Josef nɛ o bieya yɛla
37
1 Jakob da zin'inɛ o saamme da zin'in teŋ si'a, Keenan teŋin la.2 Nwa' pa'an Jakob yaas yɛla: Josef da anɛ dasaŋ bil, ka an yʋʋm pii nɛ ayɔpɔi ka dɔlli o bieya n kem kɔnbid. Ba da anɛ o saam pu'a bibis Biliha nɛ Zilipa biis. Ka ba da niŋ linɛ pʋ nara ka o yɛli ba saam. 3 Israel da nɔŋ Josef gaadi o biis la wʋsa, bɔzugɔ o da du'a o nɛ saŋkanɛ ka o da kʋdig. Ka o da sɛn fukanɛ bɛɛ li kɔn' ka vɛnl hali tis o. 4 O bieya la da nyɛ ka ba saam nɔŋ o gaadi ba wʋsa la, ba da kisig o nɛ, ka pʋ bɔɔd o yɛla. 5 Ka Josef ti zaansim ka tu'as zaansʋŋ la tis o bieya la ka ba da maligim kisig o hali. 6 O da yɛli ba ye, “Kɛlisimi zaansʋŋ kanɛ ka m zaansim. 7 Man zaansim nɛ, ka ti bɔbid mui bɔn'ɔgin, ka mam mui bɔbir la duoe zi'e sappi, ka yanam mui bɔba la la'asi giligi li ka igini li tuon.”
8 O bieya la da yɛl o ye, “Fʋ tɛn'ɛs ye fʋ na sʋ'oe tinamaa?” Ka maligim kisig o hali, o zaansʋŋ la nɛ on yɛl si'el la zug. 9 Ka o lɛn zaansim ya'as ka yɛl o bieya la ye, “Kɛlisimi, mam lɛn zaansim nɛ ya'as, ka winnig nɛ nwadig nɛ nwadbibis pii nɛ yinne la'asi igin man tuon.” 10 Ka mɛ yɛl o saam wʋʋ on yɛl o bieya si'em la, ka o saam tans o ka yɛl ye, “Zaansʋŋ bɔ buudi la ka fʋ zaansim? Mam nɛ fʋ ma nɛ fʋ bieya la sid na kena igin fʋn tuonnɛ?” 11 O bieya la da mɔr o nɛ fufum, amaa ka o saam la mɔr nɛ' wʋsa o pʋtɛn'ɛrin.
Josef bieya kuos o si'em
12 O bieya la da keŋ zin'ikanɛ kpi'e Sekɛm tempʋʋgin la ye ba kemi ba saam pɛ'ɛs anina. 13 Ka Israel yɛl Josef ye, “Gɔsima! Fʋ bieya la keŋ ye ba kem pɛ'ɛs la Sekɛm baba bɛɛ bɔ? Kem na ka m tʋmi fʋ ba san'an.” Ka o lɛbis ye, “Tɔ, m wʋm ya.” 14 Ka o yɛl o ye, “Kem gɔs ye ban nɛ pɛ'ɛs la wʋsa mɔr laafi, ka lɛb na ka m wʋmi ba labaar.” Ka o tʋm o ka o yi Hebron bɔn'ɔgin la keŋ hali ti paae Sekɛm teŋin. 15 Ka dau sɔ' da nyɛɛ o ka o giilimi giligid karinyana la ni, ka bu'os o ye, “Fʋ ieed bɔ?” 16 Ka o lɛbis ye, “M ieednɛ m bieya, fʋ na pa'alim ban kemmi ba kɔnbid la zin'isi'aa?” 17 Ka dau la lɛbis ye, “Ba tɔɔm ya. M pa'a wʋm ka ba yɛt ye, ‘Kɛlli ka ti keŋ Dotan teŋin.’ ” Josef da duoe kad o bieya la bugir ka nyɛɛ ba ka ba kpi'e Dotan. 18 Amaa ban da nyɛɛ o ka o nam pʋ paae ba san'an na la, ba sɔns nɛ taaba n gban'e ye ba kʋʋ o.
