Ben-Hadad zab nɛ Samaria
20
1 Aram Na'ab Ben-Hadad da la'as o soogianam wʋsa. Ka na'anam pistan' nɛ ayi' biel o nɛ ba zaba tɛrekonam nɛ widi keŋ gilig Samaria ye ba zab. 2 O da tʋm nidib tempʋʋgin la ye ba kem Ahab onɛ an Israel Na'ab la san'an yɛl o ye, “Ben-Hadad n yɛl si'eli nwa: 3 ‘Fʋ anzurifa nɛ fʋ sanlima la anɛ man din, fʋ pu'a vɛnla nɛ fʋ bisʋma la wʋsa mɛ anɛ man din.’ ”4 Israel Na'ab da lɛbis ye, “Naa, m zugdaan Na'aba! Nwɛnɛ fʋn yɛl si'em la, mam mɛŋ nɛ man sʋ'oe si'el wʋsa anɛ fʋ din.”
5 Ka o lɛn tʋm nidib na yɛl ye, “Ben-Hadad n yɛl si'eli nwa: ‘M pa'a tʋm na yɛl ye m bɔɔdi fʋ anzurifa nɛ sanlima nɛ fʋ pu'ab nɛ fʋ biis. 6 Amaa bɛogʋ anwa saŋa m na tʋm m na'ayikpɛm ka ba kpɛn' fʋ yin la, nɛ fʋ na'ayikpɛm la yaan, yis dinɛ wʋsa ka ya gɔs ka li an bʋnsʋma hali la faaɛn li wʋsa mɔri keŋ.’ ”
7 Israel Na'ab da tʋm buol teŋ la kpɛɛmnam wʋsa la'as ka yɛli ba ye, “Gɔsimi dau kaŋa ieed yɛla si'em! On tʋm na ye o bɔɔdi m pu'ab nɛ m biis la'am nɛ m anzurifa nɛ sanlima la mam pʋ zan'asɛ.”
8 Ka kpɛɛmnam la nɛ nidib la wʋsa yɛl ye, “Da kɛlis on yɛl si'el la, bɛɛ fʋ siak o bɔɔdim la tis o!”
9 O da lɛbisi yɛl Ben-Hadad nidib la ye, “Yɛlimi m zugdaan Na'ab la ye, on dɛŋi yɛl si'el la m siakya, amaa dinɛ ka o yuolim yɛl la m kʋ nyaŋɛ.” Ba da lɛbi yɛl Ben-Hadad ban lɛbisi ba si'em la.
10 Ben-Hadad da lɛn tʋm ninsieba Na'ab Ahab san'an ye, “M pɔya ye li ya'a bɔɔd lin an si'em titan kʋ lɛn kpɛlim Samaria teŋin m pɛ'ɛl man nidib la yinne nu'ukukudugɔ!”
11 Israel Na'ab da lɛbisi yɛli ba ye, “Yɛlimini o ye onɛ nan yɛɛd zaba la'ad da dʋ'ʋs o mɛŋ wʋʋ onɛ pʋn zabi nyaŋ ka yɛɛgid o la'adɛ!”
12 Ben-Hadad da wʋm labakaŋa nɛ saŋa kanɛ ka on nɛ o na'anam bɛɛ ba sʋga la ni nuud daam. O da tans o nidib la ye, “Ti'ebimi zaba!” Ka ba ti'eb ye ba keŋ zab nɛ tempʋʋg la.
Ahab zabi nyaŋ
13 Nɔdi'es da kɛn Israel Na'ab Ahab san'an na yɛl o ye, “Zugsɔb la yɛl si'eli nwa: ‘Fʋ nyɛ soogianam banɛ ka' bɛn laa? Zina m na zaŋi ba niŋi fʋ nu'ugin ka fʋ na baŋ ye manɛ an Zugsɔb la.’ ”
14 Amaa Ahab da bu'os o ye, “Anɔ'ɔnɛ ye o tʋmi li?”
Nɔdi'es la da lɛbis ye, “Zugsɔb la yɛl si'eli nwa: ‘Na'akim sieba banɛ sʋŋid sʋ'ʋlim gɔmenanam la na tʋmi li.’ ”
Ka o lɛm bu'os ye, “Ka anɔ'ɔn na pin'il zaba la?”
Ka Nɔdi'es la lɛbis o ye, “Fʋnɛ na pin'il.”
