe akódho ’ngʉ́ gba okpála lɨe, okpála na Ninive akóto kala Ebhe bhʉ́ dabɨlɨ bini ne okpála na nakɨ ɨnde, lɨ okpála na Ninive tsia ó ’ngʉ́ pɨ́ okpála na nakɨ-o. Padhá de, anga u adji nanɨ bua o lɨ nedhɨnga u adje ngali gba Ebhe ɨnde lɨ Djonasɨ adʉ akpokpo e-o. Yi mbɨla la ndjɨndjɨ me, kpála bini sɨ, anɨ ngbéngbé ane Djonasɨ mane!

42 Matá di-e, lɨ ’kpɨ́ lɨ Ebhe akódho ’ngʉ́ gba okpála lɨe, ’ngbé ngámá na ɵɵlɵ ɨnde adʉ nanɨ atsia ’kpɨ́ lɨ ndu doto na Saba-a, akóto kala Ebhe bhʉ́ dabɨlɨ bini ne okpála na nakɨ ɨnde. Anɨ tsia ó ’ngʉ́ pɨ́ uo, anga anɨ ayie nanɨ tsutsu ngʉ́ nanʉ nadje eli na ɨmbɨlangʉ gba Salomo-o. Yi mbɨla la ndjɨndjɨ me, kpála bini sɨ, anɨ ngbéngbé ane Salomo mane! Engʉ́ bini, ngayi-e, yi dje anɨ de.»

Gbitaku pɨndjɨ nagie matá lɨe ka siti bua bhʉ́ kpála

(Tsia bhʉ́ Luk. 11:24-26.)

43 Abhomʉ-o, Yesu atsia apa matá gbitaku pɨ kambɨ okpála me: «Adʉ nanɨ bhʉ́ kpála bini ne siti bua. Nedhɨnga lɨ siti bua akoto lɨe bhʉ́ anɨ-e, siti bua ango-o anʉ ne djakadha abhʉ́ obɨlɨ ɨnde lɨ engu nde lɨ e ade ngʉ́ nagɨlɨ bɨlɨ naguo ka e tété. Engʉ́ bini, anɨ u de. 44 Anɨ atsia apa lɨ bua e me: ‹Ma gie nga lɨma bhʉ́ ’tɨ gba ma ɨnde ma akoto nako bhʉ́ e-o.› Anɨ akolo oo, anɨ abhaka me a nde padhá, u nde apo mapo, u nde aleke ndjɨndjɨ. 45 Abhomʉ-o, anɨ anʉ, anɨ abha osisiti bua koko mananɨka ɨnde ane anɨ ne siti. U agie lɨo, u alɨ bhʉ́ ’tɨ-o, u atsia dʉlʉ oo. Mʉkobho gba kpála ango-o atsia akolo la matá pɨpɨta-a sisiti naali ane bhende na kalanʉ-o mane. A adʉ́ bhadi pɨ osisiti okpála na nakɨ ɨnde-e moko.»

’Hi Yesu ne ondaise Yesu ngao dho?

(Tsia bhʉ́ Mlk. 3:31, di ne bhʉ́ Luk. 8:19-21.)

46 Yesu adʉ ngabha nagama ’ngʉ́ pɨ kambɨ okpála-o. Me-e, ’hi anɨ di ne ondaise anɨ akolo. U alʉlʉ akilidjo, u adʉ agɨlɨ me o gama ’ngʉ́ ne anɨ. [ 47 ] 48 Yesu agie pɨ kpála ɨnde apa ’ngʉ́ pɨ anɨ-e me: «’Hi ma ngae dho, ma la di ngao dho?» 49 Pɨpɨta-a, anɨ ae ’kpa e, anɨ asuno omʉkpata gba e-o. Anɨ atsia apa me: «Yi tsitsia, ’hi ma ne ondaise ma ngao ɨnde. 50 Padhá de, anga kpála ɨnde ngamene engʉ́ lɨ ’Dyɨ ma ɨnde abhʉ́lá-a ngakʉnda e, kpála ango-o, a ko ndai ma na bhobhoko, a ko ndai ma na ɵɵlɵ, a ko la di ’hi ma-a ngae.»