Ban lɔs Josef bʋmbɔkin la yɛla
19 Ba da yɛl taaba ye, “Zaansʋŋ sɔb la nwana kenna! 20 Kemi na ka ti kʋʋ o lɔs bulbama yinne ni, ka yɛl ye, bʋnkɔnbbɛ'ogʋ gban'e o ɔnb. Ala ka ti na gɔsi o zaansʋŋ la na niŋ si'em!” 21 Reuben n da wʋm la, o da mɔ ye o faaɛn o ba nu'usin, ka yɛl ye, “Ti da kʋʋ o.” 22 Ka lɛn yɛli ba ye, “Ti da yis ziim. Lɔmminɛ o sian'arin bʋmbɔkin nwa, ka da si'isi nɛ o nɛ ya nu'ugɔ.” Reuben da yɛl nɛ'ɛŋa nɛ ye o faaɛn o yi ba nu'usin mɔri lɛbi tis o saam. 23 Josef n da paae o bieya san'an na la, ba da yɛɛg o fuvɛnliŋ kanɛ ka o yɛ la 24 ka zaŋ o lɔs bʋmbɔkin la. Bʋmbɔk la da anɛ zaalim, ku'om da ka' li pʋʋginɛ. 25 Ba yʋ'ʋn da zin' ye ba di diib, ka nyɛ Isimael nidib ka ba yi Gilead n gat ka mɔr yʋgʋma ka ziid zɛɛnd banɛ nyuusid nɛ nimmi'isʋg kpaam nɛ tudaari mɔri gati ken Egipt. 26 Juda da yɛl bama la ye, “Ti ya'a kʋʋ ti pitʋ nwa su'a di nyɔɔd an bɔ tisi ti? 27 Kɛlli ka ti kuos o tis Isimael dim la ka da kɛ ka ti si'is o nɛ ti nu'usɛ, bɔzugɔ, o anɛ ti pitʋ, o anɛ ti mɛŋ ziim.” Ka o taaba la siak.
Ban kuos Josef si'em tis Egipt dim
28 Midian nimbanɛ kpiisid la paae na la, Josef bieya la da yis o bʋmbɔk la pʋʋgin na, ka kuos o anzurifa ligidi pisi tis Isimael dim la, ka ba mɔr o keŋ Egipt. 29 Reuben n da lɛb bʋmbɔkin la ka Josef kae la, o da aans o fuud sʋnsa'aŋ zug. 30 O da lɛbi o ba'abiis la san'an yɛl ye, “Biig la kae, nannanna m lɛbid yaanɛ?”
31 Ka ba nɔk Josef fuug la, ka kʋ bʋʋgi nɔk fuug la mi'is ziimin la. 32 Ba da mɔr fuvɛnliŋ la lɛbi ba saam san'an yɛl o ye, “Ti pi'ig nɛ'ɛŋa nɛ, di'em gɔs ye li anɛ fʋ biig la fuugɔɔ?” 33 Ka o baŋi li ka ye, “Li anɛ m biig la fuug! Bʋnkɔnbbɛ'ogʋ gban'e o, Josef sid aansnɛ zɔra-zɔra.” 34 Jakob da aaɛn o fuud sʋnsa'aŋ zug, ka yɛ bɔto fuug, ka kaasi o biig la yɛla dabisa bɛdegʋ. 35 O biribis nɛ bipumis wʋsa da la'asi bɛlim o, amaa ka o zan'as ka ye, “Ayei, m na kaasi ala ti paae m yaʋgʋn, m biig la zug!” Ala ka o saam la da kumi o yɛla hali. 36 Midian dim la da kuos Josef Egipt teŋin tis Potifa onɛ an Faaro na'ayikpɛm la yinne. O da anɛ banɛ gur na'ab la tuongat.