15 Ahab da buol gɔmenanam na'akim la nidib kɔbisyi' nɛ pistan' nɛ ayi' (232). Ka yʋ'ʋn la'as Israel dim banɛ kpɛlim la tusa ayɔpɔi (7,000). 16 Ka ba yi nintaŋ tisʋʋsi keŋ saŋkanɛ ka Ben-Hadad nɛ na'anam pistan' nɛ ayi' (32) banɛ la'as taaba biel o la bɛɛ ba sʋga la ni nuud daam kʋʋn. 17 Na'akim sieba banɛ sʋŋid sʋ'ʋlim gɔmenanam la dɛŋi yi yiiga. Ben-Hadad da dɛŋi yis o soogia baanlʋg ye ba gur, ka ba lɛb na yɛl o ye, “Dap sieba yi Samaria tʋ'ʋsid na.”
18 Ka o ye, “Ba ya'a yina nɛ sumbʋgʋsʋm, yanam gban'ami ba vʋt na, ba ya'a lɛn yinɛ na nɛ zaba yanam gban'aminɛ ba vʋt na!”
19 Ka gɔmenanam na'akim la yi tempʋʋgin la na, ka soogianam la bɛɛ ba nya'aŋ. 20 Ka sɔ' wʋsa gban'e o dataa. Saŋkan la ka Aram dim la yʋ'ʋn zɔt ka Israel dim la kati dɔlli ba. Amaa Ben-Hadad da ban' wiefʋ zɔ nɛ o nimbanɛ ban'ad widi la. 21 Israel Na'ab la da keŋ tuonnɛ zabi nyaŋ zaba tɛrekonam nɛ widi la, ka kʋ Aram dim la hali ka li ka' na'anaa.
Ben-Hadad zab nɛ Samaria ya'as
22 Din nya'aŋ la, nɔdi'es la da lɛb Israel Na'ab san'an na yɛl o ye, “Zi'enim sʋ'ʋŋa ka gɔs fʋn na maal si'em, bɔzugɔ sapal saŋa Aram Na'ab na lɛn kena zab nɛf.”
23 Aram na'ab na'ayikpɛm la da sa'al o ye, “Israel dim teŋgbana la anɛ kʋkʋna ni teŋgbana, dinɛ kɛ ka ba daa nyaŋi ti la. Amaa ti ya'a zab nɛ ba teŋ kanɛ an sassi la ni, ti na nyaŋi ba. 24 Niŋimi anwa: Yisim na'anam la ba zin'igin ka tiak ninsieba banɛ an zaba tuongatibi lɛbisi ba zin'isin la. 25 Asɛɛ ka fʋ lɛm bɔ soogianam bɛdegʋ ka ba zem wʋʋ banɛ daa kpi la nɛ widi nɛ zaba tɛrekonam, ka ba wʋsa kal zem wʋʋ bama la kiapi. Ti na zab nɛ Israel dim la zin'ikanɛ an sassi la. Nɛ'ɛŋa bi'esʋg kae, ti na nyaŋi ba.” Ka o siaki ba sa'alʋg ka tʋm wʋʋ ban yɛl o si'em la.
26 Sapalli da paae la, Na'ab Ben-Hadad da la'as Aram dimi keŋ Afek teŋin ye o zab nɛ Israel dim. 27 Israel dim la mɛ da la'asi yinɛ ba la'adi tʋ'ʋsi ba. Israel dim la da zi'enɛ ba tuon sa nwɛnɛ bʋʋs ka ba la'asi ba zi'el bi'el-bi'el zin'isa ayi'. Amaa Aram dim la da yina pɛ'ɛl zin'ig la wʋsa.
28 Wina'am nid la da kena yɛl Israel Na'ab la ye, “Zugsɔb la yɛl si'eli nwa: ‘Aram dim la tɛn'ɛs ye, Zugsɔb la anɛ kʋkʋna Wina'am ka ka' bɔn'ɔdin Wina'am, dinzugɔ m na zaŋ soogianam banɛ ka' bɛn nwa niŋi fʋ nu'usin ka ya baŋ ye manɛ an Zugsɔb la.’ ”
29 Daba ayɔpɔi ka ba zi'e kpi'e taaba. Daba ayɔpɔi la daar ka ba paae taaba. Israel dim la da kʋ Aram dim soogianam banɛ ken nɔba la tusa kɔbiga daar yinne. 30 Banɛ kpɛlim la da su'a Afek tempʋʋgin ka zaŋguom lii kʋʋ ba nidib tusa pisi nɛ ayɔpɔi. Na'ab Ben-Hadad da zɔɔ kpɛn' tempʋʋgin su'a dɔkanɛ bɛ pʋʋgin la.
