Efantu 24
Esa ya eti Isaak Rebeka
24
Fiye,
Abraham naamaaman meemak.
Ateeteyo naasampanoo ti waah óo waah.
2 Hikee hinoom,
Abraham naasok amiikan a ateyoo eehaŋe ya kaamaaman aŋa nafaas ya hisaanumate ha hiteyoo:
“Káluma,
naŋ epeesi t’etaam hipoŋam.
3 Sintoolo ti Ateeteyo Pútuun pa peeliile pa patiila niŋ t’etaam nii áaticoopii añiinam Isaak aal ti púmaacul pa pakati Kanaan le inci nkine le.
4 Pale aafakaay ti mah ma mutoom,
ti miin ma mutoom íncoopii añiinam Isaak aal.”
5 Amiikan a naañahanoo:
“Pikee pa aal a átalafiyam énapanii fo le.
Fo ñaŋaa hicoopu añiini ti mah emma ánfulii ma temmo?”
6 Abraham naañahanoo:
“Haani,
timpi háañi aapucoop po añiinam.
7 Ateeteyo Pútuun pa peeliile pa patiila péefulaniyaam pa ti hank ha hiti paapaa atoom niŋ ti mah emma inci mpukee ma temmo,
mpúkup niŋ inci mpisintoolo eehe nii,
efipuwufan mah emme keesokaam maamaa.
Pikina efipupoñ maleekoo etempo hátikini aakati yíni écoopii aal añiinam.
8 Niŋ aal a aŋuu apookuu énapanii,
aayihaa ti esintoolo ya etii,
pale fan óo fan incuke timpi coop po añiinam.”
9 Fiye,
amiikan a naanakan epeesoo t’etaam hipoŋ Abraham áhampaatiin a ateyoo naasintoolo nii áfaahin eeha naasokoo ha.
10 Amiikan a naacoop siñonkomoo ŋaasuwan ti puñonkomoo pa piti áhampaatiin a ateyoo,
naacoopool lompo waah óo waah weehaŋe wa panap uti áhampaatiin a ateyoo.
Naahiiŋ ti saatee ya pa Nahol naakine pa ti mah ma miti Mesopotami.
11 Ta naakaawoole ta fo acol po náahin puñonkomoo pa pípikilipo pukol ésaapun ya eeyem ya tíkitaaŋ saatee ya.
Iyyeno nkániim ta pakaal paka nkakaay ta piyook.
12 Fiye naaluum:
“Ateeteyo,
Pútuun pa piti Abraham áhampaatiin a atoom,
ponket hín pítin pa putoom púpusuum íyyisan panap pa pitii ti áhampaatiin a atoom kati paakool fíyooy niŋ aal a aŋa inci iyyem ya ti hiŋes.
13 Eheeyam pukol ésaapun ya,
púmaacul pa pakati saatee ya unka ti ékey piyook.
14 Ehe eeha inci illuumuu ha:
fasok oonool teyii:
'Káluma,
wánanii élumpa ya etii uwwunam pilaan.
' Niŋ akina ammamale apiyeno aal a ati Isaak,
amiikan a atii,
álimaati asokam:
'Laan,
fayook lompo man puñonkomoo pa pitii.
' Fiyuu inci fámeyi nii áayisanaayisan panap pa pitii ti áhampaatiin a atoom.”
15 Apáyum kaluum,
ámaacul náacolii ápikantoonii élumpa ya eteyoo.
Caacawoo Rebeka,
añii Petuwel,
Petuwel añii áyiin ati Miluka niŋ áyiinoo Nahol,
Abraham atuwoo.
16 Amáacul a ecuumaka aloot ámeyi áyiin.
Naawano pati ésaapun ya naameeŋan élumpa ya eteyoo nene asilo.
17 Amiikan a ati Abraham naatey aputoopanooloo naasokoo:
“Káluma,
wunam pilaan caahinkiŋ ti élumpa ya etii.”
18 Naañahanoo:
“Iyyoo áhampaatiin,”
naahiliikan ápuwananii élumpa ya naawufanoo apilaan.
19 Ta naapayoo ta kawun apilaan,
naasokoo:
“Fayook lompo man puñonkomoo pa pitii pipilaan fo pisiit.”
20 Naahiliikan ápunuŋ man ma ti púus pa nene atey piyook ti ésaapun ya puñonkomoo pa púlooŋ kati pilaan.
21 Ayíin a naayeniyoo kaasincan peesokut waah ápimeyi man Ateeteyo áhinaahin kaakaawool ka kiteyoo kúpusuum.
22 Ta puñonkomoo pa mpipaye ta pálaani,
áyiin a naacoop ekop sanoo eti síinu,
niŋ lompo kilaamant sanoo kúsupak keenonke.
