១ កូរិនថូស
សំឞត់ ប៉ូល ឡា ចួរ ឈូន ឌី បូវ ឡា សឿ ហ៊ឹ មឿង កូរិនថូស
ប្រម៉ាង ហាយ ណាយ ឝឹត ផាប់ នែ
មឿង កូរិនថូស៖ ទឹង ហ្រណើង ប៉ូល មឿង កូរិនថូស អ៊ែ ទិះ ម៉ៃៗ ប៊ិច ពសាសន់ ត្រូវ ស៊ែន រ៉ា។ មឿង អ៊ែ ប៊ិច ឞន ចត ឌូក សំបូវ បារ មូយ ហ៊ឹ គែងក្រៀ មូយ ឋាវ្គ ហ៊ឹ លែស៊ី។ ប៊ិច ឌូក សំបូវ អ្រទូត ស៊ឹត ស៊ឺ ឡា ព្រឌុក សនឺ អ្នសច តប៊ិច តាត់ ស្រឡាន់ អ៊ឺម។ ពសាសន់ តង់បារ ជឺរ ផត់ ឌី បូវ ក៝ត។ ទឹង មឿង កូរិនថូស នែ ប៊ិច ស៊ុនសាត ដដិៗ អើន គូ លុកឡាយ អ្មបារចាក់។ មឿង នែ លឺ ហ្មពឺ កាន តហ៊ិ ប៊ិច បនិះ អើន រ៉ា ឡា គូ ទឹង មឿង អ៊ែ បើម តហ៊ិ នែវ ព្រអើក ឋក់ ឋរ់ ត្រំ នែវ បនិះ ទឹង មឿង អ៊ែ កន់ ហ៊ីត យ៉ាត ដដិៗ ឝឹត អ្មបារចាក់ តាម ហ៊ីត ខង មែ កឡឹៗ ពទឺ។ បូវ ស៊ុនសាត ឝ្រ៉ិក មែ ប៊ិច កាន ញិវ កើត អ្រណោះ អ្របក់ ឈ្រុ មែ រូគ ចង់ហៀង បូវ ឡា ស្រឡិច ស្រឡាង ប្រម៉ាង ដ្រះ វ៉ា មែ ឡា ប៊ិច សឞារ់ ប្រម៉ាង ដ្រណង់ ខង មែ គឹន រៀន មែ ម៉ា ណោះ សឝ៉ាវ គ្រែដៃ វ៉ា សវ៉ាក់ ចាក់ មែ តាម លញ៉ាគ់ មែ ឡា ឃឹត ឌី ស្រឡិច ស្រឡាង អ៊ែ។
ប៉ូល ខញ៉ាយ កាន អ្យាគ់ ឝឹត គ្រែដៃ ទឹង មឿង កូរិនថូស ដូវ មូយ កម៉ តង់បារ កម៉ ៥០-៥២ តើម ឝឹត កណើត គ្រែដៃ យីស៊ូ (ហណាយ ១៨:១-៨)។ បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ទឹង មឿង អ៊ែ ឞ៊ែត លែក រ៉ា ផត់ ឌី មែ ឡា ធុក ញ៉ាក វ៉ា បូវ ក៝ត (១ កូរិនថូស ១:២៦-២៨)។
ប៉ូល ញឺស ឝឹត មឿង កូរិនថូស រ៉ិ ហ្មិះ ហ៊ឹ មឿង អ៊ែភីសូ។ សាគ់ អ៊ែ ប៊ិច បនិះ ស៊ុនសាត យូដា ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ មរ៉ា ម៉ាត់ ហ អប៉ូឡូស ហ ប៉ិន បនិះ ឡា ស្រឡិច ស្រឡាង ប្រម៉ាង ដ្រះ ហ កគ់ ខញ៉ាយ កាន អ្យាគ់ ឝឹត គ្រែដៃ ទឹង មឿង អ៊ែភីសូ វ៉ា មឿង កូរិនថូស ពទឺ (ហណាយ ១៨:២៤-២៨)។ បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ទឹង មឿង កូរិនថូស មែ ក្លះ អ្មបារចាក់ អ្មប្រាក់ អ្មប្រ៊ែក