6
F, f
Falisi꞊tumu a nyibli (Pharisiens)
Falisi꞊tumu a nyibli mɔ nyibli gbagbɩ ꞊nɩɔ, 'kɩ 'lɩ ‑Juukʋɛ* 'nyɩ, ʋ kɔ Nyɩsʋa a tetetɔɔnyʋ (scribes) 'hʋɛn‑. Nyibli gbagbɩ a 'mʋ, tete* ‑mʋ', Nyɩsʋa ‑nyi Mose*, ʋ yi la꞊a nɩ dɩakɩ, 'ʋ tʋɛ la꞊a nyibli, 'ʋ yɩ la ꞊nʋ le, 'kɩ bʋ ꞊tuu la 'ʋ tete a 'mʋ 'ʋ ‑tɛɛ. Kɛɛ, tete a 'mʋ, bʋ yɩ꞊ɩ nɩ ‑tʋɛ ‑nɩ, 'ʋ pɩ la 'ʋ꞊ʋ ꞊ŋanɩ ‑bɩ 'lu lɛ, 'tɩ‑ 'ʋ yɩ la nyibli ‑lee ‑nɩ, ‑ɛ mɔ, bʋ ꞊tuu 'ʋ꞊ʋ 'ʋ. 'Waa ‑hʋɔhʋɩ, ʋ pɩ la 'waa dɩɔnʋ a ‑pli. 'Kɩ 'lɩ 'waa ꞊wlɩ kɩ, ʋ wɛn 'nɩ, ʋ mɔ la ꞊haannyibli ꞊nɩɔ, 'ʋ ‑hi 'ʋ nyibli ‑bɩ 'ʋ. Ʋ ‑hʋ la nɩ, ‑ʋ nɛɛ 'li nɩ 'hʋɛn. Ʋ ni la ŋmlɩ lɛ, ‑ɛ di꞊e nu, nyibli 'mʋ lɛ pʋ, ‑ɛ mɔ Falisi꞊tumu a nyibli a 'mʋ, ʋ mɔ ꞊haannyibli ꞊nɩɔ. Kɛɛ, 'waa 'lu a lɛ‑hielɛ nyre yɩ. Ʋ nʋ‑ yɩ ‑Yusu yɩ ‑wɔn, 'ʋ ꞊mʋɛ 'a 'lɩla lɛ.
Ɛ kɔ la ꞊tumu ‑bɩ, 'ʋ dɛɛ la ꞊nʋ Sadusɩ꞊tumu a nyibli (Saducéens). Sadusɩ꞊tumu a nyibli a 'mʋ, ʋ mɔ la ‑Juukʋɛ a nyibli gbagbɩ ꞊nɩɔ ‑wɛ, 'ʋ tʋɛ la nyibli ‑wɛ, 'kɩ bʋ ꞊tuu 'ʋ Nyɩsʋa a tete kɔ ‑Juukʋɛ a ꞊ŋanɩ 'hʋɛn‑ 'ʋ. Ɛ kɔ ti, ʋ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli 'hʋɛn‑ 'ʋ ‑hɩhɛ 'lɩ win lɛ, ‑ɛ nu꞊o, Falisi꞊tumu a nyibli ‑mɔ ‑bɩ, ʋ pʋ꞊ʋ ꞊han‑tɩ, ‑ɛ mɔ, nyiblo ''bʋ 'kʋ, ɛ yɩ 'hrɩ 'klɔ. Dɛ a 'mʋ, Sadusɩ꞊tumu a nyibli ‑mɔ ‑bɩ, ʋ 'nɩ ‑pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han‑tɩ.
figietu (figuier)
Ɛ mɔ tugbɛ ꞊dʋ ꞊nɩɔ, ‑ɛ kɔ 'kui ‑ʋ nɔ wlɔn dɩakɩ. 'Ye 'a ‑drɔɔdɛ, 'kɩ 'lɩ Mat 21.18-22 'kwli.
G, g
Glɛkɩkʋɛ (Grecs)
'Waa 'blʋgba 'a 'nyrɛ mɔ Glɛkɩblʋgba (Grèce), ‑ʋ'ʋ‑ Akaiblʋgba (Achaïe). 'Blʋgba a 'mʋ, 'a 'dɩɔ gbagbʋ a 'nyrɛ mɔ Atɛnɩ (Athènes). 'Kɩ Kolɛtɩdɩɔ (Corinthes) nɩ 'lɩ 'blʋgba a 'mʋ 'kwli.
‑Yusu a ti 'yri, Glɛkɩkʋɛ a 'crɩɩn ‑hʋ la nɩ dɩakɩ. Ɛ kɔ la hɩapʋnyibli ‑hʋɔhʋɩ, 'ʋ yɩ Glɛkɩkʋɛwin kɔ 'waa 'crɩɩn 'nyɩ. Glɛkɩkʋɛwin, nɔ‑ ʋ ‑nu, 'ʋ 'crɩɩ 'yrɩ* yrayrɩ a Nyɩsʋacrɩɛn.
Gomɔlɩdɩɔ (Gomorrhe) ‑Hre Sodɔmʋdɩɔ a klɛ‑hɩhɩalɛ.
Gb, gb
꞊gbukɩ‑so (chameau)
Ɛ mɔ 'wlugbadɛ ꞊nɩɔ, 'ɛ 'bʋa. Nyibli nɛɛ ꞊nɛ nɩ, 'ʋ ꞊tuie blɛ kɩ blɛ. Ʋ nii 'a ‑pupui danɩ ‑mɔ' ‑wɛ. 'Ye ꞊gbukɩ‑so a ‑drɔɔdɛ, 'kɩ 'lɩ Mat 3.4 'kwli.