Faaro zaansʋŋ la yɛla
41
1 Yʋma ayi' nya'aŋ ka Faaro zaansim, ka o zi'e kɔldakanɛ ka ba buon Nail la nɔɔrin. 2 Ka niigi ayɔpɔi yi kɔldaugin la na nɔb hali saalim ɔnbid kɔlkantima. 3 Lin nya'aŋ ka niigi ayɔpɔi banɛ waŋim ka pʋ vɛnla yi kɔldaugin la na zi'e kpi'e na'abama la kɔldaug la nɔɔrin. 4 Ka banɛ waŋim ka pʋ vɛnl la vɔl na'abanɛ nɔbi saalim la. Ka Faaro daa yirigi nie gbɛɛmin. 5 Ka o lɛbi gbis ya'as ka lɛn zaansim nyɛ kawɛnna ayɔpɔi ka ba bɛdim ka vɛnl sʋ'ʋŋa la'asi bɛ kawɛndaug yinne ni. 6 Ban nya'aŋ la ka kawɛnbaanlʋg ayɔpɔi mɛ yina ka sisi'em yi ya-nya'aŋ na nwɛ' ba ka ba ziank. 7 Ka kawɛnbaanlʋg la vɔl kawɛnbɛda la, ka Faaro nie gbɛɛmin nyɛ ka li an zaansʋŋ.8 Bɛogʋ nie la ka o sʋʋnr san'am, ka o tʋm buol ya'am dim nɛ banɛ tʋm nyalima Egipt teŋgbauŋʋn la wʋsa. Faaro da tu'asi ba o zaansʋŋ la yɛla amaa sɔ' da pʋ nyaŋi tu'as o zaansʋŋ la gbinnɛ. 9 Ani ka onɛ kuobid Faaro daam la yɛl ye, “Zina, m tiɛn gbɛlʋŋ kanɛ ka m maal la: 10 Na'ab Faaro, fʋ sʋnfʋ da pɛlig nɛ fʋ yammis ka fʋ nɔk mam nɛ banɛ maan bodobodo kpɛɛm la keŋi yɔ sanrega ni banɛ gur na'ab tuongat la yin la, 11 ti nidib ayi' la da zaansim yʋ'ʋŋ yinne ka zaansʋŋ wʋsa mɔri li gbin. 12 Hibiru dim dasaŋ da la'am bɛ nɛ ti anina, ka an banɛ gur Na'ab tuongat la sankpan'as. Ka ti tu'asi ti zaansima la tis o ka o pa'al sɔ' wʋsa zaansʋŋ gbin. 13 Ka si'el wʋsa sid maal nwɛnɛ on yɛli ti si'em la. Ba da lɛbis mam m tʋʋma ni ka yul dau kaŋa la tiig zug.”
Josef pa'al Faaro zaansʋŋ la gbin
14 Faaro da tʋm ye ba mɔr Josef na, ka ba yis o sanrega la ni tɔ'ɔtɔ mɔr o na. On pʋni o zug ka yɛɛ o fuudi naae la, o kɛn Faaro tuon na. 15 Ka Na'ab la yɛl Josef ye, “M zaansimnɛ ka sɔ' kae na nyaŋi tu'asimi li gbinnɛ, amaa m wʋmi fʋ yɛla ye, fʋ ya'a wʋm zaansʋŋ fʋ na nyaŋi tu'asi li gbin.” 16 Josef da yɛl Faaro ye, “Man kʋ nyaŋi tu'asif zaansʋŋ la gbinnɛ, amaa Wina'am ma'aa na nyaŋi tu'as Faaro li gbin.” 17 Ani ka Faaro yɛl Josef ye, “M zaansʋŋ la pʋʋgin ka m nyɛ ka m zi'e Nail kɔldaug la nɔɔrin, 18 Ka kɔldaug la pʋʋgin ka niigi ayɔpɔi yina nɔbi saalim bɛ kɔlkantima la sʋʋgin ɔnbid. 19 Lin nya'aŋ la, ka niigi ayɔpɔi yina waŋim pʋ vɛnla ka banlig hali. Ya'a an sida, man nan zi' nyɛ niigi Egipt teŋin ka ba waŋim ka lɛr wʋʋ na'abama. 20 Na'awana ayɔpɔi banɛ pʋ vɛnl la vɔl na'abanɛ nɔbi vɛnl ka dɛŋi yi yiiga na la. 21 Amaa ban vɔli ba naae la nya'aŋ, sɔ' kʋ baŋ ye ba vɔl si'ela, ka nan kpɛn an wʋʋ ban aan si'em la. Ani ka m nie gbɛɛmin. 22 M zaansʋŋin la ya'as, m nyɛ kawɛnna ayɔpɔi la'asi bɛ kawɛndaug yinne ni vɛnl ka mɔr bielim sʋ'ʋŋa. 23 Ban yina la nya'aŋ ka kawɛnna ayɔpɔi mɛ yina banlig hali ka sisi'em da'ae yi ya-nya'aŋ na nwɛ' ba ka ba ziank. 24 Ka kawɛnbaanla la vɔl kawɛnsʋma ayɔpɔi la. Ka m zaŋi li yɛla tu'asi tisim tiim dim amaa sɔ' pʋ nyaŋi yɛli mɛ li gbinnɛ.”