ប៉ិន ក្រំ ដដិៗ មែ ឍឺ ដក់ តូយ អប៉ូឡូស មែ ឍឺ ដក់ តូយ ប៉ូល មែ ឍឺ ឋាវ្គ ដក់ តូយ ពីត្រុះ (១ កូរិនថូស ១:១២)។ មែ ក្រាន ហ្នាម ក្លូអ៊ែ ឡា រ៉ិ ហាយ ឌី ប៉ូល ឝឹត កាន ក្លះ ក្លាក អ្មបារចាក់ នែ។ ប៉ូល ហាយ ឌី ធីម៉ូធែ ឡា បើម កាន អរែង អ៊ែ ប្រ៉ៃ ហ រ៉ិ ហ៊ឹ មឿង កូរិនថូស បក់ឌី ព្រតូវ ច្រូវ មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ហ៊ឹ មឿង អ៊ែ (១ កូរិនថូស ៤:១៧)។ បូវ មែ ចួរ សំឞត់ តង៉ា ប៉ូល ពយ៉ៃ តូយ ធីម៉ូធែ (១ កូរិនថូស ៧:១)។ កម៉ ៥៥-៥៦ តើម ឝឹត កណើត គ្រែដៃ យីស៊ូ ប៉ូល ចួរ សំឞត់ មូយ ត្រណើវ មែ ឡា តង៉ា ហ អ៊ែ សំឞត់ នែ ហ «សំឞត់ ទី មូយ ឈូន ឌី មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ហ៊ឹ មឿង កូរិនថូស»។
ហាក់ឌី បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ហ៊ឹ មឿង កូរិនថូស អ៊ែ ណាគ់ គូ បើម នែវ ឡា តឃឺ ខួន ពអ៊ែ យ៉ាគ់ ប៉ូល ចួរ សំឞត់ មូយ ឋាវ្គ (0 កូរិនថូស) ម៉ាង ពន់ដូស មែ អ៊ែ ថណាំង ម៉ៃៗ។ ដូវ អ៊ែ ប៉ូល ប្រ៉ៃ ទីតុះ ឡា បើម កាន អរែង អ៊ែ ប្រ៉ៃ ហ រ៉ិ លិង លៀន ហ៊ឹ មឿង កូរិនថូស អ៊ែ ហ កឡឹ មិញ រ៉ិ ហ៊ឹ មឿង ត្រូអាស។ ទឹង កម៉ ៥៦ លឺ ៥៧ តើម ឝឹត កម៉ កណើត គ្រែដៃ យីស៊ូ អ៊ែ កនុង ប៉ូល ឡា ណាគ់ ទឹង មឿង ត្រូអាស អ៊ែ ទីតុះ ជឹ ឝឹត មឿង កូរិនថូស ត្រិចទឺ ហ្នដឹប ហាយ កាន ដដិៗ ឝឹត បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ហាយ ឌី ហ។ ប៉ូល ហ ដុង ហូក ភឺង អ៊ែ ហ ចួរ សំឞត់ មូយ ឋាវ្គ ឈូន ឌី មែ (២ កូរិនថូស)។
កាន ឡា ខា ប៉ូល ឡា ម៉ើត ហាយ
កនុង សំឞត់ ទី មូយ ប៉ូល ហ ឆួយ សង់ឝ្រ៉ះ សង់ឝ្រ៉ាក កឍី សារ ដដិៗ ទឹង ក្រំ ចនុំ មឿង កូរិនថូស អ៊ែ ហ ព្រតូវ ច្រូវ អាំ មែ គូ ញិវ កើត អ្យាគ់ រ៉ូមៗ តាម ថណាគ់ ប៉ិន កួន គ្រែដៃ។