Ahab bas Ben-Hadad
31 O na'ayikpɛm la da yɛl o ye, “Gɔsima, ti wʋm ye Israel na'anam la anɛ nimbaanlzɔtib. Kɛl ka ti sie ti mɛŋi sɔn bɔto fuudi ti siesin ka nɔk nwiisi viligi ti zuti keŋ o san'an bɛllim o, ka daasi'erɛɛ o kʋ kʋʋ fɔ.”
32 Ba da vili ba sies nɛ bɔto fuud ka vili ba zut nɛ nwiisi keŋ Israel Na'ab san'anɛ yɛl o ye, “Naa, fʋ sankpan'as Ben-Hadad ye fʋ di suguru ka da kʋʋ o.” Ka Na'ab la bu'os ye, “O nan vʋeyaa? O anɛ m ba'abiig!”
33 Nidib la da nɔki li ka li anɛ zanbin sʋŋʋ tisi ba ka siak tɔ'ɔtɔ ye, “Ɛɛn, fʋ ba'abiig Ben-Hadad.”
Ka Na'ab la ye, “Kem mɔr o na!” Ben-Hadad n da yina la, Ahab da kɛ ka o kpɛn' o tɛreko la ni.
34 Ben-Hadad da yɛl ye, “M na lɛbis tɛɛns banɛ ka m saam da faaɛn fʋ saam san'an la. Fʋ na mɛɛ fʋ da' zin'is Damaskus tempʋʋgin wʋʋ m saamme da mɛ Samaria tempʋʋgin si'em la.”
Ahab da yɛl o ye, “Fʋn sadigim zi'el nɔɔr si'em la, m na basif ka fʋ keŋ.” O da kɛ ka o zi'el nɔɔr ka o bas o ka o kul.
35 Zugsɔb la labaar da yi nɔdi'esidib la biig yinne ni na yɛl o tiraan ye, “Nwɛ'ɛmim!” Ka o zan'as.
36 Nɔdi'es la da yɛl ye, “Fʋn zan'as ka pʋ siak Zugsɔb nɔɔr la, fʋ ya'a basim, gbigim na kʋʋf.” Dau la da gaad la, gbigim da sia'al o kpɛn kʋʋ o.
37 Nɔdi'es la da nyɛ dau sɔ' ya'as ka yɛl o ye, “M bɛlimnɛ nwɛ'ɛmim.” Ka dau la nwɛ' o pu'alim o. 38 Ka nɔdi'es la keŋ zi'en suor kpikpɛŋ gur na'ab la ka nɔk pienni vilig o zug nɛ o nindaa tiaki o mɛŋ. 39 Na'ab la ti gat la ka o buol o ye, “Naa! M keŋ nɛ zaba la ni, ka lin ti mu'oe la ka sɔ' mɔr ninkanɛ ka ba zabi gban'e o na ka yɛl ye, ‘Gur dau kaŋa, o ya'a bɔdig fʋ nyɔvʋri la ka fʋ tiak, ya'a ka' ala fʋ na yɔ anzurifa gbila pisyuobʋ nɛ anii.’ 40 Ka m nini mu'oe ka m bɛ kpɛ' ka bɛ kpɛ' la ka dau la zɔɔ bɔdig.” Ka Israel Na'ab la yɛl ye,
“Fʋn yɛl si'em la, fʋ kadi fʋ mɛŋ saria.”
41 Nɔdi'es la da tabinɛ yis pien la o nindaan tɔ'ɔtɔ, ka Israel Na'ab la baŋ ye o anɛ nɔdi'es. 42 Ka o yɛl Na'ab la ye, “Zugsɔb la yɛl si'eli nwa: ‘Fʋ bas ninkanɛ ka m gban'e ye o kpi. Dinzugɔ, fʋ nyɔvʋr ka fʋ tiaki o nyɔvʋr, ka nɔki fʋ nidibi tiak nɛ o nidib.’ ” 43 Ka Israel Na'ab la kul Samaria nɛ sʋnpɛɛn.