23 Púful toko naacakanoo:
“Káluma sokam,
ayme apukuu?
Ti hank ha hiti faafi,
fo taakaataak ékaap la inci iyyina hiŋotu hánant ha hiti fíyooy niŋ kéenapoolii ka niŋ inci?”
24 Rebeka naañahanoo:
“Inci yem añii ya ati Petuwel,
Miluka añiinoo áyiin aŋa naataake ya ti Nahol.”
25 Nene asok:
“Latoonii taakaataak hícump hikaaw niŋ pahoonal intaak lompo la inniyina kawanan.”
26 Fiye,
amiikan a náakilipo náamul Ateeteyo.
27 Naasok:
“Múlaa Ateeteyo,
Pútuun pa piti Abraham áhampaatiin a atoom!
Píyekuniit káyisan panap niŋ pucoonool etempo ti áhampaatiin a atoom.
Iyyema inci,
Ateeteyo acoopaamcoop pucoonool ciit ti miin ma miti áhampaatiin a atoom.”
28 Amáacul a naatey t’enuuf naakaman heetaakiye ha púlooŋ.
29-30 Naataak ahoop aŋa nkasok Laban.
Ta Laban náasiye ta eeha áyiin a naasoke ha Rebeka,
naacuk lompo ekop ya ti síinuyoo niŋ kilaamant ka,
naahiliikan apicaapaakoolan amiikan a ati Abraham niŋ puñonkomoo pa piteyoo lati ésaapun ya.
31 Laban naasok amiikan a:
“Kéy latoonii awe aŋa Ateeteyo naasampane ya.
Weyme uwune aakati yeno le tíkitaaŋ saatee ye?
Memanoolaa-memanool ekumpaan ya immemanool lompo káayenuma kiti puñonkomoo pa pitii.”
32 Fiye,
amiikan a naacol lati Laban nkawanan wañ wa ti puñonkomoo pa nkawun po hikaaw niŋ pahoonal pipili,
nkácoopii lompo man amiikan a niŋ pinapooloo kati kañow wootii.
33 Nkawufanii kapili,
pale amiikan a naasok:
“Etili taamanta inci sokut eeha inci iññaŋe ha hisoku.”
Laban naañahanoo:
“Ooto kúp.”
34 Ayíin a naasok:
“Inci amiikan ati Abraham.
35 Ateeteyo asampanaa-sampan meemak áhampaatiin a atoom mpíhinoo usaanum.
Awunoowun písaacii,
pifil niŋ síis,
kótifoloo niŋ sanoo,
pimiikan pákayiin niŋ pakaal,
puñonkomoo niŋ púfali.
36 Aaloo Sara,
toko fiya niŋ himaamanoo naapukoo akampaani,
oom añii áhampaatiin a atoom naawufane hisaanumate ha hiteyoo púlooŋ.
37 Ahámpaatiin a atoom naasokam:
'Sintoolo nii:
áaticoopii añiinam Isaak aal ti púmaacul pa pakati Kanaan le inci nkine le.
38 Pale aafakaay ti miin ma mutoom,
ti hank ha hiti paapaa atoom,
immamal toko aal añiinam.'
39 Fiye iññahanoo:
'Niŋ aal a apookaam me kanapan?'
40 Ahámpaatiin a atoom naañahanam:
'Ateeteyo aŋa inci íntuule ya afaapoñ maleekoo ya eteyoo niŋ awe,
náahin kaakaawool ka kitii kúpusuum.
Aáfacoopii aal ati miin ma mutoom,
ti hank ha hiti paapaa atoom,
apiyeno añiinam aaloo.
41 Pale niŋ aakaayaa ti miin ma mutoom aayihaa ti esintoolo ya etii.
Háati nkapooki kawufan aal a inci etiñani.'
42 “Fíyooy emma inci íncolii ma pukol ésaapun ya insok:
'Ateeteyo,
Pútuun pa piti áhampaatiin a atoom Abraham,
luumuu hín kaakaawool ka kutoom kúpusuum.
43 Fiye eheeyam ti ésaapun ya,
inci fasok oonool ti púmaacul pa keekaakaay ka ékey piyook man "Káluma,
wunam pilaan caahinkiŋ ti élumpa ya etii."
44 Niŋ añahanaam:
"Laan,
fayook lompo puñonkomoo pa pitii pipilaan,"
ámaacul a aŋuu afaayeno aŋa Ateeteyo naamamale ya kati ayeno aal a ati añii ya ati áhampaatiin a atoom.'
45 “Inci páyum kaluum,
Rebeka náacolii ápikantoonii élumpa ya eteyoo.