25 Ani ka Josef yɛl Faaro ye, “Naa na'ab Faaro, fʋ zaansʋŋ la anɛ yinne ka li gbin mɛ an yinne. Wina'am nienɛ pa'alif on bɔɔd ye o maal si'em. 26 Na'asʋma ayɔpɔi la anɛ yʋma ayɔpɔi ka kawɛnsʋma ayɔpɔi la mɛ an yʋma ayɔpɔi. Li wʋsa anɛ yinne ka mɔr gbin yinne. 27 Na'awana ayɔpɔi banɛ pʋ vɛnl ka yina la zi'enɛ pa'al yʋma ayɔpɔi, ka kawɛnbaanla banɛ ka sisi'em yi ya-nya'aŋ na ʋki ba la pa'an yʋma ayɔpɔi mɛn. Ba pa'an ye kɔ'ɔm na bɛ yʋma ayɔpɔi. 28 Li kpɛn anɛ wʋʋ mam yɛlif si'em la. Wina'am pa'alif nɛ on bɔɔd ye o maal si'em. 29 Yʋma ayɔpɔi la, Egipt teŋin la wʋsa ba na nyɛ zʋʋd hali ka li zu'oe, 30 amaa yʋma ayɔpɔi banɛ dɔl la, kɔ'ɔmtita'ar na lu teŋin la; hali ka sɔ' mɛkama tam ye tigir daa bɛ Egipt teŋgbauŋʋn. Kɔ'ɔm la na ti daam teŋgbauŋ nwa dim pamm. 31 Ba kʋ lɛn tɛnr tigir kanɛ daa bɛ teŋin la, bɔzugɔ, kɔ'ɔm kanɛ na dɔlli li nya'aŋ la na wʋm nidib hali. 32 Ka dinɛ kɛ ka zaansʋŋ la kɛn Faaro san'an na zin'is ayi' la anɛ ye Wina'am pʋn dɛŋi gban'e li sa, ka na tʋmmi li ka li kʋ lɛn yuugɛ.
33 “Nannanna, Na'ab Faaro, gaŋim dau onɛ mɔr ya'am ka mi' dinɛ an sʋm, ka kɛ ka o gɔsid Egipt teŋgbauŋ wʋsa. 34 Ka gaŋ ninsieba ka ba na di'esid diib nidib la san'an la'asid Egipt teŋin la wʋsa. Zin'is anu wʋsa pʋʋgin ba na di'e yinne, yʋma ayɔpɔi linɛ ka diib na bɛ bɛdegʋ la. 35 Ba di'esim diib la yʋʋm sʋma banɛ kenna la wʋsa, ka tis suor ka ba su'a diib la tempʋʋdin la ka li bɛɛ fʋn nu'usin, Na'aba. 36 Dikaŋa ye li dignɛ an teŋgbauŋ la bʋn. Ba na ti dii li nɛ yʋma ayɔpɔi linɛ na an kɔ'ɔm la saŋa Egipt teŋin la. Ala ka kɔ'ɔm kʋ san'am teŋgbauŋ la.”