• ម៉ាង ឝឹត កាន ក្លះ ក្លាក កនុង ក្រំ ចនុំ (១:១០–៤:២១) កាន ក្លះ ក្លាក នែ ហ កើត តើម ឝឹត បូវ ស៊ុនសាត ឝ្រ៉ិក មែ ចក់ កាន ស្រឡិច ស្រឡាង មែ ឃឹត ហ៊ឹ គ្រែដៃ គ្រិះ សយ នែវ ហ៊ីត ញិវ កើត មែ។ ប៉ូល ហ ហាយ អាំ មែ ណោះ ឝឹត កាន សឿ វ៉ា អ្រណោះ បនិះ អ៊ែ ហ យូច ត្រ អ្មបារចាក់ នែវ ឆិ។ មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ មែ តអ៊ីង ឌី កាន បនិះ ឡា ឃឹត អ៊ឺម វ៉ា ហ តត្រ ប្រម៉ាង ដ្រណង់ តាម នែវ មែ ឡា ចជ្រែប ឈ្រុៗ អ៊ែ អ៊ឺម ពទឺ។ កាន សឿ នែ ហ កើត ឝឹត ផវ យ៉ាង គ្រែដៃ ឡា ប៉ើក ពដៃ កនុង ប៊ុត បាក បនិះ វ៉ា តៀត បនិះ មុត អរែង ឌី គ្រែដៃ គ្រិះ ឡា គែត វ៉ា ញិវ ត្រិចទឺ អ៊ែ មិញ។
• កាន មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ផង ផាត់ អ្មបារចាក់ (៦:១-១១) បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ឡា បើម ឌី កទ្រី កឡ ឆ្រឡិ ឆ្រលួគ (៦:១២-២០) កាន ព្រតូវ ច្រូវ នែវ ញិវ កើត ទឹង ប៊ិច ទ្រី ក្ល វ៉ា ណាគ់ ហ៊ូយ (៧)។ កាន លែក នែ ហ កើត ឝឹត ហ៊ីត យ៉ាត នែវ ញិវ កើត មែ មឿង កូរិនថូស ប៊ិច មែ ឍឺ ពឌឹក អ្រណោះ បនិះ ថាំង យឹប កើត ឌី មែ ឞ៊ឺងង៉ាយ ចាក់ ដៃ បនិះ កើត ឌី ពដូយ អាំ បើម សយ ប៊ុត ឋក់ ឋរ់ នែវ តហ៊ិ។ ប៊ិច មែ ឍឺ ឋាវ្គ ឞ៊ឺងង៉ាយ ចាក់ ដៃ កើត ឌី កន់ ចឞាប់ ស៊ែះ យឹប មែ តអាំ កទ្រី កឡ ចក់ អ្មបារចាក់ បើម ទ្រី ក្ល អ៊ឺម។ ប៉ូល ពង់ហៀន បនិះ អាំ មែ ណោះ រៀន ចាក់ ដៃ បនិះ ប៊ិច ខា ប៉ិន ហ្នាម ផវ យ៉ាង គ្រែដៃ ឡា គូ។
• កាន ចា ម៉ាត មែ ឡា ស៊ែន ប្លូច ឡើយ (៨:១–១១:១)៖ កាន នែ ហ កើត ឝឹត បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ឡា បើម ឝណូប ណូង អរែង ឌី មែ ឡា ប៊ិច ហ៊ីត យ៉ាត ហ៊ឹ គែង។ ទឹង ហ្រណើង អ៊ែ មែ ឡា សឿ ហ៊ីត យ៉ាត ហ៊ឹ គែង មែ ចក់ ម៉ាត អ្រលីង ស៊ែន ហ៊ឹ ប្រាគ់ ប្រូង មែ។ ពឆិ បូវ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ប៊ិច ស៊ិត ចា ម៉ាត មែ ឡា ស៊ែន អ៊ែ ឞ? ខ នែ ឡើយ ឌី យ៉ាគ់ ប៉ូល ព្រតូវ ច្រូវ មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ គ្រិះ អាំ មែ ខរ៉ុប ឌូង កូត ឌី ហ ហ ឡើយ ឡា ណាក់ សវ៉ាក់ ពញិវ កាស មូយ រ៉ា វ៉ា កន់ដ្រាគ់ ពឺង លែក តាក់។ ប៉ូល ពឌឹក ពន់ឆ្រើង មែ រៀន៖ «ញ៉ង ចក់ កាន សឋួក វែ អ៊ែ ឝ៉ឹនឌី បើម បង់ មែ ឡា សឿ តណោះ ឌូរ» អ៊ែ (៨:៩)។