Naawano ti ésaapun ya piyook.
Insokoo:
'Káluma wunam pilaan.'
46 Naahiliikan ápuwananii élumpa ya eteyoo naasokam:
'Laan,
fayook lompo man puñonkomoo pa pitii.
' Fiye illaan naawun lompo puñonkomoo pa pipilaan.
47 “Incakanoo:
'Ayme apukuu?
' Naañahanam:
'Inci yem añii ya ati Petuwel,
Nahol añiinoo áyiin aŋa Miluka naataake ya teyoo.
' Fiye,
iŋŋaamoo ekop ya ti síinu iŋŋaamoo lompo kilaamant ka ti sipees.
48 “Nkílipo úmmul Ateeteyo,
insok apalaka Ateeteyo Pútuun pa piti áhampaatiin a atoom Abraham.
Mpítintiŋanam pucoonool ciit ti miin ma miti áhampaatiin a atoom atuwoo,
kati coop le aal apiyeno aal a ati áhampaatiin a atoom añiinoo.
49 Fiye niñahanam:
fo nílafilafi káyisan panap niŋ pucoonool ti áhampaatiin a atoom?
Niŋ ekina tom nisokam inci pímeyi eeha inci nkaakaay íhinu.”
50 Laban niŋ Petuwel,
paapaa ati Rebeka,
nkañahanoo:
“Eehe ti Ateeteyo níhifulii,
utaakut waah ewwa nuukaakaay hisoku.
51 Ehe Rebeka hátikini,
coopoo nkaay.
Ayeno aal a ati áhampaatiin a atii añiinoo samat nii fa Ateeteyo naasoke fa!”
52 Ta amiikan a náasiye ta kilim enkuu,
náakilipo puhooŋuyoo t’etaam náamul Ateeteyo.
53 Púful toko náafulanii púkotifoloo,
pisanoo niŋ wañ naawufan po Rebeka.
Naawufan lompo hícump waah weewalla wéeciita hinoom ahoopoo niŋ íññaa ateyoo.
54 Fiye,
amiikan a ati Abraham niŋ kéenapoolii ka neyoo nkali nkalaan;
kapipa nkakaay hiŋotu.
Eti kacom eteyyo mpucom,
ta nkalitiye ta,
amiikan a ati Abraham naasok:
“Nikatampo puñoho pati áhampaatiin a atoom.”
55 Pale Rebeka ahoopoo niŋ íññaa ateyoo nkañahanoo:
“Amáacul a ayeno niŋ unii fo máamun kunoom ŋaasuwan apite akaay.”
56 Amiikan a nene asokii:
“Timpi nicokam páawoo Ateeteyo Pútuun pa píhinaahin kaakaawool ka kutoom kúpusuum.
Nikatampo puñoho pati áhampaatiin a atoom.”
57 Nkasokoo:
“Túul úpuyonkalii ámaacul a upucakanoo eeha náamiiloole.”
58 Nkáyonkalii Rebeka nkacakanoo:
“Aálafilafi pikaayu niŋ áyiin a aŋe?”
Naañahanii:
“Ee,
inci fakaay.”
59 Fiye nkakatan ahoopii Rebeka,
niŋ amiikan a ateyoo éehinoo ya pampaani,
niŋ amiikan a ati Abraham niŋ kéenapoolii ka neyoo kapikaay.
60 Nkasampan Rebeka nkasokoo:
“Ahoop unii,
álimaati aayeno íññaa ati pakan keemeeŋe,
keesokuu maamaa,
álimaati kaheek pisaatee pa piti pikamoolii.”
61 Fiye,
Rebeka niŋ pimiikan pa pakaal paka pakateyoo nkalito nkalapo ti puñonkomoo pa kapinapan amiikan a.
Fiyuu amiikan a naacoope Rebeka,
naañak.
62 Ti oom caanak,
Isaak eekine ya ti káahaaŋ ka tes kiti Nekep naayeno éñohoonii ápufulii pati ésaapun ya eyya nkasok ya Lahay-Loyi.
63 Kikee kániim,
Isaak naayeno kaakaawool ti kaakit náahaafin naaŋantan puñonkomoo ti ékey.
64 Rebeka lompo náahaafin naaŋantan Isaak,
náawanoonii ti ñonkomoo ya eteyoo.
65 Naacakan amiikan a ati Abraham:
“Ayíin a eeyem ya ti kaakit ka náayemi ti ékey kapaakoolan unaa,
ayem ayme?”
Amiikan a naañahanoo:
“Ahámpaatiin a atoom.”
Fiye,
Rebeka naacoop kafonkoloŋ ka kiteyoo ápuwufaloolo.