Ban dʋ'ʋs Josef Egipt teŋin si'em
37 Gban'akaŋa da an sʋm tis Faaro nɛ o na'ayikpɛm la. 38 Faaro da bu'osi ba ye, “Ti na lɛn nyɛ sɔ' ka o nwɛnɛ dau kaŋa onɛ ka Wina'am Siig bɛɛ o nii?” 39 Ani ka Faaro yɛl Josef ye, “Wina'am sadigim nie nɛ'ɛŋa pa'alif la, sɔ' kae na mɔr ya'am nɛ mi'ilim nwɛnɛ fʋnɛ. 40 Fʋ na sʋ'oe m na'ayir la gɔsid, ka m nidib la wʋsa na di'e fʋ nɔɔr zin'ig wʋsa. M na'am gbauŋ la zug ma'aa ka m na gatif.” 41 Ala ka Faaro yɛl Josef ye, “M zaŋ Egipt teŋgbauŋ wʋsa niŋi fʋ nu'usin.” 42 Ani ka Faaro pidig o nu'ubil baŋ dinɛ an o zanbin la pid Josef. O da bɔb o nɛ fupiel sʋma ka nɔk sanlim zɔnti kɔl o niŋgɔɔnr. 43 O da nɔk na'am tɛreko kanɛ paasi ayi' ka widi tɛɛd la tis o ye o mɔri ken, ka kɛ ka sɔ' gaad tuonnɛ tansid ye, “Iginimi teŋin!” Ala ka Faaro kɛ ka Josef sʋ'oe Egipt teŋgbauŋ wʋsa. 44 Faaro da yɛl Josef ye, “Manɛ an Faaro, amaa ya'a ka' fʋn na tis nɔɔrɛ, sɔ' ka' suori niŋid si'el Egipt teŋin ya'asa.” 45 Faaro da pʋd Josef yʋ'ʋr ye Zafenaf-Panea, ka nɔk Potifera, onɛ an Oon teŋin maanmaan la pu'ayua onɛ yʋ'ʋri buon Asenat tis o ka o di.
46 Josef da anɛ yʋma pistan' ka pin'il Egipt na'ab Faaro tʋʋma. O da yi Faaro san'anɛ gilig Egipt teŋ wʋsa. 47 Yʋʋm sʋma ayɔpɔi la saŋa zʋʋd da maal sʋ'ʋŋa. 48 Ka yʋma ayɔpɔi banɛ ka zʋʋd maal sʋ'ʋŋa Egipt teŋin la Josef da di'es zuudi su'a tempʋʋdin la. Tempʋʋg wʋsa o da su'ad zʋʋd dinɛ ka ba buni anina la. 49 Josef da su'a ki ka li zu'oe hali nwɛnɛ atɛuk titanbin'isʋg nɛ. Li da zu'oe nɛ galis ka o bas ka pʋ lɛn sɔbid on di'esid si'em, bɔzugɔ, li da zu'oe nɛ galis ka ba kʋ nyaŋi makɛ.
50 Kɔ'ɔm la yʋma da nam pʋ paae la, Josef pu'a Asenat onɛ saamme an Potifera ka an Oon teŋgban maan la da du'a Josef biribis ayi'. 51 Josef da pʋd o bikpɛɛm la yʋ'ʋr ye Manase ka yɛl ye, “Wina'am kɛya ka m tami m namisʋg la wʋsa nɛ m saam yir yɛla.” 52 Biribiŋ kanɛ paas ayi' la, o da pʋdi o yʋ'ʋr ye Efiram,a ka o yɛl ye, “Wina'am kɛ ka m paam du'am, teŋ kanɛ ka m nyɛ namisʋg la ni.”
53 Yʋma ayɔpɔi banɛ ka diib da bɛ la da paae li bɛn, 54 ka yʋma ayɔpɔi dinɛ an kɔ'ɔm yʋma la pin'il wʋʋ Josef n yɛl si'em la. Kɔ'ɔm da lu tɛɛns wʋsa pʋʋgin, amaa Egipt teŋgbauŋ wʋsa da mɔr diib. 55 Kɔ'ɔm la da ti ye li wʋm Egipt dim la, ba da kaasi tis Faaro ye o tisi ba diib, amaa ka o da yɛl Egipt dim wʋsa ye, “Kemi Josef san'an, ka tʋm on yɛli ya ye ya niŋ si'em wʋsa.” 56 Kɔ'ɔm la da yadig teŋgbauŋ la wʋsa la, Josef da yɔ'ɔg diib dɔɔd la kuos diibi tis Egipt dim bɔzugɔ kɔ'ɔmtita'ar da lu Egipt teŋgbauŋ la wʋsa zug. 57 Tɛɛns wʋsa nidib da kennɛ Egipt teŋin na da'ad diib Josef san'an bɔzugɔ kɔ'ɔmtita'ar la da lu nɛ dunia wʋsa.