• លឞៀប លឞប កនុង ក្រំ ចនុំ (១១:២–១៤:៤០)៖ ប៉ូល ហ ហាយ ឝឹត លឞៀប លឞប មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ត្រ បើម នែវ ឆិ កនុង វីឡា ពស៊ុំ កដាប ហ្មបះ គ្រែដៃ វ៉ា កនុង កាន យួរ អណាំ ផវ យ៉ាង គ្រែដៃ។ មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ ត្រ បើម កាន លែក អ៊ែ ឌី ប៊ុត រូគ ម៉ើត បក់ឌី ប៊ិច ខា កនុង កាន ពទិះ ពរីក ចាក់ ដៃ គ្រែដៃ គ្រិះ។
• ម៉ាង ឝឹត កាន បនិះ ញិវ ត្រិចទឺ (១៥:១-៥៧)៖ តាម កាន ញិវ កើត ហ៊ីត យ៉ាត ស៊ុនសាត ឝ្រ៉ិក មែ ចក់ ផវ បើម ប៉ិន ទិះ មែ តសឿ រៀន ចាក់ ដៃ បនិះ ឡា គែត ឡើយ ណោះ ញិវ ត្រិចទឺ អ៊ឺម។ យ៉ាគ់ ប៉ូល ហ ហាយ អាំ មែ ណោះ រៀន ប៉ាគ់ កណា ចាក់ ដៃ បនិះ តញិវ ត្រិចទឺ អ៊ឺម គ្រែដៃ គ្រិះ កគ់ តញិវ ត្រិចទឺ អ៊ឺម ពទឺ អ៊ែ កាន សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ កគ់ តប៊ិច ខា នែវ ឆិ អ៊ឺម។
សំឞត់ ទី បារ
• កនុង សំឞត់ ទី បារ ប៉ូល ហ តប៉ច ហាយ ឝឹត កាន ធុក ញ៉ាក ដដិៗ ហ ឡា ត្រមូះ ទឹង ឃែត អាស៊ី (២ កូរិនថូស ១:១-១១)។ ព្រឡូច ដូវ អ៊ែ ហ កគ់ តប៉ច ឝឹត កាន ង៉ាន ហ ឡា ប៉ិន ហណាយ វ៉ា កាន ធុក ញ៉ាក ឡា កើត ឌី ហ (២ កូរិនថូស ១:១២–៧:១៦)។
• ប៉ូល ពឌឹក ពន់ឆ្រើង មែ ឡា សឿ គ្រែដៃ យីស៊ូ អាំ មែ ប៊ិច ប៊ុត ហ៊ូយ តើប ណោះ អណាំ ឌី មែ កនុង កាន លិង លៀន ពយ៉ៃ ឈូន ឌី អ៊ូគ ប៉ អោះ អូយ ឡា គូ ហ៊ឹ ឃែត យូដា ឡា ប៉ះ តឋល់ តគុំ នែ (២ កូរិនថូស ៨–៩)។
• ហ៊ឹ ព្រឡូច ឡូច នែ ប៉ូល ហ ឡះ បាក ចាក់ ហ ឝឹត កាន មែ ឡា ចន់ ពពុល ឌី ហ កាន អ៊ែ ហ ហាយ ពឡាក់ ទុត ឡាក់ ឝឹត កាន ង៉ាន ហ ឡា បើម ហណាយ (២ កូរិនថូស ១០–១៣)។